Karakter door Ferdinand Bordewijk

Beoordeling 9.4
Foto van Sascha
Boekcover Karakter
Shadow
  • Boekverslag door Sascha
  • 5e klas havo | 1871 woorden
  • 28 juni 2022
  • 5 keer beoordeeld
Cijfer 9.4
5 keer beoordeeld

Eerste uitgave
1938
Pagina's
248
Geschikt voor
bovenbouw havo/vwo
Punten
3 uit 5
Oorspronkelijke taal
Nederlands
Literaire thema's
Verfilmd als

Boekcover Karakter
Shadow

Katadreuffe is bezeten van het verlangen advocaat te worden. Als zoon van een arme ongehuwde moeder in het vooroorlogse Rotterdam zet hij alles op alles om zijn doel te bereiken. De machtige deurwaarder Dreverhaven, zijn vader, werkt hem in alle opzichten tegen. Waarom? Twee onbuigzame karakters in een strijd die tot het uiterste lijkt te gaan - zelfde de liefde wordt…

Katadreuffe is bezeten van het verlangen advocaat te worden. Als zoon van een arme ongehuwde moeder in het vooroorlogse Rotterdam zet hij alles op alles om zijn doel te bereiken. D…

Katadreuffe is bezeten van het verlangen advocaat te worden. Als zoon van een arme ongehuwde moeder in het vooroorlogse Rotterdam zet hij alles op alles om zijn doel te bereiken. De machtige deurwaarder Dreverhaven, zijn vader, werkt hem in alle opzichten tegen. Waarom? Twee onbuigzame karakters in een strijd die tot het uiterste lijkt te gaan - zelfde de liefde wordt eraan opgeofferd. 

Karakter geldt als het meestwerk van de advocaat/schrijver F. Bordewijk (1884-1965). Het boek heeft ruim vijfenzestig jaar na verschijnen nog steeds iets aan kracht en leesbaarheid ingeboet.

Karakter door Ferdinand Bordewijk
Shadow

Karakter

Samenvatting

Jacob Katadreuffe is de zoon van Joba Katadreuffe en Arend deurwaarder dreverhaven .   Joba en Dreverhaven hebben geen relatie met elkaar maar als de deurwaarder merkt dat Joba zwanger is, vraagt hij haar meerdere malen ten huwelijk. Helaas wil Joba niet trouwen. Joba Katadreuffe verdient haar geld met handwerken en Jacob groeit op in de arme buurten van Rotterdam. De relatie tussen Jacob en zijn moeder is niet bepaald goed, omdat ze beiden een sterk karakter hebben, waardoor ze steeds botsen. 

Jacob koopt een sigarenwinkeltje in Den Haag. De winkel loopt helaas erg slecht en gaat failliet Als hij een brief van zijn huismeester krijgt en later de naambordjes op de gevel van het kantoor van Stroomkoning ziet hangen, weet Jacob wat hij met zijn leven wil: hij wil advocaat worden. 

Jacob besluit de Gankelaar te vragen of hij op het kantoor zou kunnen werken en hij krijgt een baan als typist Jacob stort zich volledig op zijn werk op het kantoor ontmoet hij voor het eerst zijn vader, Dreverhaven. Hij komt erachter dat Dreverhaven een deurwaarder is die zich met allerlei vreemde zaakjes bezighoudt. Aangezien Jacob na het opheffen van zijn faillisement nooit meer bedacht heeft dat hij zijn schuld nog moest afbetalen, wordt hij opnieuw failliet verklaard door Mr. Schuwagt. Stroomkoning is echter een goed man en hij besluit Jacob salaris te verhogen zodat hij weinig last heeft van het deel van zijn salaris waar beslag op is gelegd. Ondertussen wil Jacob nog steeds advocaat en procureur worden en is hij aan het studeren voor zijn staatexamen.                                                                                                                                      

