De aanslag door Harry Mulisch

Beoordeling 6.5
Foto van een scholier
Boekcover De aanslag
Shadow
  • Boekverslag door een scholier
  • 2e klas havo | 2132 woorden
  • 31 maart 2014
  • 19 keer beoordeeld
Cijfer 6.5
19 keer beoordeeld

Boekcover De aanslag
Shadow

Fake Ploeg, een collaborerende inspecteur van politie, berucht om zijn wreedheid, fietst tijdens zijn spertijd door de buitenwijken van Haarlem naar huis. Door de winterse avond klinken plotseling zes scherpe knallen. Ploeg ligt dood op de stoep voor een rijtje van vier huizen, waarvan er een door de familie Steenwijk wordt bewoond. De verschrikkelijke gevolgen van de…

Fake Ploeg, een collaborerende inspecteur van politie, berucht om zijn wreedheid, fietst tijdens zijn spertijd door de buitenwijken van Haarlem naar huis. Door de winterse avond kl…

Fake Ploeg, een collaborerende inspecteur van politie, berucht om zijn wreedheid, fietst tijdens zijn spertijd door de buitenwijken van Haarlem naar huis. Door de winterse avond klinken plotseling zes scherpe knallen. Ploeg ligt dood op de stoep voor een rijtje van vier huizen, waarvan er een door de familie Steenwijk wordt bewoond. De verschrikkelijke gevolgen van deze gebeurtenis zullen de dan twaalfjarige Anton Steenwijk zijn hele leven lang blijven achtervolgen.

De aanslag door Harry Mulisch
Shadow

Oefenen voor je mondelingen?

Komen je mondelingen er aan en wil je oefenen? Probeer onze Boekenquiz. We stellen je open vragen over de gelezen boeken.

ADVERTENTIE
Overweeg jij om Politicologie te gaan studeren? Meld je nu aan vóór 1 mei!

Misschien is de studie Politicologie wel wat voor jou! Tijdens deze bachelor ga je aan de slag met grote en kleine vraagstukken en bestudeer je politieke machtsverhoudingen. Wil jij erachter komen of deze studie bij je past? Stel al je vragen aan student Wouter. 

Meer informatie

Samenvatting

Proloog

De twaalfjarige Anton Steenwijk woont met zijn ouders en Peter, zijn broer, in een kleine villa, waarvan er vier aan een kade staan. Elke villa had een naam, zo heet de villa waar de familie Steenwijk in woont “Buitenrust”. Naast hun wonen de Beumers in “Welgelegen” en meneer Korteweg met zijn dochter Karin in “Nooitgedacht” In “Rustenburg” woont het echtpaar Aarts.                                                                       

Eerste episode: 1945

Op een avond in Haarlem, als de Steenwijks  Mens-erger-je-niet spelen, horen ze schoten. Dan gaat Anton zo snel mogelijk naar de erker, waar hij Fake Ploeg, hoofdinspecteur van de politie, de grootste moordenaar en verrader van Haarlem en omstreken, ziet liggen. Hij ziet meneer Korteweg en Karin Ploeg weg trekken naar het huis van de Steenwijks. Als Peter dat ziet, wil hij het lijk ergens anders leggen. Peter gaat naar buiten, hij klimt over het hek en pakt Ploeg bij zijn laarzen. Dan komen er Duitse soldaten, die op Peter schieten. De soldaten trappen ook de deur in, Anton en zijn ouders worden meegenomen. Anton weet niet waar Peter is. In de auto ziet hij hoe het huis in de fik wordt gestoken.

Even later gaat Anton met de auto naar het politiebureau in Heemstede. Daar wordt hij in een cel geplaatst, waar hij een vrouw ontmoet. Een paar uur later wordt hij uit de cel gehaald en met de motor naar de Ortskommandant gebracht. Daar vertelt Anton waar hij familie heeft wonen. Daarna gaat Anton in een vrachtauto naar Amsterdam, die onderweg wordt getroffen door een luchtaanval. Toch komt Anton veilig in Amsterdam aan, waar hij gaat wonen bij zijn oom en tante.

Tweede episode: 1952

Na de bevrijding van Nederland, horen Anton en zijn oom en tante dat de ouders van Anton en Peter zijn vermoord.

