1 Waarom heb je dit boek gekozen? Vorig jaar met Kerstmis waren we bij familie op bezoek. Mijn nicht was toen dit boek aan het lezen. Ik heb daar de achterkant van het boek gelezen. En die sprak mij erg aan. Dus heb ik de titel opgeschreven en in de bibliotheek opgehaald! 2a Beschrijf kort wat er op de voorkant van het boek staat. Op de voorkant staat een foto, ik denk een foto van Waris als model, maar dat weet ik niet zeker. Het is een zwart-wit foto van een meisje uit Somalië, ze staat er topless op, de foto is tot haar middel. Je ziet allemaal waterdruppels op haar lichaam. De titel staat onderin. 2b Wat heeft de voorkant van het boek met de inhoud van het boek te maken? Het is een foto van nomaden meisje, de hoofdpersoon (Waris) is ook een nomaden meisje, misschien is ze dit zelf wel als model, maar dat weet ik niet zeker. Als het Waris zelf is op de voorkant, dan heeft dat natuurlijk wat met het boek te maken, want het hele verhaal gaat dan gewoon over haar. Verder heeft de voorkant niet veel met het boek te maken. Op zich vind ik het wel een mooie voorkant, want als Waris nog thuis woont is er heel vaak tekort aan water. En op deze foto zie je dan iemand met allemaal waterdruppels op haar lichaam. En dat is een leuke tegenstelling. 3 Geef een titelverklaring. De titel is “Mijn woestijn”. Ik denk dat dit de titel is omdat Waris in haar jeugd in de woestijn heeft geleefd. In de woestijn heeft ze leuke en minder leuke tijden gehad, maar toch voelt ze zich daar het meeste thuis. Ze had het thuis in de woestijn bijna altijd fijn. Ze moest overdag voor de beesten zorgen, ’s avonds zat ze rond een kampvuur met de rest van de familie en had ze veel plezier. Maar in de woestijn gebeurde ook iets wat de rest van haar leven een grote invloed heeft op bijna alles wat ze wel of niet doet. Als Waris ongeveer 5 jaar oud is wordt ze besneden, ze wordt besneden in de woestijn en wordt vervolgens in een speciaal voor haar gebouwd hutje onder een boom alleen gelaten tot ze genezen is van de wond. De woestijn heeft dus een belangrijke rol in haar leven en ook als ze in Londen woont, blijft ze nog altijd praten over “mijn woestijn’. 4 Tot welk genre behoort dit boek? Dit boek is een autobiografie van het leven van Waris Dirie. 5 Wat is het onderwerp ( thema) van dit boek? Leven in de woestijn als nomade, besneden worden, topmodel zijn, speciaal VN ambassadeur zijn om iets te doen aan de besnijdenis van vrouwen. 7 Wie waren de hoofdpersonen in dit boek? Beschrijf kort hun karakter en zeg iets over hun uiterlijk. De hoofdpersoon in dit boek is Waris Dirie, een nomadendochter uit Somalië. Waris is een meisje wat in dit boek haar leven beschrijft van ongeveer 3 of 4 tot een jaar of 25 – 30. Waris is een heel zorgzame vrouw, haar vrienden noemen haar om te plagen ook wel mama, omdat ze iedereen bemoedert. Ze heeft hele sterke eigen wil, als ze denkt dat ze iets kan, zal ze er ook echt alles voor doen om dat te redden. Een goed voorbeeld daarvan is het besnijden van vrouwen. Waris is daar erg op tegen. En om er iets aan te doen gaat ze bij de VN als ambassadeur werken en probeert zo te voorkomen dat er nog meer meisjes worden besneden. Ze heeft veel respect voor haar ouders. Toch doet ze precies wat ze zelf wil en niks anders. Waris is een hele mooie vrouw, anders had ze geen model kunnen worden, ze heeft donkerbruin kroes haar, donkerbruine ogen en is vrij klein. 