Als het morgenlicht gloort door Johan Veenhof

1. Datum: 23-03-2003
2. Titel: Als het morgenlicht gloort
3. Auteur: Joh. G. Veenhof
4. Genre: Oorlogsroman
5. Gebeurtenissen: Terwijl Merien, een jonge boerenzoon in het verzet bezig is op het boerenland, ziet hij een jonge man die op de vlucht is voor de SS. Merien besluit de jongen te helpen en samen gaan ze er vandoor, al snel gevolgd door de soldaten. Ze vluchten de drekkampen(=moeras) in, daar weet Merien de weg. Het moeras is voor anderen ontoegankelijk, al proberen de Duitsers het nog wel maar tevergeefs. Uiteindelijk na een paar dagen slagen de 2 jonge mannen erin om in veiligheid te komen. Merien wordt later verraden door de broer van zijn vriendin, alleen uit jaloezie, gelukkig weet hij op tijd te vluchten. Tijdens de kerkdienst zondag wordt er een razzia gehouden. De Duitsers zoeken mannen om stellingen te graven langs de Rijn. De dominee en de koster weten op tijd wat mannen in veiligheid te brengen. Op een avond moet de plaatselijke verzetsgroep, een radio-operator die gedropt zal gaan worden veilig onderbrengen. Ook Merien is hierbij betrokken. Het lukt maar net want de Duitsers hebben de boodschap op radio oranje onderschept en zijn overal aanwezig. De gebeurtenissen zijn wel realistisch, die dingen gebeuren in een oorlog tegenwoordig ook, alleen loopt in het boek alles goed af, iedere keer als Merien bijna opgepakt of ontdekt wordt, gebeurt er iets waardoor de Duitsers weg moeten, andere kant opkijken en neergeschoten worden.
6. Thema: De angst, spanning en de moed van mensen die in het verzet zitten.
7. Personen: Merien Kampman is de hoofdpersoon. Bij bijna alle gebeurtenissen in het boek is hij betrokken. Hij is moedig en vecht voor de vrijheid in zijn land. Daarom is hij bij het verzet. Maar hij is ook bang tijdens gevaarlijke momenten, maar dat is logisch.
Belangrijkste bijpersonen:
- Marinus Westhof; plaatselijke politieagent en leider van de ondergrondse(verzet)
- Graatje Pons; een klein boertje, die af en toe ook konijnen stroopt
- Gradus Meerkerk; zwarthandelaar
- Piet de Knaaper; zwarthandelaar
Alleen Merien z´n karakter wordt beschreven. Over de bijpersonen worden geen gevoelens en gedachten beschreven.
8. Plaats: Het verhaal speelt zich af in Nederland in een dorp op de Veluwe
9. Tijd: Het verhaal speelt zich af in de 2e wereldoorlog, na de slag om Arnhem, dus aan het eind van de oorlog. De gebeurtenissen vinden in een paar weken plaats. Alles wordt in chronologische volgorde beschreven, na de ene gebeurtenis, volgt weer een andere spannende gebeurtenis.
10. Begin: Het verhaal begint met een inleiding, een algemeen stukje over de oorlog
11. Probleem en afloop: Het boek is eigenlijk een paar spannende verhaaltjes aan elkaar gekoppeld. Het verzet helpt mensen te vluchten, worden bijna gepakt door de Duitsers, maar gelukkig door de toeval net niet, de afloop is iedere keer weer goed. Alle verhaaltjes hebben een gesloten einde, het boek dus ook.
12. Perspectief: De meeste verhaaltjes zien we door ogen van Merien de andere door de ogen van Marinus Westhof. Hier hebben we te maken met een hij-perpectief.
13. Titel: Als het morgenlicht gloort. De laatste zin van het boek luidt: De mensen van het verzet horen dat de zon van de vrijheid weer zal mogen opgaan. Gloort wil zeggen dat het eraan zit te komen.
14. beoordeling: Het is een makkelijk boek om te lezen, heel spannend, gelukkig loopt alles goed af, misschien niet erg realistisch maar wel prettig. Wel is het een beetje ouderwets(namen bijvoorbeeld).