Einstein uberquert die Elbe bei Hamburg door Siegfried Lenz

5.2 Personages
5.2.1 Karakterbeschrijving en -ontwikkeling
Elke Bruhns is een zestienjarige milieuactiviste. Ze is tegen atoomenergie en tegen de bouw van de nieuwe kerncentrale Barkum-Süd. Tien jaar lang waren Hansi Wilms en zij de beste vrienden geweest, wat ophield toen zij naar het Gymnasium ging en hij naar de Hauptschule. Zij is een rond karakter. Je leert veel over haar verleden en over haar karakter. Ze heeft een sterk verlangen om zelfstandig te zijn en gedraagt zich ook zoveel mogelijk zelfstandig. Ze kan snel boos worden als iemand negatief is over haar mening over kernenergie. In andere gevallen is zij een vrij rustig en nadenkend persoon, dat eerder voor woorden dan daden kiest. Terwijl zij zich eerst niet zo druk maakte om Hansi en zich juist aan hem irriteerde, begint zij zich op een gegeven moment zorgen om hem te maken en gaat ze naar hem op zoek.
Hansi Wilms is ook zestien jaar oud. Hij was tien jaar lang Elke’s beste vriend. Hij wil haar liefde graag terug. Hij verlangt hier zo sterk naar en is hier zo druk mee bezig dat dit alles is wat hem drijft. Al speelt hij dus een grote rol in het verhaal, toch is hij een type. Zijn verhaal bestaat uit weinig meer dan zijn plan om indruk op Elke te maken, dat uiteindelijk grandioos mislukt. Je leert echter nog één verlangen van hem: piloot worden. Dit heeft echter ook te maken met zijn liefde voor Elke. Hij verandert maar weinig in het verhaal, al raakt hij wel bewusteloos en gewond en sterft hij uiteindelijk. Het bijzondere hieraan is dat hij sterft door de ontploffing die hij veroorzaakte, niet door radioactiviteit.
Karl-Heinz Heilmann is een ongeveer dertig jaar oude man die werkzaam is als ambtenaar. Hij is geboren en ging naar school in de wijk Altona in Hamburg, wat hij blijkbaar ziet als een reden voor anderen om hem minderwaardig te vinden. Hij raakt snel geïrriteerd door het gedrag van mensen uit duurdere wijken, zoals Pöseldorf. Deze spreken bijvoorbeeld veel met Engelse woorden. Heilmann probeert zich op te werken en denkt zelf dat hij een zeer slim en sluw persoon is, die alle mensen zomaar naar zijn hand kan zetten. Dit valt soms echter tegen. Hij lijkt snel een hekel te krijgen aan mensen die belangrijker zijn dan hij, waarschijnlijk omdat hij zelf eigenlijk zo belangrijk zou willen zijn. Deze haat blijkt soms echter onterecht te zijn. Verder is hij een vrij rustig man, erg zelfverzekerd, zeer nadenkend en met een hoge eigendunk. Voor zijn politieke carrière wil hij nogal wat risico’s nemen en moeite doen, maar als hij dan uiteindelijk geconfronteerd wordt met de gevolgen van zijn keuzes, krijgt hij het al snel benauwd. Heilmann is dus een rond karakter, aangezien er zoveel over hem duidelijk wordt gemaakt.
Heidelinde Zimmer, ook wel Zimmerlinde genoemd, is de vrouwelijke collega van Heilmann. Op een gegeven moment blijkt dat ze vrij gezet moet zijn en dat ze graag drinkt, maar daarbij blijkbaar niet goed let op hoeveel ze drinkt en wat daar de gevolgen van kunnen zijn. Ze begint namelijk ongegeneerd te flirten met Hamacher. Voor de rest is er vrij weinig over haar bekend, vandaar dat ze ook een vlak karakter is. Ze wordt niet beschreven aan de hand van of gedreven door één bepaalde karaktertrek, dus ze is geen type. Tijdens het verhaal verandert ze niet.
Dr. Bernhard Hamacher is een hoog aangeschreven, goed gekwalificeerde en vooruitstrevende wetenschapper en kernfysicus. Er is verder vrij weinig met zekerheid over hem te zeggen, behalve dat hij uit de Hamburgse wijk Pöseldorf komt en Heilmann denkt dat een vriendschap met Hamacher goed zal zijn voor zijn politieke carrière. Bovendien lijkt Hamacher een vrij rijk man, te oordelen naar de beschrijving van zijn woning, en lijkt hij aardig, netjes en sociaal te zijn, al kan hij ook plots de omschakeling maken naar serieus en zakelijk. Hij ontwikkelt zich niet in het verhaal. Hij is een vlak karakter.
Carsten of Onkel Herbert is een vlak karakter. Je weet van hem dat hij voor kerncentrales is, aangezien deze van economisch groot belang zouden zijn en omdat hij als beveiliger in Barkum-Nord werkt. Ook weet je dat hij ongeveer zestig jaar oud is, Elkes oom is en een houten been heeft (omdat hij zijn been verloor door een bom). Verder is hij alleen aan het eind van het verhaal belangrijk, waar blijkt dat hij zijn leven durft te geven voor Elke. Of hij bijvoorbeeld erg gastvrij en aardig is, krijg je niet te weten. Omdat zijn persoonlijkheid zo onbekend is, is hij een vlak karakter. In tijd dat hij in het verhaal speelt, ontwikkelt hij zich niet.
Frank ‘Frankie’ Fonck is een beveiliger van Barkum-Nord. Hij houdt ervan om met zijn dienstpistool te spelen en droomt ervan ooit nog eens terroristen neer te kunnen schieten. Aangezien die droom elke keer terugkomt en dit zijn denken en ook deels zijn handelen lijkt te bepalen, is hij een type. Hij speelt dan ook een vrij kleine rol en ontwikkelt zich niet. Rainer Mohl is degene die in de kerncentrale de meet- en regelsystemen in de gaten houdt en dus als eerste een melding krijgt als er iets mis is. Hij lijkt zijn baan te haten, maar kan gelukkig onder werktijd rondjes rijden op zijn bureaustoel en genieten van de hele diners die zijn liefhebbende vrouw hem meegeeft naar zijn werk. Hij is een vlak karakter. Je weet dat hij aan het werk is en wat hij voelt als de foutmeldingen binnenstromen (paniek), maar je weet niet wat zijn karaktertrekken zijn en wat hij bijvoorbeeld graag doet in zijn vrije tijd. De enige verandering in zijn personage is dat hij eerst rustig en verveeld was en uiteindelijk gehaast en bang wordt als er een kernsmelting dreigt.
De bemanning van La Paloma: een groep van vier vrij jonge volwassenen (Inger, Ulli, Marlies en Peter), die zich voordoen als feestende jongeren om maar zo weinig mogelijk aandacht te trekken. Ze zijn van plan een veldslag tussen de politie en het protestdorp uit te lokken met de raket die ze afvuren. De een is wat rustiger of juist bezorgder dan de ander, maar aangezien je verder vrij weinig over de vier te weten krijgt, zijn zij allemaal vlakke karakters. Zij ontwikkelen zich ook niet.
Kramm en Krause zijn twee politieagenten in burger die op patrouille zijn rondom
Barkum-Nord. Krause lijkt netter opgevoed, oplettender en zachtaardiger dan Kramm. Verder leer je zo goed als niks over hun karakters en de ontwikkeling van beide heren, dus zijn dit duidelijk vlakke karakters.
Jürgen en Norbert zijn de twee politieagenten die de raket van La Paloma vinden. Zij ontwikkelen zich niet, aangezien ze maar heel kort voorkomen in het verhaal en niet zo belangrijk zijn. Je weet zo weinig over ze dat ze heel duidelijk vlakke karakters zijn.
Körner is een collega van Heilmann. Hij heeft voor de zoveelste keer last van een galkoliek, wat volgens Heilmann opvallend vaak gebeurd als Körner iets vervelends zou moeten doen. Hij heeft echter daadwerkelijk last van een koliek én griep. Hij ontwikkelt zich niet tijdens het verhaal. Hij lijkt wel erg eigenwijs en redelijk zelfverzekerd te zijn, maar deze kenmerken en de rest van zijn karakter worden niet echt uitgewerkt, dus is hij een vlak karakter. Verder heb je ook nog de bewoners van het protestdorp, waar vrij weinig van bekend is. Je krijgt in ieder geval te weten dat er veel vrouwen en kinderen bij zijn en dat deze bewoners niet de beste timmerlieden zijn. Bovendien weet je dat iemand genaamd Jens de baas van het dorp is. Hij heeft haast met de bouw van het dorp en maakt zich zorgen over de komst van de politie en de aandacht die het dorp van de media zal krijgen. Uiteindelijk stemt hij zich echter toch tevreden met wat de demonstranten die dag bereikt hebben in het dorp. Ook ene Dörte woont in het dorp. Zij blijkt een extreem verlangen naar sociaal en lichamelijk contact te hebben. Dat ze eerst op zoek is naar dit contact en dit uiteindelijk vindt in het huis met alle kinderen, is haar enige ontwikkeling. Alle bewoners zijn vlakke karakters en ontwikkelen zich maar weinig.

