Al mijn vrienden zijn gek door Sera Anstadt

Auteur: Sera Anstadt
Titel: Al mijn vrienden zijn gek
1e druk: 1983
Aantal blz: 151 Samenvatting Het boek gaat over een ernstig zieke jongen genaamd Raf. Hij lijdt aan schizofrenie. De moeder van Raf heeft het boek geschreven over haar belevenissen met haar schizofrene zoon. Zij beschrijft hoe het leven van een slimme en muzikale jongen van 15 jaar wordt overgenomen door de ziekte waaraan hij lijdt. Als kind was Raf een gewone maar emotionele jongen, al waren er wel een aantal verschijnselen merkbaar. Hij had bijvoorbeeld steeds weer wisselende interesses. Soms ging hij een maand lang elke dag vissen en een tijd daarna had hij weer andere dwangmatige trekken. In de loop van zijn puberteit begint het met rondzwerven door de stad, terwijl hij luistert naar de stemmen van zijn waanfiguren. Die stemmen gaan hem opdrachten geven die hij moet uitvoeren waardoor hij niet meer in zijn omgeving past. Ook thuis wordt het moeilijk. In het begin komt hij dagen zijn kamer niet uit en leeft ’s nachts. Hij laat vaak mensen in zijn kamer logeren. Hier wordt vaak door andere mensen misbruik van gemaakt, want hij is erg gemakkelijk te beïnvloeden en gelooft te veel in de mensheid. Rafs moeder houdt het niet meer uit en probeert hulp te vinden via allerlei instanties. Raf zwerft van de ene inrichting naar de andere, maar iedere keer loopt hij weer weg. Raf reist veel. Hij blijft soms weken, maanden weg, maar komt altijd terug naar zijn huis, waar zijn moeder er voor hem is. Raf kan lief maar ook heel agressief zijn. Dit komt door zijn medicijnen en hallucinaties. Want vele medicijnen zijn niet geschikt voor Raf, waardoor hij ziek en hyperactief wordt. Raf begint steeds vaker tekenen van autisme te vertonen. Op een gegeven moment wordt hij voor de zoveelste keer in een inrichting opgenomen, Waar in tegenstelling tot andere inrichtingen medicijnen gebruikt worden. Hij voelt zich daar het prettigst en besluit daar te blijven. Het boek eindigt wanneer Raf dertig jaar oud is en zo’n 3 jaar in dezelfde inrichting zit. Waar gaat het boek over? Thema: Een moeder doet haar best haar schizofrene zoon zo goed mogelijk te helpen. Motieven: Het verhaal gaat over verdriet, zowel van de moeder als van Raf zelf. Raf heeft onder andere vaak verdriet omdat hij zich bewust is van zijn ziekte en gedrag. Hij ziet dat hij daarmee zijn moeder pijn doet, en dat doet hem dan opnieuw verdriet. De moeder voelt zich erg verantwoordelijk voor haar zoon, het doet haar pijn en ze voelt zich schuldig wanneer het niet goed gaat met Raf. Ook het gezin is erg belangrijk in het verhaal. Rafs ouders zijn gescheiden en hij heeft een goede band met zijn zus. Maar voornamelijk Rafs moeder is degene die alles moet regelen. Het gaat over de liefde en de sterke band tussen moeder en zoon, ondanks vele tegenslagen.
Titel: “Al mijn vrienden zijn gek”, dit de laatste uitspraak van Raf in het boek. Er wordt in dit laatste deel van het laatste hoofdstuk beschreven hoe bewust Raf zich is van zijn achteruitgang en hoe zeer hij daaronder lijdt. De moeder/de schrijfster citeert een aantal van Rafs uitspraken die uit lang nadenken schenen te zijn ontstaan. Onder andere: “Ik voel me heel oud, wel zo oud als jij bent” “Ik heb in de stad niets meer te zoeken.” “Mijn vroegere vrienden en ik hebben elkaar niets meer te zeggen” “Ik ken hier niemand meer” “Al mijn vrienden zijn gek” (blz. 151) Hier bedoelt hij waarschijnlijk mee dat hij er niet tegen kan dat hij niet meer met “gewone” mensen omgaat/kan gaan, omdat hij zelf in feite ook gek is. De enige vrienden die hij nog heeft zijn net als hij “gek”. Misschien verwondert hij zich erover dat naarmate zijn ziekte heviger werd, hij zijn oude vrienden als het ware steeds meer begon in te ruilen voor andere gestoorden.Als Raf zijn heldere momenten heeft is hij vaak wanhopig over zijn situatie waarin hij leeft, omdat hij weet dat hij niet meer alles kan doen wat hij vroeger gepland heeft. Ook is hij snel ontmoedigd. Bijvoorbeeld toen zijn moeder heb vertelde over de medicijnen die ze hem in zijn eten had gedaan, terwijl hij dacht dat hij zichzelf erbovenop had geholpen: ‘Raf, nu je naar Israël wilt, moet ik je iets vertellen,’zei ik nerveus. ‘Je hebt gemerkt dat het de laatste tijd goed met je gaat, maar….’ ‘Wat?’, vroeg Raf. ‘Ik doe al een jaar medicijndruppels in je eten.’ Hij keek me aan zonder iets te zeggen en kreeg een kleur. Zijn ogen vulden zich langzaam met tranen, die langs zijn gezicht druppelden, steeds maar door. Het bleef een tijd stil. Toen zei hij: ‘Ik dacht dat ik het zelf gedaan had.’ Hij stond op en ging naar zijn kamer. Pas na twee dagen nam hij weer voedsel uit de koelkast. Nu begon de ellende weer opnieuw. Dat het nu weer terug bij af was merk je onder andere aan zijn reactie en aan de bijna onverstaanbare gesprekken die hij met zichzelf voerde, waarin hij dingen zei zoals…treurig…lukt…niet…nee..warme zon,waar? Hij huilde er soms langdurig bij. (blz. 75). Het volgende citaat beschrijft een gevolg van zijn ziekte, schizofrenie. Hij kan zich een aantal dingen niet herinneren, dit heeft te maken met zijn afgesplitste persoonlijkheid: Zijn muren waren volgeschreven met onduidelijke zinnen, waarin ik, even snel kijkend, woorden kon herkennen: Een andere wereld… waar zon… dood… overal… is wel… is niet… is het niet?…is het wel?… of niet?… of helemaal?…het is wel… het is… is het?… het is niet… of is het?… of niet?… De kamer was in grote wanorde en ik zag aan Raf dat hij had gehuild. Uiteindelijk ontdekte ik tusesn de rommel zijn nieuwe gitaar. Hij had hem in elkaar getrapt. ‘Waarom heb je dat gedaan?’ vroeg ik. Hij begon weer te huilen en zei dat hij het niet wist. ‘Ik heb hem vanmorgen kapot op de grond zien liggen,’ zei hij. Hij vertelde mij nu dat hij steeds hardere stemmen hoorden die hem bang maakten. Ook gebeurden er steeds vaker dingen waarvan hij zich niets meer kon herinneren. (blz. 117/118) Raf dacht vaak dat hij iemand anders was. Dit hield hij dan een paar weken of maanden vol, hij voerde dwangmatige handelingen uit en gedroeg zich totaal anders. Maar na een tijdje verslapte zijn interesse en concentreerde hij zich weer op iets anders. Hij vereenzelvigde zich onder andere met de Christuspersoon, dit was de reden dat hij het geloof en vertrouwen in de mensheid bleef behouden. In het volgende citaat nog een van Rafs vereenzelvigingen: Op een dag hoorde ik plotseling dat Raf een plaat van Bob Dylan, die hij vroeger ook vaak gespeeld had, draaide.(…) De volgende dag kwam hij aangekleed de kamer binnen (…) hij zag er vreemd uit. Hij liep trots, met opgeheven hoofd rond. Zijn ogen die altijd zo wijd open stonden hield hij bijna gesloten. ‘Heb je hoofdpijn?’ vroeg ik. Hij antwoordde ontkennend maar bleef in deze zonderlinge houding door de spleten van zijn ogen kijken. (…) Raf was weer helemaal in zijn oude patroon teruggevallen (…) Als enig levensteken hoorde ik steeds dezelfde muziek. Plotseling begreep ik waarom Raf zo vreemd door de spleten van zijn ogen keek. Hij hield zijn hoofd net als Bob Dylan op cd hoes van diens laatste plaat. Mijn mening Emotieve argumenten: Ik vind het een erg interessant boek waar ik veel van heb geleerd. Ik ben erg over het boek gaan nadenken. Ik kan lang nadenken over hoe ik in dezelfde situatie zou handelen. De gevoelens van de moeder kwamen goed naar voren. Ze had het er heel moeilijk mee met het feit dat haar zoon ziek was. Ik kon me goed verplaatsen in de situatie waarin de moeder van Raf zit. Dat vond ik heel fijn en dat vind ik heel belangrijk in een boek
Esthetische argumenten: Ik vind het boek niet te moeilijk geschreven. Juist doordat het boek geschreven is door de moeder van Raf maakt het zo duidelijk. Zij is namelijk net als ikzelf geen psychiater en vertelt alles in heel makkelijke en begrijpbare taal. Ze beschrijft alles zo dat iedereen het snapt. Ze legt heel duidelijk uit hoe Raf zich gedraagt en wat de symptomen van zijn ziekte zijn. Het viel me op aan het boek dat er niet veel gebruik gemaakt wordt van dialogen. Heel vaak bijvoorbeeld op deze manier: Hij zei tegen mij dat hij… Morele argumenten: De schrijfster beschrijft een deel van haar leven, het leven met een schizofrene zoon, van wie ze erg veel houdt en alleen maar het beste voor hem wil. Hij wil ook alleen maar het beste voor zijn moeder, maar is zich bewust van zijn ziekte
en heeft daardoor weer een schuldgevoel tegenover zijn moeder. Realistische argumenten: Het is een realistisch boek, dit omdat het waar gebeurd. Alles wat er in het boek gebeurt is werkelijk gebeurd. Alle personages bestaan ook in de werkelijkheid. Hierdoor krijg ik een bijzonder gevoel bij het boek. De meeste boeken zijn fictie, maar deze niet. Terwijl ik het las dacht ik me steeds weer in dat Raf nog steeds leeft daardoor ben ik benieuwd naar hoe het met hem gaat, waar hij is, hoe hij er uit ziet en wat voor persoon hij eigenlijk is. Het wordt wel in het boek beschreven door de moeder, maar je vormt er automatisch een beeld bij, en ik wil weten of dit beeld ook klopt met de werkelijkheid. Ik kon me erg goed inleven in de gebeurtenissen. Ik kreeg vaak medelijden met Raf wanneer hij erg verdrietig was, verdrietig omdat hij zich bewust was van zijn ziekte. Dan kreeg ik soms de behoefte om hem te troosten. Structurele argumenten: Er wordt bijna geen gebruik gemaakt van flashbacks of dergelijke. Er is geen spanning aan het eind. Het verhaal wordt gewoon verteld totdat Raf een paar jaar in dezelfde inrichting zit. Dan is het verhaal eigenlijk nog niet echt ten einde, maar is het leven van de schrijfster op dat punt, wanneer ze het boek beëindigt. Intentionele argumenten: De schrijfster heeft dit boek geschreven met de intentie haar verdriet een plaats te geven, het van zich af te schrijven. In een interview zegt ze dat het haar erg heeft opgelucht haar gevoelens en een deel van haar leven op papier te zetten. Ze is blij als ze hoort dat andere mensen iets aan haar boek hebben gehad. Veel mensen zeggen dat ze trots op haar zijn als ze lezen over de manier waarop ze met haar zoon en zijn ziekte omging/omgaat. Hier is ze het niet mee eens, de denkt dat het altijd nog beter kon. Maar ook denkt ze dat een moeder in feite altijd een goede moeder is als ze het beste wil voor haar kind. Op wat voor manier ze dat nastreeft maakt eigenlijk niet uit. Ze heeft door dit boek te schrijven een deel van het verleden kunnen laten rusten. Persoonlijke conclusie: Het is een erg mooi boek waar ik veel van heb geleerd. Het is zeker een aanrader. Je hoeft niet veel van het onderwerp af te weten om het boek goed en interessant te vinden. Maar het verhaal is denk ik alleen maar leuk als je wel enige belangstelling hebt voor het onderwerp en de schrijfstijl. Het onderwerp Het onderwerp is niet nieuw voor me. De schrijfstijl doet me denken aan die in het boek: De moeder van David S. Dit boek werd ook vanuit het oogpunt van de moeder geschreven. De moeder van David S ging niet over een schizofrene zoon, maar over een zoon die langzamerhand aan de drugs begon te raken. Dus ook hier ging het over de manier waarop de moeder met haar zoon en zijn problemen omgaat, al ligt het probleem in beide boeken wat anders. Maar in beiden verhalen wordt beschreven hoe de moeders er door alle aandacht aan voor zoons aan onderdoorgaan. Ze geven alles van zichzelf op om hun zoon te kunnen helpen. Al heb ik als ik de handelingswijzen van de twee vrouwen vergelijk meer bewondering voor Sera Anstadt, want ik vind dat zij alles op een hele sterke manier heeft aangepakt, ondanks de moeilijke omstandigheden. Ik hoop dat als ik later in haar schoenen zou staan, ik het zelfde zou kunnen handelen. Het onderwerp doet me erg veel denken aan het boek: Ik heb je nooit een rozentuin beloofd. Dit boek heb ik zo’n 3 jaar geleden gelezen en heeft erg veel indruk op me gemaakt. Ik weet niet alle details meer, maar nog wel dat het hier ging om een schizofreen meisje. Het werd volgens mij vanuit haar oogpunt geschreven. Dit is een erg mooi boek, omdat je mee wordt gevoerd door alle rare beelden en gedachten van een intelligent maar schizofreen meisje van mijn eigen leeftijd. Dit dus in tegenstelling tot Al mijn vrienden zijn gek, waar de ziekte van de gestoorde alleen vanaf de buitenkant beschreven wordt/kan worden. Ik heb je nooit een rozentuin beloofd, is op psychisch gebied dus wat heftiger. Er worden heel veel gesprekken met de psychiater volledig uitgeschreven, waardoor je een kijkje kunt nemen in de wereld van een schizofreen. Dit verhaal is ook gedeeltelijk waar gebeurd. En ik dacht door de psychiater van het meisje geschreven. En het boek doet me ook een beetje denken aan de film: Girl Interrupted
Waarin een meisje ten onrechte in een inrichting belandt. Zij krijgt daar veel te maken met ernstig gestoorden.