The tenth man door Graham Greene

A Algemeen 1 Informatie Auteur Graham Greene
Titel The Tenth Man
Jaar van eerste publicatie 1985 2 Gelezen editie Uitgeverij Mackays of Chatham PLC, Chatham, Kent, 1985 3 Titelverklaring De titel ‘The Tenth Man’ is op de volgende wijze te verklaren: Tijdens de Tweede Wereldoorlog worden dertig Franse mannen door de Duitsers als gijzelaars gevangen genomen. Wanneer er een paar Duitsers vermoord worden, moet een op de tien gevangenen neergeschoten worden. Twee van de mannen die de volgende morgen zullen sterven leggen zich neer bij hun lot, maar de derde ‘tenth man’ probeert wanhopig een manier te vinden om er onderuit te komen. 4 Belangrijkste personages Jean-Louis Chavel is de hoofdpersoon van het verhaal. Hij is een welvarend man; hij verdient de kost als advocaat in Parijs. In de gevangenis voelt hij zich erg misplaatst tussen de mannen uit de arbeidersklasse. Hij vindt er amper aansluiting en wanneer hij een poging tot een gesprek doet krijgt hij enkel een onverschillige reactie. Dat Chavel erg ongelukkig is, op een andere manier dan zijn medegevangenen, is wel duidelijk. Het verschil tekent zich helemaal goed af wanneer hij het noodlottige lootje trekt. (Zie inhoudsbeschrijving). Het lootje dat zijn dood zal betekenen. De twee anderen leggen zich er meteen bij neer. Maar Chavel probeert zijn lot uit alle macht te ontsnappen. Misschien is zijn drijfveer wel dezelfde als in de rechtzaal: alles geven wat je hebt om de zaak tot een rechtvaardig einde te maken. Chavel lijkt wel gek te worden en biedt zijn medegevangenen alles wat hij bezit, als ze zijn plaats maar willen overnemen. Alleen gaat het in de gevangenissituatie niet over rechtvaardigheid - maar over het lot. En aan dat lot blijkt Chavel uiteindelijk toch niet te kunnen ontsnappen. Het komt hem halen, in de vorm van een indringer in huize Mangeot. Niet zo lang na de oorlog boort zich toch nog een kogel door zijn lichaam… Mangeot (bijnaam Janvier) is een beambte. Hij is een van de medegevangenen van Chavel. Op een dag begint Chavel tegen hem te praten over zijn huis in Brinac – maar dan toont Mangeot geen enkele interesse. Wanneer Chavel na het trekken van lootjes echter al zijn bezittingen aanbiedt om aan de dood te ontkomen, lijkt Mangeot wel van gedachte veranderd. Hij is de enige die vraagt naar het aanbod van Chavel, en ook degene die er uiteindelijk op ingaat. Wat hem daartoe drijft… dat blijft een beetje een raadsel. Wel is duidelijk hoeveel belang Mangeot hecht aan ‘rijk sterven’. Hij wil een goede indruk maken op zijn moeder en zus, en hun levens vergemakkelijken door mooie bezittingen na te laten. Die indruk bekostigt hij door zich vrijwillig te laten executeren. Thérèse Mangeot is de zus van Janvier. Ze is niet gewend aan het rijke leven, en aan zo’n groot huis. Ze heeft alles over zich heen laten komen en is samen met haar moeder verhuisd, zoals haar broer dat graag zou hebben gezien. Maar dat betekent niet dat ze zich er prettig bij voelt. Ze kent het verhaal van de deal in de gevangenis en weet dat de bezittingen niet echt aan haar broer toebehoren. Ze verafschuwt hierdoor Chavel, de man die verantwoordelijk gehouden kan worden voor de dood van haar broer. En ze hoopt op de dag dat hij naar het huis zal komen – de dag dat ze hem in zijn gezicht zal spugen. Of misschien zelfs wel vermoorden. Thérèse neemt Charlot in huis, omdat hij beweert in dezelfde cel te hebben gezeten als haar