Leesverslag Monsieur Ibrahim et les fleurs du Coran

A.Primaire gegevens
1. Eric-Emmanuel Schmitt
2. Monsieur Ibrahim et les fleurs du Coran
3. 2001
4. 49 bladzijden inclusief een woordenlijst
5. 4 uur
6. 19 januari 2009

B. Verwachting en beleving
Vooraf verwachte ik dat het verhaal grappig, vrolijk en hier en daar spannend zou zijn. Ik kwam aan deze verwachtingen omdat ik de verfilmde versie van het boek bekeken had en deze was ook erg grappig, vrolijk en spannend hier en daar.
Mijn verwachtingen zijn grotendeels uitgekomen en dat was best voorspelbaar, aangezien ik de verfilmde versie gezien had kon ik ervan uit gaan dat deze niet veel zou wijken van het boek.

Ik vond het verhaal qua optimisme “een soort” anticlimax, want in het begin van het verhaal zag je een beetje het zielige leven van Momo. Zijn moeder die hem verlaten had, zijn depressieve en zwijgzame vader en zijn alles overtreffende broer Popol. Maar langzamerhand begon Momo steeds meer (climax) de mooie kanten van het leven te zien en dat met de hulp van de wijze meneer Ibrahim. En samen genoten ze van volle teugen (toppunt climax). Tot op een gegeven moment meneer Ibrahim overlijdt ( anticlimax) en Momo er weer alleen voor staat, maar vervolgens is Momo er weer overheen en geniet hij weer van het leven. Verder had het boek wel droevige stukjes, zoals het moment dat meneer Ibrahim overleed en bijvoorbeeld ook toen Miriam Momo bedrogen had met een andere jongen.
Het verhaal was volledig realistisch. Er gebeurde niets bovennatuurlijk of iets dergelijks. Dit was één van de redenen waardoor ik me goed in de personages kon inleven.
Verder was het boek zoals ik had verwacht lekker vrolijk en grappig en de woordkeuze was niet al te moeilijk. Tenslotte vond ik het verloop van het verhaal erg origineel. Een bloeiende en hechte vriendschap tussen twee mensen uit twee verschillende generaties en verschillende achtergronden.
De schrijver wil met dit boek waarschijnlijk vertellen over de band tussen een joodse jongen en een islamitische kruidenier met als belangrijk aspect: het geloof. Hij laat zien hoe deze twee geloven harmonieus met elkaar `hand in hand` gaan. Verder liet hij zien hoe iemand met zijn geloof rust en vrede in zichzelf kon brengen, ondanks alle conflicten om hem heen. Dit zag je bij meneer Ibrahim. Bijvoorbeeld aan het einde van het verhaal zei hij voor het sterven dat hij niet bang was voor de dood, omdat hij wist wat er in zijn Koran stond. En deze rust en vrede, geloof, gaf hij vervolgens door aan Momo.
Het verhaal was verrassend, mooi, vrolijk, droevig en origineel. Deze aspecten hebben zeker een goede indruk op mij achtergelaten.
Als ik zelf een van de personages kon zijn, dan zou ik meneer Ibrahim willen zijn. Ten eerste omdat hij een wijze man is die mensen om hem heen graag helpt. En ten tweede, omdat hij zo vredig en rustig is van binnen. In de film straalde hij een soort van vrede en rust uit, hierdoor leek hij zo wijs. En in het boek was dit ook te merken, aan de manier van praten, bijvoorbeeld, en dingen die hij zei. Tegengesteld aan meneer Ibrahim is de vader van Momo, het personage die ik het minst graag zou willen zijn. Hij is depressief en bijzonder zwijgzaam. Als hij eens wat zegt dan geeft hij Momo het gevoel dat hij nooit goed genoeg zal zijn voor zijn vader. Door Momo weer te vergelijken met Momo´s oudere onovertrefbare broer Popol. Welke Momo nooit gekend heeft. Hierdoor voelt Momo zich altijd klein gemaakt en niet goed genoeg voor zijn vader.
Op het moment dat de vader van Momo besluit om het huis en Momo te verlaten en vervolgens zelfmoord pleegt, zou ik zelf als de vader van Momo anders gedaan hebben. Ik snap dat ik in zo´n depressieve periode waarschijnlijk niet zo helder meer zou kunnen denken, maar zelfmoord en mijn enige zoon verlaten is wel het laatste wat ik zou willen doen. Ik zou dan in zo´n situatie proberen een psychiater te vinden.

Ik heb drie vragen die ik graag aan meneer Ibrahim zou willen vragen. Deze zijn:
1. Wat is er met uw vrouw gebeurd?
2. Bent u altijd zo vredig geweest van binnen?
3. Of was er een bepaalde periode dat u ¨het licht deed zien¨?

C. Inhoud
Momo is een joodse jongen die met zijn vader in Parijs woont. Zijn moeder en zijn broer (Popol) hebben hem volgens zijn vader verlaten. Momo´s vader werkt de hele dag en als hij thuis is dan is hij bijzonder zwijgzaam. Zijn vader vergelijkt Momo altijd met Popol, de perfecte zoon. En geeft Momo het gevoel dat hij nooit genoeg zal zijn vader. Als zijn vader aan het werk is moet Momo het zelf uitzoeken. Boodschappen doet hij dan bij de Arabier in de straat, meneer Ibrahim. Als Momo minder geld krijgt dan begint hij te stelen bij meneer Ibrahim en als excuus denkt hij: ¨Het is toch maar een Arabier¨. Maar intussen heeft meneer Ibrahim hem wel door en spreekt hem aan en vertelt hem hoe hij anders goedkoper boodschappen kan doen. Meneer Ibrahim leert hem ook om te glimlachen, om zo dingen voor elkaar te krijgen. Hij leert hem veel over het geloof en leven. En Momo volgt alle adviezen van hem ook op. Langzamerhand bouwen de twee een steeds hechtere band op. En Momo begint meneer Ibrahim steeds meer te zien als een soort vader. Intussen spaart Momo geld om naar de hoeren om zo volgens hem een man te worden. En dan op een dag als Momo thuiskomt, blijkt dat zijn vader vertrokken is en een brief met geld achtergelaten heeft. In de brief stond er iets onafgemaakt over Popol en allerlei mensen waarmee Momo contact mee moet gaan zoeken. Momo werd het zat om weer achtergelaten te zijn en besloot om niemand het te laten merken over zijn vader. Later komt de politie met het nieuws dat zijn vader zelfmoord heeft gepleegd. Op een dag komt er een vrouw in de flat en vraagt naar Moïse. Het blijkt de moeder van Momo te zijn, maar Momo wilt niks met haar te maken hebben en zegt dat Moïse daar niet meer woont. Vervolgens komt hij erachter dat Popol niet bestond en het maar een verzinsel van de vader was. Hierna gaat hij naar meneer Ibrahim en vraagt meneer Ibrahim om hem te adopteren en meneer Ibrahim twijfelt geen moment en gaat accoord. Later na het behalen van een rijbewijs gaan Momo en meneer Ibrahim naar de geboortezee van meneer Ibrahim, naar Turkije. Daar overlijdt meneer Ibrahim door een auto ongeluk, waarna Momo alles erft. Jaren later werkt Momo in het kruideniers winkeltje en staat bekend als de Arabier om de hoek.

D. Thema
Ja, de hechte vriendschap die ontstaat tussen twee totaal verschillende mensen. Ik vond het prachtig om te zien dat deze vriendschap uiteindelijk zo hecht werd dat Momo meneer Ibrahim als een vader begon te zien.

Deze thema kent geen tijdslimiet. Het verhaal kon zich 40 jaar geleden afspelen, maar ook over 30 jaar. Want het gaat hier om een bijzondere vriendschap en deze kan overal en altijd ontstaan.

E. Taalgebruik
Het taalgebruik was niet al te moeilijk en bij eventuele moeilijkheden kon ik me redden met het bijgevoegde woordenlijst achterin het boekje.
De gebeurtenissen werden wel op een heldere wijze beschreven. Het ging niet van de hak op de tak, maar liep goed over in elkaar. En er werden bij vele gebeurtenissen een duidelijke beschrijving of redenen voor het nemen van bepaalde acties gegeven.
Er kwamen veel dialogen in voor en deze werden inderdaad op een natuurlijke wijze weergegeven.: voorbeeld:
- Ah bon= Tu n´es pas Moïse?
- Ah non, faut pas confondre, madame. Moi, c´est Mohammed.
Er zijn geen zinnen of fragmenten die ik zou willen onthouden.

