Cicero Consultants door H.J.A. Hofland

Zakelijke gegevens Eerste druk: 19 april 2007
Gebruikte druk: 1e
Aantal bladzijden: 160
Uitgever: De Bezige Bij, Amsterdam Gegevens voorkant Een man in een yuppie pak met stropdas siert de voorkant. Genre Ik zie het bek als een satirische roman. De uitgever noemt het als ondertitel “een scenario.” Het lijkt erop alsof Hofland met deze satire de vele adviesbureaus aan de kaak wil stellen. Zo blijkt Jakob Daader voor veel geld de toespraak te willen schrijven die de tegenstander van zijn cliënt de kop kan kosten. Hij gaat daarbij over lijken: in eerste instantie letterlijk, doordat hij een gemene begrafenistoespraak van een “zwarte weduwe” schrijft. Dat is natuurlijk “not done”. Er komt dan ook herrie van, maar dat levert het bureau weer werk op. Daader maakt het dan helemaal bont door twee rivaliserende partijen tegen elkaar op te zetten. Hij schuwt daarbij geen middelen: zo gaat hij met de opdrachtgeefster de weduwe naar bed; hij bezoekt het bordeel van een andere klant; hij koopt een prostituee om teneinde een filmpje te bemachtigen waarbij hij iemand politiek monddood maakt. Hij krijgt een brief in handen waarbij hij de wethouder in opspraak brengt. De handelwijze waarvan Jakob Daader gebruikt maakt, wordt in diens ogen gerechtvaardigd door het zogenaamde verkondigen van de waarheid d.w.z. het tonen van de politieke corruptie waarvan de mensen soms gebruik maken om hun projecten te realiseren. Daarbij laat Jakob de klanten ook nog eens flink betalen voor de toespraken die hij schrijft. En wanneer de beide presentaties van zijn adviesbureau geslaagd lijken te zijn en het referendum wordt afgelast, heft hij zijn adviesbureau CC meteen maar weer op. Het is een weliswaar met humor, veel vaart en een geslepen pen geschreven roman, maar de inhoud blijkt toch niet meer dan een niemendalletje te zijn. De flaptekst hieronder is toch wel enigszins overdreven opgesteld. Daarom slechts één punt op de literatuurlijst van scholieren.com. Het boek kan daarmee wel op de lijst voor havo en vwo bovenbouw geplaatst worden. De flaptekst De nieuwe roman van H.J.A. Hofland, de tegenhanger van het ingenieuze De Alibicentrale, is het verhaal van de slimme en energieke Jakob, die met zijn vriend Roen Cicero Consultants opricht: een bureau 'voor al uw toespraken'. Vanaf dat moment begint een wervelstorm van gebeurtenissen, verteld in de kenmerkende Hofland-stijl. De advertentie die Jakob en Roen plaatsen spreekt al boekdelen: * CC leren u te denken wat u gaat zeggen. * CC ontdekken de zwakheden van uw vijanden. * CC weten hoe u zich moet uitdrukken in het Aanvallend Algemeen Beschaafd Nederlands. * CC demoniseren wie u aanwijst. * CC garanderen mediahype en nationale bijval. Maar wat begint als een relatief onschuldige uitlaatklep voor privé-ruzies ontaardt al gauw in een steekspel om de macht in de stad, waarbij belangrijke politici en projectontwikkelaars zijn betrokken. Iedereen wordt tegen elkaar uitgespeeld en zelfs de meesters van de manipulatie blijven niet buiten schot... Cicero Consultants is een enerverende en dramatische roman, scherpzinnig en geestig, een spannend jongensboek en een complex drama ineen. Motto en opdracht Er is geen motto en ook geen opdracht.