broer. Hij kan dan naar Chavel uitkijken. Alles wat Thérèse samen met hem bespreekt over de gebeurtenissen in de gevangenis, houdt ze geheim voor haar moeder. Die laat ze liever in de waan dat haar zoon in het buitenland verblijft en daar een mooi leven leidt. De moeder van Thérèse en Janvier Mangeot is een oude vrouw. Ze heeft haar hele leven hard gewerkt voor haar gezin. Nu woont ze samen met haar dochter in het huis dat haar zoon voor ze heeft gekocht. Althans, dat is waarschijnlijk wat Thérèse haar verteld heeft. Die laat haar namelijk geloven dat Janvier nog in leven is en in het buitenland woont. Misschien is het maar beter ook dat mevrouw Mangeot zich niet druk maakt om haar zoon. Want ze kan maar beter met een gerust hart sterven, als ze uiteindelijk zo ziek is geworden dat niemand meer iets voor haar kan doen… Carosse is een acteur, oplichter en moordenaar. Hij heeft via via gehoord van de deal die in de gevangenis gesloten is tussen Chavel en Mangeot en smeedt gemene plannen om daar zijn voordeel uit te halen. Carosse wordt gezocht voor een moord in de omgeving van Brinac, en als onderkomen om te schuilen lijkt het huis van Chavel hem wel geschikt. Wanneer Carosse aanbelt en zich voorstelt als Chavel spuugt Thérèse onmiddellijk in zijn gezicht. Maar Charlot is bereid hem wat te eten te geven, omdat hij hem herkend heeft. Later besluit hij zelfs de man onderdak te geven voor een nacht. In bed hoort hij van de plannen die Carosse heeft… Carosse is een heel doortrapt persoon. Hij liegt recht in je gezicht en kan daar achteraf om dubbel liggen. En hij vermoordt mensen even makkelijk, als het hem uitkomt. Hij is niet voor niks een schurk! Overige personages zijn Voisin en Lenôtre. Zij worden ook geëxecuteerd, omdat zij de andere twee lootjes hebben getrokken. Maar over hen, of welke figuur in het boek dan ook, wordt niet uitgewijd.
5 Plaats en Tijd Het verhaal begint zich af te spelen ten tijde van de Tweede Wereldoorlog en eindigt een paar weken na het einde van de oorlog. Het land waarin alle gebeurtenissen zich afspelen is Frankrijk, maar de specifieke plaats waar de mannen gevangen worden gehouden is onbekend. Wel wordt de woonplaats van de hoofdpersoon genoemd: St Jean de Brinac. 6 Tijdverstrijk De vertelde tijd bedraagt een aantal weken. Vanaf het moment waarop Chavel in de gevangenis zit en daar aan zijn lot lijkt te ontkomen, tot het moment dat hij weer vrij is, in huis genomen wordt door de Mangeots en daar uiteindelijk wordt doodgeschoten door Carosse. 7 Perspectief (hoe het verhaal verteld wordt) De vertelwijze is die van de ‘personale verteller’. Alle gedachten en handelingen zijn in de hij/zij vorm geschreven. “Immediately she had gone he began to write: he wanted to tie everything up: his lawyer’s instinct wanted to make a neat end.” (pagina 83) 8 Structuur (chronologie, flashbacks, opbouw) * Het verhaal wordt chronologisch verteld. De gebeurtenissen volgen elkaar allemaal in tijdsvolgorde op. * De schrijver maakt nergens gebruik van flashbacks of vooruitblikken in de toekomst. * Het verhaal is in vier delen opgebouwd. Het eerste deel beschrijft de situatie in de gevangenis, en de manier waarop de deal tussen Chavel en Mangeot tot stand komt. Het tweede deel speelt zich af in het huis te St Jean de Brinac, wanneer Charlot is aangenomen als klusjesman. In het derde deel komt ineens Carosse op het toneel - de figuur die de toekomst, zoals Charlot die voor ogen had, even flink in de war zal schoppen. En in deel vier komt het onvermijdelijke lot dan echt tot uiting, wanneer na een conflict tussen Carosse en Chavel de laatstgenoemde wordt neergeschoten. * In het boek komen maar weinig persoonlijke aspecten van de personages aan de orde. Het wordt allemaal vrij oppervlakkig gehouden. Vooral veel actie en gebeurtenissen, en niet echt veel dialogen. Het verhaal wordt zo een beetje onpersoonlijk en droog verteld. 