F. Het onderwerp
De titel van het boek is Monsieur Ibrahim et les fleurs du coran. De letterlijke betekenis komt in het boek naar voren als de gedroogde bloemen die meneer Ibrahim in zijn koran bewaart, maar de titel heeft volgens mij ook nog een figuurlijke betekenis. Meneer Ibrahim vertelt Moïse kleine dingen uit de Koran. Hij leert hem “wijze levenslessen”, die hij uit de Koran haalt. Les fleurs, de bloemen, zou dus een metafoor zijn voor de citaten, omdat deze als bloemen zouden zijn. Ik vond het geloof als onderwerp vrij interessant. Want meneer Ibrahim liet zien dat hij met zijn geloof vrede en rust in zich creëerde. Daarnaast was de aansluiting van beide mensen met verschillende geloven, dus de aansluiting tussen beide geloven mooi en warm besschreven.
Ik ben zelf een gelovige, dus ja ik denk wel na over mijn geloof. Het boek vertelt dat twee geloven in harmonie met elkaar samen kunnen gaan als mensen dat maar zelf willen. En dit heb ik altijd al geloofd.

Het onderwerp werd niet echt oppervlakkig, maar ook niet echt met diepgang behandeld. Meneer Ibrahim vertelde wel dingen uit de Koran, maar het ging niet zozeer om het geloof, maar over de verwachte daaropvolgende daden. Dus bijvoorbeeld als meneer Ibrahim Moïse ´wijze levenslessen´wilt leren. Zijn doel is om Moïse te helpen met eventuele conflicten die kunnen komen of met bestaande conflicten.
Om eerlijk te zijn, ik vind het boek zoals het is al meer dan goed. Ik vind het goed dat hij niet echt te diep op het onderwerp in is gegaan, want dat zou misschien overbodig informatie zijn geweest en misschien zou het verhaal dan misschien anders zijn gelopen.

G. Gebeurtenissen
Ik vond ze alle 3 even belangrijk, want ze "ondersteunen" elkaar. De gebeurtenissen werden belangrijk door de bijbehorende gevoelens van de jongen en zijn gedachtes.
De jongen werd bijvoorbeeld verdrietig (gevoelens) toen Miriam hem had bedrogen en dat kon je zien (lezen) aan zijn gedachtes. Deze gebeurtenis is ook belangrijk want het is de zoveelste persoon die hem verlaat. Als men zich goed kan inleven dan voelt men zijn verdriet wel en men begrijpt hem door zijn gedachtes. Pas dan weet men dat het een belangrijke gebeurtenis is.
Ik vond het aantal gebeurtenissen niet te veel, het aantal was juist goed, want ik ergerde er me totaal niet aan, het maakte het juist wat leuker. De gebeurtenissen waren overigens geloofwaardig, want voor een gebeurtenis werd vaak een beschrijving gegeven of een aantal redenen voor het ondernemen van actie door een personage. De redenen waren niet zo gegeven, maar vertellend: zoals wanneer de vader van Moïse zich van kant maakt. Vooraf werd er al beschreven dat hij depressief en zwijgzaam was en dergelijke. Zo´n actie is dan niet al te verrassend dan of toevallig.
Een schokkende gebeurtenis was wel de dood van meneer Ibrahim, deze kwam wel uit een verrassende invalshoek. En totaal onverwacht.
De dood van meneer Ibrahim, was totaal onverwacht en het was wel een droevig moment.
De afloop vond ik wel mooi, dat hij weer contact heeft met zijn moeder. En verder dat hij getrouwd is en kinderen heeft. Het is een gelukkig einde.

H. De personages
Moïse en meneer Ibrahim waren de hoofdpersonen. Ze kwamen beide levensecht over, want ze hadden niets dat niet realistisch was. Een islamitische kruidenier en joodse jongen, waar de vader van zelfmoord pleegt. Dit kan voorkomen in het echte leven.
Mijn inleving in de hoofdpersoon Moïse was prima, hoewel je, je niet met de gedachtes van meneer Ibrahim kon mee laten voeren. Dat kwam natuurlijk doordat het vanuit een ik-perspectief beschreven werd. Dus ik leefde me voornamelijk in Moïse. Ik herken geen eigenschappen van de hoofdpersoon in mezelf. Wel van meneer Ibrahim, hij zegt dingen waarover goed nagedacht is. Hij ¨filosofeert¨ blijkbaar veel. Ik houd ook erg van om lang over ¨wonderen¨ en andere dingen in de wereld na te denken. Jammer genoeg herkende ik niemand uit mijn leefwereld in het boek.

