Feitelijke gegevens
Titel: Schootgebed
Oorspronkelijke titel: Schoßgebete
Auteur: Charlotte Roche
Verschijningsdatum 1e druk: oktober 2011
Gebruikte druk: 1e
Aantal bladzijden: 268
Uitgeverij: De Bezige Bij
Verfilmd als: nvt
Verslag geschreven door: Kees van der Pol

Biografie auteur

Charlotte Roche (1978) werd in Engeland geboren, maar groeide op in Duitsland. Daar verwierf ze al snel grote bekendheid als presentator voor diverse televisiezenders. Ze werd voor haar televisiewerk onderscheiden met de Grimme-Preis en de Bayerische Fernsehpreis. Charlotte Roche woont in Keulen met haar man en kind. In het cultuurprogramma Aspekte werd Roche omschreven als ‘de belangrijkste Duitstalige schrijfster van onze tijd’.

Ze schrijft boeken met heftige sekspassages. Haar eerste roman “Feuchtgebiete” werd in sommige recensies als pornografie beschouwd.


De flaptekst

Het liefst overdag, met de ramen dicht vanwege de buren. Dat vindt Elizabeth het prettigst. Even de elektrische deken aan en ze kunnen aan de slag. Op zo´n moment pleegt ze verraad aan haar moeder, die Elizabeth van jongs af aan bijbracht dat seks iets slechts is. Gelukkig heeft dat geen nadelige effecten gehad voor Georg en Elizabeth, maar er komt bij een huwelijk meer kijken dan seks. Er moet gekookt worden voor hun dochter Liza, en dan is er nog een ex-man in het spel, de vader van Liza. En Elizabeth zelf heeft last van angsten en herinneringen aan haar vreselijke ouders – sinds het traumatische ongeluk, nu jaren geleden, zijn deze twee zaken onlosmakelijk met elkaar verbonden.
Schootgebed is een unieke roman over het huwelijk en over familie. Radicaal, emotioneel, zelfbewust en boordevol grimmige humor is het een onvergetelijke geschiedenis over een even onverschrokken als kwetsbare vrouw.

Opdracht

“Voor Martin.”

Eerste zin van het boek

'Zoals altijd voor de seks hebben we de twee elektrische dekens in ons bed een halfuur eerder aangezet.'

Quotes

“Daarom ben ik zo kwaad op christenen en ook op vrouwen die siliconen in hun borsten stoppen. Omdat beide de “easy way out”zijn. Christenen verdragen de geestelijke dakloosheid niet, zoals ik die mijn leven lang al bij volledig bewustzijn verdraag: het leven is zinloos, de wereld is zinloos, wij zijn toeval en er is nooit een leven na de dood.

In mijn jeugd was alles veel te opwindend, telkens verhuizingen, telkens wisselende vaders, zodat ik geen andere keus had dan huiselijk worden, tegen reizen en opwinding zijn. Altijd zelf koken. Heel zelden eten laten bezorgen, hoogstens vier keer per jaar, nooit , nooit of te nimmer, alleen over mijn lijk naar Mc Donalds.


Liefde en verliefdheid zijn niet meer dan een filosofische overkoepeling zodat we voor onszelf niet hoeven toe te geven dat we gewoon geil op iemand zijn.

Trivia

Het boek veroorzaakte in Duitsland veel opschudding, net als de eerste roman van Roche “Feuchtgebiete” Maar het boek stond binnen een week nummer 1 op de bestsellerslijst. De eerste druk van de roman in Duitsland had een oplage van maar liefst 500.000 exemplaren.

Voorin staat dat het verhaal gebaseerd is op een ware gebeurtenis. (nl. de dood van haar broers en haar moeder door een ongeluk; dat vond plaats in 2001)

In een interview met het glossy magazine Marie-Claire van 3 november 2011 zegt de schrijfster : Voor mij is schrijven dicht bij jezelf blijven. Het vrouwelijke lichaam is iets wat mij fascineert én ik heb een grote fantasie op het gebied van seks. Ik heb het idee dat seks en relaties tegenwoordig alleen maar over angsten gaan. Het lijkt af en toe alsof we terug zijn in de jaren 50. Alles is zo standaard. Everybody is in love, married, having a child and buy a stupid flat somewhere. Wij vrouwen moeten veel opener zijn en meer genieten van het leven.

Samenvatting

Het eerste hoofdstuk heet “Dinsdag.” De roman begint met een maar liefst 15 pagina’s lange beschrijving van een orale vrijpartij tussen de 33-jarige vertelster Elizabeth Kiehl en haar veel oudere partner Georg. Hij is vijftig jaar en niet de vader van haar kind Liza.

Vlak na de geboorte van zijn eigen zoon zijn Elizabeth en Georg bij elkaar gekomen. Ze beschrijft minutieus de manier waarop ze haar man op orale wijze wil bevredigen. De details zullen we maar buiten deze samenvatting houden. Haar hele houding is er echter op gericht om dienstbaar te zijn aan de wensen van de man. Na het vrijen gaat Georg altijd een uurtje slapen. Aan de andere kant heeft Elizabeth er ook behoefte aan om het eens met andere mannen te proberen.