9 Inhoudsbeschrijving In een gevangeniscel ergens in Frankrijk worden dertig Fransmannen gegijzeld door Duitsers. De mannen brengen hun lange, monotone dagen door met kaartspelletjes en gekibbel over schijnbare onbelangrijke onderwerpen als de exacte tijd. De mannen behoren tot de arbeidersklasse, met uitzondering van een majoor en een Parijse advocaat genaamd Chavel. Chavel vindt het moeilijk om contact te maken met de andere gevangenen en voelt zich ongelooflijk eenzaam in de drukke cel. Hij praat met een beambte, Mangeot (bijnaam Janvier), over zijn huis in St Jean de Brinac en zijn flat in Parijs. Maar de man lijkt niet geïnteresseerd. Op een middag vertelt een Duitse officier de gevangenen dat er een aantal Duitsers is vermoord. Als wraak hierop moet een op de tien gevangenen neergeschoten worden. De dertig gijzelaars mogen zelf uitmaken welke drie mannen geëxecuteerd zullen worden. Ze besluiten om lootjes te trekken uit een schoen. Drie van de papiertjes zijn gemarkeerd, en zullen de dood betekenen. De vrachtwagenchauffeur Voisin en de oude beambte Lenôtre trekken de eerste twee gemarkeerde lootjes, Chavel de derde. Voisin en Lenôtre leggen zich neer bij hun lot, maar Chavel wordt bijna gek. Hij biedt alles wat hij maar bezit aan, in de hoop dat iemand zijn akelige snippertje papier wil overnemen. Chavels medegevangenen zijn gechoqueerd door dit aanbod en zeggen hem zijn mond te houden. Alleen Janvier is geïnteresseerd in Chavels aanbod. Chavel vertelt Janvier die avond heel nauwkeurig wat hij bezit en Janvier gaat akkoord met het plan. Chavel schrijft een eigendomsoverdracht uit en Janvier maakt een testament, waarin hij al zijn nieuw verworven bezittingen aan zijn moeder en zus nalaat. Vlak na de oorlog gaat Chavel, die zichzelf nu Jean-Louis Charlot noemt, langs bij het huis in St Jean de Brinac. Sinds de dag dat Mangeot geëxecuteerd is, is Charlot een arm man – niet in staat een baan te vinden. Hij heeft geen papieren, op zijn Duitse gevangenisdossier na, waar zijn naam incorrect als Charlot staat geschreven. Charlot heeft een baard laten groeien, maar hij is nog steeds bang om herkend te worden door oude vrienden of kennissen. Hij voelt zich opgejaagd omdat hij zijn bezittingen op zo’n schandalige manier is kwijtgeraakt. Een man die zichzelf Carosse noemt spreekt Charlot aan vanuit een urinoir, en noemt hem daarbij Pidot. Hij vraagt Charlot om een boodschap door te geven aan zijn vrouw en laat, voor hij verdwijnt, 300 francs achter in het urinoir. Charlot vraagt zich af waar dit allemaal om draait. Hij besluit uit te zoeken of iemand weet wat er met zijn bezittingen is gebeurd en Charlot reist naar zijn vroegere stamcafé in Parijs. Maar Jules, de hoofdbediende daar, weet het niet en Charlot reist weer terug naar Brinac. In Brinac belt Charlot aan bij zijn oude huis. Mangeot’s zus Thérèse doet open en geeft Charlot te eten. Charlot vertelt haar dat hij de gevangeniscel met Mangeot deelde. Mangeot’s moeder weet niet dat haar zoon gestorven is en neemt aan