Bijvangst door Judith Herzberg

Bijvangst – Judith Herzberg

Titelbeschrijving

De titel van deze gedichtenbundel is Bijvangst. Dit woord bestaat niet in de Nederlandse taal. De gedichten gaan over alledaagse dingen en je gevoelens daarbij. Ik denk dat ze met deze titel wil zeggen dat je bij elke gebeurtenis wel bepaalde gevoelens krijgt. Of je dat nou wilt of niet. Die gevoelens krijg je er gewoon bij.

Verwachting

Er stond geen achterkanttekst of motto op deze bundel en na het lezen van de titel had ik nog geen idee wat ik van deze gedichtenbundel kon verwachten. Het woord bijvangst kende ik niet en het bleek ook helemaal niet te bestaan. Omdat het een niet bestaand woord was dacht ik dat de gedichten erg vaag zouden zijn en dat je er erg diep bij door zou moeten denken.

Indeling

De gedichtenbundel bestaat niet uit speciale afdelingen of delen. Wel zijn er een aantal gedichten die over het zelfde onderwerp gaan.


Verbanden

Er is geen bepaald titelgedicht of deel/afdeling/cyclus die ik in verband kan brengen met de titel van de gehele bundel. Ik kan ook niet een verband ontdekken tussen de verschillende gedichten van deze gedichtenbundel.

Persoonlijke reactie

Niet alles is hetzelfde. Dat geldt ook voor deze gedichtenbundel. Er staan mooie en wat minder mooie gedichten in. De gedichten gaan over hele gewone onderwerpen, zoals muggen, peen, kool en het weer. Maar ook over gevoelens na het overlijden van iemand en bij geweld. Ze schrijft in een begrijpelijke taal en gaat niet te diep overal op in. Met meeste onderwerpen krijg je zelf ook vaak te maken en daardoor is het leuker om te lezen.

Onderwerpen

Vraag, vragen - (ergens van) genieten
Lijn 1 - eenzaamheid
Ik snap dat niet - de metro
Kraaiennest - mensen uit buitenwijken
Hoe de mug in zijn onderhoud voorziet - muggen
In droogte - Arabische tuin
Het nieuws - nieuws
Welcome in Free World - engelsman in Nederland
Canada - afscheid
Lekplek - een dakraam dat lekt
Lied van Bobbetje Ribbekus - Bobbetje Ribbekus
Het weer in de wereld - het weer
Plek - een weg
Over een wesp - kleinigheid
Die bijna nooit slapende - herinneringen
Jijen - overleden persoon

Iemand om aan te vertellen wat niet van belang is - Jac
J.W. - Johannes
Joseph Brodsky - herdenkingen
Kool en Peen - een afspraakje
Rijkrijm - brood
Te late? ra ra raad van de stotteraar - houden van
En of het hier gesneeuwd heeft - sneeuw
Villanelle - kunstwerken
Mondriaan - kunst
Opschieten - schilderen
Hanen - hanen
Jeruzalem 1997 - oorlog in Jeruzalem
Elat - vis
Troost voor Rosa - ontdekkingsreis
Zieke man - een zieke man
Landschap - landschap
Egmond aan zee - duinen bij Egmond aan zee
Terugroepen - kat
Voor G. - ouder echtpaar
Nog raarder dan dat - aandenken aan een overleden persoon
Kwijt - spijt
Hiero en daaro - geweld
Tantes met prikkende kinnen - tantes
Oog oger oogst - mishandeling thuis

Dingen - achtergebleven spullen
Momenten - momenten
Onthouden - balonnen
Chinees - een nieuw woord
September 1998 - het september van 1998
Dromen dromen - een droom
De spion - je bekeken voelen

De gedichten Villanelle, Mondriaan en Opschieten gaan alledrie over kunst en schilderen. In Landschap en Egmond aan zee wordt beide een omgeving beschreven. Kool en Peen en Rijkrijm gaan over etenswaren en Hoe de mug in zijn onderhoud voorziet en Over een wesp gaan over een insect. Er zijn ook nog een paar gedichten die over geweld gaan, zoals Hiero en daaro, Jeruzalem 1997 en Oog oger oogst. Verder zijn er veel gedichten over de dood. Over de herinneringen aan een overleden persoon en de spullen die hij heeft achtergelaten. En over de eenzaamheid van de achtergebleven personen, hoe erg zij de overledene missen. Alle gedichten gaan over dingen die in het dagelijks leven ook voorkomen. Veel daarvan gaan over de gevoelens die die gebeurtenissen bij je oproepen.

Analysatie

1) Kool en Peen

Op een middag ging Kool bij Peen op bezoek

en Peen had iets heel doorzichtigs aan.

'O wat leuk, wat staat dat je goed
Maar waar ga je heen zo in cellofaan?'

'Meen je dat?' bloosde Peen, 'nou ik wou es...
Nou vanavond ben ik gevraagd bij het Mes.

En hij heeft me - begrijp het alsjeblieft niet verkeerd-
alleen - zonder jou dus - geïnviteerd.'

'Het Mes kan me wat!' riep Kool walgend uit.
'Namaakstaal! Wie ziet er nou iets in zo'n ijdeltuit.

Ik ga zelf trouwens ook zonder jou uit vandaag
Ik ben door Twee Lepels op stamppot gevraagd.'

Bij de titel moest ik denken aan een moestuintje waar kolen en penen groeien. Ik dacht dat ze zou beschrijven hoe die daar zouden leven en dat ze zou zeggen dat planten ook gevoelens hadden enzo.

Ik vind het gedicht erg grappig verzonnen. Ze ziet de groentes als mensen en laat ze ook zo denken. De peen is in huishoudfolie verpakt. Daar maakt zij weer iets leuks van door te zeggen Peen had iet heel doorzichtigs aan. Dat de Peen uitgaat met het Mes en de Kool met 2 lepels vond ik ook wel leuk bedacht. Er worden ook gevoelens geuit, want
aan de reactie van de kool kan je merken dat hij/zij een beetje jaloers is.


De belangrijkste zinnen uit dit gedicht vind ik Nou vanavond ben ik gevraagd bij het Mes en Ik ga zelf trouwens ook zonder jou uit vandaag. Deze zinnen geven een hele korte samenvatting van het gedicht. Een iemand heeft een date, de ander is jaloers en zegt ik ga zelf trouwens ook zonder jou uit vandaag.

Het onderwerp van dit gedicht is een afspraakje.

De titel geeft aan over welke twee voorwerpen dit gedicht gaat. Zij zijn de 'hoofdpersonen' in dit gedicht. Het woord geïnviteerd ken ik niet, maar uit de tekst kon ik op maken dat het uitgenodigd betekent. Volgens mij is het woord 'cellofaan' in dit gedicht meerduidig. Je kan zeggen dat een groente gewoon is verpakt in huishoudfolie, maar ook dat het de kleding van de groente is.
Het gedicht bestaat uit 6 strofen. Het zijn strofen van 2 regels dus noemen we zo'n strofe een distichon. De witregels staan er om de rijmklanken goed uit te laten komen. Voor de eerste 2 strofen is het rijmschema namelijk a b a b. Daarna geldt c c d d e e f f.

Met dit gedicht wil de schrijver zeggen dat je niet gelijk jaloers moet zijn op iemand als die iets heeft wat jij niet hebt maar wel graag zou willen hebben. Je kan ook gewoon blij zijn voor die persoon. Het is dan niet de bedoeling om die ander weer jaloers poberen te maken.

Ik had verwacht dat het over een moestuintje ging, maar dat was dus niet zo. Het ging er wel over dat planten gevoelns hadden, maar op een hele andere manier dan ik had verwacht.

Ik vond het een erg leuk gedicht. Het is goed bedacht om die groentes voor mensen te laten spelen, om zo op een grappige manier mensen toch een les te leren. Het gedicht rijmt ook en dan vind ik het meestal ook wel leuker om te lezen.

2) En of het hier gesneeuwd heeft

Eerste sneeuw. Ja eerste sneeuw,
maar wie heeft ogen voor de laatste,
de laatste sneeuwpop, het smelten
van de voeten, wie let daarop?

Zo gaat het ook met pijn.
Je voelt het onbarmhartige
begin maar het verdwijnen
maak je op uit het verdwenen zijn.

Toen ik de titel las dacht ik dat het gedicht zou gaan over een winterlandschap met sneeuw en bevroren sloten.Over kinderen die aan het schaatsen waren of een sneeuwpop bouwden. Een beetje zo'n kerst sfeertje.

Ik vind het een heel goed gedicht. Het klopt ook met de werkelijkheid. Je hebt alleen maar aandacht voor het begin, maar dat het langzaam weer verdwijnt merk je niet. Daar kom je pas achter als alles weg is. Ze heeft het heel mooi onder woorden gebracht en dat van de sneeuwpop was een goed voorbeeld.


De belangrijkste delen uit dit gedicht zijn voor mij het verdwijnen maak je op uit het verdwenen zijn. Het onderwerp van dit gedicht is oog voor het begin.

De titel is En of het hier gesneeuwd heeft en dat slaat weer op de sneeuw die als voorbeeld wordt gebruikt in dit gedicht. Er is ook beeldspraak in dit gedicht. Omdat je je bij pijn niet zo'n duidelijk beeld hebt wordt het vergeleken met de sneeuw. Er zijn 2 strofen in dit gedicht, ze hebben beide 4 regels en daarom noemen we dat een kwatrijn. Er is hiervoor gekozen, omdat beide strofen een ander onderwerp hebben. De eerste gaat over sneeuw, de tweede over pijn. Er zit geen echte rijm in dit gedicht, alleen van
de laatste strofe rijmen de eerste en laatste zin.

De schrijfster wil met dit gedicht duidelijk maken dat men alleen maar oog heeft voor het begin en dat ze pas merken dat het verdwijnt als het al verdwenen is.

Mijn verwachtingen zijn niet uitgekomen. De sneeuw was maar een voorbeeld, het ging meer om de aandacht voor het begin.

Het gedicht is erg mooi geschreven. De sneeuw was een goed voorbeeld en daarmee werd ook duidelijk wat de schrijver bedoelde met oog voor het begin. Het is echt een kort, maar krachtig gedichtje. Toch is er heel goed over nagedacht.

3) Iemand om aan te vertellen wat niet van belang is

Het regent en niemand om aan te vertellen
hoe nat ik ben. Het regent en niemand
om aan te vertellen dat mijn nieuwe schoenen
nu al lek zijn. Jac, ik ben in een plas gestapt
en mijn schoenen zijn lek, ik ben nat, door en door.
Jac, en jij?

Hoe hard het regent?
Het regent heel hard. Heel erg hard.
Harder dan ooit.

Ik verwachtte dat het gedicht zou gaan over een eenzaam persoon die niemand had om tegen te praten. Zelfs de onbenulligste dingen kon hij aan niemand kwijt.

Dit gedicht vind ik ook erg mooi. Ik moet hierbij erg denken aan mijn opa die een paar jaar geleden is overleden. Mijn oma is nu ook alleen en heeft niemand om zulke dingen tegen te vertellen. Er komen wel familie, buren en kennissen op bezoek, maar dat is toch anders. Zij zijn niet de hele dag om je heen om alles tegen te vertellen.


De belangrijkste dingen uit dit gedicht vind ik niemand om aan te vertellen en Jac, en jij?. Daaraan merk je hoe eenzaam de persoon uit dit gedicht is. Het onderwerp van dit gedicht is eenzaamheid.

De titel is iemand om aan te vertellen wat niet van belang is en dat is nou net wat de persoon uit dit gedicht mist. Hij heeft niemand om die dingen aan te vertellen.
In dit gedicht worden de versregels afgebroken op een plaats waar in de zin geen pauze valt. Het gedicht bestaat uit 2 onregelmatige strofen. De witregels lijken wel een reactie van Jac. In de eerste strofe zegt de hoofdpersoon van alles tegen Jac zonder daar een antwoord op te krijgen. Na de witregels vertelt hij/zij op een hele andere manier.
Alsof iemand aan hem/haar vroeg hoe hard het regent. Hij/zij geeft daar dan weer antwoord op.

Dit gedicht is geschreven om mensen te laten voelen hoe eenzaam sommige andere mensen zijn. Dat ze daar wel eens op bezoek kunnen gaan of een kopje koffie drinken zodat die mensen iemand hebben om, zelfs al is het over de kleinste en onbenulligste dingetjes, mee te praten.

Mijn verwachtingen waren helemaal juist. Dat kwam ook doordat de titel al precies vertelde waar het hele gedicht over zou gaan.

Het gedicht was erg mooi. Als je het leest voel je gewoon de eenzaamheid van die persoon. Hij wil zoveel dingen vertellen, maar heeft gewoon niemand om dat tegen te doen. De manier waarop de zinnen zijn afgebroken vind ik wat minder. Het is me ook niet helemaal duidelijk of er aan het eind wel iemand is die reageert omdat het dan lijkt alsof zij antwoordt op iemands vraag.

Mening

Het onderwerp van de gedichten Kool en Peen en Iemand om aan te vertellen wat niet van belang is klopte wel. Het onderwerp van het gedicht En of het hier gesneeuwd heeft zou ik graag willen veranderen. Het gaat namelijk om de aandacht voor het begin van iets en de sneeuw was daar maar een voorbeeld van.

Verwachtingen

Ik verwachtte niet veel van deze bundel alleen dat deze gedichten een beetje vaag waren. omdat de titel een niet bestaand woord was. Dat viel allemaal erg mee, want de gedichten waren duidelijk geschreven en het ging over alledaagse onderwerpen.

Eindoordeel

Ik heb nog nooit een gedichtenbundel gelezen dus ik kan dit nergens mee vergelijken en voordat ik deze bundel ging lezen had ik ook geen idee wat ik ervan moest verwachten.

Er stonden hele grappige gedichten in (zoals Kool en Peen), hele mooie (En of het hier gesneeuwd heeft), maar ook hele vage (zoals Lekplek). Over het algemeen was het niet zo moeilijk om te lezen. Het maken van een verslag van een gedichtenbundel vond ik wel wat moeilijker dan het maken van een verslag van een gewoon boek, omdat dit eigenlijk allemaal afzonderlijke verhaaltjes zijn. Ik kon er geen verband tussen ontdekken, maar daar werd wel steeds naar gevraagd. Het bespreken van de gedichten vond ik ook best moeilijk, omdat ik soms niet precies snapte wat ze bedoelden.