Bor door Joris Moens

Onderdeel A:

Allereerst moet ik vertellen dat ik dit boek heb gekozen omdat de uitleg in Metropool themaboek me wel aanstond. Het grove taalgebruik uit dit fragment uit het boek beviel me wel.
Ik verwachtte van het van het boek eigenlijk niet zoveel speciale dingen, maar in ieder geval vrij grof taalgebruik. Dat was dan ook zeker het geval. De verandering in Bors karakter viel me erg tegen. Er werd op de achterkant van het boek gesproken over een “stroomversnelling in zijn leven”. Ik heb daar persoonlijk niet bijster veel van gemerkt.
Ook miste ik na het eerste hoofdstuk al verscheidene leestekens bij citaten. Zo zie je maar weer: je weet pas wat je eraan hebt als je het mist.
Uiteindelijk heeft het lezen van het boek me zeker niet teleurgesteld. Ik vond sommige delen echt geweldig. Ik heb me “de tering” gelachen om sommige passages of om bepaalde manieren van taalgebruik. Bijvoorbeeld: “Mollige varkenspootjes komen onder haar rokjes vandaan, zodat je niet eens hoeft te bukken om haar eierstokken te zien.”

Onderdeel B:

Beknopte samenvatting:

Bor is een jongen uit Amsterdam, die samen met drie vrienden een bekende is van de politie. Nadat hij een paar Mormonen samen met drie vrienden in elkaar had geslagen, raakte zijn leven in een stroomversnelling. Hij is bang om gepakt te worden en vaak komt dat tot uiting in het boek. Hij heeft zichzelf soms niet meer in de hand en gaat dan criminele dingen verrichten. Hij leert ook een kakkerig meisje uit een zeer goede buurt kennen die hem vervolgens uitnodigt op haar verjaardagspartijtje. Bor heeft geen controle meer over zichzelf en verkracht haar daar, en wordt meegenomen naar het politiebureau. Het kan hem allemaal niets meer schelen… Hier eindigt het verhaal.

Analyse:

Thema:

Verveling: In het weekend doet Bor niks anders dan rondslenteren en vervelen.
Vriendschap: Bor zijn vrienden spelen een belangrijke rol in het boek.
Avontuur: Bor komt in wel heel vreemde situaties terecht.

Motieven:

De bedoeling van het boek is, de lezer duidelijk maken hoe het is om in hartje Amsterdam op te groeien, wat alle problemen kunnen zijn die een jongen meemaakt met zijn vrienden. De schrijver wil laten zien dat het omgaan met verkeerde vrienden fout kan uitpakken, maar dat sommige problemen toch ook weer niet door die vrienden hoeven te komen.

Structuur:

Het verhaal verloopt in het totaal chronologisch, er komen geen grote flashbacks in voor. Alleen het begin van het verhaal begint met een kleine flashback van wat er op die middag is gebeurd, Bor heeft namelijk met zijn vrienden twee mormonen helemaal in elkaar geslagen. Voor de rest komen er in het hele boek kleine flashbacks voor. Dit zijn gedachten van Bor, als hij even aan iets terugdenkt, zoals wat hij die middag of die dag ervoor allemaal gedaan heeft.

Personages:

Bor, een jongen in de puberteit, zijn leeftijd is zestien jaar. Hij heeft eerst de Mavo gedaan en zit nu op de Havo, omdat hij anders in een jeugdinternaat had gezeten. Het is een jongen die van swing-beat en voetbal houdt, hij heeft lang haar en ziet er nou niet echt bepaald lief en aardig uit. Hij woont in Amsterdam-West en heeft hier zijn hele leven al gewoond.
Bor is al veel in contact met de politie gekomen voor diefstal, geweld en dat soort zaken, echt een lieverdje is het dus niet.
Bor is echter een zeer intelligente jongen die makkelijk het VWO zou kunnen doen, maar wegens te weinig interesse en verkeerde vrienden doet hij dit niet. Bor heeft drie echte vrienden waar hij veel mee omgaat en ook alles mee beleefd, maar in dit boek is de eerste keer dat hij ergens buiten gehouden wordt, de vriendschap vergaat dus een beetje, dit komt waarschijnlijk doordat Bor nog op school zit en zijn vrienden niet.
Verder zijn er ook andere (bij)personen:
Peter, de broer van Bor. Peter is niet erg slim en zit al eeuwig in de ziektewet, omdat hij te lui is om te werken. Peter loopt altijd rond in een trainingspak, rookt de hele dag sigaretten op zijn kamer en drinkt daarbij een aantal biertjes. Op een dag krijgt Peter een echte vriendin en daardoor verandert hij. Hij loopt weer in nette kleding en gaat zich weer een beetje gedragen.
Vader, de naam van de vader van Bor wordt niet vermeld. Het is een man op leeftijd die zijn beste jaren gehad heeft. Hij werkte op een kantoor dat failliet is gegaan en zit nu alleen nog maar voor de buis en doet daarbij helemaal niets, een echte hangjas dus.
Moeder, ook hiervan is de naam onbekend. Het is een grote vrouw met een uitgezakt lichaam en ook zij heeft haar beste jaren gehad. Ze is erg gesteld op familiegebeuren en kan, als ze haar zin niet krijgt, erg boos worden.
Zijn drie beste vrienden waar hij al heel lang mee omgaat; Toon, John en Dick.
De benedenbuurman, meneer van Dorp, deze zit altijd voor het raam naar buiten te kijken.
Mickey, een meisje uit zijn klas, eigenlijk de enige klasgenoot waarmee hij praat.
Ruth, een meisje van zijn school uit de betere wijken van Amsterdam, hij wil eerst niks van haar weten, maar hij rand haar aan op haar eigen verjaardagsfeest.
de Bree, de politiecommisaris die Bor altijd de hand boven het hoofd heeft gehouden.