5.2.2 Onderlinge relaties
Elke Bruhns en Hansi Wilms zijn maar liefst tien jaar lang de beste vrienden geweest, wat ophield toen ze naar andere scholen toegingen. Hansi is smoorverliefd op Elke en doet alles wat hij kan om indruk op haar te maken en haar voor zich te winnen. Jammer genoeg (voor hem) begint Elke hem eigenlijk steeds irritanter te vinden. Toch gaat ze naar hem op zoek als ze denkt dat hij van plan is om de kernreactor te bekladden en ze vreest dat hij zich flink in de nesten heeft gewerkt.
Carsten heeft ook met hen te maken, aangezien hij de oom van Elke is en een soort tweede vader voor haar is. Omdat Elke en Hansi zoveel met elkaar omgingen in het verleden, kenden Carsten en Hansi elkaar ook erg goed. Zo goed zelfs, dat Hansi Carstens gewoonten kent en daardoor weet dat hij veilig is als hij zich achterin diens auto verstopt. Zo belandt Hansi op het terrein van de kerncentrale. Daar werken Carsten en Rainer Mohl, die dus collega’s van elkaar zijn, maar slechts kort contact met elkaar hebben en elkaar niet zo heel goed lijken te kennen. Frankie Fonck is ook hun collega, aangezien hij, net als Carsten, in de beveiliging werkt. Frankie moet bij elk controlepunt aan Carsten doorgeven of alles in orde is of niet. Hij krijgt niet te maken met Rainer Mohl, maar wel met Hansi, aangezien hij degene is die Hansi uiteindelijk onderin de elektriciteitsruimte op het terrein vindt. Heilmann geeft zijn toespraak op de bijeenkomst waar Elke ook bij aanwezig is, maar ze maken geen kennis met elkaar. Hij verergert waarschijnlijk voor alle personages de gevolgen van de kernsmelting (veroorzaakt door Hansi), omdat hij zegt een noodplan te kennen, maar eigenlijk bluft en nooit een noodplan door laat voeren. Daardoor worden verschillende belangrijke (evacuatie)maatregelen niet op tijd getroffen. Heilmann werkt natuurlijk samen met Heidelinde. Zij drinken na de bijeenkomst nog wat na bij dr. Hamacher thuis. Heidelinde flirt hierbij met Hamacher, terwijl Heilmann zoals altijd probeert om zijn carrière te stimuleren.
Deze keer doet hij dat door vriendschappelijk om te gaan met Hamacher.
Alle personen krijgen natuurlijk te maken met de gevolgen van de ontploffing die door Hansi werd veroorzaakt, maar Hamacher is degene die de kernreactor moet onderzoeken (waarbij hij degene is die Heilmann toestemming geeft diens noodplan door te voeren). Hierdoor krijgt Rainer Mohl, die de storingen als eerste waarnam, ze eerst wegzette als fouten en daarna toch maar zijn baas inlichtte, ook te maken met Hamacher. Hij moest namelijk wachten op de conclusies van Hamacher en zijn baas, die de reactor inspecteren, voordat hij weet wat hij moet doen.
De bemanning van La Paloma en de agenten Kramm, Krause, Jürgen en Norbert hebben vrij weinig te maken met de rest van de personages. Kramm en Krause ontdekken en ontmoeten de dorpsbewoners wel, maar ze ontmoeten Jürgen en Norbert niet. Bovendien staan ze met hun auto aan het eind van het verhaal zowat naast Elke en Carsten, maar verder hebben zij met niemand iets te maken. De bemanning van La Paloma zit echter helemaal alleen op hun schip, waardoor de bemanning geen contact heeft met de andere personages, die op het land verblijven.
Heilmann, Heidelinde en Hamacher ontmoeten Hansi en Elke nooit. In het verhaal wordt bovendien nooit vermeld of Hamacher en Carsten elkaar ontmoet hebben, al was de kans op een ontmoeting aanwezig. Ze zijn namelijk beide in de kerncentrale en Hamacher ontmoette in ieder geval Carstens baas. Heilmann en Heidelinde ontmoeten Carsten echter zeker niet. Körner is natuurlijk de collega van Heilmann en Heidelinde, maar het is niet duidelijk of hij ooit aankomt bij hun of dat hij tijdens het verhaal contact met hun heeft. Aangezien hij wel naar hen toegaat, kan hij wel door hen geïnformeerd zijn. Hij ontmoet geen van de andere personages.