dat hij in het buitenland verblijft. Thérèse weet er wel van. Ze verwacht dat Chavel naar het huis zal komen en ziet er naar uit om hem in zijn gezicht te spugen – ze háát de man. Thérèse huurt Charlot in als klusjesman, maar zijn hoofdtaak zal zijn om naar Chavel uit te kijken. Thérèse en haar moeder hebben geen enkel contact met andere mensen en het is Charlots taak om naar de markt te gaan. Ondanks dat hij veel mensen herkent, lijkt niemand hem te herkennen. Een van de dorpelingen is een boer genaamd Roche. Hij was als kind altijd bevriend met Charlot, maar toen hij kreupel werd kwam de vriendschap tussen tot een einde. Om redenen als jaloezie en trots is Roche Charlot namelijk gaan haten. Gedurende de volgende dagen leert Charlot de Mangeots beter kennen. Sinds ze in Brinac zijn komen wonen, hebben ze zich geen moment thuis gevoeld. In een nachtelijk gesprek met Charlot noemt Thérèse haar broer een lafaard en Chavel een moordenaar die ze graag dood zou schieten. Naderhand, in bed, is Charlot wanhopig. Hij weet niet hoe het verder moet met zijn leven… In de dagen die volgen gaat Charlot echter anders naar de situatie kijken wanneer hij zich realiseert dat hij verliefd is op Thérèse Mangeot. Ze gaan samen buiten wandelen en ontmoeten Roche. Hij is leider van het verzet en vraagt Charlot om zijn papieren te tonen, want de boer herkent Charlot niet. Roche vertelt Thérèse vervolgens dat de dorpelingen haar verhaal (over de manier waarop haar broer is gestorven) niet geloven. ’s Avonds komt er een vreemdeling naar het huis die zichzelf introduceert als Jean-Louis Chavel. Thérèse spuugt in het gezicht van de man en Charlot gebiedt de man weg te gaan, maar de vreemde zegt een boodschap te hebben van Thérèse’s broer. Thérèse staat het toe dat hij wat te eten krijgt. Wanneer de twee mannen alleen zijn, vertelt Charlot de vreemde dat hij hem herkend heeft. Hij is namelijk Carosse, acteur en de man die Charlot in Parijs vanuit het urinoir aansprak. Charlot vindt het goed dat Carosse voor een nacht in zijn kamer slaapt. Daar vertelt Carosse dat hij het verhaal van Mangeot’s deal met Chavel had gehoord en zo besloot om zelf de rol van Chavel te spelen. Later die nacht, als Carosse slaapt, vindt Charlot een revolver in de zak van de man. Hij kan ruiken dat het pas geleden nog is ontladen. De volgende dag wordt het duidelijk dat Thérèse in haar hoofd nog rondloopt met Chavel. Maar haar moeder is ziek geworden en neemt al haar aandacht in beslag. Charlot moet een priester gaan halen. Carosse denkt na over zijn situatie. Hij wordt gezocht door de politie vanwege medewerking en betrokkenheid in een moordzaak. Wanneer Charlot het huis verlaat, belt Carosse aan bij de keukendeur en vertelt hij Thérèse dat hij graag met haar wil praten. Hij vertelt dat haar broer in de nacht stierf, en niet vroeg in de morgen zoals Charlot haar vertelde. Hij zegt ook dat Charlot vals speelde toen de lootjes getrokken werden. Thérèse gelooft hem, ook wanneer hij zegt dat Mangeot hem eigenlijk heeft gevraagd het lootje te verkopen, omdat hij ziek was en sowieso al snel zou sterven. Wanneer Charlot terugkeert vertelt Carosse hem dat hij Thérèse omgepraat heeft naar zijn versie van het verhaal over de gebeurtenissen in de gevangenis. Hij informeert Charlot ook over een besluit dat alle veranderingen van bezit die tijdens de Duitse bezettingen plaats hebben gevonden, illegaal maakt. Carosse zegt dat hij met Thérèse zal trouwen