Tijd:

Wanneer het boek zich precies afspeelt wordt niet vermeld in het boek, wel weet ik dat het verhaal begint op een maandag en eindigt op een donderdag, elf dagen later.

Perspectief:

Het verhaal wordt verteld door de hoofdpersoon. Alles is geschreven in de ik-vorm. De hoofdpersoon is verteller, je ziet alles door zijn ogen en maakt alles mee door zijn ogen. Ook wordt je deels gestuurd door zijn gedachten. Je gaat je door het ik-perspectief verplaatsen in de hoofdpersoon, het is net of jij alles meemaakt, alleen zijn de gedachten van Bor soms iets anders als je eigen gedachten.

Ruimte:

Het verhaal speelt zich af in Amsterdam, in zijn woning in Amsterdam-west. In het centrum, als hij met zijn vrienden door de stad loopt en zich verveelt. In coffeeshops, in disco's in kroegen en op school, waarvan de naam niet vermeld is.

Onderdeel D:

Eindoordeel

Het boek is gewoon ronduit geweldig. Alle gebeurtenissen waren erg boeiend om te lezen, met name het in elkaar slaan van de Mormonen, vooral om het nu eens door de ogen van een straatjongen te zien, in plaats van door die van het slachtoffer. Ik had verder nog nooit een boek gelezen waarin iemand in elkaar geslagen werd. Wel waarin geweld gebruikt werd. Maar zover ik het kan beoordelen leek dit redelijk waarheidsgetrouw, jammer dat ik geen vergelijkingsmateriaal heb. Verder ken ik ook niemand die ooit op deze manier geweld gebruikt heeft of ontvangen heeft. Maar het is duidelijk dat Joris Moens deze gebeurtenis in één pagina zeer goed beschreven heeft.
Bor zelf was een boeiend personage, die zichzelf soms niet meer kan bedwingen. Hij ontwikkelt zich op gebied van seksuele obsessie en dat is soms erg geestig om te lezen (vooral omdat ik daar soms ook last van heb). Verder ontwikkelt niemand zich, behalve Peter, zijn broer. Hij gaat van vanwege een vriendin over van een trainingspakken-sigaretten-bier-figuur over in een nettere ideale kleinzoon. Dit vind ik een goede ontwikkeling omdat dat verzorgder overkomt.
De beslissingen en het gedrag van Bor vind ik grotendeels begrijpelijk. Natuurlijk zal ik nooit iemand verkrachten en ik ben ook niet van plan iemand zonder duidelijk aanwijsbare reden in elkaar te slaan, maar bijvoorbeeld het moment dat Bor een gesprek zat is en dus wegloopt, dat heb ik ook op zo’n moment.
Het verhaal op zich was vrij gemakkelijk te begrijpen, en erg spannend was het niet. Ik houd niet van spanning, dat is irritant. Wel was het erg boeiend, om eens door de ogen van een straatschoffie te kijken, maar spannend, neen.
Het perspectief ligt bij de ik-verteller, en dat maakt dat het verhaal nog duidelijker te begrijpen is. Het is ook veel LEUKER (dat mocht toch niet van de sectie Nederlands, nou, ik doe het stiekem toch) dan in een hij-perspectief, of een alwetende verteller, omdat het overkomt alsof het jezelf overkomt.
Het boek was door het soms vreselijke grove taalgebruik wat vreemd. Bijvoorbeeld: “Het kan ze niet schelen dat ze eruit zien als motorisch gestoorde pinguïns.” Soms heb je dan dat je even moet kijken “wat er nou precies staat”. Wel vind ik dit een geweldige uitspraak, het gaat namelijk over mensen die als stijve harken dansen. Erg geplaatst.