5.3 Tijd en tijdsvolgorde
Het boek gaat onder andere over kerncentrales, de gevaren daarvan en de protesten ertegen. Dit zijn onderwerpen die zeer actueel waren toen dit boek werd geschreven (1982). Bovendien wordt vermeldt dat de protesten tegen het gebruik van teveel plastic net waren afgelopen. Wat de doorslag geeft zijn pagina’s 57 tot en met 65 (het stuk ‘Zeit: NULL MINUS 03.18.00’). In dit stuk wordt namelijk vermeld dat de gebeurtenissen in Gorleben en de daar opgerichte Republik Freies Wendland nog vers in het geheugen lagen en dat het protestdorp in Barkum hier een herhaling van is. Het is dan ook zeer waarschijnlijk dat dit boek zich afspeelt in de periode tussen 4 juni 1980 (toen het dorp in Gorleben ontruimd werd) en 1982. Het is zeker niet later in de jaren tachtig, omdat het een actueel onderwerp was en Heinz
Knappe ook geen glazen bol had. Later in de jaren tachtig zouden de gebeurtenissen in Gorleben natuurlijk ook niet meer vers in het geheugen liggen. Het kan in het verhaal dus wel 1980, 1981 of 1982 zijn geweest, want preciezere aanwijzingen voor de tijd worden niet gegeven.
Het verhaal is bijna geheel chronologisch geschreven. Af en toe lijkt het alsof kleine delen van hoofdstukken op hetzelfde moment plaatsvinden, maar verder is het boek perfect chronologisch. Het begint bij ‘Zeit: NULL MINUS 06.28.00’ en eindigt ongeveer bij plus 00.00.01 (‘Es war schon NULL PLUS 00.00.01, und die Zeit tickte weiter.’ (p. 141)). De vertelde tijd duurt dus ongeveer 6 uur en 28 minuten. Het verhaal kent geen heel uitgebreide flashbacks of flashforwards. Af en toe wordt er in één of enkele regels verwezen naar zaken uit het verleden, maar dit duurt nooit lang. Hier en daar staat er ook in een paar zinnen een verwijzing naar de komende radioactieve neerslag, zoals ‘In sechseinhalb Stunden würde er keinen Regen mehr wollen.‘ (p. 7) en ‘Im Radio waren keine Niederschläge angesagt’ (p. 65). De eerste is een flashforward van enkele regels, de tweede is slechts één zin. Op pagina 5, de korte introductie van de personages, staan ook nog enkele verwijzingen naar gebeurtenissen die pas later in het boek plaatsvinden.
Alle hoofdstukken van worden in zo goed als dezelfde snelheid verteld. Dit is zo ongeveer een beschrijving van elke minuut, zonder sprongen in de tijd. Tussen deze hoofdstukken vinden natuurlijk wel sprongen in de tijd plaats, al zijn ook die maar klein. In de tekst zelfs zijn dus geen tijdversnellingen of -vertragingen aan te wijzen.
De verteltijd duurde dit keer zowaar langer dan de vertelde tijd. Ik deed er namelijk zo’n zeven à acht uur over om mij door het verhaal heen te werken, terwijl de vertelde tijd dus 6 uur en 28 minuten duurde.