voordat de echte Chavel opdaagt. Hij wil Charlot wegsturen, maar Charlot dreigt Roche en het verzet te informeren. Dan stelt Carosse voor om samen te werken. De oude mevrouw Mangeot sterft. Charlot gaat langs bij de priester en bij zijn terugkeer vindt hij Thérèse in de armen van Carosse. Charlot vertelt hun dat zijn echte naam Chavel is en onthult aan Thérèse dat Carosse door de politie gezocht wordt. Carosse probeert de woorden van Chavel te weerleggen, maar Chavel zegt dat hij een boodschap zal seinen naar Roche. Dat deden zij vroeger toen ze kinderen waren, met een spiegel en een zaklamp. Als Roche op het sein zou reageren, zou dat een bewijs vormen dat Chavel werkelijk de man is die hij beweert te zijn. Chavel seint met het licht - tot Carosse hem neerschiet. De acteur gaat ervandoor en Chavel vraagt Thérèse om de politie en Roche te waarschuwen. Voor ze gaat vertelt ze Chavel dat ze hem niet haat. Chavel voelt dat hij dood gaat en schrijft zijn laatste testament. Hij sterft, niet wetende dat zijn handtekening niet meer te lezen geeft dan Jean-Louis Ch…
B Thema 1 Thema Het thema ‘a terrible secret’ speelt een grote rol in The Tenth Man. Het grote geheim is natuurlijk de identiteit van Chavel. Hij doet zich na de gebeurtenissen in de gevangeniscel namelijk voor als Charlot, omdat hij zich schaamt voor de manier waarop hij zijn bezittingen is verloren. De man heeft na de oorlog geen persoonspapieren meer, behalve een dossier uit de gevangenis waarop zijn naam verkeerd gespeld is. Inderdaad, als Charlot. Deze naam besluit hij aan te nemen voor alle zekerheid. Bovendien is het een makkelijke manier op opgenomen te worden door moeder en dochter Mangeot, wanneer hij terugkeert naar zijn huis in St Jean de Brinac. Chavel hangt een verhaaltje op over dat hij in dezelfde gevangenis heeft gezeten als Thérèse’s broer - wat feitelijk wel klopt, maar niet de hele waarheid is. Zijn identiteit blijft geheim, zelfs als een oplichter aan de deur zich voordoet als Chavel. De echte Chavel bevestigt dit maar, in de hoop dat Thérèse de vreemdeling flink zal uitkafferen en hij vervolgens uit hun leven verdwijnt. Maar dit loopt heel anders. Carosse, de echte naam van de oplichter, verzint slimme plannetjes en weet Thérèse (op het moment dat Chavel natuurlijk de deur uit is) om te praten naar een andere versie van het verhaal. Als Chavel de twee samen aantreft speelt zijn jaloezie op en besluit hij zijn identiteit te onthullen. Ook vertelt hij Thérèse wie Carosse is, en dat hij gezocht wordt door de politie. Tijdens een poging om zijn identiteit te bewijzen, wordt Chavel plotseling door zijn lot overvallen – Carosse schiet hem neer. 2 Personage Chavel is de hoofdpersoon van het boek, hij is degene die het geheim verborgen houdt. Hij heeft een hoge prijs betaald om aan zijn lot te ontsnappen, en hiermee zichzelf ook in een moeilijke situatie gebracht. Zo woont Chavel na de oorlog weer in zijn oude huis, maar dan als hulp voor moeder en dochter Mangeot. Omdat hij zijn identiteit geheim wil houden is het uiterst belangrijk dat niemand van de dorpelingen hem herkent. Dan zou het namelijk uitlekken dat hij een gevaarlijk spelletje aan het spelen is… De haat van Thérèse tegenover Chavel, degene die verantwoordelijk gehouden kan worden voor haar broers dood, stimuleert hem in het geheimhouden van zijn werkelijke naam. Hij blijft in haar ogen liever iemand anders. Niet alleen omdat dat veiliger is, maar ook omdat hij