A. Zakelijke Gegevens

Titel van het boek: De Vliegeraar

Naam van de schrijver: Khaled Hosseini

Naam van de uitgeverij: De Bezige Bij Amsterdam


B. Samenvatting van de inhoud

De hoofdpersoon in dit boek is Amir, een jongen die in Afghanistan is opgegroeid is, maar op zijn twaalfde met zijn vader, Baba, naar Amerika vlucht. Andere belangrijke personen die in het boek voorkomen zijn:

Ali – de Hazara bediende van Baba in Afghanistan
Hassan – ook Baba’s Hazara bediende die een jaar jonger dan Amir is

Rahim Khan – de beste vriend en zakenpartner van Baba
Soraya – Amir’s vrouw
Generaal Taheri – Soraya’s vader
Jamila Taheri – Soraya’s moeder
Sohrab – Hassan’s zoon

Het verhaal is chronologisch opgebouwd.

Het verhaal begint als Amir op 38 jarige leeftijd in de zomer van 2001 gebeld wordt door Rahim Khan met de vraag of Amir terug naar Afghanistan kan komen. Rahim Khan had gezegd “Er is een manier om het goed te maken.” Amir weet wat Rahim bedoelt; wat er in de winter van 1975 gebeurt was.
In het tweede hoofdstuk vertelt Amir over toen hij nog klein was met de belangrijkste mensen in zijn leven. Amir’s moeder was overleden nadat hij geboren was. Ali kreeg een jaar na Amir’s geboorte Hassan, en zijn Hazara vrouw (Sanaubar), die 19 jaar jonger was, verliet hem na een week om met een groep dansers mee te gaan. Amir en Hassan waren gevoed door dezelfde min. Ook vertelt Amir dat Hassan een hazenlip heeft.
Baba is een hele bekende man in Kabul. Hij heeft heel veel mensen geholpen door geld te lenen of ander dingen. Hij heeft ook een weeshuis laten bouwen.

Amir en Hassan doen alles samen. Alleen gaat Amir naar school en Hassan bedient thuis. Amir houdt ontzettend veel van lezen en verhalen schrijven, terwijl Baba liever heeft dat Amir voetbalt net als andere jongens van zijn leeftijd. Hassan is analfabeet dus leest Amir hem zijn verhalen voor, wat Hassan prachtig vindt. Baba probeert Amir en Hassan gelijk te behandelen. Bijvoorbeeld als Amir een dure vlieger wilt, koopt Baba er ook een voor Hassan. Amir wordt er heel vaak op aangesproken dat hij bevriend is met “een Hazara jongen”. Hassan neemt het altijd voor Amir op. Ook als drie jongens die ook in hun rijke wijk wonen, waarvan de leider Assef heet, hem lastig vallen. Hassan komt dan met een katapult te voorschijn (waar hij erg goed in is) en dreigt Assef’s oog eruit te schieten als ze niet weggaan. Dat helpt maar Assef zegt dat ze moeten uitkijken omdat hij ze ooit wel iets terug gaat doen.
Voor Hassan’s verjaardag geeft Baba hem een behandeling bij een plastische chirurg voor zijn hazenlip.
Elke winter is er in Kabul een heel groot vlieger toernooi. Ook in de winter van 1975 doen Amir en Hassan mee. De bedoeling om te winnen is dat ze door middel van andere vliegers draden door te snijden, ze de laatste vlieger in de lucht zijn. Hassan is een geweldige vliegeraar, dus helpt hij Amir en ze winnen het spel. Een traditionele Afghaanse traditie is voor iedereen om de laatste neergestorte vlieger te zoeken. Hassan is daar heel goed dus gaat hij ernaar op zoek. De tijd vliegt voorbij en Hassan is nog steeds niet terug dus besluit Amir Hassan te zoeken. Na aanwijzingen van een man op een bazaar vindt hij hem in een steegje, samen met Assef en zijn twee volgers. Amir ziet hoe Assef hem bedreigt. Hij ziet ook hoe Assef hem verkracht. Amir doet niks. Als Amir weggaat, ziet hij hoe de drie jongens het steegje uit komen en treft hij Hassan even later met een zwarte bloedvlek op zijn zitplek en met de vlieger. Amir doet net alsof hij hem overal gezocht had en niets afwist van wat er in het steegje was gebeurt. Ze verwisselden bijna geen woorden. Toen ze thuis kwamen waren Baba en Rahim Khan ontzettend trots op de jongens. Vanaf dat moment waren Baba en Amir vrienden geworden.
De komende maanden vindt Amir het moeilijk om nog met Hassan bevriend te zijn. Hij is heel erg geschokt met wat hij gezien had, en dat hij niet had ingegrepen. Amir en Baba’s vriendschap is niet zo lang daarna weer terug gegaan naar wat het eerst was en Amir hoort zijn vader een keer tegen Rahim Khan zeggen waarom Amir niet wat meer van Hassan heeft. Dit maakt Amir heel erg jaloers dus en bedenkt hij dat een van hun weg moet, omdat hij niet langer meer tegen zijn schuldgevoel kan. Hij stopt een horloge en geld dat hij van zijn verjaardag had gekregen onder Hassan’s kussen en vertelt vervolgens tegen zijn vader dat hij die dingen kwijt was geraakt. Ze worden gevonden onder Hassan’s kussen en Ali en Hassan komen daarna huilend bij Baba en Hassan geeft toe dat hij het gedaan heeft, als een soort laatste ding vriendschappelijke ding dat hij nog voor Amir kan doen. Baba zegt dat hij hem vergeeft maar Ali en Hassan vertellen dat ze weggaan.
In 1981 komen de Russen naar Afghanistan en vluchten Amir en Baba via Pakistan naar Amerika. Daar bouwen ze een nieuw leven op. Baba werkt bij een benzine station en Amir studeert engels. In het weekend handelen ze in tweedehands goederen op een markt met allemaal andere Afghaanse waarvan heel veel Baba kennen. Hier leert Amir Soraya kennen en wordt verliefd. Amir is nu rond de twintig. Baba is aan het verouderen en krijgt kanker. Amir wilt dat zijn dood verlengd wordt door chemotherapie maar Baba gaat liever eerder dood. Amir vraagt Baba om een huwelijks aanzoek te doen bij Soraya’s ouders; Generaal Taheri en Jamila Taheri, die Baba ook kenden in Kabul. Soraya’s ouders zijn vereerd dat een goede man als Baba hun gevraagd had en zeggen ja.
Amir en Soraya trouwen een maand voor Baba’s dood. Ze proberen een kind te krijgen maar na een jaar of twee lang allemaal testen hebben gedaan te hebben is het verklaart tot onverklaarbare onvruchtbaarheid. Amir is nog steeds bezig met schrijven en zijn eerste roman wordt uitgegeven waar hij best wel wat geld mee verdient. Soraya is lerares op een kleuterschool.
Amir heeft in al die tijd dat hij in Amerika zat niet echt meer contact gehad met zijn leven in Afghanistan, totdat hij gebeld wordt door Rahim Khan. Hij vraagt of hij terug kan komen naar Pakistan, en dat er een manier is om het goed te maken. Amir besluit om te gaan.
Als hij er is vertelt Rahim Khan hem wat er in de tussentijd allemaal is gebeurt. Hij was in Baba’s huis gaan wonen en was opzoek gegaan naar Ali en Hassan om ze weer in dienst te nemen. Hij had Hassan gevonden, die inmiddels getrouwd was met Farzana die in verwachting was. Hassan vertelde dat Ali op een landmijn was gestapt en opslag dood was gegaan. Hassan en Farzana gingen bij Rahim Khan in dienst en niet lang daarna kregen ze een baby jongetje; Sohrab.
Rahim Khan wist van het verraad van Amir naar Hassan in de steeg. Rahim Khan vertelde nu ook aan Amir iets wat Baba al die jaren verborgen had gehouden van hem en ook Hassan; Ali was onvruchtbaar geweest en Hassan was Baba’s zoon. Amir en Hassan waren dus half broers. Amir is heel erg geschokt dat Baba zo’n grote leugen bij hem weg had gehouden, maar begrijpt nu wel beter waarom Baba Hassan altijd zo goed behandelde en altijd voor Hassan opkwam. Ook vertelde Rahim Khan dat Hassan en Farzana vermoord waren door de Taliban en dat Sohrab nu in een weeshuis in Kabul zit. Rahim Khan was toen dat gebeurde al naar Pakistan gevlucht, dus kon het niet tegenhouden. Hij is ook al heel oud en heeft een terminale ziekte en verwacht dat hij snel dood zal gaan.

