Beta door Tomas Ross

Primaire gegevens

Ross, T., Bèta. Baarn, 1997.
[pseudoniem van Willem Pieter Hogendoorn]
Motto: These are days of miracle and wonder.
Verklaring motto: er is voor dit motto gekozen omdat in het boek ook een soort van wonder gebeurt (Marini leeft nog en er is een middel tegen beta)

Samenvatting

Het is het jaar 1996 en het aids virus is uitgebannen. Maar er is een veel erger virus ontstaan dat de hele wereld in zijn greep houdt. Al het eten en lichamelijk contact moet zo hygiënisch mogelijk worden behandeld. De mensen die het virus oplopen staat een zekere dood tegemoet. Ze leven dan ook in beta kolonies of als vogelvrijen onder steden en in vervallen wijken.

Weber en Pict zijn een documentaire aan het maken over het beta virus voor de overheid. Het dochtertje van Weber ziet op weg naar school een hond en wilt hem aaien, maar wordt gebeten.

Weber werkt ’s avonds nog door om de documentaire op tijd af te krijgen, terwijl Pict uitgaat met zijn vriendin. Geheel onverwacht ontvangt Weber buizenpost, wat gegeven het tijdstip moet betekenen dat het zeer belangrijk is. De post blijkt de bestaan uit een videoband van (het dan sterk verouderde) VHS systeem. Op de videoband staat dokter Marini. Deze heeft het serum tegen aids gevonden en zou verongelukt zijn bij een vliegtuig ongeluk. Op de band verteld Marini dat hij een serum tegen beta heeft ontwikkeld. Weber belt meteen Pict op met de vraag of deze meteen kan komen. Ondertussen kopieert hij de videoband. Dan staan opeens een paar mensen van de veiligheidsdienst op de stoep. Ze ondervragen hem en zeggen dat de videoband nep was en dat de Marini werd gespeeld door een acteur. Dan komt Pict binnen, de veiligheidsmensen nemen de band mee. Nadat Pict de kopie heeft gezien zegt hij dat ook hij vindt dat het wel nep moet zijn en hij vernietigt de band. Daarna gaan ze naar een exclusieve club in de vrije zone waar ze een gladiatoren gevecht op leven en dood zien tussen beta patiënten. Daarna komt Pict op het idee voor “het spel”. Hierin vlucht een beta patiënt door een stadsdeel met een aantal “jagers” achter hem aan. Als hij weet te ontsnappen krijgt hij een grote geldprijs. Weber vindt het idee eerst maar niks, maar nadat hij en Pict op weg naar huis worden overvallen door een paar beta patiënten denkt hij er anders over. Webers vrouw vindt het idee maar niks, maar de sponsors en de regering vinden het een zeer goed idee. Tijdens alle voorbereidingen voor “het spel” krijgt Weber te horen dat zijn dochter beta heeft en dat ze weldra zal sterven. Na onderzoek blijkt dat ook zijn vrouw (Loes) beta heeft. Loes wordt naar een beta kamp op het platteland gestuurd.
Weber moet gaan wonen in een flat met andere mensen die hun familie door beta zijn kwijtgeraakt. Hij stopt met zijn werk en blijft de hele tijd thuis zitten. Elke avond komt 10 minuten lang via het grote tv-scherm iemand met hem praten. Weber vindt dit maar niks en zegt niks terug tegen de gastvrouw (Carmen). Dan krijgt hij opeens weer post, deze keer zijn het een paar foto’s die weer afkomstig zijn van Marini. Hij laat de foto’s aan Pict zien en deze vernietigt ze, waardoor er een grote ruzie tussen Weber en Pict ontstaat. ’s Avonds houdt Weber het niet meer uit en verteld zijn hele verhaal aan Carmen. Hij denkt te horen dat zegt dat hij naar het graf van dochter moet gaan. Hier aangekomen vindt hij een briefje waarop staat dat iemand hem wilt ontmoeten. Op de plaats van ontmoeting aangekomen staat een vrouw op hem te wachten die zegt dat er echt een middel tegen beta is. Maar ze moet vluchten omdat de veiligheidsdienst ze gevonden had. De volgende avond is Carmen er niet, maar een nieuwe gastvrouw die zegt niks van een Carmen te weten. Weber besluit Carmen te gaan zoeken in het gebouw waar ze werkt. Hij steelt een brommer om hier te komen. Liggend in de bosjes wordt hij aangehouden door de veiligheidsdienst. Maar de leider (Zaat) blijkt bij de ondergrondse te horen, omdat hij door dokter Marini was gered van beta. Zaat verteld hem dat hij weer moet gaan werken en dat “het spel” moet doorgaan als gepland. Dit doet hij dan ook.
Dan is het eindelijk zover, “het spel” begint. Als eerste wordt er op een jongen van in de 20 gejaagd. Deze jongen weet een jager te verwonden, maar wordt gedood. De tweede kandidaat blijkt Loes te zijn. Weber rent naar buiten, pakt een auto en weet zijn vrouw te vinden. Hij vlucht met haar in de auto, maar doordat ze opeens een ruk aan het stuur geeft belanden ze in de gracht. Weber wordt wakker onder de stad in beta gebied, waar hem wordt uitgelegd wat ze van plan zijn om de wereld bekend te maken dat er een serum tegen beta is en waarom de regering niet wil dat mensen dit te weten komen. Ze hebben Weber nodig om de uitzending samen te stellen en omdat hij en Pict met hun codes (handafdrukken) kunnen zorgen dat het kan worden uitgezonden. Pict zal hier natuurlijk niet vrijwillig aan meewerken. Daarom wordt zijn vriendin ingespoten met beta en wordt ze de volgende kandidaat in “het spel”. Ze hopen dat Pict achter haar aangaat en dat ze hem kunnen pakken wanneer de helikopter moet tanken. Maar geheel onverwacht tanken ze niet en gaat Weber er met een auto achterna. In het spelgebied weet Weber een paar jagers uit te schakelen, maar worden ze vanuit de helikopter beschoten. Wanneer Weber gepakt wordt door Pict wordt Pict nog net op tijd neergeschoten door Zaat.
Het verhaal eindigt zoals het begon. Weber wordt naast zijn vrouw wakker, maar nu komt zijn zoon binnen. Even later hoort hij zijn zoon van buiten roepen dat er een leuk hondje zit. Weber schrikt even, terugdenkend aan zijn dochter, maar bedenkt dan dat dat allemaal voorbij is.

Het verhaal is logisch chronologisch en heeft een duidelijk begin waarin geen gebruik wordt gemaakt van In medias res of Post rem. Het einde is gesloten, want Weber is weer bij zijn gezin en er is geen beta meer.

Thema & motieven

Het thema is het beta virus en het feit dat de overheid koste wat kost zijn macht wil behouden. Doordat de overheid alleen macht heeft dankzij de manier van optreden die ze kunnen gebruiken door het beta virus, zoals mensen zomaar oppakken.
Een paar motieven zijn ziekte en dood. Deze natuurlijk door het beta virus.

Personages

Weber.
Weber is een geweldloze man die van zijn gezin houdt, maar nadat hij wordt overvallen gaat hij hier anders over denken. Hij stort geheel in na het verlies van zijn vrouw en dochter, maar weet hier toch bovenop te komen. Weber is een round karakter.

Pict.
Pict heeft alles over voor zijn vriendin. Hij wil haar alles geven wat ze maar wil, wat meestal veel geld kost. Zijn droom is om genoeg geld te verdienen om naar Nieuw-Phoenicia te gaan. Dit is een eiland waar de rijken een zorge- en betaloos bestaan leiden. Pict laat niks in de weg komen tussen hem en zijn droom. Pict is een roud karakter.

Zaat.

Deze zet zich geheel in voor dokter Marini, nadat deze zijn leven heeft gered. Om te zorgen dat zijn plannen slagen gaat hij hiervoor zelfs over lijken. Zaat is een lat karakter.

Verteller & perspectief

Je volgt het hele verhaal vanuit het oog- en standpunt van Weber. Het is dan ook een personale vertelsituatie.

Tijd

Het verhaal speelt zich af in 2017-2018. De tijd verloopt logisch chronologisch. Er wordt een paar keer gebruik gemaakt van tijdsprongen. Bijvoorbeeld aan het eind, wanneer Weber weer een normaal leven heeft. De vertelde tijd is ongeveer anderhalf jaar. En de verteltijd was ongeveer 5 uur.

Ruimte

Het hele verhaal speelt zich af in en onder Amsterdam. Waarin Amsterdam is opgedeeld in de beta vrije zone, de vrije zone en de beta zone. Waarin de beta vrije zone bestaat uit nieuwe gebouwen en de beta en vrije zones bestaan uit de wijken zoals wij die nu kennen.