Murder in Scorpio door Martha Lawrence

Gegevens van het boek
Auteur: Martha Lawrence (geboren in 1956)
Oorspronkelijke titel: Murder in Scorpio
Voor het eerst gepubliceerd in: 1995
Nederlandse titel: Het teken van de schorpioen (Een Elizabeth Chase Misdaadroman)
Vertaling: Pauline Moody
Omslagillustratie: Nico Keulers
Uitgever: Meulenhoff-*M (= J.M. Meulenhoff BV), Amsterdam, 1999, 2e druk
Aantal pagina’s: 224
Genre: detectiveroman


Samenvatting van het boek
In een “Proloog” legt de vertelster van het verhaal, Dr. Elizabeth Chase, uit hoe ze op twintigjarige leeftijd haar eerste paranormale ervaring had. Ze studeerde toen medicijnen en het voorval was voor haar reden om over te stappen naar de studie van de psychologie. Ze bestudeerde vervolgens allerlei hiermee samenhangend onderwerpen, wat haar uiteindelijk twee doctorstitels opleverde. Ze vestigde zich daarna als psychotherapeute in het stadje Escondido in het Zuiden van de Amerikaanse staat Californië. Toen Elizabeth de politie een keer kon helpen met haar paranormale gaven, stopte ze als therapeute en werd privédetective.

Elizabeth wordt nu benaderd door brigadier Thomas (“Tom”) McGowan van de politie van Escondido. Een schoolvriendin van hem, Janice Freeman, is dodelijk verongelukt. Ze moest met haar auto uitwijken voor een dronken tegenligger en reed toen een ravijn in. De tegenligger overleed eveneens. McGowan twijfelt een beetje aan het ongeval. Hij heeft er geen goed gevoel bij en raadpleegt daarom Elizabeth, hoewel hij ook twijfelt aan alles wat met het paranormale te maken heeft. Elizabeth besluit McGowan te helpen en de zaak te onderzoeken. Ze haalt de volgende dag op het politiebureau een kopie van het dossier van Janice op en bestudeert het. Het ongeval vond plaats op 5 juni 1992 op de Del Dios Drive, een gevaarlijke weg door de bergen. Verder zitten er foto's van het lijk van Janice in het dossier en staan de gegevens van haar ouders vermeld. Paul en Annie Freeman wonen in Rancho Santa Fe. Elizabeth besluit hen daar op te gaan zoeken.

De villa van Janice's ouders ligt in een prachtige omgeving. Als Elizabeth aanbelt, wordt er opengedaan door Annie Freeman, een lelijke en dikke vrouw met een Texaans accent. Zij blijkt de stiefmoeder van Janice te zijn en de tweede vrouw van Paul Freeman. Pauls eerste vrouw Ruth - die de moeder van Janice is - is een aantal jaren geleden overleden aan kanker. Paul is erg aardig en behulpzaam. Janice bleek voor haar dood om te gaan met een zekere Alan Katz. Ze leerde hem kennen op haar werk voor Pacific Properties in San Diego. Volgens Annie is Alan een schurk. Elizabeth besluit Alan maar eens op te gaan zoeken en vraagt aan Paul en Annie of ze wat correspondentie van Janice kan krijgen. Ze legt uit, dat ze paranormaal begaafd is en dat haar dat kan helpen bij het onderzoek. Annie wordt vervolgens heel erg boos en wil, dat Elizabeth opstapt. Paul verontschuldigt zich voor het gedrag van zijn vrouw en zoekt voor Elizabeth wat dagboeken van Janice op.

Thuis bestudeert Elizabeth de dagboeken van Janice en ze voelt zich erin gezogen worden. Janice bleek goed in haar vel te zitten en ze was ook voor velen een voorbeeld. Zelfmoord kan dus uitgesloten worden. In de stukken vindt Elizabeth nog een tijdelijk straatverbod voor Alan Katz. Kennelijk begon hij Janice lastig te vallen, waarna ze een straatverbod aanvroeg. Die nacht droomt Elizabeth, dat ze vliegt. Ze is uit haar eigen lichaam getreden en vliegt nu over een bergachtig landschap en de Del Dios Drive. Ze ziet beneden zich twee mannen bij een auto met elkaar ruzie maken. Ze begint dan te vallen en wordt weer wakker in haar eigen bed. Elizabeth besluit dan nog wat passages uit het dagboek van Janice te lezen. Daaruit blijkt, dat Janice erachter kwam, dat Alan aan de drugs was. Daarom verbrak ze de relatie. Alan kon dit niet accepteren en begon Janice lastig te vallen. Vandaar het straatverbod.

Elizabeth rijdt naar het woestijnstadje Ramona, waar Alan Katz woont. Het huis van Katz is ongelooflijk smerig en er wordt door een meisje marihuana gerookt. Op de bank ligt een man te slapen; waarschijnlijk is hij ook onder invloed van drugs. Als Elizabeth vraagt waar Alan is, zegt het meisje, dat ze dat niet weet. Elizabeth vertrekt dus maar weer. Het zal nog een lastige klus worden om Alan te vinden, denkt ze. Elizabeth gaat met McGowan uit eten in een Japans restaurant en vertelt hem wat ze intussen ontdekt heeft. Als Elizabeth de auto van McGowan aanraakt, voelt ze een schok. Ze denkt, dat er wat met de auto is en adviseert McGowan deze te laten nakijken.

Elizabeth bezoekt vervolgens Pacific Properties, de werkgever van Janice. Ze spreekt daar met Stan Ellis, de voormalige chef van Janice. Het valt Elizabeth op, dat Stan een felrode aura om zich heen heeft. Dat verontrust haar. Stan vertelt Elizabeth, dat Pacific Properties fondsen werft en deze vervolgens belegt in hooggekwalificeerd onroerend goed. Het bedrijf heeft inmiddels twee miljard dollar aan activa onder beheer. Elizabeth vraagt om het adres van Alan Katz. Stan wil dat wel geven, maar de directeur personeelszaken, Carrie Aimes, niet. Carrie zal Alan vragen om Elizabeth op te bellen. Stan weet verder niet veel over Janice te vertellen, behalve dat iedereen haar mocht. Katz heeft maar kort voor Pacific Properties gewerkt. Hij werd ontslagen, omdat hij regelmatig niet op zijn werk verscheen.

Thuis belt Elizabeth McGowan op. Zijn auto bleek defect te zijn. Dat had Elizabeth dus goed aangevoeld. McGowan vertelt Elizabeth, dat hij de eigenaar van de andere verongelukte auto, een zekere Rob Drum, opgespoord heeft. Deze had de auto op de avond van het ongeval uitgeleend aan een vriend. Elizabeth wil graag met Rob praten. McGowan zal achter het adres aangaan. Elizabeth leest in de stukken van Janice een artikel over fraude met onroerend goed. In haar dagboek schrijft ze ook, dat ze niet bij Pacific Properties wil blijven werken. Zou er bij Pacific Properties iets niet in de haak zijn, vraagt Elizabeth zich af. Dan wordt Elizabeth gebeld door Alan Katz. Ze spreken elkaar in een restaurant en daar blijkt, dat Alan nog niet op de hoogte is van de dood van Janice. Als Elizabeth het hem vertelt, breekt hij. Elizabeth denkt, dat zijn verdriet echt is en dat hij niets met de moord op Janice te maken heeft. Elizabeth vertelt dat ook aan McGowan. McGowan geeft Elizabeth het aanvullende rapport met de gegevens van Rob Drum.

