Titel: De hobbit Auteur: J.R.R. Tolkien. Uitgever: De boekerij bv Plaats van uitgave: Amsterdam. Jaar van de eerste uitgave: 1957 Genre: Reisverhaal en avonturenverhaal. Bijpassende titel? Ja, het gaat over een Hobbit die een reis maakt (niet gebruikelijk voor een Hobbit) en weer terug komt. Dus het is een bijpassende titel. Aantal hoofdstukken: Het verhaal is uit 19 hoofdstukken opgebouwd. Illustraties: Er komt niet één illustratie voor in het boek.
Inhoud: Het is een verhaal van heel vroeger, in een wereld die niet bestaat, genaamd Midden-Aarde. Zie blz. 9 (de inleiding): Dit is een verhaal uit een ver verleden. Zie ook blz. 60: Daar, in de schaduw op een grote platte steen, zat een geweldige Aardman met een enorm groot hoofd en om hem heen stonden gewapende Aardmannen die de bijlen en kromzwaarden droegen die zij gebruiken. Of blz. 16: In plaats daarvan stond er een heel oud uitziende dwerg op de stoep met een witte baard en een scharlaken kap. Vertelde tijd: Iets meer dan een jaar. Op blz. 250 staat: Op elk punt van de weg herinnerde Bilbo zich de gebeurtenissen van een jaar geleden – het schenen hem er eerder tien toe – zodat hij natuurlijk snel de plaats opmerkte waar de pony in de rivier was gevallen, en zij de weg hadden verlaten voor hun griezelige avontuur met Tom, Bert en Willem. En die plek was niet zover van huis vandaan, dat kun je aan het begin van het boek lezen. Plaats: Het is een reisverhaal, dus het speelt zich op vele plaatsen af. Onder andere in de Gouw, dat is het gebied waar de Hobbits wonen. Dan reizen ze naar de Eenzame Berg, waar de draak Smaug woont (en daar proberen ze de schat te veroveren die Smaug bewaakt). Ze komen onderweg bijvoorbeeld ook nog door Rivendel, daar wonen elfen, of door het Demsterwold. Samenvatting: Bilbo Balings, de rustige Hobbit beleeft nooit avonturen. Totdat hij op een dag de tovenaar Gandalf tegenkomt. Een paar dagen later is hij al in een avontuur verzeild geraakt. Hij reist met dertien dwergen en Gandalf naar de Eenzame Berg, waar de slechte draak Smaug woont, om de lang verloren schat van de dwergen te heroveren. Bilbo moet de inbreker zijn, dat betekent dat hij de schat moet zien te veroveren. Ze reizen langs Rivendel, daar woont Elrond de half-elf. Ze verblijven daar een paar weken en dan reizen ze verder over de Nevelbergen. Als ze in de bergen schuilen in een grot voor het onweer worden ze ’s nachts overvallen door Aardmannen, die uit een spleet achter in de grot tevoorschijn komen. Allen, behalve Gandalf worden gevangen genomen. Door een toverkunst van Gandalf weten ze ook weer te ontsnappen. Maar terwijl ze de weg naar de uitgang zoeken, raakt Bilbo de rest kwijt en verdwaald. Hij raakt steeds dieper in het hart van de berg. Dan voelt hij op eens een Ring op de grond liggen. Hij stopt hem zonder er bij na te denken in zijn zak. Dan komt hij opeens bij een ondergronds meer waar het smerige schepsel Gollem woont. Doordat Gollem niet zo’n honger heeft en eerst wat meer over Bilbo te weten wil komen (en bang is voor het zwaard in Bilbo’s handen) eet hij hem niet meteen op maar speelt een raadselspel met hem. Als Bilbo een raadsel niet weet, wordt hij opgegeten. Weet Gollem een raadsel niet, dan wijst hij Bilbo de weg naar buiten. Na een heleboel raadsels weet Bilbo er geen meer te verzinnen en voelt in zijn zak, waar de Ring in zit. Hij zegt hardop: “Wat zit er in mijn zak?” Gollem vat het als een raadsel op en is het antwoord schuldig. Hij wil Bilbo de weg naar buiten wijzen maar eerst moet hij ‘iets’ pakken. Dat ‘iets’ is de Ring, een toverring. Als hij hem niet kan vinden begrijpt hij opeens wat Bilbo in z’n zak heeft: zijn kostbare Ring! Hij wordt heel kwaad en doordat Bilbo hem afluistert komt hij te weten dat die Ring hem onzichtbaar maakt. Dankzij de Ring ontsnapt hij van Gollem en komt uiteindelijk weer buiten waar hij na een poos zijn vrienden ook weer terug vindt. Ze trekken verder door het bos. Als ze