Boekverslag
- Titelbeschrijving
Aafke Romeijn, Concept M, Uitgeverij de Arbeiderspers, 2018
- Motto
Nee, geen motto
- Samenvatting.
In 1955 wordt de eerste kleurloze baby geboren. De ziekte ontwikkelt zich tot een epidemie, waarvan de oorzaak gezocht wordt in een vitaminepreparaat. Dankzij een ampul met kleurstof die via een kastje tussen de schouderbladen wordt toegediend, overleven de patiënten. Een alarmsysteem waarschuwt wanneer de ampul vervangen moet worden. Deze medicijnen - in de volksmond kleurstof genoemd - hebben onderontwikkelde longen en broze botten tot gevolg.
Ook Eva Gerritsen komt in 1995 in Nijmegen als kleurloze ter wereld, met grijs haar, een doorschijnende huid, donkergrijze ogen en nagelbedden. Ze is gauw moe en heeft het altijd koud. Na haar geboorte gaat haar moeder Marijke de strijd aan tegen discriminatie van kleurlozen en eist ze van de politiek een gelijke behandeling op het gebied van werk, salaris en huisvesting.
Aan het begin van de eeuwwisseling ontstaan de eerste protesten tegen de kleurlozenlobby. De terreurgroep UFO laat van zich horen door het plegen van bomaanslagen op kleurstofdepots, waarbij twee doden vallen. De groep wordt opgerold, op Tilman na, die onderduikt. Ook hoogleraar Sarah Liefkind waarschuwt in de pers tegen de voorkeursbehandeling van kleurlozen, die een meerderheid in de maatschappij dreigen te worden. Ze krijgt bijval van campagnestrateeg Frank Tersteege, die haar voorstelt een nieuwe politieke partij op te richten.
In 2005 gaat Nieuw Rechts van start met Liefkind als lijsttrekker. Ze bestrijdt met name de Middenpartij, die geleid wordt door minister-president Julien Stork. Zijn eenheidspartij is steeds meer vergroeid met de Zorgverzekeringsbank, die de hoogte van de eigen bijdrage van de kleurlozen in de kosten van de kleurstof heeft vastgelegd in de Concepten A tot en met M. Hoe hoger de letter, hoe meer de ouders betalen. Niet opgebrachte kosten neemt de verzekering voor haar rekening, wat betekent dat gezonde verzekerden meebetalen aan de zorgtoeslagen. Een patiënt maakt gebruik van Concept M als hij vrijwillig van medicatie afziet. Omdat door het systeem de ziektekosten de pan uit rijzen en er een tekort aan grondstoffen dreigt, wil Sarah de kleurlozen zelf hun kleurstof laten betalen. Ze is ook voor geboortebeperking van kleurlozen. Nog geen jaar later wordt ze door het hoofd geschoten. Ze overleeft de aanslag en trekt zich terug op de Veluwe.
Als tiener neemt Eva steeds meer afstand van haar moeders publieke optreden. Na de middelbare school gaat ze net als haar vader Germanistiek studeren. Ze woont in Utrecht op kamers en raakt in 2018 bevriend met Natasja, die op het universiteitscomplex woont. Natasja is politiek geïnteresseerd en maakt deel uit van een groep gelijkgestemden, die bestaat uit Kim, Matthijs en Atte. Eva sluit zich aan bij de groep die voor het uitsterven van kleurlozen is. Als demonstreren ze niet ver genoeg gaat, wordt Tilman bij de groep gehaald en UFO weer in het leven geroepen. Eva gaat naar huis en overrompelt haar moeder met haar radicale ideeën over kleurlozen. Om met het verleden te breken, veranderen de groepsleden hun naam. Matthijs wordt Broer, Natasja wordt Elf, Eva wordt Hava en Kim wordt Atte. Tilman leeft al onder een schuilnaam.
De kamer van Elf wordt gebruikt als ontmoetingsruimte, waar plannen worden gesmeed om een bom te maken. Tot hun schrik verschijnt Marijke, die ontdekt heeft dat Eva niet meer naar college gaat en in de ban is van een extreemrechtse groepering, op televisie. Eva schrijft haar dat ze alle contact wil verbreken. Als datum voor de aanslag wordt 28 februari 2019 geprikt.
Hava vindt dat UFO net als haar moeder de aandacht van de media op moet zoeken om hun standpunt uit te leggen. Ze bezoekt Sarah Liefkind, die niet meer gelooft in een mentaliteitsverandering. Voorafgaand aan het plaatsen van de brandbom schrijft Hava alvast een bericht voor de pers. Op 28 februari activeren Tilman en Broer de bom in een kleurstoffenfabriek in Houten, waarbij een zwaargewonde valt. In het late Journaal eist UFO de aanslag op. De politie geeft beelden vrij waarop Broer te zien is, waardoor hij langdurig moet onderduiken. Zijn roemloze einde brengt Hava op het idee om in het openbaar het voorbeeld te geven van hoe kleurloosheid uit te roeien is. Door haar huidige Concept C om te zetten naar Concept M en af te zien van medicatie, wil ze zichzelf opofferen voor de maatschappij.
Op 2 mei 2020 vertrekt Hava met haar rode Toyota Corolla via de A15 van Utrecht naar Nijmegen. Daar zal in het Radboud Ziekenhuis het alarm in het ampullenkastje ontmanteld worden en zal ze uitleg aan de pers geven. Onderweg luistert Hava naar een radio-uitzending waarin Julien Stork het onderwerp van gesprek is. Hij wordt beschuldigd van belangenverstrengeling door eigen geld te investeren in de farmaceutische industrie die de kleurstof produceert.
In het ziekenhuis aangekomen legt Hava tegenover de pers een verklaring af. Als de politiek geen verantwoordelijkheid wil nemen voor de groei van de kleurlozen, wil zij wel een voorbeeld stellen. Door geen medicijnen meer te nemen en te sterven, gunt ze gezonde kinderen een toekomst. Tot slot roept ze medepatiënten op haar voorbeeld te volgen. Daarna ontkoppelt een arts het alarmsysteem in het kastje, waardoor de kleurstoftoediening stopt en ze binnen twee dagen zal sterven.
Hava rijdt terug naar Utrecht, waar de groep zich bij Elf verzameld heeft om Hava bij het sterven te begeleiden. De symptomen die de arts voorspeld heeft, blijven echter uit. Hava voelt zich zelfs beter. Op een nacht vertrekt ze stiekem naar het vakantiehuis van haar ouders op Ameland en dringt het tot haar door dat ze in leven blijft. Ze reageert niet op Elfs telefoontjes en de oproep van het hoofd van de kleurloosheidsafdeling van het VU Medisch Centrum om zich te melden. Het journaal meldt ondertussen dat er een onderzoek naar Stork wordt gestart.
Het boekverslag gaat verder na deze boodschap.
Verder lezen
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden