Annie Berber en het verdriet van een tedere crimineel door Yvonne Keuls

Titel Annie Berber en het verdriet van een tedere crimineel Titelbeschrijving Keuls, Yvonne: Annie Berber en het verdriet van een tedere crimineel
11e druk
Uitgeverij Ambo bv, Baarn 1990
1e druk 1985 Biografische gegevens auteur Yvonne Keuls werd geboren in 1931 in Batavia. Later kwam ze in Nederland wonen in Den Haag. Ze werd onderwijzeres en daarna journaliste en schrijver. In 1954 trouwde ze met Rob Keuls. Ze kreeg 3 dochters. Ze begon met schrijven van verhalen over kinderen, gedichten, toneelstukken en hoorspelen. Ze kwam daarna in contact met probleemkinderen en hun ouders. Dat leidde tot het schrijven van een aantal boeken. Een aantal andere boeken die ze heeft geschreven zijn: Jan Rap en z'n maat (1977) De moeder van David S (1980) Het verrotte leven van Floortje Bloem (1990) Meneer en mevrouw zijn gek (1993) Samenvatting Het boek begint bij de geboorte van Annie Berber, 'geliefde vreemdeling'. Ze heeft 4 oudere broers en was een kind van Nellie en Charles. Annie had een goede verhouding met haar oma, Francien Berber, die aan Annie haar familiegeschiedenis heeft verteld, wat Annie zeer interesseerde. In die tijd werd Annie verkracht door het dienstmeisje wat bij haar ouders in dienst was om schoon te maken en op de kinderen te letten. Annie vertelde dit aan niemand. Toen haar moeder stierf aan een buikvliesontsteking gingen Annie en haar broers ook het huis uit. Tijdens het zoeken naar een kamer ontmoette Annie Cecilia, Lodewijk en Tommie. Zij vertelden haar van hun plan om een pension te kraken samen met nog een vriend, Aadje. Ze hadden alleen nog een vijfde persoon nodig en dat werd Annie. Voor dat het zover was kreeg Annie een kamer bij Loulou, een kinderrechter die ze kende via haar oma. Op een dag hoorde ze lawaai komen uit de kamer van Loulou, ze ging kijken en kwam Tommie tegen. Ze spraken even met elkaar en Annie kwam erachter dat Loulou en Tommie een seksuele verhouding met elkaar hadden. Loulou was eigenlijk getrouwd met Marianne, een alcoholist. Annie trok in bij Cecilia. Annie en Tommie praten veel met elkaar en Tommie is heel geïnteresseerd in Annie's geschiedenis omdat hij die zelf niet heeft. Als ze een keer bij Annie's vader komen en haar vader wil de portretten van zijn grootmoeder en grootvader weg doen wil Tommie ze wel hebben. Tommie vertelt Annie dat toen hij acht was zijn moeder overleed. Hij moest toen bij zijn oma gaan wonen maar die kon hem niet aan en hij moest naar een observatiehuis. Toen hij twaalf was, ging hij met een jongen mee, verkleed als vrouw, naar kroegen om mannen te versieren. Om een lift terug te krijgen moesten ze eerst een chauffeur betasten. Terug bij het tehuis verraadde de andere jongen hem. Hij moest toen naar een kinderrechter, Loulou. Bij Loulou moest hij zijn broek uit doen. Loulou sloeg hem op zijn billen en daarna aaide hij ze. Loulou wou een vader voor Tommie zijn en omdat Tommie niet beter wist zag hij Loulou als vader. Loulou had Tommie misbruikt maar ook de groepsleiders van de observatie- en kindertehuizen misbruikte Tommie. Tommie wist niet beter en maakte daar weer gebruik van. Hij ging veel vaker naar homotenten om geld te verdienen, niemand van de tehuizen durfde in te grijpen, bang dat zij verraden zouden worden. Tommie had een kamertje bij een van die tenten. Hij begon zich toch depressief te voelen en in die periode werd hij opgepakt door de zedenpolitie en naar een observatiehuis gestuurd. Daar ontmoette hij Peetje, een jongen van zijn leeftijd, en voor het eerst beleefde Tommie seks met iemand waar hij echt iets voor voelde. Later liep Peetje weer weg met Jochem, ook een jongen in dat huis. Tommie werd weer depressief. Hij werd doorgestuurd naar verschillende observatiehuizen. Toen Tommie voor de zoveelste keer wegliep moest hij naar Loulou, die hem vertelde dat de Officier van Justitie het niet meer door kon laten gaan. Tommie vluchtte tijdens een experiment, maar hij werd weer opgepakt. Hij moest naar een Rijksinrichting voor Jongeren. Hij vluchtte weer. Hij ging weer werken in een club en kwam Peetje tegen. Hij kwam toen te weten dat ook Peetje en Jochem iets met Loulou hadden. Tommie kreeg zijn eerste snuif. Hun wegen werden weer gescheiden nadat ze opgepakt werden. Een half jaar later kwam Tommie in een instituut terecht. Daar vertelde hij zijn verhaal en werd voor het eerst geloofd. Tijdens een soort proef moest hij alles uitschreeuwen wat hem dwars zat. Daar werd Tommie heel emotioneel van en hij schreeuwde dat hij Loulou zou verraden. Toen zijn voorraad smack op was ontsnapte Tommie weer. Maar Lea, een leidster, kwam hem halen en zij was de eerste vrouw waar Tommie mee vree. Het beviel Tommie daar helemaal niet dus hij ging terug naar de stad waar hij vier jaar gewoond had en werd daar opgepakt. Hij mocht toen terug naar het instituut om af te kicken. Hij hield het niet uit en liep dezelfde nacht nog weg. Hij liep langs de weg en werd meegenomen door een man en een vrouw, Lodewijk en Cecilia. Ze zorgden voor hem. Tommie wou weer naar Loulou maar werd op weg naar hem weer opgepakt. Hij belde met Loulou en die adviseerde hem iets te gaan leren. Dus Tommie begint heel serieus te blokken maar als hij dan een keer zakt geeft hij de moed op. Loulou kwam naar hem toe en gaf hem geld en probeerde hem weg te sturen. Tommie ging toen terug naar Lodewijk en Cecilia. Toen het zover was dat ze het pension gingen kraken gingen ze met een busje met spulletjes naar het pension en trokken daar in. De politie was al gewaarschuwd maar die wisten ze af te wimpelen. De volgende ochtend kwam er een knokploeg om het huis een beetje te verbouwen. Als de politie komt om ze uit elkaar te halen vlucht Tommie. Ondertussen werd het pension weer helemaal gerepareerd en er vroegen verschillende mensen om een kamer. Oma Francien werd ziek en overleed. Door haar overlijden kwam het gevoel van Annie's moeder's dood pas echt naar boven. Kort daarna ontving Annie een brief van Tommie waarin stond dat nadat hij had gehoord van Jochem dat Peetje dood was gevonden was met een naald nog in zijn arm hij was doorgedraaid en na een ruzie met Loulou had hij pillen geslikt. Samen met Jochem komt hij terug en gaan ze naar de politie en vertellen alles over Loulou. Maar zelfs de rijksrecherche kan er niks aan doen. Loulou wordt wel opgenomen. Maar omdat hij naast zijn slechte dingen ook goede dingen gedaan heeft wordt de zaak afgedaan. Diezelfde dag staat het pension in de fik. Tommie gaat snel naar binnen om de portretten van Annie's grootouders te redden maar als een paar jongens uit de buurt op hem afkomen vlucht hij weer. "Tot mijn dood toe en nog honderd levens daarna en in al mijn dromen zal ik op de vlucht blijven………"
Vertelperspectief ik-perspectief, het verhaal wordt verteld door de ogen van Annie Berber Tijd 1960-1985, vanaf de geboorte van Annie Berber tot dat ze ongeveer 25 jaar is. De totale verteltijd is dus ongeveer 25 jaar. Het boek is chronologisch verteld met veel flashbacks. Als Tommie zijn hele levensverhaal aan Annie verteld is dat een grote flashback. Het is verteld in de verleden tijd. Ruimte Het verhaal speelt zich af in Nederland. Er komen eigenlijk weinig situaties in voor waarin de ruimte en grote rol speelt. Personages Annie Berber: Annie is de ikpersoon in dit verhaal. Ze hoort alle verhalen van Tommie aan. Ze heeft zelf ook een seksuele mishandeling meegemaakt dus kan ze zijn verhaal wel een beetje begrijpen. Ze is de jongste van vijf kinderen en het enige meisje. Ze wil heel graag aandacht van haar vader maar die heeft zichzelf helemaal afgesloten van iedereen dus die krijgt ze niet. Ze probeert haar eigen leven te beginnen en komt Cecilia tegen die haar ogen openmaakt voor een heel ander leven als ze gewend is. Tommie Hij is de tedere crimineel in dit verhaal. Hij vertelt heel zijn levensgeschiedenis aan Annie, wiens levensgeschiedenis hem heel erg interesseert. Hij werd al heel jong met seks geconfronteerd en dat door Loulou, de kinderrechter, die hem misbruikt heeft. Tommie die niet beter weet wordt, zeg maar, een soort hoer. Hij is de hele tijd op zoek naar wie hij eigenlijk is en daarom zijn de rapporten die over hem geschreven zijn ook belangrijk voor hem. Het is alles wat hij heeft, zijn levensgeschiedenis. Het gaat hem er ook om wie hij volgens andere mensen is. Hij houdt van acteren en is heel gevoelig.