willen rusten op een open plek blijkt dat de verzamelplaats van boze, wilde wolven (Wargs) te zijn. Ze vluchten in bomen. De Wargs bewaken die, en als de Aardmannen later ook op de open plek komen lijken ze verloren te zijn. De Aardmannen steken de bomen waar de tovenaar, de dwergen en de Hobbit in zitten in brand. Maar op het allerlaatste moment komen de Hoge Adelaars uit de bergen en die bevrijden hen. Zo kunnen ze weer verder reizen. Ze komen bij het huis van Beorn, een grote, sterke man die zich in een beer kan veranderen. Bij hem krijgen ze een paar dagen onderdak en Beorn geeft hen eten en drinken mee voor onderweg, voor de moeilijke tocht door het Demsterwold, waar de Dwergen en de Hobbit doorheen moeten. Zonder Gandalf, want die reist niet langer met hen mee. Na dagen in dat donkere bos gelopen te hebben raakt hun eten op. En de volgende ramp is dat ze van het pad afdwalen en verdwaald raken. Bilbo is de dwergen kwijt. Na lang zoeken ziet hij ze. Ze zijn de prooi van reuzenspinnen die hen helemaal ingewikkeld hebben met hun spinnenwebdraden. Maar Bilbo (met zijn Ring) kan ze door zijn slimheid en geluk toch bevrijden. Maar Thorin is er niet bij. Hij is lang daarvoor al gevangen genomen door de Boselfen. Als de dwergen net bevrijd zijn van de spinnen worden ze ook gevangen door de Boselfen. Bilbo weet nog net te ontkomen doordat hij de Ring aanheeft. Terwijl de dwergen gevangen zitten zwerft hij rond in de grot van de Boskoning, op zoek naar een plan om de dwergen te bevrijden. Dan heeft hij opeens een plan. Hij steelt de sleutels van de sleutelbewaarder en maakt de dwergen vrij. Ze ontsnappen in lege wijntonnen via een zijuitgang wat een rivier is. Ze varen op de rivier ook meteen het Demsterwold uit, tot opluchting van iedereen, hoewel ze niet echt gemakkelijk liggen in hun tonnen. Zodra ze uit hun tonnen zijn vervolgen ze hun reis naar de Eenzame Berg, waar de draak Smaug hen staat op te wachten. Bij de berg aangekomen moeten zij ergens een zijdeur vinden om in de berg te komen en de schat te stelen. Ze kunnen niet via de hoofdingang de berg in want die wordt goed bewaakt door Smaug. Na een paar dagen zoeken vinden zij de deur en vatten nieuwe moed. Maar als de deur niet blijkt open te gaan zakt de moed hen weer in de schoenen. Totdat op een avond de deur door toverkracht opengaat. Ze kunnen naar binnen. Bilbo moet natuurlijk als eerste. Hij moet eerst door een lange, smalle tunnel. Aan het eind komt hij bij een open plek waar het vreselijk stinkt en rode rookwolken hem tegemoet komen. Daar ligt de draak te slapen. Bilbo steelt een beker en rent dan terug naar de dwergen. Maar als Smaug wakker wordt mist hij zijn beker. Hij rent woest naar buiten, maar kan de daders niet vinden doordat ze zich goed hebben verstopt. Hij vindt wel hun pony’s, die hij opeet. Na een poosje moest Bilbo weer naar binnen om op onderzoek uit te gaan. Als hij bij de draak komt lijkt hij te slapen, maar dat is schijn. De draak en Bilbo hebben daarna een gesprek, waarbij de draak Bilbo bijna weet te betoveren. Maar Bilbo rent net op tijd weg en vertelt alles aan de dwergen. Ondertussen gaat Smaug naar de dichtstbijzijnde stad: Meerstad om de mensen daar aan te vallen. Hij denkt dat Bilbo een mens is uit de stad Meerstad, hij kon Bilbo natuurlijk heel de tijd niet zien omdat hij de Ring aanhad. Als de draak weg is gaan de dwergen en de Hobbit snel naar de schatkamer van de draak om daar zoveel mogelijk goud mee te pakken als ze kunnen. Dan moeten ze zo snel mogelijk naar buiten voor de draak eraan komt. Ze kunnen niet meer langs de toverdeur, want die heeft Smaug verwoest. Smaug is al in Meerstad als de dwergen en de Hobbit dat allemaal doen. Hij valt de mensen aan en een kwart van de bevolking sterft door het vuur uit zijn bek. Maar de moedige krijger Bard verslaat de draak op den duur door een pijl in zijn borst te schieten. De draak is dood. Overwonnen. Maar nu willen de meermensen ook