In september gaat de twintigjarige Anton naar een feestje van een studiegenoot, wat vlakbij zijn oude straat wordt gehouden. Als er grappen worden gemaakt over de Korea-oorlog, gaat Anton weg. Hij gaat naar zijn oude straat, waar mevrouw Beumer hem ziet. Anton wordt geworden.binnengevraagd en ziet daar meneer Beumer, wie dement is geworden. Mevrouw Beumer vertelt dat meneer Korteweg en Karin zijn verhuisd en dat er op de plek van het oude huis een monument geplaatst is. Als Anton naar het monument gaat, ziet hij de naam van Peter niet op het monument staan, maar wel van zijn ouders.

Derde episode: 1956

Als Anton tweeëntwintig jaar is, woont hij op kamers en begint hij voor zijn artsexamen te werken. Anton volgt de politiek nauwelijks, maar hij moet wel meedoen met de verkiezingen.

In een groot gebouw, Felix Meritis, waar Anton vlakbij woont, is het hoofdkwartier van de communistische partij gevestigd. Overal door Amsterdam trekken meutes, die alles vernielen wat met communisten te maken heeft, dus ook Felix Meritis. Naar zijn kamer kan Anton niet, dus moet hij wachten tot al die mensen weg gaan. En dan ziet hij Fake Ploeg, de zoon van NSB’er Fake Ploeg. Anton neemt Fake, die bij Anton in de klas zat, naar binnen. Hij werkt nu in een huishoudzaak. Hij denkt dat de oorlog is veroorzaakt door de communisten. Als Anton zegt dat zijn vader fout was, gelooft Fake dat niet. Fake Ploeg gooit een steen uit woede en verdriet door de kamer en gaat weg.

Vierde epispode: 1966

Als de oom van Anton is overleden, ontmoet Anton, die arts-assistent is geworden, in Londen Saskia. Begin juni 1966 gaan de tweeëndertig jarige Anton en Saskia samen met Sandra, hun dochter, naar een begrafenis. Daarna gaan ze door naar het café, waar Anton een man hoort praten over schoten. Die man, Cor Takes, blijkt de moordenaar van Fake Ploeg te zijn. Hij neemt Anton mee naar buiten en praat over de moord op Ploeg. De vriendin van Cor, Truus Coster, blijkt de vrouw te zijn die bij Anton in de cel zat. Dan worden ze geroepen door Saskia.

Een dag later gaat Anton naar Takes, hij vindt dat Willy Lages, oudofficier van de SS, niet mag worden vrijgelaten. Even later laat Takes de foto van Truus Coster zien. Takes vertelt dat Truus de laatste twee schoten gaf en dat hij haar pistool nog heeft.

Laatste episode: 1981

De tijd gaat verder, Anton is gescheiden van Saskia en is nu getrouwd met Liesbeth. Een jaar na hun huwelijk wordt Peter geboren. Anton heeft een nieuw huis gekocht in Amsterdam.De zestienjarige Sandra gaat met Anton naar zijn oude straat en naar het graf van Truus Coster.

Op een zaterdag wordt Anton door de dokter van zijn kiespijn verlost, als hij mee zou  gaan lopen met de demonstratie tegen de atoombewapening. Tijdens de demonstratie ziet Anton toevallig ook Sandra met Bastiaan, haar vriend. Een tijdje later botst hij toevallig op tegen Karin Kortweg, het buurmeisje uit Haarlem. Karin vertelt dat Peter die avond hen wilde vermoorden, even later kwam een soldaat die Peter doodde. Meneer Korteweg had Ploeg bij de Steenwijks neergelegd, omdat hij niet wilde dat zijn hagedissen dood gingen. Later heeft hij de hagedissen uit schuldgevoel dood gemaakt en zelfmoord gepleegd, uit angst dat Anton terug zou komen. Tot slot wil Anton weten waarom Ploeg niet bij het echtpaar Aarts werd neergelegd. Karin antwoordt dat de familie Aarts joden in het huis hadden. Na het gesprek loopt Anton samen met zijn zoon, Peter, weg.                                                                                                         

Personages

De hoofdpersoon van het boek is Anton Steenwijk

Anton Steenwijk – Hoofdpersoon

In het begin van het verhaal woont hij bij zijn ouders, later in het verhaal wordt hij vader van Sandra en Peter.