Structuur en verhaalopbouw De korte roman is onderverdeeld in 25 genummerde maar ongetitelde hoofdstukken. Het is een linea recta verteld verhaal zonder ingrepen in de tijd, dus geheel chronologisch. De vertelde tijd is kort: enkele weken en de verteltijd is heel kort: ongeveer twee uur. Het boek heeft een opening in handeling en een gesloten einde (de firma wordt opgeheven) Perspectief Het boek heeft een impliciet auctoriale verteller, ook al blijft de lezer vooral verbonden met de gedachten van de protagonist Jakob Daader. Op de eerste bladzijde krijg je als lezer al een idee van deze vertelinstantie: Zoals het meer mensen overkomt: soms kreeg hij een idee. Het idee was sterker dan hij. Het overkwam hem soms iedere dag, soms enkele keren per jaar. Titelverklaring Het adviesbureau dat Jakob Daader opricht, noemt hij Cicero Consultants. Tijd en decor Het is een actuele roman, maar je kunt uit de tekstgegevens niet opmaken in welk jaar de handeling speelt. Maar de € wordt gebruikt in de rekeningen, dus is er sprake van de 21e eeuw. Het bureau lijkt gevestigd te zijn in Amsterdam. Samenvatting van de inhoud De handeling is eigenlijk maar heel kort. Jakob Daader krijgt een idee om een adviesbureau op te richten om toespraken die er toe doen te schrijven. Hij krijgt zijn vriend Roen Trapstra, directeur van een reclamebureau zo ver om mee te doen. Kort daarop verschijnt een advertentie in de krant waarin cliënten worden uitgedaagd hun toespraken door CC te laten opmaken. Er komt snel een reactie van een weduwe Daria van Beversen. Ze wil een toerspraak voor haar overleden echtgenoot aan wie ze een grondige hekel had gekregen. Deze was veel ouder dan zij, zat goed in de slappe was en zij wil dat de bezoekers van de begrafenis wel duidelijk maken. CC gaat met haar in zee en de uitwerking van de toespraak op de aanwezigen is immens. Er dreigt een flinke rel en Roen en Jakob die aanwezig zijn, redden Daria uit de klauwen van de familie. Daarvoor is ze hen erg dankbaar en ze heeft meteen een nieuwe opdracht. Er is een nieuwbouwproject in Amsterdam waarvoor twee opties zijn : Een Volksoptie waarin sociale woningbouw een belangrijke rol speelt en een Nieuwe Eeuw Optie. Het Wijdewaterproject van Daria’s man en de Maeckrostaete van ene Jan Ganzevoort. Er komen binnenkort twee presentaties en Daria vraagt de presentatie te verzorgen voor het Wijdewaterproject. Jakob wil dat wel doen, maar zoekt ook contact met Jan Ganzevoort om de presentatie en de toespraak van Maeckrostaete te verzorgen. Jacob gaat nu op eigen houtje als een soort rechercheur dingen onderzoeken om de macht op mensen te krijgen. Zo komt hij erachter dat de politieke steun voor beide projecten aan corruptie onderhevig is. Jan Ganzevoort laat de leider van de liberale partij gratis neuken in zijn seksclub O’Baba. Jan gaat zelf op onderzoek uit in de seksclub, doet het met Roxanne en belooft haar geld om intieme informatie. Die geeft Roxanne en voor 1000 € geeft ze hem een videoband waarop een collega van haar de politieke leider aan zijn gerief laat komen. Maar aan de andere kant komt Jakob erachter dat de wethouder Zwetssloot die het Wijdewaterproject steunt geld heeft gekregen van Daria’s man en dat geld weer stopt in een krakerbeweging omdat er een meisje zit op wie hij verliefd is. Het meisje is bereid een brief aan Jakob te geven zodat die het bewijs daarvan heeft. Intussen heeft Jakob ook intiem contact met de mooie weduwe Daria. Hij gaat twee keer met haar naar bed en een keer doet hij dat wanneer Daria zich heeft verkleed als dienstbode Kaatje. Allemaal wat bizar. Jakob heeft zijn partner vrijwel steeds buiten het werk gelaten en hij bereidt nu ook de twee toespraken voor die twee dagen na elkaar worden gehouden tijdens de presentaties voor de projecten. Bovendien huurt hij bij een bureau een aantal zogenaamde bijvallers in. Dat zijn mensen die hun bijval betuigen tijdens de toespraken. (vgl het klapvee tijdens tv-shows) Er zal een referendum over de projecten worden gehouden. De presentatie van Daria is hard en goed, en haar advocaat laat daarna de videofilm zien met de seksavonturen van Ferry Lamats. Het wordt een schandaal: de stadstelevisie duikt erop en er komt veel verzet van de bevolking. Het lijken wel toestanden uit de tachtiger jaren. Maar twee dagen later gebeurt het omgekeerde. Jan Ganzevoort doet nu de presentatie over Maeckrostaete, die ook door CC is voorbereid. Hij geeft de informatie prijs van wethouder Zwetsloot. Ook dat wordt door de stadstelevisie opgepakt. Er is nu veel sprake van corruptheid: de politieke commentaren liegen er niet om. Het referendum gaat niet door. De beide klanten van CC (eigenlijk alleen van Jkob want Roen heeft vrijwel niets gedaan) krijgen een gepeperde rekening van meer dan € 84.000 . Roen is eerst nog wat mentaal verontwaardigd, maar Jakob houdt hem voor dat CC alleen maar de waarheid heeft willen dienen en dat dit voor de samenleving het beste is. Dan is ook Roen overtuigd: hij krijgt de helft van het geld en wil wel verder met CC. Maar Jakob heeft zijn doel al weer bereikt en heft CC na deze actie op. Hij staat op en verdwijnt in het onweer. Thematiek en symboliek Zoals onder genre al is aangegeven, gaat de roman voornamelijk over het aan de kaak stellen van de praktijken van adviesbureaus. Hofland gebruikt daarvoor het middel van de satire.
