Al mijn vrienden zijn gek door Sera Anstadt

Titel: Al mijn vrienden zijn gek. Auteur: Sera Anstadt. SAMENVATTING Raf is nu dertig jaar oud, een teruggetrokken, ernstig gestoorde jongen die soms nog met een melancholieke glimlach aan vroeger denkt. Hiermee begint de moeder van Raf het boek: Al mijn vrienden zijn gek. Het boek is een biografie van Sera Anstadt. Zij beschrijft het leven van haar zoon Raf vanaf het moment dat zijn leven over werd genomen door de ziekte schizofrenie. Het begin van zijn ziekte begint met het rondzwerven op straat, in de stad Amsterdam. Als deze fase weg is, leeft Raf niet meer zoals iedereen overdag maar hij leeft s’ nachts. Hij komt niet meer zijn kamer af. Alleen wanneer zijn moeder slaapt gaat hij naar beneden om te eten. Zijn moeder weet zich geen raad meer en belt de GGD. Hier wordt ze onfatsoenlijk behandeld en werd niet geholpen, waardoor ze in een nog dieper dal terecht kwam. De ziekte van Raf wordt erger en erger tot Raf daar zelf ook achter komt en zich op laat nemen in Paviljoen Drie. De eerste inrichting waar Raf werd opgenomen. Hier ging het nog slechter met Raf. Raf ging steeds meer achteruit en was erg terughoudend. In totaal was hij 4 maanden in de inrichting geweest. Hij zou nu naar een inrichting gaan buiten de stad met veel frisse lucht en bewegingsvrijheid. In zijn nieuwe inrichting ging het na 2 maanden weer erg slecht met Raf maar kon zich redelijk goed gedragen door de medicijnen die hij kreeg. Na een jaar vond de inrichting dat Raf weer contact moest krijgen met de maatschappij en moest proberen de weekends thuis te zijn. Het was erg moeizaam in het begin maar na een jaar zei hij dat hij niet meer terug ging naar de inrichting. Dat ging een tijdje goed totdat Raf zijn medicijnen niet meer wilde innemen. Hij was niet meer te handhaven. Weer werd Raf opgenomen. Maar nu een inrichting waar hij het erg naar zijn zin heeft. Het buiten Oord. Hij kon daar van alles doen, gitaar spelen, knutselen enz. RAF zag er weer stralend uit. maar na een verblijf van tweeëneenhalf jaar in Buiten Oord moest Raf en letterlijk worden uitgezet. Hij werd te oud en men kon hem ook bijna niet meer handhaven zonder medicijnen. RAF was woedend. Na thuis drie weken chaos, maakte hij weer van de dag een nacht. RAF kreeg vrienden van de jeugdsociëteit bij het Leidseplein. Sinds dat hij vrienden had ging het beter met Raf. Maar na enkele jaren kon Raf het niet meer aan en besloot zich weer op te laten nemen. Ditmaal in de Berg Kliniek. Niet lang heeft hij daar gezeten. Hij was weer thuis en leerde een meisje kennen. Het was een lief meisje die Raf voorlas en hem hielp. Ze werden verliefd en gingen samen wonen. Een tijdje ging dit goed totdat Raf een oude vriend ontmoette en teveel met hem omging en Heleen( het meisje) liet zitten. Heleen werd ook ziek en toen bleek dat zij net zoals Raf ook al in een psychiatrische inrichting had gezeten. Zij liet zich op een gegeven moment weer opnemen. Ze kon deze situatie niet meer aan. Nu Heleen weg was stond Raf er weer alleen voor en ook hij werd weer ernstig ziek. Maar na een tijdje wilde Raf zich weer laten opnemen omdat hij thuis erg eenzaam was. Hij wilde mensen van zijn soort in zijn omgeving hebben. Hij kwam ditmaal terecht in Santpoort, afdeling Maasland. Ook hier had hij het net naar zijn zin. En ging weer naar huis
Raf had af en toe hele heldere momenten. Hij vond het heel erg dat hij niet meer in de maatschappij paste en dat hij niet meer kon werken. Hij had dan veel interesse in zijn familie. Maar hoe langer hij thuis was hoe zieker hij weer werd. Weer was hij niet meer te handhaven thuis. Ditmaal hoefde de moeder de GGD niet op te bellen maar kwam Raf er zelf achter dat het zo niet meer door kon gaan. Hij had een opname aangevraagd in Eden Oord en zou een week later vertrekken. Even onverwacht als Raf zich had laten opnemen kwam hij ook met zijn hele bagage weer terug. Hij was alles bij elkaar 4 maanden in Eden Oord geweest. Hij gaf geen uitleg, hij lachte alleen. Weer ging het slechter met Raf, hij zwierf weer op straat. Hij had zelfs zijn moeder geslagen. Dat was de druppel dat de emmer deed overlopen. Hij mocht niet meer bij zijn moeder wonen. Ze kon het niet meer aan. Raf sliep tijdelijk bij zijn oom. Er werd een woning voor hem gezocht, hij moest op zichzelf wonen. Nadat Raf weer wat was opgeknapt belde hij zelf de sociale afdeling voor woningzoekenden op. Ze hadden een huis voor hem. Hij kon daar gaan wonen, maar na een week kwam hij terug en zei dat hij daar niet kon blijven wonen. Hij sliep vanaf toen soms hij zijn moeder en soms hij hemzelf. Nadat Raf voor de zoveelste keer weer was ingestort wilde hij niets meer eten. Alleen hans (zijn vader) kon hem nog enigszins nog wat voeren. Weer werd de GGD gebeld. Tot twee keer toe was het zinloos geweest, ze werden telkens afgewezen. Ten einde raad belde de moeder de psychiater van haar werk op. Hij was de enige die iets aan de situatie deed. De volgende dag stond dokter van Thuyl op de stoep. Hij opserveerde Raf een tijdje. Hij kwam tot de conclusie dat Raf niet kon worden opgenomen als hij zelf niet wilde, tenzij hij niet meer voor zichzelf kon zorgen konen ze bewijzen dat Raf direct hulp nodig had. Dit lukte! Raf werd opgenomen met veel moeite want zelf wilde hij niet. Hij werd opgenomen in de Bertus kliniek, waar hij het erg naar zijn zin heeft. Zijn leven speelt zich sindsdien daar af.
WAAROM HEB IK HET BOEK GEKOZEN? Het boek ‘al mijn vrienden zijn gek’ heb ik gekozen omdat meneer Bressers het me heeft aanbevolen. Ik had een paar boeken in mijn gedachte die ik wel wilde lezen. Onder andere de boeken: Het dolhuis van Boudewijn Buch. De passievrucht van Karel Glastra van Loon. Buitenstaanders van Renate Dorrestein. Waarom ik juist dit boek ben gaan lezen is eigenlijk omdat dit boek het enige boek was die er momenteel nog was. De hierboven genoemde boeken waren allemaal uit de categorie ‘Psychische gestoordheid’. Deze categorie spreekt me ontzettend aan. Mijn hiervoor gelezen boeken zijn ook allemaal uit deze categorie. Die boeken zijn me allemaal heel goed bevallen vandaar dat ik verder ben gaan lezen uit de categorie ‘Psychische gestoordheid. Ook vond ik het interessant dat dit boek bij de sector psychologie lag in de bibliotheek. Dat leek me nog interessanter omdat ik dan nog meer te weten zou komen over psychologie. Ik wil namelijk psychologie gaan studeren daarom zou ik daar graag meer van af willen weten. Tot slot vond ik het ontzettend leuk om eens een biografie te lezen. Een biografie het ik zo wie zo nog nooit gelezen en ik vond het ook eens interessant om te lezen hoe buitenstaanders met een psychisch gestoorde om gaan. Ik denk namelijk, zoals de moeder in dit boek ook al beschrijft, dat psychologen te veel met de psychisch gestoorde bezig zijn en niet met de omgeving. Dat is ook heel belangrijk. Ook voor de gestoorde. WAT VERWACHTE IK ERVAN? Ik verwachtte zoals al mijn vorige gelezen boeken weer erg veel van dit boek. Al mijn boeken die ik lees moeten interessant zijn om te lezen. Ook dit boek moest weer over psychische gestoordheid gaan. Ofwel over psychologie. Dat is gewoon een onderwerp dat mij erg aanspreekt. Weer moest ik erg veel van dit boek moeten leren. Ik las nooit echt graag dus als ik las dat moest het wel boeiend, interessant zijn en erg leerzaam. Als ik er niet van zou leren zou ik het ontzettend zonde van mijn tijd vinden. Ik ben best leergierig en ik doe niets zonder dat ik er niets van leer. Ik moest meer te weten komen over het onderwerp psychologie. En omdat dit boek al bij de sector psychologie stond in de bibliotheek was ik er niet zo bang voor dat dat niet zo was. Ik had er ook wel eens over nagedacht dat ik het ook leuk zou vinden als ik eens van de mensen in de omgeving de gevoelens zou weten. Niet alleen hoe de persoon zelf zich voelt. Het is namelijk ook belangrijk hoe de omgeving van de gestoorde met zo’n probleem omgaat. En hoe de omgeving dat doet. Ik verwachtte, toen ik las dat dit boek een biografie was, dat ik veel te weten zou komen over de omgeving en een keer niet over de persoon zelf. Tenslotte vond ik het belangrijk dat het niet zo’n langdradig verhaal zou worden. Ik heb daar echt een ontzettende hekel aan als een boek langdradig is. Ik vind het dan namelijk niet meer leuk om in het boek te lezen. Ik wil met plezier een boek lezen en anders niet. Ik zou dan niet meer in het boek gaan lezen. Of niet meer aan het boek denken zodat ik vergeet om erin te gaan lezen. Ik moet me echt in het boek kunnen verdiepen en over het boek na kunnen denken. Als ik dat namelijk niet doe vergeet ik het boek en begin ik er niet in te lezen. IN HOEVERRE ZIJN DEZE VERWACHTINGEN UITGEKOMEN? De verwachtingen die ik hierboven heb omschreven zijn tot dusverre goed uitgekomen. Ik vond het een ontzettend interessant boek. Ik ben weer veel over het onderwerp te weten gekomen. Veel termen die ik wel kende maar niet de precieze definitie van wist weet ik nu wel. Om een voorbeeld te noemen: In het boek op bladzijde 39 begint het hoofdstuk schizofreen. In dat hoofdstuk gaat de moeder van Raf met een dokter praten. Deze dokter verteld precies wat Raf heeft en wat de symptomen van zijn ziekte zijn. Hij legt heel precies uit hoe je daar mee om moet gaan en hoe je zoiets kan krijgen. Hij legt eigenlijk alles over deze ziekte uit. Schizofrenie zoals hij dat noemt. Ik vond dit een ontzettend interessant hoofdstuk omdat ik daar veel in heb geleerd. Van het boek op zich heb ik ook veel geleerd. Niet alleen op de termen die ik niet niet kende maar vooral ook op gebied van met mensen om te gaan. In het boek heb ik geleerd dat er veel manieren zijn hoe je gestoorde mensen kan helpen. Zoals: - De theorieën van Laing. - Met of zonder medicijnen. Door middel van ze hun eigen gang te laten gaan maar wel moeten ze zich dan aan de regels van het huis houden. Het boek was erg gericht op psychologie. Het was wel een leuk geschreven verhaal maar dat was niet het doel van de schrijver. Het doel van de schrijver was om de lezer iets te leren. En informatie bij te brengen over psychologie. En om nog preciezer te zijn, over de ziekte schizofrenie. Het was erg duidelijk en niet te moeilijk geschreven. Dus erg fijn voor mensen die weinig van dit onderwerp af weten. Wat tenslotte is de laatste eis van mij, voor dat ik het boek las, ook uitgekomen. De gevoelens van de omgeving van de psychisch gestoorde hebben ze hier in dit boek duidelijk beschreven. Dat vond ik heel interessant om te lezen omdat ik denk dat de personen die te maken hebben met een psychisch gestoorde het ook ontzettend moeilijk hebben. Ik vind dat zij ook met een professioneel persoon moeten praten. Het lijkt me niet makkelijk om met een psychisch gestoorde te leven. De mensen in de omgeving zijn sterk en kunnen het in het begin heel goed aan. Ze hebben genoeg energie om zich erdoorheen te slaan. Maar als je al een lange tijd met zo’n persoon leeft kun je dat op een gegeven moment niet meer aan. Dit is in het boek ook heel duidelijk naar voren gekomen. De moeder die dit boek zelf schrijft kan het niet meer aan en gaat hulp zoeken bij een psychiater. Deze kan haar helpen om met de ziekte van haar zoon om te leren gaan. Datgene wat je hierboven leest is denk ik bij elk normaal persoon zo. Ik heb namelijk hetzelfde. Mijn zus is sinds 6 maanden weer thuis en ik was natuurlijk blij dat ze er weer was maar ze maakt het gewoon onverdraaglijk voor mijn ouders en mij. Nu, na zes maanden is bij mij de koek op en ga ik nu ook met een psycholoog praten in de hoop dat zij mij kan vertellen hoe ik met deze situatie om moet gaan. Ik vind het dus omdat ik het zelf ook meemaak heel belangrijk dat men ook rekening houd met de omgeving van zo’n persoon. Als je dat niet doet en men doet dat zelf ook niet dan zijn er straks meer personen die gek geworden zijn. VERWERKINGSOPDRACHT. Verwerkingsopdracht 4
PROBLEEM OPLOSSEND BEZIG ZIJN. Brief aan mevrouw Anstadt. Moeder van zieke zoon Raf en schrijfster van het boek ‘al mijn vrienden zijn gek’. Chrétienne Louwers
Handellaan 3
5583 ZK Waalre
mevrouw Anstadt
Keizersgracht 34
9000 HH Amsterdam
8 oktober 2001. Lieve mevrouw Anstadt, Hoe gaat het nu met u? Bent u al wat tot rust gekomen? U kent mij trouwens niet, maar ik ben Chretienne Louwers, ik ben 17 jaar. Ik heb uw boek, al mijn vrienden zijn gek, gelezen en ik wilde u vertellen dat het heel veel indruk op me heeft gemaakt. Ik wil u bedanken voor het schrijven van dit boek, omdat u me geholpen heeft op een gangbare manier iets meer van schizofrenie te weten te komen. Ik heb er wel eens iets meer over gehoord, maar altijd heel oppervlakkig, nooit op een persoonlijke en zo’n diepgaande manier zoals u beschreef. Ik vond het heel boeiend om te lezen ik kon me goed versplaatsen in de situatie waarin u nu zit. Natuurlijk weet ik niet hoe u zich nu voelt maar ik kan wel inleven in uw situatie. Verder vind ik het heel dapper van u dit boek te schrijven, omdat het niet niks is uw manier van leven met een schizofrene zoon onder woorden te brengen. Ik denk dat het u wel heel goed heeft gedaan, ik denk dat het een manier van verwerken is. Ik weet natuurlijk niet of dat bij u ook het geval is geweest maar bij mensen in mijn omgeving was het een hele opluchting om hun gevoelens op papier te zetten. Al ben ik zelf geen moeder, ik kan me wel voorstellen hoe moeilijk u het had toen u Raf naar een inrichting moest sturen. Je houd van je kind ongeacht wat hij of zij doet of hoe hij os zij is. Ook vind ik dat u een zeer sterke vrouw bent, omdat u heel uw leven eigenlijk aan de kant hebt gezet voor Raf, terwijl hij u daar misschien niet altijd even dankbaar voor was. U heeft mij laten zien hoe het voor de moeder van een schizofreen is. Ik vind dat u zijn karakter zo goed mogelijk heeft weergegeven, want dat is natuurlijk moeilijk omdat niemand een idee heeft wat er in Rafs hoofd omgaat. Tot slot vind ik dat u een voorbeeld bent voor iedere moeder en ik hoop dat ik later ook zo’n goede moeder word. Met vriendelijke groeten, Chrétienne Louwers. Reactie op de brief die ik naar mevrouw Anstadt schreef. Mevrouw Anstadt
Keizersgracht 34

9000 HH Amsterdam
Chretienne Louwers
Handellaan 3
5583 ZK Waalre
9 oktober 2001. Lieve Chrétienne, Hartelijk dank voor je lieve brief. Ik vond het fijn om te lezen dat je het een mooi boek vond en dat ik je iets heb bij geleerd. Schizofrenie is een erg akelige ziekte vooral voor iemand die het zelf heeft, zoals mijn zoon Raf. Raf heeft het erg moeilijk met zijn ziekte wanneer hij een helder moment heeft. Hij beseft dan dat hij mij erg veel verdriet doet en dat hij graag ook voor zichzelf de ziekte niet zou willen hebben. Ik heb het boek al mijn vrienden zijn gek inderdaad geschreven om mijn verdriet te verwerken. Ik had van veel mensen al eens gehoord van, je moet het eens opschrijven misschien kun je er dan beter mee omgaan en krijg je weer energie. Een paar jaar geleden ben ik aan het boek begonnen en het deed me heel goed. Ik schreef het van me af. Ik kreeg inderdaad energie. Sindsdien gaat het veel beter met me en kan ik redelijk goed Raf en mijn eigen leven gescheiden houden. Raf zit nu al een tijdje in de Bertus kliniek. Hij heeft het daar erg goed naar zijn zin. Hij heeft daar iets om handen. Hij werkt daar nog steeds in de kantine. Dat vindt hij fijn. Hij wil graag mensen helpen. Nu Raf daar zit is er een hele last van me afgevallen. Natuurlijk maak ik me nog wel zorgen maar ik weet dat hij daar goed behandeld wordt en dat hij het daar naar zijn zin heeft. Voor mij is dat echt heel belangrijk. Zelf kan ik nu langzaam een eigen leven opbouwen en tot rust komen. Ik heb mijn vriendenkring weer opgebouwd en zo word ik beetje bij beetje weer helemaal gelukkig. Je schreef dat je me een sterke vrouw vond. Dat lijkt dan maar, zelf vind ik dat niet. Ik ben vaak helemaal ingestort dat ik zo niet meer wilde verder leven. Mar telkens weer kwam ik met behulp van mijn broer en mijn psychiater (waar ik nog steeds onder behandeling ben) er weer boven op. Ik vond het lief dat je me een goede moeder vond, terwijl ik daar zelf vaak aan heb getwijfeld. Je weet als moeder nooit of je het goed of slecht doet. Maar nu ben ik er wel achter dat je nooit een slechte moeder bent. Je voedt je kind op zoals jij denkt dat het goed is en als dat fout gaat, zoals bij Raf, moet je vooral jezelf niet te schuld geven want anders raak je nog verder in de put. Ik vond het leuk dat je me een brief hebt gestuurd. Dat heb ik nog nooit van een lezer van mijn boek gekregen. Dat stel ik echt op prijs. Nogmaals hartelijk dank voor je brief. Mevrouw Anstadt. MIJN LEESERVARING. Dit boek heeft me erg aan het denken gezet. Ik heb veel nagedacht over de situatie die de moeder van Raf in het boek beschrijft. Het is een hele moeilijke situatie, niet alleen voor Raf maar vooral ook voor de moeder van Raf en om niet te vergeten natuurlijk ook de rest van zijn omgeving. Raf is ziek geworden toen hij ongeveer 15 jaar oud was. De ziekte is er langzaam ingeslopen. Raf merkte dat in heldere momenten dat heel goed. Om een voorbeeld te noemen op het moment dat Raf graag iets om handen heeft. hij wil graag gaan werken maar niemand neemt hem aan omdat niemand weet hoe hij met Raf om moet gaan. Als hij dan toch wordt aangenomen in een fabriek achter de lopende band wordt hij al snel weer ontslagen omdat hij zijn gedachte er niet bij kan houden. Raf heeft hier heel veel moeite mee. Hij snapt niet dat hij nergens mag werken of zo snel weer wordt ontslagen. Hij heet een aantal keer gehuild hierdoor. Zoals ik hier beschrijf zie je dat Raf veel verdriet heeft dat hij ziek is. Niet altijd heeft hij dat maar als hij een helder moment heeft wel. Ik vind het ontzettend zielig voor hem. Het lijkt me verschrikkelijk om iets te willen maar niet te mogen of niet te kunnen. Bij het lezen van dit stuk dat Raf moest huilen omdat hij niet mocht werken moest ik ook bijna huilen. Ik kon me zo goed inleven. Ik had zo’n medelijden met hem, hij kan er namelijk zelf ook niets aan doen. Een normaal persoon kan altijd iets leren of voor dezelfde baan bij een ander bedrijf gaan solliciteren. Maar Raf kan het geen van beide. Als Raf geen heldere momenten zou hebben zou hij nergens een probleem van maken. Maar juist nu dat hij dat wel heeft vindt hij dat erg, heel begrijpelijk vind ik. Om de andere kant van de zaak te belichten snap ik het heel goed van de bedrijven dat zij niet zo’n persoon als Raf aan nemen. Het is heel moeilijk om iemand iets te leren die niets kan maar zo iemand als Raf kun je in principe niet iets leren. Als hij zijn heldere momenten heeft is dat niet zo heel moeilijk maar je kunt niet garanderen dat Raf elke keer dat hij gaat werken helder is. Als hij dat niet is en zogenaamd hallucinaties heeft is hij helemaal van de wereld, dan leeft hij in zijn eigen wereld. Op dat moment kan je niet tot Raf doordringen en zelfs niet met hem praten. Het is dus heel moeilijk om iemand zoals Raf aan te nemen. Iemand die zo’n jongen belangrijker vind als zijn zaak zal het kunnen proberen, maar dan nog zal dat niet lukken. De enige omgeving waar Raf kan leven is in een inrichting. De moeder van Raf heeft veel verdriet van Raf. Ze is een gescheiden vrouw, ze woont in Amsterdam en de vader van Raf woont in Den Haag. Ze moet dus echt helemaal alleen voor Raf zorgen. Dat is echt een hele taak. In het begin is ze natuurlijk heel sterk maar na verloop van tijd kan ze het niet meer aan ze zoekt hulp bij een psychiater. Wat heel goed is denk ik. De moeder weet niet hoe ze met Raf om moet gaan. Ze weet niet wanneer ze het goed doet en wanneer niet. Ze krijgt advies van haar psychiater maar omdat de situatie telkens weer anders is heeft ze niet zoveel aan dat advies. Het is heel moeilijk om te leven met zo’n kind als Raf. Natuurlijk is het haar zoon dus ze zal er nooit afstand van doen maar het maakt wel haar hele leven kapot. Ze heeft geen eigen leven meer, ze leeft voor Raf. Gelukkig is ze gaan werken op advies van haar psychiater. Dat heeft haar veel afleiding bezorgd wat haar erg goed heeft gedaan. Ze vindt het moeilijk om Raf naar een inrichting te doen omdat ze niet wist wat er daar met hem zou gebeuren. Hij heeft namelijk een paar keer in een inrichting gezeten waar hij aan zijn lot over gelaten werd. Een moeder heeft altijd het beste voor haar kind over ook in moeilijke tijden en in tijden dat hij/ zij onverdraaglijk is. Ook heeft de moeder van Raf dat. Zij is als de dood dat Raf telkens in zo’n inrichting terecht komt. Ik vind het heel zielig voor de moeder en ik zou niet graag in haar schoenen willen staan. Het lijkt me een hele taak om met zo iemand te leven. Vooral niet als je veel van hem houd. Toch vind ik dat ze het heel goed doet. Ze neemt af en toe wel tijd voor haarzelf. Ze gaat bijvoorbeeld ook twee keer op vakantie en heeft ze wel een baan. MIJN LEERERVARING. Mijn motivatie om psychologie te gaan studeren is door dit boek sterker geworden. De delen in het boek dat er een psychiater aan het woord is vond ik erg interessant en heb ik erg goed opgelet. Deze delen boeide mij echt heel erg. Ik heb gemerkt dat als iemand in een moeilijke situatie zitten er maar weinig mensen zijn die je helpen. De meeste mensen denken dat ze niet kunnen helpen maar dat zien ze echt heel fout. Door er alleen al te zijn en/of een klein beetje afleiding te geven is al heel fijn voor iemand die het moeilijk heeft. Datgene heb ik niet alleen gemerkt in het boek maar dat merkt ik ook in de situatie bij ons thuis. Als mijn vriendje er in het weekeinde weer is ben ik vaak al mijn problemen thuis weer even vergeten. Dat is heel fijn. Steun is het belangrijkste dat iemand op dat moment kan hebben. Ik heb geleerd dat je van jezelf moet afbijten. Daar bedoel ik mee dat je niet alles over je heen moet laten komen. Dat je dingen moet durven en je mondje klaar moet hebben. In het boek wordt de moeder van Raf vaak afgewezen door de GGD. Ze willen haar niet helpen. Ze wordt telkens weer door dezelfde mevrouw afgewezen, om precies te zijn mevrouw Raas. De moeder van Raf is nooit een boos geworden op deze mevrouw. Ze durfde dat denk ik niet. Ze was wel telkens ontzettend boos maar dat was ze in zichzelf. Als ik in dezelfde positie zou zitten als haar dat was ik al lang naar de directeur of iemand die wat meer te zeggen heeft toe gestapt. Want in zo’n situatie heb je gewoon hulp nodig en dan moet je niet afgewezen worden. Toen in dit geval een paar keer als werd ik zo boos. Hoe kan iemand zo’n persoon zo erg afwijzen. Als je een baan hebt als mevrouw Raas dan moet je mensen helpen in wat voor situatie dan ook en niet als het toevallig net wat anders ligt dan gewoonlijk. Ik vind dat echt verschrikkelijk en ik zou als ik baas was zo iemand meteen ontslaan. Ook heb ik geleerd mensen te respecteren hoe ze zijn. Zo iemand als Raf ziet er soms heel raar uit. hij kan er slordig uit zien maar ook als een drugsverslaafde maar ook helemaal verward of heel gek. De meeste mensen zijn dat bang of trekken dus bijvoorbeeld meteen een oordeel van, dat is een drugsverslaafde, die is gevaarlijk of kijk daar maar voor uit. Zo denken de meeste mensen wat denk ik in de meeste gevallen niet juist is. Je moet namelijk pas een oordeel trekken als je weet hoe iemand in elkaar zit. Je moet naar de binnenkant van zo iemand kijken en niet aan de buitenkant. En ik denk dat de meeste personen ongeacht dat ze ziek zijn een goed karaker hebben of in ieder geval iets goeds in zich hebben. MIJN MENING. Ik vond zoals ik al een paar keer schreef een erg interessant boek en een boek waar ik veel van heb geleerd. Ik ben erg over het boek gaan nadenken. Dat heeft verschillende oorzaken. Als eerste omdat ik me erg voor het onderwerp interesseer. Ik kan lang nadenken over het hoe ik zo’n situatie zou aanpakken. Niet alleen in de positie van de moeder maar ook in de positie van de omgeving en vooral van de psychiater. Dat vond ik erg goed van dit boek. Maar dat was denk ik niet het doel van de schrijfster. Ik vond het vooral leuk dat je je kon verplaatsen in 3 personen. Als tweede de gevoelens van de moeder kwamen goed naar voren. Ze had het er heel moeilijk mee met het feit dat haar zoon ziek was. Ik denk dat iedereen die dit boek leest zich heel goed kan verplaatsen in de situatie waarin de moeder van Raf zit. Ik kon dit ook heel goed. Dat vond ik heel fijn en dat vind ik heel belangrijk in een boek. Ook vond ik het boek niet te moeilijk geschreven. Wat ik fijn vond, ik was namelijk een beetje bang dat het te moeilijk was om te lezen in de zin van te moeilijke woorden en termen. Maar juist dat het boek geschreven was door de moeder van Raf maakte het zo duidelijk. Zij is namelijk net zoals ook geen psychiater en verteld alles in heel makkelijke dokters taal. Ze beschrijft alles zo dat iedereen het snapt. Ze legt heet duidelijk uit hoe Raf zich gedraagt en wat de symptomen van zijn ziekte zijn. Het enige wat me tegen viel na het lezen van dit boek en bij het maken van de samenvatting is dat eigenlijk heel het boek hetzelfde is. Dan gaat Raf weer naar die inrichting en dan weer naar die inrichting. Het was telkens hetzelfde. Het was niet erg om te lezen omdat er tussen de inrichtingen in veel dingen gebeurde maar toen ik de samenvatting begon te maken was het heel langdradig. Geen leuke samenvatting om te maken. Dit was het enige nadeel van het boek. Voor de rest was het een heel leuk boek en het was erg leerzaam. Ik heb er met plezier aan gelezen. En ik zou het iedereen aanraden om dit boek te lezen. Tenzij diegene niet van dit onderwerp houd.