Zakelijke gegevens: · Titel: 1984. · Schrijver: George Orwell. · Uitgeverij: Modern Klassiek. · Jaar van uitgave: 1949. · Thema: Verzet tegen de maatschappij. · Pagina’s: 312. Samenvatting: Winston Smith woont in Londen, hoofdstad van de provincie Luchtstrook 1 van Oceanië. Dit land staat onder het bewind van Grote Broer (Big Brother) en zijn Partij, een totalitair regime verspreid over het hele land. Oceanië is voortdurend in oorlog met Eurazië, dan wel Oost-Azië. Winston hoort bij de Randpartij en werkt voor het Ministerie van Waarheid. Zijn werk is het aanpassen van krantenarchieven. Hij leeft in een saaie wereld, waar Partijleden voortdurend in de gaten worden gehouden door middel van teleschermen in woningen en andere gebouwen. Winston begint een steeds grotere hekel te krijgen aan het ‘gestuurde’ leven. Hij besluit om een dagboek bij te gaan houden en daar zijn gedachten in te schrijven. Dat is iets zeer ongehoords. Later wordt hij verliefd op Julia. Zij gedraagt zich ook als een keurig Partijlid, maar is net als Winston het keurslijf spuugzat en zet vraagtekens bij de Partij. Ze gaan met elkaar naar bed. Dit is verboden, want volgens de Partij mag seks alleen dienen voor voortplanting. Uiteindelijk nemen ze contact op met O'Brien, een hoger Partijlid dat tegelijk lid is van het Verzet. Hij geeft Winston een boek van Emmanuel Goldstein, de tegenstander van Big Brother. De Denkpolitie, die afwijkende ideeën bestrijdt, krijgt hen uiteindelijk toch te pakken. O'Brien blijkt zelf een agent te zijn en martelt Winston, niet slechts om te bekennen, maar ook om te zorgen dat hij de Partij en dictator Big Brother liefheeft. Hij wordt lichamelijk gepijnigd, mentaal afgebroken en geïndoctrineerd om te houden van Big Brother en de Partij. Nadat dit proces succesvol is afgerond wordt Winston nog een tijdje vrijgelaten. In die periode beseft Winston dat hij houdt van Big Brother. Vervolgens krijgt hij zijn straf, de kogel. Opvallende zaken: · Dit boek heeft eigenlijk twee verhaallijnen. De eerste is het verhaal over Winston die zich probeert te verzetten, wat ik heb verteld bij de samenvatting. De tweede verhaallijn, die door de eerste heen loopt, is die over hoe de wereld die George Orwell heeft bedacht in elkaar zit. Dit wordt uitgebreid beschreven in bijvoorbeeld de gedeeltes dat Winston het boek van Emmanuel Goldstein leest. Dat was een moeilijk gedeelte van het boek, maar wel interessant. · Achterin het boek zit een appendix van twaalf bladzijden waarin Nieuwspraak wordt uitgelegd. Nieuwspraak (Newspeak) is een extreem ingekorte vorm van de taal. De Partij heeft deze bijzondere taal bedacht om ervoor te zorgen dat mensen geen dingen meer kunnen zeggen (of zelfs denken) die in het nadeel van de partij zijn. Dit doen ze door veel woorden te laten verdwijnen of sommigen een andere betekenis te geven. Op het moment dat dit verhaal zich afspeelt is Newspeak nog niet de officiële taal, maar het is wel steeds meer in opmars aan het komen. · De Partij heeft drie nogal opvallende slogans: - Oorlog is vrede - Vrijheid is slavernij - Onwetendheid is kracht

Deze slogans worden beargumenteerd in het boek van Emmanuel Goldstein. De schrijver weet dit heel realistisch en overtuigend te doen. · Er bestaan in het boek vier ministeries die ook heel erg opvallende namen hebben: - Ministerie van Vrede - Ministerie van Waarheid - Ministerie van Welvaart - Ministerie van Liefde
Het Ministerie van Vrede houdt zich bezig met oorlog. Het Ministerie van Waarheid houdt zich bezig met het vervalsen van archieven. Dit is ook waar Winston werkt. Het Ministerie van Welvaart onderdrukt het volk en het Ministerie van Liefde verzorgd de propaganda, onder andere die uit de teleschermen komt. De namen van de ministeries hebben eigenlijk allemaal een naam die hoort bij het tegenovergestelde van wat ze eigenlijk doen. · In het verhaal wordt duidelijk onderscheid gemaakt tussen bepaalde groepen van de bevolking. Zo heb je van hoog naar laag: de Kernpartij, de Randpartij en de proles. Vragen die bij me opkwamen: · Zou Winston misschien bij het verzet gaan en dan een eind maken aan de Partij? · Wat wil de Partij bereiken met alles wat ze doen? · Zou Big Brother bestaan? · Is Julia wel te vertrouwen? · Zouden er niet veel meer mensen zijn die tégen de Partij zijn? · Wat wordt er bedoeld met de drie slogans: ‘Oorlog is vrede’, ‘Vrijheid is slavernij’ en ‘Onwetendheid is kracht’? · Waarom heten de gewone mensen proles in dit boek? · Waarom komen de proles niet in opstand tegen de Partij? Zij zijn immers flink in de meerderheid en hebben veel meer vrijheid om tegen hen samen te zweren. · Wat zou er gebeuren met Winston als hij wordt opgepakt? · Wat zou ‘Kamer 101’ zijn? · Zou Julia nog leven? Evaluatie: Toen ik ‘1984’ op de leeslijst zag staan, werd ik gelijk erin geïnteresseerd. Ik had al vaker dingen gehoord over dat boek. Bijvoorbeeld dat de wereld in het boek veel leek op het leven in de Sovjet-Unie. Dat soort dingen over totalitaire staten spreekt mij wel aan, dus ging ik het lezen. Het boek vond ik niet heel moeilijk om te lezen. Het lukte me meestal wel om in het half uurtje voordat ik naar bed ging zo’n 30 pagina’s te lezen. De moeilijkste stukken vond ik het deel waarin Winston leest in het boek van Emmanuel Goldstein en waarin dus die drie slogans worden uitgelegd. Dat was af en toe heel moeilijk te volgen, waardoor er nog steeds dingen zijn die ik niet begrijp. Verder vond ik het ook een heel spannend boek, het spannendste tot nu toe. Je hebt namelijk voor lange tijd het idee dat het Winston gaat lukken om in opstand te komen, maar uiteindelijk blijkt dit allemaal valse hoop te zijn. Dat maakt het einde nogal tragisch. Mijn eindoordeel is dat ik het tot nu toe het beste boek vindt wat ik in de 4e klas gelezen heb. Idee achter het verhaal: Dit boek is een waarschuwing tegen totalitaire regimes, zoals Nazi-Duitsland en Stalins Sovjet-Unie.