Sjutton door Per Nilsson

Grote boekbespreking:

Verwachtingen bij de titel:

Als ik de titel van het boek lees en naar de voorkant kijk, denk ik dat het boek gaat over een jongen van 17 jaar oud. Hij is weggelopen van zijn ouders omdat hij ruzie met hen heeft omdat hij niet met zijn vrienden mag omgaan. Ze zijn niet goed voor hem. Als hij op straat belandt, verpest hij zijn leven met drugs en alcohol. Zijn ouders proberen hem te helpen maar hij duwt zich alsmaar dieper de put in. Op het einde komt alles toch goed. Hij helpt zichzelf door naar een clubje te gaan die mensen helpen met drankproblemen. Hij gaat terug bij zijn ouders wonen en begint een nieuw leven. Het zou ook kunnen dat een man 17 keer wordt bedrogen. Dat hij ziek word van zijn eigen lijden en dat hij zich dood drinkt met alcohol. Ik denk dat het geen positief verhaal zal zijn omdat er drank en sigaretten op de voorpagina staan. Het verhaal zal zeker gaan over een jongen of een man. De titel “17” betekent volgens mij hoe oud iemand is of dat iemand 17 keer iets is overkomen. Het boek spreekt mij wel aan omdat de titel naar zoveel verschillende verhalen kan leiden. Ik ben heel nieuwsgierig waarover het boek gaat.

Korte inhoud:

Het boek gaat over Jonatan, een jongen van 17 die in een coma ligt. Hij ligt in het Malmö Allmänna Ziekenhuis op de afdeling spoedeisende hulp. Zijn ouders zijn uit elkaar en hij heeft geen contact meer met zijn vader sinds zijn kinderjaren.

Göran, de vader van Jonatan, is de eerste die zijn kamer binnenkomt. Hij begint te vertellen over toen hij zeventien jaar was. Hij wil Jonatan leren kennen. Hij begint na te denken over zijn leven en hij wil zijn verhaal vertellen aan Jonatan. Hij vertelt over hoe hij zijn moeder, Karin, heeft leren kennen, over hoe ze opkwamen voor het milieu, over hun heerlijke tijden op het festival “De Nieuwe Maatschappij” die achteraf toch niet zo mooi bleken te zijn. Hij vertelt over hoe ze uiteen zijn gegaan en hoe hij zijn leven heeft verpest door bij haar weg te gaan. Göran wil en moet zijn verhaal vertellen aan Jonatan nu hij de kans heeft. Nu vormt Karin een gezinnetje met Claes, haar man, Hanna, hun dochter en Jonatan.

Jonatans vriendinnetje, Josefine, is de tweede die Jonatan ziet liggen op het ziekenhuisbed. Zij ziet en hoort Göran tegen zijn zoon praten. Ze vertelt tegen Göran hoe ze Jonatan heeft leren kennen. Ze vertelt niet over hoe Jonatan hier terecht is gekomen. Zij en Jonatan hadden een ruzie maar het is een veel te ingewikkeld verhaal om aan hem te vertellen.

Nadat Karin thuis kwam van een verjaardagsfeest zagen zij en Claes een briefje op de keukentafel liggen van de oppas. “Hij ligt op de afdeling spoedeisende hulp” stond erop. Claes bleef bij de meisjes en Karin ging naar het ziekenhuis. Ze komt binnen en ziet Josefine en Göran liggen naast Jonatan. Göran gaat naar de wachtzaal. Karin vertelt tegen Josefine haar verhaal over hoe Göran haar leven kapot maakte, over hoe dat hij foto’s trok van haar dagelijkse leven en hoe hij haar bang maakte met te tonen hoe goed hij haar kende. Waarom vertelt ze dit tegen een meisje van 17 jaar oud? Zij begrijpt toch niet hoe het is. Nu kent Josefine Karin beter dan niemand anders.

Göran zit nog altijd in de wachtzaal. Hij ziet Claes binnenkomen met Hanna. Claes gaat naar Jonatans kamer en hij laat Hanna wachten in de wachtzaal bij Göran die hij niet herkent. Göran vertelt over Jonatan tegen Hanna. Ze heeft niet door dat het over dezelfde Jonatan gaat als haar broer. Hanna wil naar haar Jonatan en Göran gaat samen met haar hand in hand naar zijn kamer.

Nu zijn ze met z’n allen bij Jonatan. Hanna gaat naar Jonatan en geeft een kus op zijn wang. Op dat moment doet Jonatan zijn ogen open. Hanna had hem gewekt met een kus. Jonatan hoort zijn vader, het eerste wat hij zegt is: Pappa, hallo, pappa ben je er nog? Daarna zegt hij sorry tegen Josefine.

De auteur:

Biografie:

Per Nilsson volgde een opleiding tot leraar muziek en wiskunde en werkte vervolgens als leraar aan een middelbare school. Hij is getrouwd en heeft 4 kinderen: Ola, Mattis, Anna en Carl. Zijn eerste boek verscheen in 1986. Hij schreef het om aan zijn kinderen te vertellen hoe hij vroeger was, alleen heet de hoofdpersoon van dat boek niet Per Nilsson, maar Nils Persson. In de zomer van 1999 gaf hij het lesgeven op om fulltime schrijver te worden. Hij woont in Sölvesborg. Het liefst schrijft Per Nilsson voor jongeren, maar hij heeft ook een aantal kinderboeken geschreven. Een van die kinderboeken is in het Nederlands vertaald. Hij schrijft over belangrijke dingen in het leven van jongeren: liefde, volwassen worden, de dood, vriendschap, de zin van het leven. Zijn boeken hebben een aparte vorm, waarbij het verhaal verteld wordt vanuit een bepaalde structuur. Er wordt heen en weer gesprongen in de tijd en tussen verschillende hoofdpersonen. Ondanks de ongebruikelijke structuur zijn het meeslepende boeken. In veel van zijn boeken komen personen voor met een naam die lijkt op Per Nilsson.

Bibliografie:

1996: Het lied van de raaf          (Lemniscaat)          14+

1998: De geur van Melisse         (Lemniscaat)          14+

2000: Jij, jij en jij                         (Lemniscaat)          14+

2001: Anders dan jij                  (Lemniscaat)          14+

2003: Ik ben op Milena              (Sjaloom)               10+

2003: 17                                  (Lemniscaat)          14+

2006: 15                                  (Lemniscaat)          13+

2007: Ik ben geen racist           (Lemniscaat)          14+

2009: De terugkeer van Melisse (Lemniscaat)        10+

 Personages:

Jonatan Persson:Jonatan is een jongen van zeventien jaar oud (p. 240). Hij ligt in het ziekenhuis op de spoedafdeling. Hij stinkt. Hij had wat teveel gedronken en hij had ruzie met zijn vriendinnetje Josefine (p. 129, 130). Hij is de zoon van Göran en Karin. Zijn ouders zijn uit elkaar (p. 142, 143). Hij is anders dan alle andere jongens zegt Josefine. Hij lijkt sprekend op zijn vader. Hij is heel vriendelijk en grappig. Het is een lange jongeman, bijna een meter negentig. Hij is heel slank, niet getraind, niet dik. Hij heeft een paar littekens van puistjes op zijn ene wang. Jonatan heeft een klein beetje baardgroei, het is eigenlijk niet meer dan wat verspreid donshaar (p. 13). Hij ziet er heel erg hulpeloos uit. Zijn ogen zijn dicht (p. 10). Een hele nacht lang ligt hij in het ziekenhuisbed in coma te luisteren naar de verhalen van zijn vader, zijn moeder en Josefine. Op het einde wordt hij wakker en hij is blij zijn vader en zijn familie terug te zien (p. 241).

Göran Persson: Göran is 46 jaar oud (p. 240). Hij is de vader van Jonatan en de ex-man van Karin. Hij ziet er netjes uit, geen stoppelbaard, keurige kleren, geen alcoholwalm (p. 132). Toen hij zeventien was gebruikte hij vaak drugs bij zijn vrienden Mattsson, Per-Inge en Jonny. Zijn vrienden hadden een appartementje (p. 20, 21, 22) . Hij was altijd daar of aan het protesteren tegen het autogebruik (p. 28), … Hij had altijd zijn camera bij (p. 24). Hij was heel vrolijk en hij geloofde in een nieuwe maatschappij. Hij had lange haren zoals iedereen in die tijd en droeg een kapotgeknipte spijkerbroek en een vuil T-shirt. Hij was mager als een lat, een beetje verlegen en onhandig (p. 175). Toen had hij Karin leren kennen en zijn leven veranderde totaal (p. 47, 48). Hij kreeg een kind en hij werd volwassenen. Karin moest werken dus zorgde Göran voor Jonatan. Hij was een goede vader (p. 190). Hij dacht na over zijn leven en hij besefte dat hij zo niet wou leven. Hij en Karin gingen scheiden en Jonatan bleef bij Karin (p. 142, 143). Hij bedronk zich met opzet. Hij wou alcoholverslaafde worden. Hij werd dikker en lelijker en ouder. Nu zit hij voor Jonatan dit alles te vertellen. Hij wil Jonatan vertellen waarom de dingen zijn gegaan zoals ze zijn gegaan. Hij wil hem opnieuw leren kennen (p. 18, 19).

Karin Hoff-Hansson:Karin is 45 jaar oud (p. 240). Ze is de vrouw van Claes en de ex-vrouw van Göran. Ze heeft twee kinderen, Jonatan en Hanna. Toen zij zeventien was, was ze communiste, het rebellenmeisje uit de betere klasse van Belevue (p. 143). Ze protesteerde samen met Göran en ze was gelukkig met hem. Ze had rijke ouders. Maar dat maakte volgens haar niets uit. Toen ze met Göran samen ging wonen maakte ze een politieke carrière. Ze kreeg een kind Jonatan. Even later gingen ze uit elkaar. Ze waren nooit getrouwd. Na de breuk ontmoete ze Claes. Ze was goed bevriend met hem. De liefde begon te bloeien, Karin werd terug verliefd. Ze ging samenwonen met Claes en ze kregen een kind Hanna (p. 191, 199, 200). Göran liet haar niet met rust. Hij achtervolgde haar en stalkte haar. Ze had het gevoel alsof hij in haar hoofd zat. Hij kende haar door en door. Dat was geen prettig gevoel. Na een tijdje stopte hij ermee (p. 201, 202). Toen ze hoorde dat Jonatan in het ziekenhuis lag was ze zo bezorgt dat ze haar slipje vergat aan te doen (p. 168, 169). Ze is een heel bezorgde moeder. Ze fantaseerde zelfs wat er allemaal met Jonatan kon gebeuren toen ze nog niet wist wat er aan de hand was (p. 169, 170).

Claes Hansson: Claes is 49 jaar oud (p. 240). Hij was het tienerliefje van Karin (p. 175) en is de Man van Karin (p. 84). Samen hebben ze een kind Hanna. Hij was communist. Hij was lang, dun en pukkelig. Hij droeg overhemden zonder kraag (p. 64). Hij vindt Göran maar een oude zatlap die zijn kinderen niet meer moeten lastig vallen (p. 244). Hij beschouwt zichzelf dan ook als vader van Jonatan. Hij vindt dat Göran totaal geen vaderfiguur is. Hij heeft Karin leren kennen bij het Vietnambevrijdingsfront (p. 65).

Hanna Hoff-Hansson: Hanna is de dochter van Claes en Karin en de stiefzus van Jonatan. Ze is 5 jaar oud (p. 240). Ze lijkt een beetje op Karin. Ze komt samen met Claes aan in het ziekenhuis en moet in de wachtzaal wachten waar Göran op dat moment ook zit. Ze is heel vriendelijk en goedgelovig, ze is immers nog een kind (p. 237, 238). Als Göran haar naar Jonatan leidt kust ze Jonatan op zijn wang. Hanna wekte Jonatan met een kus (p. 241).

Josefine Modigh: Josefine is het vriendinnetje van Jonatan. Ze is heel slim en wijs voor een zeventienjarig meisje (p. 189, 190). Zij gaat ook naar het ziekenhuis om Jonatan te bezoeken. Daar ziet ze Göran tegen hem praten. Zij hoort Göran praten over zijn leven met Karin en ze hoort Karin op een hele andere manier datzelfde verhaal vertellen. Zij vertelt over hoe ze Jonatan heeft leren kennen en hoe hij hier terecht is gekomen (p. 129, 130).

Per-Inge: Per-Inge is de beste vriend van Göran toen hij zeventien was. Hij woont in het appartement van Mattsson. Hij is heel groot en hij heeft lange krullen. Hij heeft een witte, Afghaanse jas waarmee hij rondloopt. Hij heeft een mooie glimlach en vriendelijke ogen. Hij is een dichter, hij verzet geen stap zonder zijn zwart aantekenboekje mee te nemen (p. 23). Hij beweert dat hij zijn eigen geboorte opnieuw had beleefd tijdens een LSD-trip. Nu is hij dood. Hij had zelfmoord gepleegd. Hij wilde niet meer leven. Hij had een relatie gekregen met een meisje dat hij tijdens een van zijn reizen had ontmoet. Ze waren gaan samenwonen en hadden zelfs een huisje gekocht in Videdal, een geel houten huis met een tuin en appelbomen. Hij leek heel gelukkig en blij. Hij zei dat hij kinderen wou en opeens hangt hij zich op in de keuken (p. 114).

Jonny: Jonny is een vriend van Göran toen hij zeventien was. Hij woont in het appartement van Mattsson. Hij heeft krullen en bruine kraaloogjes en zijn blik dwaalt meestal af naar een punt in de verte, alsof hij iets zoekt. Hij was op zoek naar de Waarheid. Vaak zoekt hij door grote delen van de dag stil in lotushouding op de grond te zitten. Hij heeft alle meditatietechnieken die er bestaan, geprobeerd (p. 23). Later ging hij bij de organisatie van de scientologykerk. Gelukkig had hij op tijd ingezien dat het een autoritaire, op winst beluste organisatie was zodat hij uit de club stapte met zijn verstand en zijn vrijheid en nog wat geld in zijn bezit (p. 112, 113).

Lasse Mattsson: Mattsson is een vriend van Göran toen hij zeventien was. Het appartement waar Per-Inge en Jonny en hij in wonen is van hem. Hij is anarchist. Hij heeft tijdens de verkiezingen vierduizend affiches geplakt met de tekst “stem op jezelf”. Hij weet alles over de gebeurtenissen tijdens de Democratische Conventie in Chicago in 1970 en alles over het proces dat daarop volgde. Hij weet veel, hij leest veel. Hij heeft een rond Lennonbrilletje. Hij verlangt ernaar om de wereld in te trekken (p. 23). Later verhuist hij naar een dorpje in Västerbotten. Hij heeft daar een meisje ontmoet dat al vier kinderen had. Opeens was hij vader van vier kinderen. Zij kweken hun eigen gewassen, ze houden kippen en varkens die vrij rondlopen. Ze hebben een eigen school en een heleboel kinderen, ze hebben een eigen wereldje gecreëerd (p. 113).

 De ruimte:

Het verhaal speelt zich af in Zweden in het Malmö Allmänna Ziekenhuis op de afdeling spoedeisende hulp. Daar ligt Jonatan in het ziekenhuisbed. In de kamer staan een klein bureautje, een kast, wat aggregaten en slangen, een beklede bureaustoel van een eenvoudig model en een roestvrijstalen kruk. Op de grond ligt een matras. Aan het plafond is de tl-verlichting nog aan. Buiten schijnt de zon aan een wolkenloze hemel (p. 240). Het is er niet stil. Er bromt een ventilator, er klinkt een onafgebroken knetterend geruis van de tl-verlichting. Op de gang klinkt gerommel en gekletter, het geluid van voetstappen, soms rennend, soms haastig lopend. Er klinken stemmen maar je hoort geen woorden. Je hoort het geluid van deuren die worden geopend en gesloten (p. 18). Daar worden verschillende levensverhalen verteld.

Göran, Per-Inge, Mattsson en Jonny zitten vaak te blowen in het appartement in een oud huis in de buurt van het Värnehemsplein in Mälmo (p. 20). Het ruikt er naar drugs, wierook en gedroogde kruiden. Er liggen elpees in kratten langs de wanden, boeken liggen op stapeltjes, een bosje narcissen staat in een wijnfles op de vensterbank (p. 22).

Göran leerde Karin kennen op fietsendemonstraties in het centrum. Er waren een stuk of honderd jongeren waaronder Göran en Karin. Ze fietsten van de Trianglen naar het grote plein, Stortorget, en daarna weer terug door de Söderstraat naar het Gustav Adolfs plein. Ze fietsten langzaam en probeerden de auto’s zoveel mogelijk in de weg te zitten. De automobilisten geraakten geïrriteerd en begonnen te toeteren. Ze waren aan het protesteren tegen het gebruik van auto’s. Ze riepen: doe iets, neem de fiets! De hele Söderstraat was verstropt door toeterende auto’s waar zij tussendoor zigzagden (p. 26, 27).

 De tijd:

Het verhaal speelt zich af op een zaterdagavond in mei 2001 tot zondagochtend (p. 240). Je kan merken dat het verhaal zich nu afspeelt aan de moderne snufjes die ze allemaal hebben bijvoorbeeld een visa-card (p. 243).  Tussen die tijden vertellen verschillende mensen over hun jeugd en hun leven. Göran vertelt over toen hij zeventien was. Dat was in 1972 (p. 20). Dat kan je merken aan de protesten die ze houden (p. 28) en omdat het hippies zijn (p. 176). Dat was de hippietijd.

Eigen mening:

Ik vond het boek niet echt fantastisch maar het verhaal is zeker oké. Het was wel heel aangenaam om er mijn grote boekbespreking over te doen. Het is boeiend om het boek gedetailleerd na te gaan. Zo’n ingewikkeld boek is het nu ook weer niet. Het boek is wel een tikje afgezaagd geschreven. Het was meestal wel saai om er in verder te lezen. Göran zeurt dikwijls. Hij zegt wel honderd keer: nu lig je hier, ik wil je leren kennen, je ademt, je leeft… (p. 9, 62, 108, 122) Dat is wel een minpuntje. Het waren wel leuke verhaaltjes die ze in het boek vertelden. Ze duren alleen wat lang. Op de achterzijde van het boek staat dat de vader niet vraagt om vergiffenis en dat hij alleen maar duidelijk wil maken waarom de dingen zijn gegaan zoals ze zijn gegaan. Dat wordt volkomen niet zo in het boek voorgesteld. Als hij dat echt duidelijk wil maken moet hij vertellen hoe alles was gegaan. Hij zei onder andere niets over hoe hij Karin had gestalkt en hoe hij haar leven zuur had gemaakt. Het is een vrij dik boek voor wat er in staat. Het is heel langdradig geschreven.

De titel vind ik wel wat vreemd. Het boek gaat toch niet over “17”? Het gaat over iemand die in een coma ligt en over hoe iemand zijn zegje nog wilt doen voor dat het te laat is. In het verhaal dat hij vertelt is hij wel zeventien en de jongen in de coma is zeventien maar dan nog is het geen geschikte titel.

Het einde vond ik ook niet zo goed. Ik had vele liever dat het wat spannender en niet zo voorspellend was geëindigd. Bijvoorbeeld: Jonatan wordt niet meer wakker en wordt nog begraven, Göran en Karin worden terug verliefd op elkaar, … De schrijver zei in het boek dat het einde wel leek op het einde van een film. Dan zal het wel een Disney-film geweest zijn want het was zo’n typisch einde.

Het is een pluspunt dat de schrijver zo schrijft dat in het ene hoofdstuk het ene personage de ik-persoon is en in het andere hoofdstuk het andere personage (p. 7). Dat is wel een prettige manier van schrijven. Je weet dan welke gevoelens de andere personages bij iets hebben.

Ik vind dat je dit boek moet aanraden aan jongeren van 14 of 15 jaar oud in plaats van jongeren van in het 2de middelbaar. 14 of 15 jarige gaan volgens mij veel meer aan dit boek hebben. Zij kunnen over dit boek nadenken en zich beter inleven. Ze kunnen er beter het nut van inzien dan andere.