Primaire gegevens
Auteur: Bernhard Schlink
Titel: Der Vorleser
Geschreven in: 1995
Verschenen in: Buchfinken-serie1999, nummer 2
Aantal blz.: 160
Leestijd: 2 minuten per bladzijde, in totaal ongeveer 5 uur en 30 minuten
Begonnen op: 9 februari 2000
Uitgelezen op: 12 februari 2000 Verantwoording van mijn keuze
Ik heb dit boek gekozen uit de Buchfinken-serie 1999. Van de serie waren er drie boeken. Daarvan had ik er al twee gelezen; Die letzten Kinder von Schewenborn en die WeiBe Rose. Nu wilde ik gewoon het derde boek ook gelezen hebben en dus ben ik begonnen aan Der Vorleser. Verwachtingen vooraf
Toen ik aan het boek begon had ik zoiets van: het zal vast wel een leuk boek zijn want die andere twee boeken waren ook niet bepaald tegengevallen. Ik ben er dus met veel plezier in begonnen te lezen. Ik keek er niet tegenop, ik had er geen negatieve kijk op. Een tijdje geleden vond ik alle Duitse boeken saai maar sinds ik wat meer Duitse boeken lees weet ik dat er wel degelijk mooie, spannende en natuurlijk goede boeken zijn. Eerste reactie achteraf

Ik vond dit werk: (1 = niet, 2 = een beetje, 3 = erg) Spannend 3 Grappig 1 Interessant 3
Meeslepend 3 Realistisch 3 Origineel 3
Ontroerend 3 Fantasierijk 2 Goed te begrijpen 3
Dit werk heeft mij best wel aan het denken gezet. Ik heb daardoor dan ook iets aan dit werk gehad. Dit werk spreekt me heel erg aan omdat ik hou van drama en van relaties. Dat zijn hele realistische onderwerpen en dat trekt mij gewoon heel erg aan. Samenvatting van de inhoud
In het eerste deel van het verhaal (het boek bestaat namelijk uit drie delen) gaat het over een, in het begin dan nog, vijftienjarig jongen, genaamd Michael. Hij wordt verliefd op een vrouw van bijna dertig en zij heet Hanna. Hanna en Michael hebben een intieme verhouding in het geheim. Samen hebben Hanna en Michael een vast ritueel: eerst leest Michael aan Hanna uit wereldliteratuur voor, daarna gaan ze baden en douchen en dan bedrijven ze de liefde. Maar Michael moet nog gewoon naar school en Hanna werkt als conductrice in een tram. Michael probeert na schooltijd zoveel mogelijk bij Hanna te zijn en iedere keer moet hij weer voorlezen. Samen gaan ze ook een keer op vakantie en ze maken een grote fietstocht. Het valt Michael niet op dat hij alle bordjes en kaartjes steeds moet voorlezen. Toen ze weer een tijdje terug van hun vakantie waren verdwijnt Hanna ineens. Michael heeft geen idee waarom, ze is gewoon weggetrokken uit haar flat en ze heeft geen bericht voor Michael achtergelaten. In het tweede deel van het boek probeert Michael haar te vergeten en hij gaat door met zijn leven. Jaren later komt hij Hanna plotseling tegen bij een proces tegen bewakers van concentratiekampen. Michael was student rechten geworden en hij moest dit proces bijwonen. Hij herkent Hanna meteen onder de aangeklaagden. Het wordt Michael duidelijk dat Hanna bij de SS heeft gewerkt. Gedurende het proces, dat hij aandachtig volgt, wordt hem eindelijk duidelijk dat Hanna analfabeet is. Nu begrijpt hij dat Hanna toendertijd gevlucht was omdat ze promotie zou krijgen en ze een cursus moest volgen en ze wilde niemand laten weten dat ze analfabeet was. Daarom was ze dus maar kampbewaakster geworden omdat ze niet kon lezen en schrijven. En hij begreep ook waarom hij altijd moest voorlezen. Tijdens het proces schaamt Hanna zich weer, voor de zoveelste keer, voor haar analfabetisme en zij kan zich niet goed verdedigen. Ze neemt de schuld op zich en zo komt ze in de gevangenis terecht. In het derde deel van het boek is beschreven hoe Michael probeert weer een nieuw leven te krijgen, zonder Hanna. Hij ontmoet Gertrud, ze trouwen en zij krijgt een kind van hem, Julia. Maar Michael kan Hanna niet vergeten, hij scheidt van Gertrud en hij zoekt weer contact met Hanna terwijl zij in de gevangenis zit. Hij stuurt haar cassettebandjes met zelf ingesproken wereldliteratuurboeken. Hanna bestelt de boeken en met het cassettebandje en het boek leert ze lezen en schrijven. Na een hele tijd bezoekt Michael haar pas. Hij wil haar helpen om zich op het leven na de gevangenis voor te bereiden. Maar Hanna is aan het eind van haar leven. Ze heeft het lichamelijk en psychisch gehad en op de dag dat ze vrij zou komen pleegt ze zelfmoord. Verhaalanalyse; tijd en ruimte