Anton is nieuwsgierig, hij vraagt aan Karin Korteweg wat Peter die avond heeft gedaan.

Willem Steenwijk – Bijfiguur

Hij is de vader van Anton en Peter. Op de dag van de moord van Fake Ploeg gaat hij dood.

Het boekverslag gaat verder na deze boodschap.

Verder lezen
Gids Leraar worden

Alles wat je moet weten over leraar worden

Hij is onbezorgd, als Peter naar de tuin gaat om Fake Ploeg ergens ander neer te leggen, zit meneer Steenwijk nog aan tafel te zitten. Hij doet net of er niks aan de hand is.

Moeder Steenwijk – Bijfiguur

Mevrouw Steenwijk is de moeder van Anton en Peter. Ook zij gaat op de dag van de moord op Fake Ploeg dood.

Zij is bezorgd, ze wil niet dat Peter naar buiten gaat, maar later gaat Peter toch naar buiten. En dan kan mevrouw Steenwijk Peter niet meer redden.

Peter Steenwijk – Medespeler

Peter is de broer van Anton, hij vlucht voor de soldaten en gaat dan naar meneer Kortewegs huis. Later zou hij worden vermoord door een Duitser.

Peter is snel in paniek, als hij ziet dat Fake Ploeg op de stoep voor hun huis ligt, wil hij het lijk meteen terugleggen bij meneer Korteweg of bij de Beumers.

Fake Ploeg Sr. – Bijfiguur

Fake is de hoofdinspecteur van de politie als hij wordt doodgeschoten door Cor Takes en Truus Coster.

Truus Coster – Bijfiguur

De vrouw waarmee Anton een nacht in de cel zat. Later komt Anton erachter dat zij de vriendin was van Cor Takes.

Peter van Liempt – Medespeler

Hij is de oom van Anton en Peter. Anton komt bij hem en zijn vrouw wonen als zijn vader en moeder dood gegaan zijn.

Peter van Liempt is sociaal, Anton weet niet op welk partij hij moet stemmen en dan helpt hij Anton door te vragen of Anton optimist of pessimist was.

Mevrouw van Liempt – Bijfiguur

Mevrouw van Liempt is de tante van Anton en Peter. En zij is de vrouw van Peter van Liempt.

Fake Ploeg Jr. – Bijfiguur

Hij zat bij Anton in de klas en hij is de zoon van Fake Ploeg Sr. Na de dood van zijn vader heeft Anton met hem in 1956 een gesprek, als het gesprek ten einde loopt is hij boos op Anton en gaat hij weg . Even later loopt  hij terug naar Anton om hem te bedanken dat hij het altijd opnam voor hem.
Saskia Steenwijk – Van De Graaff - Medespeler

De moeder van Antons kind Sandra en ook de vrouw waarvan Anton zal gaan scheiden.
Saskia is aardig, als zij gaat scheiden van Anton blijft ze alsnog vrienden met Anton.

Sandra Steenwijk – Medespeler

Sandra is Antons dochter en later zou zij zwanger raken van een niet zo’n fatsoenlijke vriend, Bastiaan.

Sandra Steenwijk is eigenwijs, als ze negentien jaar oud is krijgt ze een vriend. Samen wonen zij in een kraakpand. Anton wil dat zij weg zijn, voordat er een inval komt.

Cor Takes – Medespeler

Cor Takes is de man die Fake Ploeg heeft doodgeschoten met Truus Coster, zijn vriendin.

Cor is vriendelijk, als Anton hoort wat hij zegt over schoten, neemt hij Anton mee naar buiten. Buiten vertelt hij over de moord op Fake Ploeg, hij zegt dat ze het lijk beter naar binnen konden nemen. De volgende dag laat hij een foto van Truus Coster zien.

Liesbeth – Bijfiguur

Liesbeth is getrouwd met Anton en samen met haar krijgt Anton een zoon, Peter.

Peter Steenwijk (De zoon van Anton en Liesbeth) – Bijfiguur

Hij is de zoon van Anton en Liesbeth. Hij gaat mee met Anton naar de demonstratie tegen de atoombewapening.