Elizabeth leest thuis het rapport. De verongelukte man in de auto heette Michael Huerte en hij was een illegale immigrant. Elizabeth vraagt zich af waarom Drum zijn auto uitleende aan een illegale man. Drum woont in Pacific Beach en Elizabeth gaat erheen. Het huis van Drum - dat feitelijk gehuurd wordt door Huerte - is nogal vervallen en er verblijven diverse wazige types. Elizabeth doet zich voor als een vriend van Huerte. Een van de mannen in het huis vertelt, dat Huerte helemaal niet dronk. Hoe kan hij op het moment van zijn dood dan dronken zijn geweest? Elizabeth belt na haar bezoek McGowan op en vertelt hem dit. Elizabeth vindt dit wel passen in een vooropgezette moord. Ze besluiten naar de plek van het ongeval te gaan om daar nog eens rond te kijken. De plek op de Del Dios Drive leent zich wel voor een moordaanslag. In een nabijgelegen restaurant horen ze van de serveerster nog, dat de tweede auto die over de rand van het ravijn vloog anders bewoog dan de eerste auto. Thuis wordt Elizabeth gebeld door Alan Katz. Hij wil haar graag nog eens spreken en is nu wat gekalmeerd.

Als Elizabeth haar huis verlaat om Katz op te gaan zoeken, wordt ze door een onbekende schutter beschoten. De kogel mist haar op een haar na. Elizabeth vlucht haar huis in en weet via de achterkant te ontkomen, waarna ze de politie en McGowan inschakelt. In haar huis treft de politie moddersporen aan. De schutter is Elizabeth dus kennelijk tot in haar huis gevolgd. McGowan laat Katz arresteren, omdat deze wellicht iets met de aanslag te maken heeft. Elizabeth gelooft dat niet en praat met Katz. Deze blijkt geschokt door de aanslag. Katz vertelt Elizabeth, dat hij van de drugs af is en nu in de bouw werkt. Dat is hard werken, maar hij is er tevreden mee. In het huis in Ramona wonen zijn ex-vrouw Tanya en zijn dochtertje. Op een vraag van Elizabeth ter zake geeft Katz aan, dat bij Pacific Properties inderdaad een keer een rel ontstond over de te hoge waardering van onroerend goed. Verder geeft Katz aan, dat Janice de ambitie had om rechter te worden en dat ze dus niet bij Pacific Properties zou zijn blijven werken als ze klaar zou zijn geweest met haar rechtenstudie. Als Elizabeth Katz een foto van Huerte laat zien, zegt hij hem niet te kennen.

Elizabeth gaat voor haar eigen veiligheid een tijdje bij McGowan logeren. Het kan immers zijn, dat de schutter terugkomt om zijn werk af te maken. Elizabeth en McGowan gaan even bij Elizabeth thuis langs om wat kleren te halen. Elizabeth maakt daar gelijktijdig een kosmische kaart om deze te raadplegen. De kaart is een astrologisch hulpmiddel. De meeste planeten van Janice’s horoscoop staan in het teken van de schorpioen en dat betekent de dood. Ook ziet Elizabeth de planeet Venus staan. Dat betekent volgens haar, dat er een vrouw betrokken is bij de dood van Janice.

Elizabeth zet haar onderzoekingen voort. Ze ontdekt, dat een groep boze investeerders ruzie had met de directeur van Pacific Properties, Alexander Spiro. De groep betichtte Spiro ervan geld in eigen zak gestoken te hebben. De rechter gaf de groep gelijk en er was nu hoger beroep aangetekend. Elizabeth gaat nogmaals met Stan Ellis praten. Hij weet van de ruzie van de groep investeerders en vertelt Elizabeth, dat dit conflict nooit ontstaan zou zijn als Janice zich ermee had mogen bemoeien. Ellis kent Huerte ook niet als Elizabeth hem zijn foto laat zien. Ook Carrie Aimes zegt hem niet te kennen, hoewel ze niet uitsluit, dat hij wellicht voor een van de huurders gewerkt kan hebben. Als Carrie Elizabeth uitlaat, wordt Elizabeth naar een bepaalde kamer toe getrokken. Het blijkt de kamer te zijn waar Janice werkte. Carrie laat haar er echter niet binnengaan.