Het verhaal speelt zich rond de Tweede Wereldoorlog af in Duitsland. Verhaalanalyse; wijze van vertellen
Dit verhaal wordt door de ik-verteller verteld. In dit geval is dat Michael Berg. Verhaalanalyse; spanning
Het verhaal was heel spannend en ik kan niet precies aangeven welke hoofdstukken spannender waren dan andere. Over het algemeen vulden de hoofdstukken en de delen in het boek elkaar aan. Het ene stukje is heel spannend en het andere stukje is iets minder spannend. Maar over het algemeen vond ik het verhaal heel spannend. Verhaalanalyse; thema
Het thema van dit verhaal heeft alles te maken met liefde, relatie, schuld en boete. Verhaalanalyse; personages
Michael Berg Hoofdpersoon, eerst nog vijftien jaar, later rechtenstudent. Hanna Schmitz Geheime lover van Michael, blijkt analfabeet te zijn. ze werkte eerst als conductrice in de tram en daarna als kampbewaakster bij de SS. Gertrud Vrouw waarmee Michael een tijdje getrouwd is geweest. Julia Kind van Michael en Gertrud. Verhaalanalyse; titelverklaring

De titel van het boek is Der Vorleser oftewel De voorlezer. De titelverklaring is als volgt: Michael en Hanna hebben een geheime relatie en Michael weet niet dat Hanna analfabeet is. Nu is het zo dat Hanna het leuk vindt om door Michael voorgelezen te worden en dat doet Michael dan ook. Hij leest Hanna altijd voor uit wereldliteratuurboeken. Zelfs wanneer Hanna in de gevangenis zit leest Michael haar voor. Hij neemt het thuis op op een cassettebandje en vervolgens stuurt hij het bandje op naar Hanna. Michael is dus Der Vorleser. Verhaalanalyse; relatie tussen tekst en auteur
Schlinks beroemde roman Der Vorleser uit 1995 is een groot succes in Duitsland, Frankrijk en Engeland. Het boek werd in meer dan 20 talen vertaald. Schlink durft de schijnbaar vanzelfsprekende afstandelijke afstand te doorbreken die wij gewend zijn tussen ons en de nazi's. Deze afstand maakt een duidelijke deling van de mensheid in good guys en bad guys. Volgens Bernhard Schlink bestaat de wereld niet uit good guys en bad guys. De werkelijkheid is volgens hem complexer en onduidelijker en dat is precies wat Bernhard Schlink met het boek Der Vorleser duidelijk wil maken. Eindoordeel; literaire recensie
Dit boek is een heel afwisselend boek. Het is verdeeld in drie delen en ieder deel schetst een nieuwe situatie. In deel 1 zijn Michael en Hanna samen een geheim stelletje. In deel 2 is Michael Hanna een tijdje kwijt maar hij ziet haar terug in de rechtszaal. In deel 3 zijn Michael en Hanna weer een beetje bij elkaar, ze hebben contact door middel van de cassettebandjes die Michael stuurt maar Hanna zit in de gevangenis. Zoals ik hierboven al heb geschreven bestaat het boek dus als het ware uit drie situaties. Dit maakt het boek afwisselend, spannend en je weet tijdens het lezen niet wat er gaat komen ofzo. Het verhaal is niet voorspelbaar. Persoonlijke beoordeling Onderwerp
Het onderwerp van dit boek vond ik zeker interessant. De achterkant geeft niet echt aan waar het boek overgaat: " Sie ist reizbar, rätselhaft und viel älter als er … und sie wird seine erste
Leidenschaft. Eines Tages ist sie spurlos verschwunden. Erst Jahre später sieht er sie wieder - als Angeklagte im Gerichtssaal. Die fast kriminalistische Erforschung einer sonderbaren Liebe und bedrängenden Vergangenheit…" Aan de hand van de achterkant van het boek wist ik nog niet precies waar het boek over ging. Het boek is op de achterkant best wel vaag beschreven. Het onderwerp spreekt mij heel erg aan maar het komt niet uit mijn belevingswereldje. Ik zal misschien ooit te maken krijgen met een geheime of moeilijke relatie ofzo. In het boek werd het onderwerp erg goed behandeld, met voldoende diepgang. Op zich vond ik deel 1 wel het spannendste en het leukste deel want ik vond dat de andere delen te weinig details bevatten. Over die rechtszaak bijvoorbeeld en over het gevangenisleven had de schrijver best nog wat meer kunnen schrijven. Persoonlijke beoordeling Gebeurtenissen