Meteen al wordt daarnaast duidelijk dat de vertelster een panische angst voor vuur, rook en brand heeft. Ze controleert echt alles goed op die verschijnselen voordat ze het huis verlaat.

Elizabeth wacht tot haar dochtertje Liza uit school komt en rijdt dan naar haar therapeute, mevrouw Drescher. Met haar therapeute praat ze over de relatie met haar moeder, die haar in haar jeugd heeft bijgebracht dat seks met mannen vies is. Iedere keer wanneer Elizabeth seks heeft met mannen, denkt ze dat ze haar moeder daarmee verraadt. Met Drescher praat Kiehl ook over de wens van haar man om samen met haar een hoer te bezoeken. Dat feest staat de volgende dag weer te gebeuren. Het blijft altijd moeilijk om de juiste hoer uit te zoeken, want daarbij speelt voor Elizabeth altijd de gevoelige kwestie van de grootte van de borsten. Zelf heeft ze namelijk niet al te grote borsten en de keus van de hoer wordt daardoor mede bepaald. Te grote borsten zou een belediging voor haar kunnen zijn, maar veel te kleine eveneens. Ze trekt dan ook een opzienbare parallel tussen vrouwen die siliconen in hun lichaam stoppen en Christenen. Christenen verzinnen een alternatief voor een leeg bestaan (de hemel) en vrouwen met kleine tieten willen eigenlijk hetzelfde met siliconenborsten.

Wanneer ze weer thuis is praat ze met Georg en Liza ook over andere huisregels: zo hecht ze er grote waarde aan om met het eten alles goed voor elkaar te hebben. Je mag niet met je bord voor de televisie gaan zitten: ze moeten met zijn drieën aan tafel eten, Mc Donalds is een doodzonde. Zo heeft Elizabeth ook slaaprituelen met Liza afgesproken. Ze moet altijd ’s avonds worden voorgelezen. Uit alles blijkt dat ze waarde hecht aan een gezinssituatie. Dat komt natuurlijk ook wel, omdat ze zelf heeft meegemaakt dat haar ouders gescheiden waren, toen ze nog maar vijf jaar oud was. En bij haar thuis was het daardoor een chaotisch leven, want moeder verkaste steeds van het ene huis naar het andere.

Liza heeft er die dag over geklaagd dat ze jeuk in haar billen had en dat gevoel begint Elizabeth nu ook te krijgen. Ze doet de huistest met een reepje plakband op haar anus . Ze merkt dat er kleine, witte wormpjes uit haar kont kruipen: de bekende aarswormen. Dat betekent wel dat ze de volgende dag niet naar de hoeren kan gaan met Georg, want dat doe je uiteraard niet wanneer je aarswormen hebt. Ze belt ook nog naar haar ex-vriend die ze waarschuwt voor de wormen van Liza.


(flashback) Ze was acht jaar geleden van plan te trouwen met haar vriend, maar op de huwelijksdag toen ze naar Engeland ging en de trouwjurk in de auto van haar broers ook daarnaar toe op weg was via de Eurotunnel, verongelukte die auto en kwamen de drie broers om het leven. De auto was geëxplodeerd: er waren geen lijken meer aanwezig, omdat ze totaal verbrand waren. Dit voorval verklaart natuurlijk meteen het trauma dat Elizabeth heeft met betrekking tot de verschijnselen van rook, vuur en brand. Dat ongeluk betekende ook het einde van de huwelijksdag en ze was nooit meer met die man getrouwd.

Het tweede hoofdstuk heet ‘Woensdag” : Elizabeth heeft de wekker al vroeg gezet. Ze wil namelijk naar de kinderarts om medicijnen te krijgen voor de aarswormen. Dat lukt: ze krijgt een flinke portie en gaat daarna meteen langs haar ex, die Stefan blijkt te heten. Hij zal de komende twee dagen voor Liza zorgen. De pillen zullen meteen resultaat hebben en daardoor kan ze waarschijnlijk op donderdag al naar het bordeel. Vervolgens rijdt ze naar mevrouw Drescher.

Maar ze denkt in dit deel voornamelijk terug aan acht jaar geleden toen ze een dag na het ongeluk haar verbrande moeder onder ogen moest komen. Die had drie zoons verloren, overigens van drie verschillende mannen. Alleen de oudste was een echte broer van Elizabeth. Eerst geeft ze aan de hand van getuigenverklaringen weer hoe het ongeluk heeft plaatsgevonden: een vrachtwagen had de auto geraakt en er was veel benzine gelekt, waarna de auto ontploft was. Moeder en schoondochter waren er uitgeslingerd. In dit deel klaagt Elizabeth ook de media sterk aan: er is een krant (Druck-Zeitung) die een interview methaar wil, toch een nare reportage plaatst en er is een tv-zender die stiekem opnamen van haar moeder maakt. De haat voor de media springt uit de regels naar voren.
Ook bij de begrafenis is er het een en ander mis. De begrafenis wordt door het inhuren van beveiligingsbeambten beschermd tegen de sensatiepers. En de vader van Elizabeth wil niet dat zijn nieuwe vrouw op de kaart komt te staan. De dag na het ongeluk en na de bruiloft hebben Stefan en Elizabeth onbeschermd seks en daaruit is Liza voortgekomen. Vervolgens kon ze nooit meer met Stefan bij elkaar zijn: het ongeluk staat tussen hen in..