Nee, ik ben niet beïnvloed door het gedrag van de hoofdpersoon.
Ik vind Moïse een intelligent jongen, omdat hij in het boek voornamelijk, in het begin, er alleen voor staat door zijn afwezige vader en moeder en dit houdt hij goed vol. Maar hij denkt vaak niet goed na over anderen, zoals wanneer hij van meneer Ibrahim steelt of de manier waarop hij met de dood van zijn vader omgaat. Hij is ook erg vol van zichzelf en denkt dat hij iedereen kan krijgen, maar meneer Ibrahim verbetert deze slechte eigenschap van hem door hem wederom tips te geven.
Bij meneer Ibrahim kon ik geen slechte eigenschappen geven, want ik vind dat hij een slimme en wijze man is. Zoals de manier waarop hij een auto heeft kunnen aanschaffen. Hij denkt goed na over wat hij zegt en doet. Haalt veel wijsheid uit de Koran en leert het Moïse. Hij is ook grappig hier en daar in het verhaal.
Ik zou niet de hoofdpersoon anders laten handelen, als ik schrijver was geweest, want ook al is het een slechte eigenschap van de hoofdpersoon het hoort bij het verhaal. Zonder die slechte eigenschap zouden bepaalde (belangrijke) gebeurtenissen niet hebben plaatsgevonden.

I. De opbouw
Het verhaal was vlot te lezen. Er zijn wel delen geweest die ik niet begreep door een aantal onbekende woorden, maar dan haalde ik gewoon het woordenboek erbij en dan was het probleem opgelost.
Ik vond delen spannend, waarbij een lange gebeurtenis plaats vond. Zoals het moment dat Momo´s moeder in de flat komt. Want ik was benieuwd wat Momo zou doen en zeggen. En vervolgens na zijn ontkenning wachtte ik af hoe lang hij het zou volhouden etc. Het kwam wel op het juiste moment, net na het vertrek van zijn vader. Want als zijn vader daar nog was geweest dan zou zijn moeder zijn vader gezien hebben en dan zou het verhaal zeker anders gelopen hebben. Op zich ben ik best benieuwd hoe dat afgelopen had.
Het was gelukkig geen open einde, want daar ben ik zeker geen voorstander van, want er werd nog verteld hoe hij later werd, dat hij was getrouwd etc. Maar ik vond het wel jammer van de dood van meneer Ibrahim.

J. Informatie
Eric-Emmanuel Schmitt
en zijn geloof in de mensheid
Eric-Emmanuel Schmitt (1960) is de meest gelezen, meest vertaalde en meest gespeelde Franse schrijver van dit moment. Binnenkort verschijnt Het kind van Noach, het laatste verhaal uit zijn romancyclus over religies. Eerder schreef hij de indrukwekkende boeken Meneer Ibrahim en de bloemen van de koran en Oscar en oma Rozerood. Verhalen over de relatie van de ene mens tot de ander en tot de religie.
Schmitt is niet alleen romanschrijver, ook als toneelschrijver maakt hij furore. In zijn 'Cyclus van het onzichtbare', een viertal boeken over de grote wereldgodsdiensten: jodendom, christendom, islam en boeddhisme, beschrijft Schmitt op ontroerende en eenvoudige wijze de verschillende geloven. In weinig zinnen weet Schmitt veel te vertellen. Schmitt zelf is gelovig, maar hij gelooft in een God zonder religie. Zoals hij zegt in een interview in De Standaard: 'Mijn geloof is geen vaststaande waarheid, geen rationele zekerheid. Ik besef dat het slechts een manier is om antwoord te geven op de vragen. Ik verzet me tegen een denken waaruit alle hoop verdwenen is en doet alsof religie ons niets meer te vertellen heeft.'


K. Bronnen
http://en.wikipedia.org/wiki/M._Ibrahim_and_the_Flowers_of_the_Koran
http://www.scholieren.com/boekverslagen/24729

Boek: Monsieur Ibrahim et les fleurs du Coran van Eric-Emmanuel Schmitt