Loulou Hij is de kinderrechter. De dader die verschillende jongetje hun leven heeft verpest, waaronder Tommie. Deze man ken er eigenlijk niets aan doen dat hij zo is. Hij is gewoon ziek. Toen hij een kleine jongen was werd hij ook gedwongen met vieze spelletjes mee te doen en is daardoor zo bang geworden. En naarmate hij ouder werd ging hij steeds met jongere jongens aanpappen, omdat hij hen wel aankon. Thema en motieven Het thema van dit verhaal is denk ik om te laten zien wat voor leven sommige weeskinderen hebben en de slechte rol van de kinderrechter daarin. Hij is de laatste hoop van de kinderen en hij maakt daar heel erg misbruik van. Extern motief: ik denk dat het externe motief hier pedofilie is. Dat komt in het hele boek terug en lees je ook veel in kranten en andere boeken. Intern motief: het interne motief lijken mij de ontmoetingen met Peetje. Tommie vindt die jongen echt leuk. Die raakt hem echt en elke keer als Peetje weer verdwijnt blijft Tommie depressief achter. De betekenis daarvan is dat Tommie al die andere liefdes maar speelt maar dat hij ook echt van iemand kan houden. Werkelijkheid Ik denk dat dit een heel realistisch verhaal is want zulke dingen gebeuren echt. Het is ook geschreven naar de waarheid. Spanning Er wordt geen lezersvoorsprong, achterstand of manipulatie gebruikt. Maar het is ook meer een autobiografisch verhaal en het gaat er meer om wat Tommie allemaal meegemaakt heeft als om de spanning.
Stijl Er wordt geen opvallende stijl van vertellen gebruikt. Titelverklaring De titel spreekt bijna voor zichzelf. Het boek gaat over Annie Berber die het verhaal, verdriet, van Tommie, de tedere crimineel, te horen krijgt. Eigen mening Het thema sprak mij heel erg aan. Eigenlijk is het heel erg dat het zomaar kan in Nederland. Dat een jongetje van twaalf verkleed gaat als vrouw en mannen gaat versieren in kroegen. Doordat Tommie al vanaf zijn achtste in kindertehuizen verblijft en dus waarschijnlijk veel sneller ontwikkelt want de meeste jongens van twaalf hebben er nog geen idee van dat, dat soort dingen gebeuren ook met jongens van hun leeftijd. Dat sprak mij dus wel aan. En ook hoe het zomaar kan dat een kinderrechter zo misbruik maakt van die jongens. Ze gaan hem als vader zien omdat hij hun als het goed is moet helpen weer op het rechte pad te komen. Maar omdat de weesjes toch al geen beeld hebben van hoe een vader hoort te zijn, gaan ze het ook normaal vinden dat hij hen misbruikt. Ze blijven op een of andere manier toch steeds naar hem toe komen omdat hij ze ook geld en onderdak biedt. Op een gegeven moment zegt Tommie: 'als je op advies van een psychiater behandeld kan worden in plaats van vervolgd, dan zou je dus ook op advies van een psychiater vervolgd kunnen worden in plaats van behandeld'. Dit zegt Tommie als bepaald wordt door een psychiater dat Loulou behandeld moet worden in plaats van vervolgd. Hij wil daar mee zeggen dat de macht eigenlijk helemaal niet bij de rechter ligt maar bij de psychiater want die kunnen alles bepalen. Daar heeft hij natuurlijk wel een beetje gelijk in want Jochem en hij wouden dat Loulou vervolgd zou worden want hij heeft wel hun hele leven verknipt. De hoofdpersoon zijn eigenlijk Tommie én Annie. Maar het draait toch net iets meer om Tommie denk ik. Ik kon me niet helemaal inbeelden dat hij de dingen die hij deed ook leuk vond of waarom hij het deed maar ik vond vooral de stukken dat hij samen was met Peetje heel mooi. Dat was denk ik iemand waar hij echt van hield en dat vond ik ook heel mooi beschreven, heel emotioneel ook wel. Vooral natuurlijk als Tommie te horen krijgt dat hij dood gevonden is was heel triest. Daarna draaide Tommie ook volledig door en probeerde hij zelfmoord te plegen maar de ruzie met Loulou speelde daar ook een rol in. Hij had het gevoel in een keer zijn vader en zijn liefje in een keer kwijt te zijn. Ik vind dit soort boeken altijd hele goede boeken om te lezen maar om nou te zeggen dat ik echt me kon identificeren met de hoofdpersoon, dat denk ik niet. Maar soms kon ik wel met hem meevoelen. De opbouw van het boek zit best wel goed in elkaar. Het begin is alleen heel saai daar moet je echt doorheen lezen. Het is het stuk dat Oma Francien Annie haar hele geschiedenis vertelt en dat is dus behoorlijk saai. Het boek begint dus met een beschrijvende opening. Het einde is wel een beetje een open einde. Het pension, hun huis staat in de fik en Tommie loopt wéér weg. Dus je weet niet waar Tommie heen vlucht en of hij nog terug zal komen. En of hij ooit nog een normaal leven zal leiden. Wat je ook niet weet is wat er met Annie of de andere gebeurt, of ze nog in het pension kunnen wonen en of ze Tommie ooit nog ziet. Dat zijn allemaal vragen waar je nooit antwoord op krijgt maar ik vond het echt een heel mooi boek en heb het ook best wel snel uitgelezen. Ik vond vooral de verhalen van Tommie heel erg indrukwekkend. Dat ze het pension gingen kraken en wat daar verder allemaal mee gebeurde vond ik wat mindere stukken. Maar gelukkig overheersen de stukken over Tommie zijn leven.