5.3 Tijd en tijdsvolgorde
Het boek gaat onder andere over kerncentrales, de gevaren daarvan en de protesten ertegen. Dit zijn onderwerpen die zeer actueel waren toen dit boek werd geschreven (1982). Bovendien wordt vermeldt dat de protesten tegen het gebruik van teveel plastic net waren afgelopen. Wat de doorslag geeft zijn pagina’s 57 tot en met 65 (het stuk ‘Zeit: NULL MINUS 03.18.00’). In dit stuk wordt namelijk vermeld dat de gebeurtenissen in Gorleben en de daar opgerichte Republik Freies Wendland nog vers in het geheugen lagen en dat het protestdorp in Barkum hier een herhaling van is. Het is dan ook zeer waarschijnlijk dat dit boek zich afspeelt in de periode tussen 4 juni 1980 (toen het dorp in Gorleben ontruimd werd) en 1982. Het is zeker niet later in de jaren tachtig, omdat het een actueel onderwerp was en Heinz
Knappe ook geen glazen bol had. Later in de jaren tachtig zouden de gebeurtenissen in Gorleben natuurlijk ook niet meer vers in het geheugen liggen. Het kan in het verhaal dus wel 1980, 1981 of 1982 zijn geweest, want preciezere aanwijzingen voor de tijd worden niet gegeven.
Het verhaal is bijna geheel chronologisch geschreven. Af en toe lijkt het alsof kleine delen van hoofdstukken op hetzelfde moment plaatsvinden, maar verder is het boek perfect chronologisch. Het begint bij ‘Zeit: NULL MINUS 06.28.00’ en eindigt ongeveer bij plus 00.00.01 (‘Es war schon NULL PLUS 00.00.01, und die Zeit tickte weiter.’ (p. 141)). De vertelde tijd duurt dus ongeveer 6 uur en 28 minuten. Het verhaal kent geen heel uitgebreide flashbacks of flashforwards. Af en toe wordt er in één of enkele regels verwezen naar zaken uit het verleden, maar dit duurt nooit lang. Hier en daar staat er ook in een paar zinnen een verwijzing naar de komende radioactieve neerslag, zoals ‘In sechseinhalb Stunden würde er keinen Regen mehr wollen.‘ (p. 7) en ‘Im Radio waren keine Niederschläge angesagt’ (p. 65). De eerste is een flashforward van enkele regels, de tweede is slechts één zin. Op pagina 5, de korte introductie van de personages, staan ook nog enkele verwijzingen naar gebeurtenissen die pas later in het boek plaatsvinden.
Alle hoofdstukken van worden in zo goed als dezelfde snelheid verteld. Dit is zo ongeveer een beschrijving van elke minuut, zonder sprongen in de tijd. Tussen deze hoofdstukken vinden natuurlijk wel sprongen in de tijd plaats, al zijn ook die maar klein. In de tekst zelfs zijn dus geen tijdversnellingen of -vertragingen aan te wijzen.
De verteltijd duurde dit keer zowaar langer dan de vertelde tijd. Ik deed er namelijk zo’n zeven à acht uur over om mij door het verhaal heen te werken, terwijl de vertelde tijd dus 6 uur en 28 minuten duurde.

5.4 Plaats/ruimte
Het verhaal speelt zich af in de buurt van Hamburg, in het fictieve dorp Barkum, maar af en toe ook in Hamburg zelf. Dit wordt gewoon letterlijk verteld. Er wordt ook gesproken over een dorp als het over Barkum gaat. Deze lijkt vrij dicht in de buurt van Hamburg te liggen, aangezien Heilmann en Heidelinde zich 5 uur en 32 minuten voor de ramp klaarmaken om naar een bijeenkomst in Barkum te gaan en hier 24 minuten later (05.08.00) al zijn en dan zelfs al klaarstaan om te beginnen met de bijeenkomst. Het dorp is waarschijnlijk niet zo groot. Er wordt namelijk verteld dat vanaf het huis van Hansi, in Barkum, ‘alles’ kilometers verderop is. Met ‘alles’ wordt hier natuurlijk verwezen naar die dingen, die een beetje belangrijk of leuk zijn. Daaronder valt ook de kerncentrale, wat niet zo gek is, omdat kerncentrales nooit middenin woonwijken staan.
Op het terrein van kerncentrale Barkum-Nord speelt zich ook een groot en belangrijk deel van het verhaal af. De omgevingen worden echter niet erg uitgebreid beschreven, waardoor het niet goed duidelijk is hoe Barkum en de kerncentrale eruitzien.