Over de schrijver Weinig schrijvers zijn zo aanwezig in de hoofden van het denkende en lezende deel der natie als de journalist H.J.A. Hofland. Al vele tientallen jaren schrijft hij politieke en maatschappelijke commentaren naast columns over zaken als de 'thuisblijfgids', afwassen, voorvallen op straat of in de tram; grote stukken over de tijdgeest naast essays over voorbereidingen tot een uitvinding; romans naast reisboeken. Hofland (Rotterdam, 1927) studeerde politicologie in Amsterdam. Sedert 1953 is hij werkzaam in de journalistiek. Bij het Algemeen Handelsblad werkte hij bij de buitenlandredactie en leidde hij enige tijd het zaterdagse supplement. Toen werd hij adjunct-hoofdredacteur. Uiteindelijk werd hij op veertigjarige leeftijd de jongste hoofdredacteur van Nederland. Na deze periode werd hij tv-criticus en columnist voor diverse bladen, met als specialiteit het journalistieke essay. Ondertussen schreef hij de befaamde bundel beschouwingen Tegels lichten, waarin o.a. de affaire Greet Hofmans wordt behandeld. Hofland schrijft nog altijd meerdere columns per week. Onder het pseudoniem S. Montag publiceert hij bovendien in NRC Handelsblad zijn zaterdagse overpeinzingen, inmiddels gebundeld in vijf bundels columns en een reisverhaal. Hofland schrijft ook een wekelijkse column voor De Groene Amsterdammer. Tevens is Hofland schrijver van romans, zoals van het autobiografische Het diepste punt van Nederland. Hierin behandelt hij niet alleen de tragische en heroïsche geschiedenis van Rotterdam vlak voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog, maar snijdt hij ook grote vraagstukken aan als: waar ben je thuis, wat is een 'geboortestad', hoe reageert een kind als alles wat hij kent verwoest wordt. In 1995 verscheen de cultuurkritische essaybundel De elite verongelukt, waarin Hofland met een welhaast profetische blik een zeer reëel schrikbeeld van onze beschaving schetst. In 2001 ontving Hofland een eredoctoraat van de Universiteit van Maastricht, vanwege het feit dat hij 'op exemplarische wijze' gestalte heeft gegeven aan 'het ideaal van een heldere, kritische reflectie op maatschappij, wetenschap en kunst'. In januari 2002 was Hofland (na Gerrit Krol) de tweede gastschrijver aan de Technische Universiteit Delft, alwaar hij de jaarlijkse Vermeerlezing hield. Ter ere van de vijfenzeventigste verjaardag van H.J.A. Hofland verscheen in 2002 Op zoek naar de pool. Geestig, poëtisch, zorgvuldig, in een prachtige stijl: dit boek bevat een keuze uit de vele essays, columns, maar ook heuse uitvindingen en werktekeningen voor bouwwerken van Nederlands 'Journalist van de eeuw'. Op zoek naar de pool bevat een weergave van bijna 50 jaar voorbeeldig schrijverschap: S. Montag naast H.J.A. Hofland, grimmige commentaren naast vlijmend sarcasme en absurde humor. Een must voor iedere krantenlezer en liefhebber van de Nederlandse taal. Bibliografie Hofland schreef ook veel essays en columns. Zijn romans zijn: - Nacht over Alicante (1982) - De Alibicentrale (1990) - De Jupiter (1991) - Man van zijn eeuw (1993) - Het diepste punt van Nederland (1993)