Via de huisbaas van Huerte hoort Elizabeth, dat Huerte zijn huur altijd stipt op tijd betaalde en altijd contant. Hij heeft voor een rijke familie gewerkt, maar de huisbaas weet de naam van deze familie niet. Huerte had nog wel een broer, José, die een tijd bij hem gewoond heeft, maar op een gegeven moment verdween. Elizabeth gaat ook weer op bezoek bij de familie Freeman. Annie blijkt nu een stuk aardiger te zijn. Paul vertelt, dat Katz hem gebeld heeft. Paul gelooft wel, dat Katz niets met de dood van zijn dochter te maken heeft. Zowel Paul als Annie kennen Huerte niet als Elizabeth hun zijn foto toont. Elizabeth wordt enigszins moedeloos van het uitblijven van resultaat en raadpleegt een eveneens paranormaal begaafde vriendin. Deze vertelt Elizabeth, dat Katz de sleutel tot de oplossing heeft. Ze vertelt ook, dat Janice heel tevreden is met het werk van Elizabeth.

Thuis bij McGowan droomt Elizabeth, dat ze naar de kamer van Janice op het kantoor van Pacific Properties zweeft. Janice geeft Elizabeth uit haar bureau een dossiermap en zegt: “Dit is het”. Ze geeft Elizabeth ook een papiertje met cijfers erop. Dan wordt Elizabeth weer wakker. Ze vrijt vervolgens met McGowan. De volgende ochtend gaat Elizabeth Katz op de bouwplaats opzoeken. Volgens Katz heeft Annie niets met de moord op Janice te maken. Dat geldt ook voor Tanya. Katz vertelt, dat hij vroeger op een feestje wel eens met Stan Ellis geblowd heeft. Elizabeth vindt dat opmerkelijk, omdat Ellis haar verteld heeft, dat hij Katz niet kende. Ook haalde Ellis wel eens drugs bij een zekere Jay, een van de knapen uit het huis van Huerte. Volgens Katz wist Ellis ook, dat hij een relatie had met Janice, iets wat Ellis tegenover Elizabeth ontkend heeft. Dat stelt Ellis in een verdacht daglicht, vindt Elizabeth.

Elizabeth gaat weer naar Pacific Properties toe. Ze vermoedt, dat Janice daar iets ontdekt heeft, dat haar fataal geworden is en dat Stan Ellis daar iets mee te maken heeft. Na een nietszeggend gesprek met Carrie glipt Elizabeth ongemerkt de voormalige werkkamer van Janice binnen. Ze vindt daar het door Janice in haar droom aangewezen dossier en neemt het mee. Elizabeth neemt ook de agenda van Janice mee en noteert het laatst door haar gedraaide telefoonnummer. Dan wordt ze door Stan en Ellis betrapt. Ze kletst zich eruit, maar moet het pand wel verlaten.

Elizabeth bestudeert het dossier en ontdekt, dat het gaat over de verhuur van een fastfoodrestaurant van Royal Burger in Ramona. Pacific Properties is volgens het dossier eigenaar en verhuurder. De huurprijs bedraagt vijfennegentighonderd dollar. Elizabeth besluit Paul Freeman op te bellen, omdat deze directeur van de Royal Burger-keten is. Paul is een beetje verbaasd door de vraag, omdat Janice hem precies hetzelfde vroeg een week voor haar dood. Paul vertelt Elizabeth, dat het restaurant in Ramona eigendom is van Royal Burger en dat er dus geen sprake kan zijn van een huurovereenkomst met Pacific Properties. Dit riekt dus naar fraude. Elizabeth belt ook nog het laatste telefoonnummer van Janice. Het blijkt van de zedenpolitie van San Diego te zijn. Janice had een afspraak met rechercheur Reynolds gemaakt, maar kwam niet opdagen. Reynolds weet dus niet waar het over gaat, maar volgens haar zou het alleen over prostitutie of drugs kunnen gaan, want die zaken behandelt zij.

Elizabeth rijdt naar Ramona en spreekt daar met de assistent-manager van het Royal Burger-restaurant. Deze bevestigt, dat het restaurant eigendom is van de Royal Burger-keten en dat er dus geen sprake is van een huurcontract met Pacific Properties. Het genoemde huurbedrag vindt hij trouwens ook wel exorbitant hoog. Elizabeth brengt ook nog een bezoek aan het huis van de ex-vrouw van Alan Katz, Tanya. Ze treft daar alleen haar dochtertje Katie van zeven jaar aan. Katie weet niet waar haar moeder en haar vriend Jay zijn. Elizabeth vraagt zich af of deze Jay dezelfde is die ze ontmoet heeft in het huis van Huerte. Ze besluit later terug te komen en gaat intussen in een park in de buurt uitrusten. Als Elizabeth ‘s-avonds terugkeert naar het huis van Tanya in Ramona, is het huis compleet verlaten; ook Katie is er niet meer. Elizabeth besluit het huis te doorzoeken. Ze treft in de woonkamer een briefje van de sociale dienst op naam van Jason (“Jay”) Drum aan. Elizabeth neemt aan, dat Jay de broer van Rob is. In een van de andere kamers in het huis treft Elizabeth een klein drugslaboratorium aan. Op dat moment hoort Elizabeth stemmen in de gang.

Elizabeth weet zich net op tijd te verstoppen in een kast in het laboratorium als Jay en Tanya binnenkomen. Ze maken ruzie. In de kast hoort Elizabeth hen. Ze heeft nu wel door hoe de zaak in elkaar zit. Jay fabriceert hier drugs en deze worden onder andere verkocht in het huis van Huerte. Ellis is de compagnon van Jay en zorgt via Pacific Properties voor het witwassen van het met de drugshandel verdiende geld. Janice was hier natuurlijk achter gekomen en wilde de politie inlichten. Elizabeth hoort ook, dat Jay Tanya ervan beschuldigt met Huerte geslapen te hebben. Tanya ontkent dat, maar Jay geeft aan, dat hij daarom Huerte vermoord heeft. Jay en Ellis sloegen zo dus twee vliegen in een klap: door het ongeluk op de Del Dios Drive te ensceneren waren ze allebei van een lastpost af. Als Jay en Tanya de kamer uitgaan, glipt ook Elizabeth de kamer uit en verlaat via een raam het huis.

Ze hoort dan een geweerschot en zoekt dekking op het erf. Vervolgens ziet ze Jay met een geweer rondlopen. Elizabeth heeft namelijk het raam open laten staan en daardoor is Jay gealarmeerd. In een autowrak op het erf treft Elizabeth Katie aan. Het kind is bang. Iets verderop ligt het dode lichaam van Tanya. Jay heeft haar kennelijk zojuist vermoord. Elizabeth troost Katie. Jay begint vervolgens te schieten. Als zijn kogels op zijn en hij in het laboratorium nieuwe kogels gaat halen, grijpt Elizabeth haar kans. Ze schiet een paar flessen met chemicaliën in het laboratorium kapot. Door de toxische gassen sterft Jay. Op dat moment arriveert de politie. Elizabeth had namelijk vooraf een bericht voor McGowan achtergelaten en hij begreep, dat ze wel eens in moeilijkheden zou kunnen komen.

De politie stelt een onderzoek in en vindt voldoende bewijzen tegen Rob Drum en Stan Ellis. Katie wordt ondergebracht bij haar vader Alan Katz. Elizabeth en McGowan worden geliefden.