steeds meer om haar gaat geven. Wanneer Chavel in een conflict met Carosse emotioneel raakt door hem samen te zien met Thérèse, ontbloot hij uit wanhoop zijn identiteit. Maar zijn poging om de zaken recht te zetten komt te laat – het lot is hem dit keer wel te slim af. 3 Citaten Wanneer Thérèse Chavel voor het eerst heeft binnengelaten en hem wat te eten voorschotelt, begint ze te vragen over de gebeurtenissen in de gevangenis. Ze wil weten hoe het was, wat Chavel en haar broer heeft bewogen om de deal te sluiten. En vooral: hóe Chavel was. Ik heb dit citaat gekozen omdat het ’t begin inluidt van een lange, ingewikkelde periode waarin Chavel zijn werkelijke identiteit verborgen zal houden voor Thérèse. Hij speelt een rol waarin hij vooral niks bloot mag geven, maar waar dat wel steeds van hem gevraagd wordt. Zo moet hij steeds smoesjes en verhaaltjes verzinnen, die wel dicht bij de waarheid liggen. In dit citaat moet hij bijvoorbeeld over zichzelf vertellen, alsof hij het over een ander heeft! “The girl said, ‘Tell me about him.’ It was what he had dreaded, arming himself with suitable false phrases. He said, ’He was the life and soul of the prison – even the guards liked him.’ She interrupted him: ‘I didn’t mean Michel… I mean the other one.’ ‘The man who…” ‘I mean Chavel,’ she said. ‘You don’t think I’d forget his name, do you? I can see it just as he wrote it on the documents. Jean-Louis Chavel. Do you know what I tell myself? I tell myself that one day he will come back here because he won’t be able to resist seeing what’s happened to his beautiful house. We have lots of strangers passing through here like yourself, hungry, but every time that bell starts swinging, I think to myself, “Maybe it’s him.” ‘ (…) ‘You haven’t told me,’ she said, ‘what he looks like.’ He chose his words with great care. ‘He’s a little taller than I am – perhaps an inch or not so much. He’s a clean shaven…’ ‘That doesn’t mean a thing,’ she said. ‘You can grow a beard in a week. What colour eyes?' ‘Blue. They looked grey in some lights, though.’ ‘Can’t you think of a single thing you can tell him by for certain? Hasn’t he got a scar somewhere?’ He was tempted to lie but resisted: ‘No,’ he said. ‘I can’t remember anything like that about him. He was just a man like the rest of us.’ (pagina 40 en 42) De volgende scène speelt zich af als Chavel, na de priester te hebben thuisgebracht, de kamer binnenstapt waar Thérèse in de armen van Carosse ligt. Hij overvalt de twee een beetje, maar is zelf ook gechoqueerd door hun aanzien. In dit citaat onthult Chavel zijn identiteit, iets wat vol afschuw en ongeloof wordt aangehoord. ‘Mademoiselle Mangeot,’ Charlot said. The girl detached herself and looked down at him with confusion and shame. He realized then how young she was, and how old they both were. He no longer felt the desire at all: only an immeasurable tenderness. The light on the landing was dimming as daylight advanced and she looked in the grey tide like a plain child who had been kept from bed by a party that has gone on too long. ‘I didn’t know you were here,’ she said. ‘How long…’ Carosse watched him carefully: his right hand shifted from the girl’s arm to his pocket. He called cheerily down, ‘Well, Charlot, my dear fellow, did you see the priest safe home?’ ‘My name,’ Charlot said, standing in the hall and addressing his words to Thérèse Mangeot, ‘is not Charlot. I am Jean-Louis Chavel.’ Carosse called harshly down, ‘You’re mad,’ but Chavel went on speaking quietly to the girl. 'That man is an actor called Carosse. You’ve probably heard of him. He’s wanted by the police as a collaborationist and the murderer of a man called Toupard.’ ‘You’re crazy.’ ‘I don’t understand,’ the girl said. She wiped a damp strand of hair from her forehead. She said, ‘So many lies. I don’t know who’s lying.’ (pagina 80) Na deze bekentenis probeert Carosse zijn woorden te weerleggen, maar Chavel wil het koste wat het kost bewijzen. Om de harde waarheid voor te zijn schiet Carosse hem vervolgens dood… C Persoonlijke beleving 1 Motivatie voor mijn keuze & mijn verwachtingen Het thema ‘a terrible secret’ sprak me het meest van alle thema’s aan. Ik ben de boekenlijst afgegaan, en begonnen aan een boek dat me al na een paar bladzijdes heel erg tegenviel. Toevallig had ik het boek The Tenth Man ook nog liggen en omdat het verhaal wel sterk scheen te zijn volgens meneer de Ruijter ben ik het gaan lezen. In een stukje uit een uittrekselboek vond ik het volgende: 'The Tenth Man is een psychologische roman over de vraag of iemand aan zijn lot kan ontsnappen of niet. De hoofdpersoon is welvarend en slaagt erin aan de dood te ontkomen voor een hoge prijs. Maar al snel komt het lot op zijn deur kloppen in de gedaante van een oplichter. De confrontatie tussen deze twee mannen leidt tot een serie onverwachte en dramatische gebeurtenissen...' Hier werd mijn nieuwsgierigheid wel door getrokken! Maar mijn verwachtingen van het boek waren niet zo heel hoog. Misschien doordat het laatste Engelse boek dat ik voor mijn lijst heb gelezen, The Stepford Wives, zo tegenviel. Zo heb ik mezelf gehoed voor een teleurstelling… iets wat me achteraf echt heel erg is meegevallen. 2 Leesduur Ik heb ongeveer vier of vijf uur gedaan over het lezen van het boek.
3 Moeilijkheidsgraad Ik vond het boek vrij makkelijk te lezen. Ik begreep vrijwel alles, botste nergens tegenaan. Af en toe heb ik wel wat opgezocht in een woordenboek, omdat er soms wat moeilijke woorden gebruikt worden. Maar gelukkig kon ik het goed aan met mijn woordenschat van Engels… 4 Schrijver Ik zou best wel meer willen lezen van deze schrijver, omdat ik veel plezier heb beleefd aan het lezen van dit boek. The Tenth Man is goed opgebouwd. Ik vind het bijvoorbeeld heel leuk dat je het verhaal steeds weer vanuit een nieuwe positie binnenvalt (in de vier delen waaruit het verhaal is opgedeeld). De schrijfstijl is op zich ook leuk, hoewel ik het jammer vond dat de schrijver amper de persoonlijke emoties heeft uitgediept. Het was in mijn ogen soms wat stijfjes beschreven, terwijl het veel persoonlijker had gekund. Maar dat is waarschijnlijk gewoon niet de bedoeling van de schrijver geweest. Verder vond ik het echt heel leuk, hoe het hele verhaal in elkaar is gezet. 5 Tevredenheid Ik ben heel tevreden over de afloop van het boek. Alle gebeurtenissen van het verhaal komen hier namelijk samen in een dramatisch en onverwachts einde. Wanneer Chavel tegenover Carosse komt te staan gaat het echt over leven en dood. Eigenlijk net als in de gevangeniscel… een situatie waarin het lot ook al gevaarlijk dichtbij kwam. Het is heel spannend gedaan, je kan haast voelen hoe graag Chavel zich wil bewijzen en hoe bang Carosse (stiekem) is voor de waarheid. Uiteindelijk is het onontkoombaar dat het lot toe slaat. Een andere afloop dan de kogel uit Carosse’s revolver, die een einde maakt aan Chavels leven, was bijna niet mogelijk geweest. 