Rahim Khan vraagt Amir of hij Sohrab uit het weeshuis wilt halen, en dat hij Amerikaanse vrienden heeft in Pakistan die Sohrab dan kunnen adopteren. Amir doet het, om alles goed te maken wat hij goed moet maken. Hij gaat met een taxichauffeur, Farid, richting Kabul en onderweg ziet hij hoe erg het er in Afghanistan aan toe is.
Amir vind het weeshuis waar Sohrab in hoort te zitten, maar hoort van de eigenaar dat Sohrab is meegenomen door een Taliban die maandelijks jongens of meisjes uit het weeshuis komt halen voor seksueel misbruik. De eigenaar zegt dat Amir de machtige man van de Taliban kan vinden in het stadion. Amir vindt hem en het blijkt Assef te zijn. Amir ziet ook dat Sohrab er is, met make-up op en een jurkje aan. Assef herkent Amir en bedenkt dat hij Amir nog niet terug gepakt heeft voor wat hij en Hassan hem toen hadden geflikt. Hij zegt dat hij Sohrab mag hebben, maar dan moet hij hem wel verdienen. Assef gaat met Amir een kamer in en zegt tegen zijn hulpjes dat ze niet binnen mogen komen en dat er maar een is die er levend uit zal komen. Sohrab moet mee naar binnen om te kijken. Assef gaat tekeer tegen Amir met een boksbeugel, tot Amir totdat Amir bijna bewusteloos is, als Sohrab opeens met een katapult een kogel van de tafelpoot in het oog van Assef schiet. Assef wordt zwaar gewond en Amir en Sohrab gebruiken dit om te ontsnappen en gaan ze terug naar de auto van Farid.
Amir is ernstig gewond geraakt en Farid brengt hem meteen naar een ziekenhuis. Amir heeft een gespleten bovenlip waar hij een litteken aan zal overhouden, net als Hassan. Amir kan niet lang in Kabul blijven want Assef zal de Taliban op hem af hebben gestuurd. Dus verlaat hij naar een paar dagen het ziekhuis en brengt Farid hem en Sohrab terug naar Pakistan.
Rahim Khan is verdwenen en mag niet gezocht worden. Hij heeft heel veel geld voor Amir achter gelaten bij de bank. Ook blijkt dat het Amerikaanse echtpaar waar Rahim Khan het over had niet bestaat. Rahim Khan had dit met opzet gedaan omdat dit de enige manier is dat Amir iets terug kan doen voor Hassan, dat hij nu voor Sohrab moet zorgen.
Amir belt Soraya op en vertelt haar alles, ook wat er vroeger met Hassan was gebeurt in de steeg, want dat had hij haar niet durven te vertellen. Hij vraagt haar of zij het goed vind dat hij niet alleen terug naar Amerika komt, maar samen met Sohrab. Ze vindt het goed en denkt dat haar droom van een kind eindelijk is uitgekomen.
Amir gaat naar de Amerikaanse ambassade en hoort hoe moeilijk het zal zijn om Sohrab te adopteren. Hij wordt vertelt dat de manier met de meeste kans is om Sohrab eerst in een weeshuis te plaatsen en vandaar uit het te regelen, alleen had Amir Sohrab beloofd dat hij nooit meer in een weeshuis zal hoeven. Amir vertelt dit aan Sohrab en die draait helemaal door, en valt uit eindelijk huilend in slaap. Amir later ook maar hij wordt wakker van een telefoontje van Soraya die mededeelt dat er een andere, betere, manier is en dat ze hem kunnen adopteren in Amerika. Amir is helemaal blij en wil het nieuws aan Sohrab vertellen die zijn avondlijke bad neemt, maar treft hem in bad, met zijn pols doorgesneden. Hij wordt naar de spoedgevallen afdeling van het ziekenhuis gebracht en is gelukkig nog levend, maar het had niet veel gescheeld. Sohrab knapt weer op maar hij is niet meer hoe hij was. Vanaf dat moment heeft hij 7 maanden niet meer gepraat.
Amir neemt hem mee naar Amerika, naar Soraya, naar Sohrab’s nieuwe thuis. Maar hij leeft niet. Hij praatte niet meer tot een zondag als ze naar een Afghaans feestje gaan om het Afghaanse nieuw jaar te vieren. Amir ziet dat ze Afghaanse vliegers verkopen en leert Sohrab vliegeren. Hij gaat een wedstrijd aan tegen een andere vliegeraar, wint, en krijgt de verloren vlieger te pakken. Vanaf dat moment zag Amir dat er weer licht in Sohrab’s ogen zat.