Dit wil je ook lezen:

Online oplichting

6. De achtergronden
6.1 De thematiek
Het boek gaat duidelijk over protesten/weerstand tegen kernenergie, over een kernramp en ook een beetje over de (hopeloze) liefde. De protesten zie je duidelijk terug in het protestdorp, Hansi die de reactor wil bekladden, Elke die fel tegen Barkum-Nord is en de bemanning van La Paloma. De kernramp is natuurlijk de kernsmelting en daaropvolgende radioactieve neerslag die beide veroorzaakt zijn door Hansi. Hansi is ook degene die liefde als een redelijk belangrijk thema toevoegt, omdat hij handelt vanuit zijn liefde voor Elke, waardoor hij uiteindelijk de ramp veroorzaakt.
Andere personages voegen nog hun eigen kleine thema’s toe, die alleen belangrijk zijn in de hoofdstukken waarin zij verschijnen, zoals Heilmann (carrière maken) en Frankie Fonck (moordlust en/of obsessie).
Het verhaal is in één lange zin: een jongen probeert tevergeefs zijn oude jeugdliefde, die tegen kernenergie is, terug te winnen door indruk op haar te maken door een kernreactor te bekladden, waarbij hij per ongeluk een kernramp veroorzaakt, die mede door radioactieve neerslag en egoïstisch handelen van meerdere personen de plannen van alle personages verpest.
6.2 Motto
Dit boek heeft geen motto.

6.3 Opdracht
Bei Hamburg leichter Niederschlag is aan niemand opgedragen.

6.4 Vertelsituatie en perspectief
Er is sprake van een auctoriale vertelinstantie. Dit wordt al op de eerste bladzijde van het verhaal duidelijk, als er staat ‘In sechseinhalb Stunden würde er keinen Regen mehr wollen. Aber das wußte er jetzt noch nicht.’ (p. 7) Dit duidt natuurlijk op een alwetende verteller, aangezien het personage iets dus nog niet wist en dit zelf naderhand nooit heeft kunnen opschrijven, aangezien hij hoogstwaarschijnlijk stierf. Aangezien deze verteller zichzelf nooit benoemt (er is dus nooit sprake van een ‘ik’ of ‘wij’), maar wel over iedereen als ‘hij’ en ‘zij’ spreekt, moet het dus wel een auctoriale vertelinstantie zijn. Dit valt ook op in de stukjes verhaal waarin Hansi bewusteloos is. Op die momenten wordt er van alles gezegd over zijn omgeving, hoe hij er aan toe is en wat bijvoorbeeld zijn overlevingskansen zijn. Dat zijn echter allerlei zaken waar Hansi zelf (of iemand anders) op dat moment geen weet van kon hebben en ook nooit weet van zal hebben, aangezien Hansi bewusteloos was toen hij werd gevonden en dat blijft totdat hij sterft.
Het perspectief ligt wisselend bij verschillende verhaalfiguren. Steeds als er weer een nieuw hoofdstukje begint, dus als er een nieuwe tijd vermeld wordt, ligt het perspectief weer bij een ander personage. Natuurlijk komen verschillende personages vaker terug, maar er blijft het hele verhaal sprake van een groeiend aantal verhaalfiguren met hun eigen hoofdstuk.

6.5 Verhaalopbouw
Het verhaal kent een opdeling in hoofdstukken. Deze zijn niet genummerd, maar hebben telkens een tijd en beginnen, op het laatste hoofdstuk, na met ‘Zeit: NULL MINUS’. Het laatste hoofdstuk heet ‘Zeit: PLUS MINUS 00.00.00’. In totaal kent het boek 34 hoofdstukken. Deze duren niet allemaal even lang. Sommige duren zo’n tien minuten, andere duren slechts één minuut. Ook wat betreft het aantal bladzijden verschillen ze. Het ene is zeven bladzijden lang, het andere slechts één. Hoe dichter het boek het einde nadert, hoe minder tijd de hoofdstukken in beslag nemen.
Bei Hamburg leichter Niederschlag kent geen proloog en geen epiloog. Na het verhaal komt alleen een vermelding dat het werk science-fiction is en niemand weet wanneer, of en hoe de volgende kernramp plaatsvindt en dat deze niet zo hoeft te verlopen als de ramp beschreven in het boek. Dit is echter geen deel van het verhaal.