Ze rijdt intussen weer naar haar therapeute. Bij mevrouw Drescher komen haar angsten naar voren: ze lijdt aan achtervolgingswaanzin door de media. Ook is ze bang dat Georg haar dochtertje zal misbruiken en daarom controleert ze hem daarop. Maar ook is ze bang dat ze zelfmoord zal plegen. Na het ongeluk is ze in therapie gegaan en is ze is al jaren erg blij met Agnetha Drescher. Ze zegt ook al dat ze haar testament wil veranderen: haar beste vriendin Cathrin zal eruit moeten: ze wil met haar breken. Waarom wordt niet meteen duidelijk. Er komen andere wensen bij haar op. Haar man Georg wil het ook met hoeren doen en ze gaat mee op bordeelbezoek, ze is dan onderdeel van het seksspel. Maar dat houdt in dat ze het eigenlijk zelf ook met andere mannen wil doen: het liefst met mannen die ze kent.


Ze vertrouwt Georg toch niet helemaal, want hij is erg goed in bed. Wanneer ze een keer een paar dagen weg moet, is ze bang dat hij pornofilms zal kijken en ze verzamelt bewijs dat hij dat inderdaad heeft gedaan. Ook wordt uit haar monoloog duidelijk dat ze het zoontje van Georg, de kleine Max, haat en wel vanwege het feit dat Max hem bindt aan zijn ex-vrouw. Terwijl ze erg slordig is in het huishouden, is Georg juist heel netjes en ook daaraan ergert ze zich enorm. Dan komt er een nieuwe frustratie boven. De eerste keer dat ze met Georg onbeschermd vrijde, was het meteen raak. Hij wilde echter geen kind meer en drong aan op een abortus. Dat heeft ze voor hem gedaan, maar dat vreet wel aan haar. ’s Avonds gaan ze eten in een pizzeria en een filmpje bekijken.

Op “Donderdag” slapen ze eerst wat uit, voordat ze besluiten naar het bordeel van “Paradise” te gaan. Ze lunchen wat in een restaurant daartegenover en Georg gaat eerst een hoer uitzoeken. Hij heeft een Braziliaanse gekozen met kleine, stevige tieten. Daarna gaan ze naar binnen en er volgt een nieuwe zeer erotisch beschreven scène met een triootje. Ook deze details worden niet in dit verslag opgenomen. Ze vertelt dat ze altijd bezig is met twee vrouwen die meekijken over haar schouder: haar moeder die het maar vies vindt en de vertegenwoordigster van de emancipatiebeweging in Duitsland. Alice Schwarzer. Maar aan beide vrouwen heeft ze “schijt.”

Na de seks in het bordeel gaat Elizabeth (jawel) weer naar Mevrouw Drescher. Dan blijkt dat haar beste vriendin haar de afgelopen jaren haar een eetprobleem heeft bezorgd. Die leed zelf aan anorexia. Ze wil nu los van deze Cathrin komen en daarom moet ze uit het testament geschrapt worden. Ze houdt het feit nog even verborgen voor Georg, want die vindt het niet goed dat ze zo met de dood bezig is.

Intussen volgt een hele verhandeling over (b)anale seks, naar aanleiding van wat ze die ochtend in “Paradise” hebben uitgevogeld. Wel komt opnieuw naar voren dat Elizabeth het graag met andere mannen
wil doen. Bijvoorbeeld met naaste vrienden. Er belt net een vriend van Georg aan met wie ze het dus wel zou willen doen. In het laatste deel van dit hoofdstuk zegt Georg dat hij een mooie verzamel dvd met porno uit de zeventiger jaren heeft klaarstaan. Als de man aan de deur weg is, gaat de dvd aan. “Jetzt geht wieder los.” De trip (lees: vlucht) uit de werkelijkheid kan weer beginnen.

Titelverklaring
“Schootgebed” is een vrijwel letterlijke vertaling van de Duitse titel “Schoßgebete”. Het is wel een woordspeling op “schietgebed” , maar het woord heeft er niet echt mee te maken. De schoot is het gebied van het kruis van de vrouw en betreft dus meer de seksuele kant van de vrouw dan de religieuze. Het woord zelf komt niet in de tekst voor. Waarschijnlijk is er ook nog een verwijzing naar de opmerkingen over christenen aan wie Elizabeth een grondige hekel heeft.


Lijst met belangrijkste personages/karakters