8 Vertel kort waar het boek over gaat. Het boek gaat over een vrouw / meisje die haar geschiedenis vertelt van ongeveer 4 tot ongeveer 25 jaar. Waris is als klein meisje in Somalië in de woestijn geboren. Ze leeft in een nomadenfamilie. Als ze 5 jaar is wordt ze besneden met een scheermesje. Als ze ongeveer 13 is wordt ze door haar vader uitgehuwelijkt aan een man van 60 jaar. Waris is het hier absoluut niet mee eens, want ze wil alleen trouwen met de man van wie houdt. Om aan het huwelijk met de oude man te ontsnappen, loopt ze weg, ze gaat naar de grote stad. Na haar ontsnapping uit de woestijn komt ze uiteindelijk in Londen terecht, waar haar oom ambassadeur is. Daar blijft ze eerst vier jaar opgesloten in de ambtswoning. Ze spreekt geen Engels en moet de hele dag schoonmaken en koken. Als haar oom weer vertrekt naar Afrika wil Waris niet mee terug, ze besluit in Londen te blijven. Ze heeft geen paspoort en is dus illegaal in Londen. Om geld te verdienen gaat ze in McDonald’s werken en wonen in een hele goedkope flat. Daar krijgt ze ook haar vrienden! Maar ondertussen blijft ze het meisje wat ooit in de woestijn is besneden. Elke maand vergaat ze een week van de pijn als ze ongesteld is en ook plassen is niet erg prettig. Wat volgt is een bezoek aan het ziekenhuis, ze laat zich opereren. En eindelijk is ze “normaal”. Ze wordt ontdekt als model en kan daar geld mee verdienen, ontmoet haar man. En krijgt samen met hem een kind. Omdat Waris zelf zoveel problemen heeft gehad en toch nog steeds wel heeft wil ze dit voorkomen voor anderen. Ze laat zich interviewen over haar besnijding. Dit levert veel reacties op. Waris wordt ambassadeur voor de VN – campagne tegen vrouwelijke genitale verminking. Ondertussen heeft ze ook aanbod gekregen van de BBC om een programma te maken over Waris, naar haar geboorteland te gaan en haar moeder op te zoeken. Dit vind Waris hartstikke leuk, want ze haar moeder sinds haar 13e niet meer gezien. Het boek eindigt met een emotionele ontmoeting met haar moeder. 9 Geef je beargumenteerde mening over het boek! Ik vind dit boek een heel mooi, emotioneel boek. Als je sommige stukken leest, kun je jezelf helemaal voorstellen hoe vreselijk dat zou zijn. Hier onder heb ik zo’n stukje getypt. Dit is als Waris vragen krijgt van een collega uit een McDonald’s over hoe het komt dat ze zo lang op de wc zit en hoe het komt dat ze zo’n pijn heeft als ze ongesteld is. Waris probeert uit te leggen dat dat komt omdat ze besneden is. Alleen begrijpt Marilyn dat niet. Maar Marilyn was opgegroeid in Londen en ze had er geen benul van waar ik het over had. “Waarom laat je me het niet zien, Waris? Ik weet echt niet waar je het overhebt. Hebben ze je hier gesneden? Dit? Dat? Wat hebben ze gedaan?” Ten slotte deed ik op een dag mijn broek omlaag en liet het haar zien. Ik zal nooit haar gezicht vergeten. De tranen stroomden over haar wangen terwijl ze zich van mij afwendde. Ik voelde me wanhopig omdat ik dacht: O mijn god, is dit echt zo erg? De eerste woorden uit haar mond waren: “Waris voel jij wel iets?” “Wat bedoel je?” Ze schudde alleen maar met haar hoofd. “Weet je, herinner je je hoe je eruitzag toen je nog een klein meisje was? Voordat ze dit allemaal deden?” “Ja “ “Dat is hoe ik er nu uitzie. Jij bent niet hetzelfde.” Nu wist ik het zeker. Ik hoefde mezelf niet meer af te vragen – met een soort hoop misschien wel – of alle vrouwen verminkt waren op de manier zoals met mij was gebeurd. Nu wist ik zeker dat ik anders was. Ik wenste niemand anders mijn leed toe, maar ik wilde niet alleen staan. “Dus dit is niet met jou gebeurd, niet met jou en niet met je moeder? Ze schudde haar hoofd en begon weer te huilen. “Het is afschuwelijk, Waris. Ik kan niet geloven dat iemand je dit heeft kunnen aandoen.” Dit stuk is zo vreselijk, dat kun je niemand toewensen. Een heel mooi en grappig gedeelte uit het boek vond ik het stukje waarin Waris haar moeder weer ontmoet, er wordt gefilmd voor de BBC. Haar moeder weet niet precies wat er gebeurde en dat vond ik wel lachwekkend. De filmploeg nam enkele scènes van mij met m’n moeder op. Maar mama had nooit eerder een camera gezien en had er een grote hekel aan. Ze zei: “Haal dat ding bij mijn gezicht weg. Ik wil dat niet. “ En dan sloeg ze naar de cameraman. “Waris, zeg hem dat ding bij mijn gezicht weg te halen.” Ik zei tegen haar dat het goed was. “Kijkt hij naar mij? Of kijkt hij naar jou?” “Hij kijkt naar ons allebei. “ “Zeg hem maar dat ik niet naar hém wil kijken. Hij hoort toch niet wat ik zeg he?” Ik probeerde haar uit te leggen wat er gebeurde, maar ik wist dat het hopeloos was. “Ja mama, hij hoort alles wat je zegt,” zei ik lachend. De cameraman vroeg ons telkens waarom we zo lachten. “Gewoon vanwege de vreemde situatie.....” antwoordde ik. Dit stukje vond ik er grappig omdat haar moeder overal zo raar tegenaan keek en eigenlijk bang was voor de cameraman! 4 Verwerkingopdrachten
Categorie 1 eigen mening en inhoud

5 Wat kun je volgens jou van dit boek leren? Motiveer je antwoord (min 20 r.) Je kunt van dit boek leren wat besnijding nu precies is, hoe vreselijk het is om besneden te worden als meisje en dat dit ook echt moet stoppen. Besnijding bij vrouwen kan verschillende dingen inhouden. De meeste meisjes worden besneden tussen de 4 en 10 jaar. Er zijn verschillende vormen van besnijding. De minst ingrijpende schade wordt aangericht door het topje van de clitoris weg te snijden, waardoor het meisje voor de rest van haar leven nooit van seks zal kunnen genieten. De meest extreme vorm van besnijding is infibulatie, die bij tachtig % van de vrouwen in Somalië is uitgevoerd. Deze versie heeft Waris ook ondergaan. De clitoris wordt weggesneden, de kleine schaamlippen worden (gedeeltelijk) weggesneden en de grote schaamlippen worden ruw gemaakt of voor een gedeelte weggesneden, daarna worden de grote schaamlippen aan elkaar vastgemaakt, met alleen nog een gaatje ter grote van lucifer als urinegaatje. Je leert door dit boek hoe erg het om besneden te worden doordat Waris verteld hoe zij zelf besneden is, hoeveel pijn het deed. Hoeveel pijn ze ook na de besnijding nog had. Toen ik dat las dacht ik, dit moet echt stoppen, want zoveel pijn is gewoon niet goed, maar misschien is er nog een goede reden voor of zo. Maar als je dan verder leest blijkt er ook nog geen goede reden voor te zijn. Het is bijvoorbeeld niet hygiënischer, integendeel het is eigenlijk heel onhygiënisch. Want de meisjes worden meestal besneden met een oud scheermesje, een schaar, een scherpe steen of in sommige streken zelfs de tanden van de degene die het meisje besnijdt. De meeste ouders laten hun dochter besnijden om religieuze redenen. Maar ook dit klopt niet, want nergens in de Koran staat vermeldt dat vrouwen besneden moeten worden. Mannen moeten besneden worden volgens de bijbel, vrouwen niet. Nog een andere reden waarom ouders hun kind laten besnijden is om culturele redenen. Veel vrouwen zeggen: ‘ik ben besneden, mijn moeder is besneden, ik laat mijn dochter ook besnijden”. Dat kan dan wel waar zijn, maar de pijn die jij ervan hebt gehad, wil je je eigen kind toch niet aandoen? Ouders besluiten hun dochters ook te laten besnijden omdat ze anders later geen goede huwelijkskandidaat kunnen vinden en dus de familie eer niet hoog kunnen houden. En omdat de ouders zo de bruidsschat mislopen. Wat een grote bron van inkomsten is voor de familie Ze worden door de rest van de stad aangezien als een slet of een hoer. Dat ouders hun dochter laten besnijden zodat ze niet uitgescholden wordt en later kan trouwen, kan ik nog wel gedeeltelijk begrijpen. Want je wilt toch zeker dat je dochter het later goed krijgt en kan trouwen. Maar toch als ze vrouwen besnijding verbieden valt deze reden ook af, want dan word je niet meer als een hoer uitgemaakt, want niemand is dan meer besneden. Ook snap ik niet dat ouders hun kind willen aandoen dat zij geen plezier kunnen hebben van seks. En dat ze geen seks kunnen hebben voor het huwelijk. Waarom zouden ze zich hiermee bemoeien, daar hebben ze toch zeker niks mee te maken. Kortom nog een goede reden om een vrouw te laten besnijden is er niet, laat dit dus stoppen!! Categorie 2: schrijven en tekenen
3 Laat twee hoofdpersonen uit het boek met elkaar corresponderen. Schrijf minstens drie brieven. In dit boek is eigenlijk maar een echte hoofdpersoon en dat is Waris. Daarom laat ik de hoofdpersoon brieven schrijven met een bijpersoon, die een vrij belangrijke rol in haar leven speelt. De persoon waar ze mee schrijft is haar moeder, ze schrijft deze brieven als ze is weggelopen omdat ze niet wilde trouwen met de oude man. Maar eigenlijk kunnen deze brieven nooit door hen geschreven zijn, want hier kunnen ze beiden niet lezen en schrijven. 7 september 1996 Mogadishu
Lieve mama, Hoe gaat het met u? Met mij gaat alles goed. Ik ben nu in Mogadishu bij tante L’uul. Daar ben ik 3 dagen geleden aangekomen. Daarvoor was ik bij mijn zus Aman. Met haar gaat alles goed, ze is getrouwd met een goede, rustige man die hard werk. Van hem heeft ze een paar weken geleden haar eerste kind gekregen, een prachtige dochter. Ik heb haar de eerste weken geholpen om de baby te verzorgen! Toen ik bij Aman was, ben ik ook een dag op bezoek geweest bij grootmoeder. Ik vind haar zo’n goede vrouw. Ze is absoluut een mama. Daarna ben ik naar tante L’uul gegaan. Ik pas overdag op de kinderen, terwijl zij op bezoek gaat bij vriendinnen. Op zich heb ik het best goed maar toch zou ik graag eens iets anders doen dan schoonmaken en oppassen, want haar kinderen zijn niet erg gehoorzaam. Ze zijn verwend en doen gewoon wat ze zelf willen. Ik weet niet hoe lang ik hier nog zal blijven. Hoe gaat met mijn broers en zussen, met mijn vader en familie? Ik hoop dat u snel terug zal schrijven. In’shallah, als god het wil
Veel liefs van je dochter
Waris dirie 24 september 1996
Lieve Waris, Hoe gaat het met jou en waar ben je nu weer? Met mij gaat het wel aardig. Er is alleen wel iets wat ik je moet vertellen. Ik hoop dat je niet al te erg zal schrikken, maar je broer “oude man” en je zus Aman zijn beiden overleden. Oude Man was ziek geworden, we wisten niet wat er aan hem mankeerde. We waren bang dat hij zou sterven, dus hadden we een boodschapper naar Aman gestuurd. Want zij was altijd het sterkste in onze familie, ze wist altijd wat er moest gebeuren. Aman kreeg de boodschap en vertrok zo snel mogelijk naar ons kamp. Toen ze Oude Man naar het ziekenhuis droeg, stierf hij in haar armen. Daardoor raakte ze in shock en zij stierf een paar dagen na Oude Man. Nadat ik dit gehoord had, stortte ik in, en ben ik de woestijn ingevlucht, ik dacht dat ik gek werd. Maar toch ben ik weer boven opgekomen. Ik vond dat jij dit ook moest weten, vandaar dat ik je al zo snel heb teruggeschreven. Lieve Waris beheers je en blijf kalm. Je moeder
3 oktober 1996
Lieve mama, Hoe gaat het met u? Ik hoop beter dan in uw vorige brief. Met mij gaat het weer wat beter. Ik ben enorm geschrokken van uw vorige brief. Ik was helemaal radeloos en in shock. Een week nadat ik de brief had gekregen besloot ik dat ik niet zo wilde lijden. Ik miste jullie verschrikkelijk. Maar op tijd kwam ik op de gedachte dat ik dit niet kon doen. Ik moet jullie steunen, want jullie moeten ook een verlies verwerken. Die avond heb ik besloten dat ik meer wou dan alleen op verwende kinderen passen en schoonmaken. En dat is me gelukt, morgen ga ik met het vliegtuig naar Londen, ik ga werken bij tante Maruim, het blijft schoonmaken maar ik ben weer een stapje dichterbij. Ik blijf waarschijnlijk 4 jaar in Londen. Mama ik hou van je, in’shallah. Je dochter Waris Dirie
Categorie 3: zoeken en vergelijken

2 zoek zakelijk informatie bij het onderwerp van het boek. Bespreek de verschillen tussen het boek en de zakelijke tekst. Ik vond het best wel moeilijk om van deze categorie een opdracht uit te kiezen. Want er was geen recensie te vinden van dit boek. Niet op het internet en ook niet in de bibliotheek. Ik wist ook niet zo snel 2 gedichten over dit onderwerp. Want ik lees eigenlijk nooit gedichten. Songteksten over dit onderwerp bestaan niet. Rollen kiezen voor een korte film over het boek wordt ook al moeilijk, want ik kan me niet indenken dat dit zal gebeuren bij iemand uit mijn klas. Er is geen verfilming van dit boek. En Waris Dirie heeft maar één boek geschreven. Daarom heb ik nummer twee gekozen. Ook dit was nog wel moeilijk. Ik heb de hele krant doorgespit, maar kon niks over dit onderwerp vinden. Toen ben ik maar op het internet gaan zoeken. Toen heb ik wel wat kleine berichtjes gevonden die eigenlijk uit een krant kwamen. Een daarvan heb ik hieronder getypt. Somalische meisjes tegen hun wil besneden
HILVERSUM (28.09.99) - Somalische meisjes met een Nederlands paspoort, worden tegen hun wil in Somalië of Somaliland besneden. Dat blijkt vandaag in een uitzending van de KRO op radio 1. Onder het mom van een vakantie in het land van herkomst worden de meisjes slachtoffer van vrouwenbesnijdenis. Dat overkwam ook de 11-jarige Nasima, die afgelopen zomer gevangen werd gehouden door familie in Somaliland. Volgens haar tante was ze 'verwesterd' omdat ze geen sluier droeg en niet besneden was. Tijdens haar vakantie is ze alsnog, zonder verdoving, besneden en dichtgenaaid. Volgens Ayam Mahamoud van de Somalische stichting Walaaleeye zijn er tientallen slachtoffers in de leeftijd van 10 tot 15 jaar. Geruchten hierover circuleren al langer maar uit schaamte en angst voor hun familie zijn verhalen als die van Nasima nooit eerder in de openbaarheid gekomen. Defence for Children International afdeling Nederland, is geschokt. Volgens directeur Stan Meeuwisse, die de geruchten wel kende maar nooit kon staven, zijn Nasima en andere anonieme Somalische meisjes met een Nederlands paspoort slachtoffer van "zware kindermishandelingen is er sprake van "grove schending van de mensenrechten en de rechten van het kind". Meeuwisse roept de Nederlandse regering op om geld en middelen ter beschikking te stellen om meisjesbesnijdenis te voorkomen. Ook zou er gedegen onderzoek moeten komen naar de gevallen waarin Somalische meisjes met een Nederlands paspoort reeds besneden werden. Nieuwe onthullingen over meisjesbesnijdenissen: ook in ons land worden meisjes slachtoffer van strafbare ingreep
D66 eist hard optreden van het Ministerie van Justitie en bepleit meldingsplicht voor artsen. Het boek en het kranten bericht gaan allebei over de besnijding van vrouwen. In het boek gaat het meer over wat er precies gebeurt. In het krantenbericht gaat het erom dat dit verboden is in Nederland. Daarom werd het meisje meegenomen naar het land van herkomst, bij wijze van vakantie. Daar gebeurde echter iets heel anders. Ze werd daar besneden. Bij Waris ging dit echter heel anders. Ze woonde in Somalië en werd daar ook besneden. Het verschil tussen Waris en het meisje uit het krantenbericht is dat het meisje niet in Nederland woont, naar Somalië “gelokt” werd met een mooie vakantie. En daar vervolgens tegen haar zin wordt besneden. Maar Waris die al in Somalië leefde en er eigenlijk wel naar uitkeek om besneden te worden. Want dan zou ze eindelijk “groot” zijn. Ze wordt dus eigenlijk niet tegen haar zin besneden. Ze kijkt er naar uit omdat ze niet weet wat er zal gebeuren. Een ander verschil wat er naar voren komt is dat je hierdoor weet dat in Nederland de besnijding van vrouwen en meisjes verboden is. Ze mogen hier niet besneden worden en in Somalië wel. Als ouders dan perse willen dat hun dochter besneden moet worden moet ze wel naar Somalië of een ander land waar besnijding van vrouwen is toegestaan. Als ze in Nederland besneden zou worden krijgen haar ouders grote problemen. Ze heeft niks te willen, ze moet gewoon mee. Nog een ander verschil is dat het meisje uit het kranten artikel al 11 jaar is als ze wordt besneden terwijl Waris nog maar 5 jaar is als ze wordt besneden. Hierdoor weet het meisje uit het kranten artikel waarschijnlijk goed genoeg wat die besnijdenis inhoudt. En wil ze niet besneden worden, dan zal ze tegen haar zin worden besneden. Wat ik niet helemaal begrijp is hoe ouders hun dochter toch nog laten besnijden ondanks dat het veel moeilijker wordt als je in Nederland woont. Het hoeft eigenlijk helemaal niet omdat een meisje in Nederland zeker niet als slet of hoer wordt uitgemaakt. Ze wordt eerder raar aangekeken als ze wel besneden is. Je zou toch bijna wel denken dat ze genoeg zijn ingeburgerd om te weten dat besnijden in Nederland absoluut niet normaal is!