Spanning

De schrijver, Harry Mulisch, heeft gebruik gemaakt van een onverwachte wending, pas aan het einde van het verhaal wordt duidelijk waarom meneer Steenwijk het lijk van Fake Ploeg bij de Steenwijks  heeft neergelegd. In het huis van het echtpaar Aarts duiken joden onder. De schrijver heeft ook gebruik gemaakt van het wekken van verwachtingen. Zo verwachtte ik bijvoorbeeld dat Anton zijn hele leven bij Saskia zou blijven, maar hij heeft besloten om van Saskia af te scheiden. En dat hij daarna weer trouwt met Liesbeth.

Harry Mulisch maakt gebruik van actiespanning door het verhaal spannend te maken, wat er op dat moment gebeurt.

Aan het einde van het verhaal maakt de schrijver gebruik van een cliffhanger. De schrijver van ‘De aanslag’ probeert de spanning aan het einde weer op te wekken, door te vertellen dat er ver achter Anton en Peter een afschuwelijke, massale schreeuw dichter bij kwam.  Iedereen draaide zich om. Wat gebeurde er?

Tijd

De tijd speelt zich in meerdere tijden: 1945, 1952, 1956, 1966 en 1981.

De tijd die in het verhaal verloopt is telkens anders, de ene keer is de tijd die in het verhaal loopt zeven jaar en de andere keer vijftien jaar. De schrijver maakt dus gebruik van tijdsprongen.

Het verhaal staat in een niet-chronologische volgorde, het verhaal springt in de tijd. Aan het begin van een alinea staat er wat er in de tussentijd is gebeurd. Bijvoorbeeld dat Anton kinderen heeft gekregen of wat hij heeft gedaan in de tussentijd, Harry Mulisch heeft dus gebruik gemaakt van flashbacks. Daarna gaat de schrijver weer terug naar de tijd waar het verhaal zich afspeeld.

Bij belangrijke momenten in het verhaal maakt de schrijver gebruik van vertraging. Dat deed hij bijvoorbeeld met het gesprek dat Anton had met Karin Korteweg. Karin vertelde belangrijke dingen tegen Anton. Wat Peter die avond had gedaan in het huis van de Kortewegs en dat de vader van Karin zelfmoord had gepleegd uit angst.

Eigen mening

Ik vind het boek spannend, aan het begin van het verhaal gaat Peter naar buiten, om Fake Ploeg ergens anders neer te leggen. Dan kwamen er opeens soldaten die Peter neerschoten.

Het boek maakt je nieuwsgierig, je wil weten wie Fake Ploeg hebben neergeschoten, waarom meneer Korteweg en Karin juist bij de Steenwijks het lijk van Fake Ploeg hebben neergelegd en wie de vrouw was die bij Anton in de cel zat. Je wil dan zo snel mogelijk het boek uitlezen.

Het boek maakt je nieuwsgierig, je wil weten wie Fake Ploeg hebben neergeschoten, waarom meneer Korteweg en Karin juist bij de Steenwijks het lijk van Fake Ploeg hebben neergelegd en wie de vrouw was die bij Anton in de cel zat. Je wil dan zo snel mogelijk het boek uitlezen.

Ik vind het boek apart, ik heb meerdere oorlogsboeken gelezen en dit is een ander soort oorlogsboek dan de oorlogsboeken die ik heb gelezen. Dit boek heeft grotere tijdsprongen.

Het is ook geloofwaardig, in de tijd zou dit echt gebeurd kunnen zijn. In dit boek komt er niks in voor wat niet zou kunnen gebeuren.

‘De aanslag’ spreekt me aan, ik vind oorlogsboeken en vooral spannende boeken erg leuk.

Ik vind het boek soms droevig, bijvoorbeeld dat de vader en de moeder van Anton dood zijn gegaan, omdat iemand anders voor hun huis een lijk hebben neergelegd.

Het boek is vlot geschreven, omdat het boek makkelijk is geschreven, maar daardoor kun je het boek wel vlot lezen.

REACTIES

Log in om een reactie te plaatsen of maak een profiel aan.

Andere verslagen van "De aanslag door Harry Mulisch"