Samenvatting
- proloog Aan de rand van Haarlem staan langs het Spaarne vier villa's. In "Buitenrust" woont Anton Steenwijk met zijn ouders en zijn broer Peter. Links van hun woont de familie Beumer
in "Welgelegen", rechts van hun woont in "Nooitgedacht" Karin Korteweg met haar vader. En daarnaast woont het echtpaar Aerts in "Rustenburg".
- episode 1 (1945). Wanneer op een avond in januari 1945 de familie Steenwijk een spelletje zit te doen, wordt buiten NSB'er en politieman Fake Ploeg sr. neergeschoten voor het huis
van de buren. De buren leggen het lichaam voor het huis van de fam. Steenwijk. Als Peter daarop het lichaam weer teruglegt, arriveren de Duitsers. Dezen pakken Anton en zijn ouders
op. Peter vlucht weg. Het huis wordt in brand gestoken. Anton brengt die nacht door op het politiebureau in een cel samen met een vrouw die later één van de daders van de aanslag blijkt
te zijn. De volgende dag wordt naar Anton naar Amsterdam gebracht, waar hij wordt opgehaald door zijn oom.
- episode 2 (1952). Anton wordt opgevoed door zijn oom en tante. Na de oorlog blijkt dat zijn ouders en Peter de nacht van de aanslag zijn doodgeschoten. Anton reageert beheerst. Als hij
in het tweede jaar van zijn Medicijnenstudie zit, wordt Anton uitgenodigd voor een feestje in Haarlem. Hij is daar na de aanslag niet meer geweest. Hij verlaat het feestje vroegtijdig en brengt een bezoek aan de familie Beumer en aan het monument in de straat.
- episode 3 (1956). Na zijn studie gaat Anton zich specialiseren in anesthesie. Als hij op een avond naar huis gaat, komt Anton in een demonstratie tegen de communistische inval van de
Russen in Hongarije terecht. Hij ontmoet dan Fake Ploeg jr. Hij nodigt hem binnen en daar ontstaat een felle discussie over de schuldvraag naar de dood van Fakes vader en Anton zijn
ouders. Fake vindt dat de communisten schuld hebben aan alles. Als Anton hem tegenspreekt, gooit Fake een steen naar een spiegel. Die valt uiteen en dan ontploft ook de oude kachel in de kamer (dit doet denken aan het kapotslaan en het in brand steken van het huis van de fam. Steenwijk in 1945).
- episode 4 (1966) Anton is inmiddels afgestudeerd als anesthesist en hij is getrouwd met Saskia. Ze hebben een dochter, Sandra. Begin juni 1966 wordt een oud journalist begraven. Op de begrafenis ontmoet Anton Cor Takes. Cor was één van de daders van de aanslag. Cor vertelt over zijn vriendin Truus Coster, zij blijkt degene te zijn met wie Anton in de cel zat. Anton gaat in op de uitnodiging van Cor om een keer bij hem langs te komen. Als hij daar een foto van Truus ziet, valt hem op dat die twee dezelfde uitstraling hebben. Anton verlaat met
Cor met het beeld van Truus in zijn hoofd dat hij nooit meer zal vergeten.
- episode 5 (1981) Anton is gescheiden is hertrouwd met Liesbeth. Ze hebben een zoon Peter. Met Sandra bezoekt hij het monument en de grafplaats van Truus. Op 21 november komt hij in
een vredesdemonstratie Karin Korteweg, zijn vroegere buurmeisjes, tegen. Zij vertelt hem dat Peter in hun huis is doodgeschoten. Ook vertelt zij dat ze het lichaam van Ploeg verlegt hebben, omdat meneer Korteweg bang was voor zijn hagedissen. Ze hebben het lichaam niet voor de andere buren gelegd, omdat daar Joden in huis waren. Toen meneer Korteweg later hoorde van de represaillemaatregelen, pleegde hij in 1948 zelfmoord. Alle stukjes vallen nu op hun plaats en Anton laat Karin achter en loopt samen met zijn zoon Peter weg.
Titelverklaring
De titel van het boek slaat op de centraal staande gebeurtenis in dit boek: "De aanslag" op Fake Ploeg. Er werd een aanslag gepleegd op Fake Ploeg en die aanslag (hoe kort dan ook) heeft het leven van de familie Ploeg, Cor Takes, Truus Coster, de familie steenwijk en anderen, maar vóóral Anton Steenwijk, voor de rest van hun leven getekend.
Motto
Het motto van dit verhaal is:"Overal was het dag, maar hier was het nacht, neen, meer dan
nacht.
Het motto is ontleend aan een brief van de Romeinse senator C. Plinius Caecilius
Secundus, die verslag doet van de uitbarsting van de Vesuvius waardoor Pompei onder as
werd bedolven. Net zoals de uitbarsting heeft de aanslag langdurige gevolgen. Ook kwam
Pompei in een grote duisternis, wat eigenlijk ook met Anton's leven gebeurd.
THEMA
Het thema van het boek is schuld. Wie is er schuldig aan de aanslag, en waarom is de aanslag gepleegd? Wie heeft er schuld aan de dood van Antons ouders en broer? Zijn het de Duitsers die hen gefusilleerd hebben, of is het verzet, omdat Antons ouders nooit omgekomen zouden zijn als Ploeg niet doodgeschoten was. Of is het de familie Korteweg: zij hebben Ploegs lijk tenslotte bij Anton voor de deur gesleept? Dit zijn de vragen waar Anton zich zijn hele leven mee bezig blijkt te houden. Hij wil zo graag weten wie er schuldig is aan deze gebeurtenissen dat het onbewust een soort angstige obsessie wordt. In het wordt je in het hele boek door geconfronteerd met deze vragen waardoor je jezelf ook af gaat vragen wat er precies is gebeurd. Uiteindelijk krijgt de lezer samen met Anton op zijn lang gestelde vragen en worden de geheimen onthuld.
Er zijn enkele belangrijke verhaalmotieven:
het vergeten van afschuwelijke gebeurtenissen (Anton wordt Anesthesist: specialist in het vergeten.)
De goede haat en de slechte haat. Er zijn ook tegenstrijdige motieven: liefde-haat, goed-kwaad, schuld-onschuld en licht-duisternis.
Herinnering: Anton wordt iedere keer herinnerd aan de aanslag doordat hij keer op keer puzzelstukjes tegenkomt voor de grote puzzel. Als hij die dingen van het verleden niet was tegengekomen, dan was de aanslag niet opgelost geweest.
Zoektocht: Anton heeft een lange zoektocht gemaakt om de aanslag te kunnen verwerken. Bij die zoektocht hebben vele personen Anton geholpen.
Het boekverslag gaat verder na deze boodschap.
Verder lezen
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden