Beter, dank je door Lydia Rood

Beter, dank je
Lydia Rood
133 pagina's
Prometheus Amsterdam
1996 Het is kerstavond. Luut, een vrouw van 39 die alleen woont, zal de kerstdagen alleen door gaan brengen. Haar sigaretten zijn op en terwijl ze haar laarzen aantrekt om nieuwe te gaan halen besluit ze te stoppen met roken. Omdat ze haar laarzen al aanheeft stapt ze toch op de motor. Onderweg staat er een jongen langs de weg te liften. Een mooie slanke surinaamse jongen. Luut heeft een extra helm in de koffer en besluit de jongen mee te nemen. Op haar vraag waar hij heen moet heeft hij geen antwoord. Hij brengt ook de kerstdagen alleen door. Luut besluit hem mee naar huis te nemen. De jongen heet Frank. Ze gaan samen in de huiskamer zitten. Luut begint te praten en dingen aan Frank te vragen, Frank blijkt niet zo spraakzaam te zijn. Ze gaan slapen, Luut in haar bed en Frank in de logeerkamer. De volgende dag gaat het gesprek verder, een gesprek over koetjes en kalfjes en seks. Luut gaat ervan uit dat Frank denkt dat ze hem meegenomen heeft om met haar te neuken, en probeert hem er enigszins van te overtuigen dat dit niet zo is. Maar het hele verhaal lang al wijst zo ongeveer alles erop dat Luurt & Frank weldegelijk seks zullen gaan hebben en de tweede middag gebeurt dit ook. Langzamerhand beginnen ze zich aan elkaar te hechten. Frank maakt dit erg duidelijk, Luut ontkent het heel hard. Als Frank alleen weggaat op de motor blijkt dat Luut toch aan hem gehecht is geraakt en wil dat hij bij haar blijft. Ze maakt zich zorgen als hij lang wegblijft en is erg blij als hij uiteindelijk toch terug komt. Frank heeft versiering gehaald voor in de kerstboom, en kondigt aan dat hij weggaat. Als Frank boven zijn spulen aan het pakken is wordt deze versiering vernield door Luut. Luut gaat janken, Frank troost haar en dan gaat hij weg. Luut wil hem achterna gaan maar doet het niet. Het verhaal wordt verteld door Luut, vanuit een personale vertelwijze. Luut noemt zichzelf dus a.h.w. 'zij'. Hiermee creëert ze een zekere afstand, alsof ze het niet zelf is maar over een vreemde vertelt. Dit is ook de bedoeling, heel duidelijk te zien aan een voorstukje voorin het boek: "Het is beter dat het een ander was, die vrouw, die drie dagen" Het verhaal is achteraf vertelt, dit vergroot ook weer die afstand, een herinnering is altijd 'minder echt' dan iets wat 'nu' gebeurt. Op het moment dat het gebeurt kun je er niet omheen , achteraf kun je zoveel als je wil aan veranderen. Het verhaal is chronologisch verteld. Het is namelijk 1 lange dialoog tussen Frank en Luut. Af en toe lees je tussendoor ook wat van wat Luut denkt. Soms wordt de dialoog onderbroken door schuingedrukte stukjes. Dit zijn soms gedachten van Luut, meestal zijn het flashbacks, herinneringen van Luut. Ik vind dit een leuke manier van vertellen, zo'n lange dialoog. Zo wordt er erg veel aan je fantasie overgelaten. Vooral van Frank kom je weinig te weten. Je weet net zo weinig van Frank als Luut van hem weet. De flashbacks zijn wel noodzakelijk om een beetje diepgang in het verhaal te brengen. Ze lichten een beetje toe waarom Luut doet zoals ze doet, geven een beetje stof tot denken. Ik denk zelfs dat deze stukken het belangrijkste zijn van het hele verhaal, zonder die stukken zou het geen literatuur zijn maar een flutromannetje, deze stukken bevatten heel de problematiek. Het grappige als je dit pas doorhebt als je er achteraf over na gaat denken. Onder het lezen vond ik deze stukjes juist irritant, omdat er vaak niet zoveel touwen aan vast te knopen waren. Langzamerhand kreeg ik door wat de schrijfster met die stukjes probeerde duidelijk te maken, waardoor ik ze erg ging waarderen. Het verhaal speelt zich af tijdens kerstmis. Kerst staat voor gezelligheid, knus met de hele familie bij elkaar zitten. Dat zowel Luut als Frank gedoemd zijn eenzaam de kerstdagen door te brengen lijkt hen bij elkaar te brengen. Dat het kerstavond is is ook een excuus om de eenzame lifter mee naar huis te nemen. Midden in de zomer neem je niet zomaar voor de grap een lifter mee naar huis. Het verhaal speelt zich bijna helemaal af in het huis van Luut. Je komt in het boek weinig over deze omgeving te weten, behalve dan dat er een open haard is en een teevee die nogal eens irritaties tussen Luut en Frank veroorzaakt. Een hele neutrale omgeving dus heeft weinig invloed op het verhaal. Buiten is het koud, er ligt sneeuw. Dat veroorzaakt enige ironie. Typisch kerstweer, en zij hebben allebei niemand om kerst mee te vieren. Het zorgt ook voor een soort isolatie. Als het koud is buiten kom je niet zo snel op het idee gezellig een stukje te gaan wandelen maar wil je lekker bij de open haard zitten. En het is kerst, de winkels zijn dicht er zijn alleen slechte kerstfilms op teevee er komt geen post, de wereld lijkt dood te zijn. Hierdoor worden Luut en Frank a.h.w. gedwongen om met elkaar te praten. De hoofdpersoon van dit boek is Luut. Zij zit met zichzelf in de knoop. Ze heeft jaren geleden een operatie gehad waardoor ze geen kinderen meer kan krijgen. Dit zit haar erg dwars, en het heeft ervoor gezorgd dat ze weinig meer met haar familie omgaat. Haar familie kan het niet goed accepteren dat ze geen kinderen kan krijgen. Het zorgde zelfs voor zoveel problemen dat Luut en haar man uit elkaar zijn gegaan. Ze woont nu alleen. Ze lijkt geen vrienden te hebben. Met de mensen in de buurt kan ze niet goed opschieten. Ze maakt een eenzame indruk op mij. Luut kan niet goed over haar problemen praten. Ze denkt dat niemand op haar problemen zit te wachten. Ze denkt dat je alleen aardig gevonden wordt als je altijd blijft lachen en grapjes maakt. Mensen willen leuke dingen horen en hebben geen behoefte aan andermans problemen. Ze praat dus nooit over wat haar dwarszit, kropt het op en probeert het te verdringen. Juist daardoor gaat ze zich vreemd gedragen, en mogen mensen haar niet. Frank probeert met haar te praten over de dingen die haar dwarszitten maar ook tegenover hem laat ze weinig los. Ik vind Luut een leuke vrouw, een vreemde persoonlijkheid maar dat trekt me juist wel. Ze heeft dingen meegemaakt waar ze niet over kan praten, er zit volgens mij heel veel ellende in haar maar ze weet het heel knap te verbergen. Dat trekt me wel omdat ik zelf ook zo ben. Ik weet dat het niet goed is en dat je juist over je problemen moet praten maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Wel vind ik dat Luut zich té veel afsluit voor anderen, ze wil absoluut niks van haar gevoelens prijsgeven. Zo kun je niet leven, je kunt niet alles voor jezelf houden , dan word je gek. De andere persoon in dit boek is Frank. Over hem kom je weinig te weten, behalve dat hij surinaams is. Ik vind hem een lieve jongen, hij ontfermt zich over een vrouw die hij niet kent. Alleen omdat ze zo gastvrij is hem mee naar huis te nemen. Ik denk dat hij net zoals ik gefacineerd raakt door haar persoon, hij wil weten wat er in haar hoofd omgaat maar krijgt er wat hij ook probeert weinig uit. Het thema van dit verhaal is: Een alleenstaande vrouw pikt op kerstavond een lifter op en brengt met hem de kerstdagen door. De visie van dit verhaal is dat je moet praten over je gevoelens. Wat ik van dit boek geleerd heb is dat je over je gevoelens zoveel mogelijk moet praten, het heeft geen zin om alles voor jezelf te houden want dan gaat het uiteindelijk toch fout. Ik weet wel dat dat zo is maar dit verhaal heeft me nog eens extra duidelijk gemaakt dat het beter is om te praten over wat je dwars zit. Dit boek is een soort drempel voor me: ik probeer nu ook echt over alles te praten met ouders, vriendje en vrienden. Ik merk dat het niet waar is dat mensen je liever zien lachen, je wordt net zo gewaardeerd als je een keer niet lacht en gewoon praat over de dingen die je bezig houden, leuk of niet leuk. Ik ben erg blij met deze ontwikkeling en probeer het voort te zetten, het blijft moeilijk voor me om overal over te praten.