C. Eigen mening


1. Onderwerp

Het onderwerp van het boek sprak mij best wel aan omdat ik niet veel over Afghanistan weet en het leek me wel interessant om een keer een boek met een ander soort onderwerp dan normaal te lezen. Voordat ik het boek had gelezen, had ik nog nooit gehoord van de oorlog die in Afghanistan afspeelde, en de Taliban die daarna daar de baas speelde. Ik heb daarom ook veel geleerd door het lezen van dit boek.

2. Gebeurtenissen

Het verhaal bevat heel veel spannende gebeurtenissen die de lezer zeker blijven boeien. Na elke fascinerende gebeurtenis gebeurt er meteen weer iets indrukwekkends waardoor de lezer het boek zo snel mogelijk wilt uitlezen. De gebeurtenissen hebben een grote indruk op me gemaakt. Vooral hoe erg en serieus racisme is. En ook hoe erg dingen die de Taliban heeft gedaan wat mij herinnert aan Hitler.


3. Personages

De hoofdpersoon is iemand die voor me gaat leven omdat hij het verhaal uit zijn perspectief vertelt. Ik kan me ook heel goed inleven met Hassan, Sohrab en uiteindelijk Baba. In het begin wist ik niet waarom Baba soms zo bot deed tegen Amir, maar toen ik erachter kwam dat het komt omdat Hassan in het geheim zijn zoon is snap ik het wel. Er speelt een soort film in mij af van wat er gebeurt en hoe alles er uitziet. Amir veranderd van het begin van het verhaal tot aan het eind van het verhaal. Van toen hij Hassan in de steeg had gezien is hij ongeveer 25 jaar anders geweest. Dat hij terug naar Pakistan is gegaan, al die dingen voor Sohrab had gedaan heeft zijn schuldgevoel weer afgelost. Ik begrijp al de personages goed en ik snap waarom ze zich op hun manier gedragen.

4. Bouw

De gebeurtenissen volgen logisch op elkaar. Het verhaal is chronologisch opgebouwd. Het verhaal lijkt net echt en ik vindt het heel goed geschreven. Het verhaal is ook heel spannend opgebouwd en ik wil na elke gebeurtenis zo snel mogelijk weten wat erna gebeurt. Het slot had van mij wel wat uitgebreider gemogen maar dat heb ik met elk boek. Ik zou wel willen weten wat er met Sohrab gebeurt nadat hij een kleine glimlach had gegeven.

5. Taalgebruik

Het taalgebruik dat Khaled Hosseini gebruikt is niet moeilijk om te begrijpen. Hij heeft een paar Afghaanse woorden gebruikt maar van die woorden stonden de betekenissen achter in het boek.


D. Informatie over de auteur

Khaled Hosseini is net als Amir geboren in Kabul. In 1980 emigreerde zijn gezin naar de Verenigde Staten na de Russische inval. Hij werkt nu als arts in San Francisco. Hosseini publiceerde diverse korte verhalen, die werden genomineerd voor de Pushcart Prize. Khaled Hosseini is met zijn debuutroman, De Vliegeraar, ook internationaal doorgebroken. Het boek is in 14 verschillende talen verschenen en waarschijnlijk komt er een verfilming van het boek.

De mogelijke bedoeling van de schrijver bij het schrijven van het boek is om mensen het leven in te laten kijken van hoe het was en is in Afghanistan, en hoe het is om daar later vanuit Amerika weer naartoe terug te gaan.