Beoordeling van het boek
Het aardige van dit boek is, dat de privédetective in het verhaal gebruik maakt van haar paranormale gaven bij de oplossing van de moord. Dat heb ik een detective nog niet eerder zien doen. Ik weet niet of er meer boeken zijn over detectives die gebruik maken van paranormale elementen, maar dit is in ieder geval het eerste dat ik daarover lees. Het is wel een bijzondere gewaarwording om bijvoorbeeld te lezen, dat een detective uit zichzelf treedt en dan door de lucht blijkt te vliegen boven de plek van het dodelijke ongeval. Hetzelfde geldt voor de verschijning van Janice aan Elizabeth in een droom van laatstgenoemde en de daarop volgende communicatie tussen beide vrouwen.

De schrijfster van dit boek woont zelf in Escondido en werkte onder andere ook als professioneel astrologe. Ze put in dit verhaal dus uit eigen ervaringen. Ik vermoed, dat ze ook nog meer autobiografische elementen in het boek verwerkt heeft, want zo laat ze Elizabeth in het begin ergens zeggen, dat ze opgegroeid is in de jaren vijftig van de vorige eeuw en dat klopt precies met haar eigen gegevens. Het is in dat verband trouwens wel grappig, dat de schrijfster op haar eigen website (www.marthalawrence.com) nergens haar geboortejaar vermeldt. Ik zie dat (ijdele) trekje wel vaker bij vrouwelijke schrijvers.

Ik vind dit een prima boek. Het verhaal zit goed in elkaar en wordt vlot en logisch verteld. Ook karakter- en sfeertekening zijn prima. Ik blijf alleen een beetje zitten met de paranormale elementen in dit boek. Ik zeg maar eerlijk, dat ik daar niet veel mee op heb. Ik heb een wetenschappelijke opleiding genoten en op de universiteit is mij altijd geleerd, dat alles empirisch controleerbaar moet zijn. Iets zo maar aannemen is niet voldoende. Mijn wetenschappelijke geest verzet zich dan ook tegen het paranormale in deze detectiveroman. Het is me te zweverig en te weinig controleerbaar. Wat moet ik nou met een “felrode aura” die rondom Stan Ellis zweeft? De schrijfster zelf is zich hiervan kennelijk ook wel bewust, want ze laat brigadier Tom McGowan de nodige sceptische opmerkingen maken over de paranormale gaven van Elizabeth Chase.

Dit is de debuutroman van Lawrence als schrijfster. Ik gaf al aan, dat ik het een goed boek vind. Het boek heeft ook een literair gehalte, want er wordt af en toe naar een uitspraak van een bepaalde schrijver verwezen - zo wordt bijvoorbeeld een fragment uit een gedicht van Edgar Allan Poe geciteerd - en ook blijkt de boekenkast van McGowan rijkelijk gevuld te zijn met literatuur. Desgevraagd geeft McGowan aan, dat hij vroeger leraar Engels op een middelbare school geweest is. Tussen Elizabeth en McGowan ontstaan ook romantische gevoelens. Dat is nu eenmaal een onvermijdelijk gegeven in een boek. Maar Lawrence weet dat hier goed te doseren. Het loopt niet uit de hand. Verder bevat het boek ook de nodige (droge) humor. Dat maakt het boek al met al tot een zeer prettig leesbaar boek.

Een knap debuut dus, hoewel er nog wel een paar losse eindjes overblijven. Want zo wordt bijvoorbeeld niet meer verteld wie nu precies de schutter was die op Elizabeth geschoten heeft. Ik neem aan, dat het Jay is geweest, maar zeker weten doe ik dat niet. Ook het op het laatste moment opvoeren van een boetiekhoudster als de handlangster van Jay vind ik wat gezocht. Verder wordt ook niet helemaal duidelijk hoe nu precies de (gezags)verhouding was tussen Michael Huerte, Rob Drum en Jay Drum. Hetzelfde geldt voor het ensceneren van de moordaanslag op de Del Dios Drive. Door wie werd die precies gepland en hoe werd die precies uitgevoerd? Kortom, er zijn nog wel wat vragen te stellen over de afloop van deze zaak.