Als bekend wordt dat Rentenstein (de bureauchef) fraude pleegt, wordt hij ontslagen en mag hij zijn taak overnemen. Vlak voor Jacob's staatsexamen vraagt Mr. Schuwacht in opdracht van Dreverhaven  (die de eigenaar van Volkscrediet) opnieuw zijn faillissement aan omdat de bank plotseling besluit zijn lening in te trekken en hij het bedrag niet opeens af kan betalen, maar met de hulp wint Jacob de rechtszaak en wordt hij toch niet failliet verklaard. Als hij uiteindelijk slaagt voor zijn studie rechten aan de universiteit moet hij zijn opvolger als bureauchef aanwijzen en met toestemming haalt hij Rentestein terug. Dreverhaven doet nog één poging om Jacob dwars te zitten: hij laat Mr. Schuwacht bezwaar maken bij de deken tegen toetreding tot de orde van advocaten door Jacob.  De deken vertelt dat er op 4 gronden bezwaar is gemaakt: dat Jacob een onecht kind is, en dat hij twee keer helemaal failliet is gegaan. Jacob verteld eerlijk over zijn verleden en de deken besluit dat hij kan worden toegelaten tot de orde van advocaten. Als Jacob terugkomt als advocaat op het kantoor van Stroomkoning hangt daar op de gevel ook zijn naambordje.

Jacob besluit nog één keer op bezoek te gaan bij Dreverhaven om te zeggen dat hij heeft gewonnen. Als Katadreuffe op bezoek gaat bij zijn moeder vindt hij in een spaarbankboekje met op de eerste bladzijde een testament dat zegt dat dit geld voor haar zoon Jacob Willem Katadreuffe is en dan begrijpt hij dat Dreverhaven dat geld maandelijks gestort heeft voor haar maar zij het steeds op de bank heeft gezet.

Beoordeling

De dikte van het boek valt mee, het is echter de schrijfstijl waarvoor meneer Bordewijk gekozen heeft dat het ingewikkeld maakt om je in dit boek te begrijpen maar ook door het moeilijke taalgebruik wordt het er niet makkelijker op. Nadat je het eerste hoofdstuk echter hebt gelezen, raak je er al snel in thuis. Het is erg meeslepend omdat je Jacob volgt bij al zijn voor- en tegenspoed, zoals dat hij de sigarenwinkel kocht in Rotterdam en enige tijd daarna failliet werd verklaard je voelt gewoon de spanning en het verdriet die bij die situatie in de lucht hangt. Het verhaal is realistisch geschreven, omdat het vroeger echt zou kunnen gebeuren en tegenwoordig ook nog. Zoals de advocaten gebouw, het failliet verklaren van kleine ondernemingen en de rol die deurwaarders daarin spelen. Het moet ook bijna wel waargebeurd zijn omdat het zo overtuigend geschreven is.

Recensiebespreking:

http://aswiersma.blogspot.com/2015/02/karakter-van-ferdinand-bordewijk.html

Als u niet van oudere boeken houdt met een oude en starre leesstijl, dan moet u vooral het boek Karakter NIET lezen. Er is op zich niets mis met de verhaallijn, alleen is het boek op veel punten erg langdradig waardoor het boek al snel moeilijk en saai wordt door het taalgebruik die ook behoorlijke tegen zit.

Nu lijkt het net alsof dit boek geen goede kanten kent, maar dit is dan ook niet mijn bedoeling. Zoals ik al schreef is de verhaallijn erg origineel. Veel boeken gaan over liefde, horror of spanning, maar dit boek is dan ook echt een uitzondering. Het gaat namelijk over een jonge man die graag een bepaald doel wil bereiken in zijn leven: advocaat worden. Uiteindelijk lukt dit hem ook en bereikt hij eigenlijk alles waar hij naar streeft! In het boek wordt u kennis gemaakt met een echte doorzetter.