een deel van de schat, wat Thorin niet toestaat. Het staat op het punt van oorlog tussen de mensen, elfen en dwergen (er is een hele troep gekomen op verzoek van Thorin) als er Aardmannen op Wargs aankomen. Dan vechten de mensen, elfen en dwergen opeens allemaal samen tegen de Aardmannen en Wargs. Als de Hoge Adelaars er op den duur aankomen en meevechten verliezen de Aardmannen en Wargs. Deze slag wordt de slag van de Vijf Legers genoemd. Thorin sterft in die slag en de Meermensen krijgen toch nog een deel van de schat. Na dit alles wil Bilbo heel graag weer naar huis, en dat gebeurt. Hij reist met Gandalf –zonder tegenslagen onderweg- naar de Gouw, en daar leeft hij nog lang en gelukkig tot het eind van zijn dagen, die heel lang waren. Hoofdpersoon: Bilbo Balings. Hij is een Hobbit, dus dol op visite. Deed en zei tijdens zijn reis volkomen onverwachte dingen. Hij is ongeveer half zo groot als wij, zijn lengte is tussen de zestig cm en de één meter twintig. Hij is kleiner en minder gedrongen dan de dwergen. Dik, bruin, krullend haar op zijn hoofd. Zijn voeten zijn behaard en er zit een soort zool onder, zodat hij geen schoenen hoeft te gebruiken. Dit hebben trouwens alle Hobbits. Hij heeft een goedaardig gezicht en een diepe, warme lach, die hij vaak gebruikt.
Bijpersonen: Andere belangrijke bijpersonen zijn: Gandalf, een tovenaar. Hij heeft vele namen, onder andere deze. Dan zijn er nog dertien dwergen waarmee Bilbo reist. Ze heten Dwalin, Balin, Kili, Fili, Dori, Nori, Ori, Oin, Gloin, Bifor, Bofur, Bombur en Thorin Eikenschild, de belangrijkste. De dwergen en Bilbo (en Gandalf in het begin ook, maar later niet meer) reizen naar de Eenzame Berg om daar een schat te veroveren die de draak Smaug bewaakt. Met behulp van de mensen uit Meerstad wordt de draak verslagen. Zo kunnen op den duur de dwergen de schat in bezit nemen, hoewel ze wel een deel moeten afstaan aan de meermensen en de Boselfen. Motief: Anderen helpen. De krijger Bard weet de draak te verslaan. Hoogtepunten: Eigenlijk zijn er twee hoogtepunten. De eerste is dat Bilbo Balings een Toverring (die je onzichtbaar maakt) vindt in de grot van de aardmannen. Hij weet aan het schepsel Gollem te ontsnappen, die de Ring daarvoor in zijn bezit had. Dankzij de Ring is de reis van de Hobbit zo goed afgelopen. En de ring speelt in een ander boek ook een heel belangrijke rol en in dat boek is het van groot belang dat Bilbo de ring vond. Het tweede hoogtepunt is het verslaan van de draak. De krijger Bard schiet een pijl in de borst van Smaug en zo valt de draak dood neer. De schrijver en het boek Doel: Tolkien schreef dat hij er geen speciaal doel mee had. Hij deed het vooral voor zijn eigen plezier. Hij wilde ook de lezers een goed verhaal voorschotelen. Andere boeken van de schrijver: Naast zijn wetenschappelijke werken zijn zijn belangrijkste boeken In de ban van de Ring, de Silmarillion en zijn sprookjes. Heeft het verhaal met het leven van de schrijver te maken? Nee, het is een zelfverzonnen verhaal uit een andere tijd en een andere wereld, ik geloof niet dat daar iets tussen kan zitten wat met het leven van Tolkien heeft te maken. Beoordelingswoorden: Voortreffelijk, spannend, sympathiek, vertrouwd, gevoelig, net goed, niet informatief, origineel, onwerkelijk, optimistisch.
Gedicht: Wegen gaan verder, almaar door, Over rots en onder boom, Langs rotsen waar geen zon ooit gloort, Langs nooit in zee eindende stroom; Over sneeuw die winter zaait
Door waar junibloemen staan, Over steen, gras ongemaaid, En onder bergen in de maan. Wegen gaan verder, almaar door, Onder wolk en onder ster; Maar zij die zwerven zonder spoor, Keren naar huis terug van ver. Ogen die zagen zwaard en vuur
In rotsgewelf, door angst benauwd, Zien weide en groen in ‘t blijde uur, Bomen en heuvels, lang vertrouwd. Dit gedicht zei Bilbo Balings toen hij na meer dan een jaar de aanblik weer zag van de Gouw, het gebied waar hij was geboren en opgegroeid.