6 Doel van de auteur Ik denk dat het doel van de auteur vooral amuseren is, de lezer laten ontspannen met een leuk boek. Maar het verhaal heeft tegelijkertijd wel een heel symbolische betekenis. Eigenlijk draait het hele verhaal om het noodlot. Het noodlot waar niet aan te ontkomen is - hoe hard je ook je best doet en hoe hoog de prijs ook is die je er voor betaalt… 7 Persoonlijke mening Ik vind The Tenth Man een heel goed boek. Of misschien meer een goed verhaal. Want ik heb het idee dat het hele idee veel meer uitgewerkt had kunnen worden, omdat het nu toch vrij kaal is. Wat ik al eerder heb gezegd, op emotioneel vlak had het wel wat uitgewerkter kunnen zijn. Dit stond op de voorflap van het boek: ‘Graham Greene wrote The Tenth Man in 1944 when he was under a two-year contract to Metro-Goldwyn-Mayer, and the manuscript lay in MGM’s archives until 1983, forgotten. It was published in 1985 for the first time, with an introduction by the author.’ Hieruit blijkt dat het boek een soort van vergeten werk is van de schrijver, dat jaren later pas is uitgebracht. Ook blijkt hieruit dat het verhaal nog ten tijde van de Tweede Wereldoorlog is geschreven, wat ook weer een andere betekenis geeft aan het verhaal. Het brengt het dichterbij. Al met al vind ik The Tenth Man een bijzonder boek. Het is knap geschreven, apart opgebouwd en het houdt je als lezer heel erg geboeid. Want je kan natuurlijk zien aankomen dat die identiteit van Chavel ooit een keer ontbloot zal worden. Maar hóe, dat is de vraag... 8 Citaat Het volgende citaat vond ik heel mooi. Chavel heeft net een gesprek gehad met Thérèse. Het is midden in de nacht, en eigenlijk de eerste ontmoeting waarin ze echt open met elkaar praten. Dat geldt dan natuurlijk vooral voor Thérèse, omdat Chavel nog een hoop te verbergen heeft. Maar zij uit voor het eerst echt haar gevoelens over de situatie. Haar haat. En ook al is die nog zo gruwelijk en gemeend, het is een mooi moment. Na het gesprek voelt Thérèse zich echter schuldig over de dingen die ze gezegd heeft. Dat ze ook anders kan zijn, probeert ze over te brengen met een aardig gebaar. ‘She went away and came back holding the glass. As she stood there in the rough dressing-gown holding the glass out to him he instinctively recognized the meaning of her action. She had told him all about her hate and now she wanted to indicate by a small gesture of service that she had other capacities. She could be a friend, she seemed to indicate, and she could be gentle. That night, lying in bed, he felt a different quality in his despair. He no longer despaired of a livelihood: he despaired of life.’ Ik vind het heel mooi dat Chavel wakker wordt met een heel ander gevoel dan het gevoel dat hij die nacht heeft gehad. Hij is helemaal omgeslagen… en dat geeft het verhaal een ingewikkelde wending! ‘When he woke the details of the scene, even the details of his emotions, had blurred. Everything for a while might have been the same as before, but when he put his hand on the knob of the kitchen door and heard her stirring within, his troubled heart beat out an unmistakable message under his ribs. He walked straight out of the house to clear his thoughts, and over the small patch of cultivated garden he spoke aloud the fact, ‘I love her,’ across the cabbages as if it were the first statement if a complicated case. But this was a case of which he couldn’t see the end.’ (beide citaten op pagina 49)