F Bordewijk, de schrijver van deze roman, lijkt over zichzelf geschreven te hebben! Hij is namelijk, net als de hoofdpersoon op het einde, ook advocaat en wordt door vele mensen omschreven als een persoon die zijn doelen hoe dan ook wilde bereiken. De hoofdpersoon lijkt te verwijzen naar de schrijver zelf.

Daarnaast valt het boek erg op door de gekozen woorden waarmee F Bordewijk zijn boek heeft geschreven. Alsmaar nette en dure woorden omschrijven de situatie waarin de hoofdpersonage zich bevind. Dit is erg opvallend, want vele schrijvers halen het niet in hun hoofd om te kiezen voor duren woorden in bijna elke zin. Dit heeft wel een groot nadeel, want het boek is hierdoor moeilijk te volgen.

Ten slotte veegt deze roman de vloer aan met onze ontwikkeling in de 21ste eeuw in Nederland. Het boek beschrijft situaties die wij niet meer kunnen voorstellen. In het boek wordt er bijvoorbeeld weinig contact gelegd met het buitenland, terwijl wij tegenwoordig als bedrijven het erg normaal vinden om contacten te hebben in Duitland, Engeland en China. Toch is en blijft het een boek die alleen aan te raden valt voor ervaren lezers en voor mensen die niet achteruit deinzen voor moeilijke literatuur.

Het boekverslag gaat verder na deze boodschap.

Verder lezen
Gids Leraar worden

Alles wat je moet weten over leraar worden

Analyse

Titel verklaring:

 De titel ‘karakter’ is gekozen omdat de roman vooral gaat over drie personages die dezelfde persoonlijkheid hebben en daardoor voortdurend met elkaar in strijd zijn. Ook laat het verhaal zien hoe het ‘karakter’ van Jacob Katadreuffe zich steeds verder ontwikkeld door het boek heen.

Motto:

Het motto van het boek wordt genoemd aan het begin van het boek: "A sadder and wiser man" .Dit heeft te maken met Jacob's gevoelens. Aan het einde van het verhaal werd hij op de balie toegelaten (wiser), maar zijn relatie met zijn vader was definitief verbroken (sadder).

Opbouw:

  1. Ja er is een proloog om de lezer te informeren
  1. Ja, het boek is verteld in 28 hoofdstukken met 248 pagina’s
  1. Ja, de hoofstukken zijn voorzien met een paar woorden die het belangrijkste in een hoofdstuk weergeven, sommige hoofdstukken heetten hetzelfde zoals de jeugd

Personages:

De hoofdpersoon

Jacob Willem Katadreuffe: hij is 21 jaar oud, hij heeft maar 1 doel en dat is dat zich uit te werken boven de armoede van zijn jeugd naarmate je in het boek vordert wordt hij een goed betaalde advocaat. Jacob was verliefd op juffrouw Lorna maar liet dat niet zien aan haar dus ging ze voor een ander en trouwde met diegene.

  • Rond karakter: Hij maakt duidelijke ontwikkeling door in het verhaal. Hij vormt een echt karakter. Er worden veel karaktereigenschappen van hem verteld en je leert hem kennen, onder ande door zijn gedachtes 

Bij-personen

Deurwaarder Arend Barend Dreverhaven: hij is de vader van Jacob. Het is een harde man, met weinig gevoel. Hij is ook de eigenaar van de woekerbank “Maatschappij voor Volkskrediet.”  Arent laat zijn eigen zoon tweemaal failliet verklaren en probeert dit zelfs een derde keer. Als Katadreuffe tenslotte bijna uitgeroepen wordt als advocaat laat hij hier ook nog protest tegen aanteken. 

  • Rond karakter: Zijn karakter verandert niet zichtbaar, al worden zijn bedoelingen in de loop van het verhaal wel duidelijker, namelijk dat hij op zijn eigen vreemde manier zijn zoon wil helpen. Ook zie uiteindelijk dat Arend niet helemaal gevoelloos is. Joba (moeder) nog een keer ten huwelijk vraagt, terwijl ze al meerde keren ‘nee’ heeft gezegd.

Jacoba Katadreuffe: ook wel Joba genoemd is de moeder van Jacob, die in het boek vaak benoemd wordt als “zij ”of “haar”. Joba heeft net als haar zoon een erg stroef karakter, waardoor ze vaak botsen. Jacoba heeft een ziekte en gaat in de loop van het boek langzaam achteruit. Vanwege economische teruggang krijgt zij ook steeds meer moeite om van haar inkomen als handwerkster.

Historische tijd:

  1. Het verhaal speelt zich af met name in de periode rond de economische crisis van de jaren dertig van de twintigste eeuw, maar ook de jeugd van Jacob rond 1930. Dit kan je opmaken uit de tekst soms werden er jaartallen geven maar ook beschrijvingen van de tijd.
  1. Ja, de tijd is van belang want het speelt zich af tijdens de economische crisis waar veel steden en mensen erg arm waren en het moeilijk was om eten te krijgen, dit kan je ook zien dat de tijd een effect heeft gehad op de jeugd van Jacob want hij is erg arm opgegroeid, daarom wilde hij in zijn later jaren advocaat worden om voor te zorgen dat hij niet voor altijd arm blijft

Plaats en ruimte:

  1. Het speelt zich vooral af in het advocatenkantoor. Dit kantoor heeft naast een kamer voor het personeel ook een woonhuis van de conciërge, waar Jacob een groot deel van de tijd woont. Een kleiner deel speelt zich af in het huis van Jacob in Rotterdam.
  1. De plaatsen zijn van belang, want Jacob werkt bij advocatenkantoor waar hij intrekt bij de conciërge in het woonhuis, als hij niet in Rotterdam zou zijn geweest kon hij ook niet in bij het kantoor werken en nooit zou kunnen hebben ingetrokken.

Tijdsduur:

  1. De vertelde tijd is 28 jaar, geteld vanaf de geboorten van Jacob tot wanneer hij de relatie met zijn vader was definitief beëdiging 
  1.  Ja, er zitten versnellingen en vertragingen in.
  1. De auteur maakt gebruik van vertragingen om interessante gebeurtennissen, zoals het derde faillissement gedetailleerd weer te geven zonder de jaren waarin niets gebeurt net zo nauwkeurig weer te hoeven geven, anders zou het boek heel dik en saai worden.

Tijdvolgorde:

  1. Het boek is chronologisch verteld en er zijn geen grote tijdsprongen. Allen de eerste 21 jaar van Jacob's leven wordt versneld verteld
  1. De lezer volledige de informatie van het boek geven, zonder het boek te dik te maken waardoor het al sneller saai wordt

Perspectief:

  1. Er sprake van een auctoriale verteller, het perspectief veranderd voortdurend.   
  1. Het ligt over het algemeen bij Jacob maar: ‘later, toen hij van de wereld meer wist, verwonderde hij zich over die vlotheid, nog later, toen hij erachter kwam wie de eigenaar van de bank was, weer niet’.

Motieven:

Verhaalmotief ‘de liefde die de vader voor zijn zoon voelt’. Ondanks dat Jacob de achternaam van zijn moeder draagt en Arend,  Aacob nooit heeft zien opgroeien, voelt hij toch liefde voor hem. Arend wil Jacob helpen door het hem zo moeilijk mogelijk te maken. Arend hoopt dat zijn zoon hier heel veel van leert.

Verhaalmotief ‘de liefde die de vader voor zijn zoon voelt’. Ondanks dat Jacob de achternaam van zijn moeder draagt en Arend,  Aacob nooit heeft zien opgroeien, voelt hij toch liefde voor hem. Arend wil Jacob helpen door het hem zo moeilijk mogelijk te maken. Arend hoopt dat zijn zoon hier heel veel van leert.

REACTIES

Log in om een reactie te plaatsen of maak een profiel aan.

Andere verslagen van "Karakter door Ferdinand Bordewijk"

Ook geschreven door Sascha