Qua hoeveelheid en verschil in gebeurtenissen gebeurt er eigenlijk niet echt veel in dit boek. In deel 1 gebeurt steeds hetzelfde; Michael en Hanna houden telkens weer hun vaste ritueel, eerst voorlezen, dan baden en dan de liefde. In deel 2 zijn er geen specifieke gebeurtenissen en in deel 3 geldt hetzelfde. Persoonlijke beoordeling Personen
De hoofdpersoon of personen kwamen heel levensecht over en ik kon mij redelijk goed in de hoofdpersoon inleven. Maar als ik Hanna was dan zou ik me niet schamen voor mijn analfabetisme. Ik zou wat aan dat probleem doen. Ik zou aan Michael gevraagd hebben of hij mij lezen en schrijven zou kunnen leren. En als ik Michael was had ik waarschijnlijk wel opgemerkt dat Hanna analfabeet was. Net als in het vorige boek dat ik gelezen heb, die letzten Kinder von Schewenborn, vond ik het fijn dat er niet zoveel personen en personages in voor kwamen. Ik vind het veel makkelijker om te lezen.. Persoonlijke beoordeling Opbouw
Het verhaal is goed en makkelijk opgebouwd. Door de verdeling van het boek in 3 stukken en door de kleine hoofdstukjes. Hierdoor kon ik het vlot lezen, ondanks dat het Duits was. Alle delen in het verhaal vond ik best spannend, ze sloten elkaar goed aan. De afloop vond ik echter weer best jammer. Dat Hanna dan ineens zelfmoord pleegt komt wel heel verrassend over maar het is wel erg drastisch. Persoonlijke beoordeling taalgebruik
Ook dit boek las lekker. Er waren niet al te moeilijke woorden en geen lastige zinnen. Over het taalgebruik kan ik nog steeds verder weinig schrijven omdat ik niet zo bekend ben met de Duitse taal en ik kan dus niet echt bijzonder taalgebruik onderscheiden. Er kwamen trouwens ook weer weinig dialogen voor en de dialogen die in het boek voorkwamen werden kort maar krachtig gegeven. Maar het feit dat er zo weinig dialogen waren kwam misschien doordat Michael en Hanna niet zo spraakzaam tegenover elkaar bleken te zijn. Het enige waardoor Michael en Hanna gebonden waren was het voorlezen. Ze hadden geen discussies enzovoort. Tot slot

Dit is het einde van mijn tweede leesdossier voor Duits 2. Ik heb dus voor dit leesdossier het boek Der Vorleser gebruikt. Als extra hulpmiddel heb ik het buchfinken dossier 1999 gebruikt. Daarin stonden de biografie van Bernhard Schlink en de reacties. Verder heb ik nog een ding op de elektronische encyclopedie Encarta 99 opgezocht omdat ik niet precies wist wat dat betekende: SS, afk. v. Schutzstaffeln (Duits, = beschermingsgroepen), een militaire organisatie van de Nationaal-Socialistische Duitse Arbeiderspartij, met als oorspronkelijke taak de bescherming van de leiders van de partij, in het bijzonder van Adolf Hitler. De leden van de SS gingen gekleed in zwarte uniformen. De SS werd meestal aangeduid met de twee-sig-runen, die, naast het hakenkruis, het symbool van de organisatie vormden. Pas met de machtsovername van Hitler (1933) begon de SS meer naar buiten op te treden. Haar betekenis nam toen snel toe, m.n. nadat op 30 juni 1934 met haar hulp de SA onschadelijk was gemaakt. De taak van de SS werd uitgebreid: zij moest de veiligheid van de partij en van de nationaal-socialistische staat verzekeren. De politie werd nauw met de SS verbonden en de organisatie kreeg een overheersende invloed op het ministerie van Buitenlandse Zaken. Bij de werving van SS-leden werden strenge rascriteria aangelegd. De SS-leden zagen zich als een elite, als de dragers bij uitstek van de nationaal-socialistische ideologie van het 'superieure Arische ras'. Vooral tijdens de Tweede Wereldoorlog vertegenwoordigde de SS in een zekere tegenstelling tot de partij, de leer van het 'Groot-Germaanse Rijk', waarin de andere Germaanse volken in theorie op voet van gelijkheid met het Duitse volk zouden samenleven. De SS is berucht geworden door tal van wreedheden, gepleegd in concentratiekampen (bewaakt door de SS-Totenkopf-Verbände) en bij zuiveringsacties achter het front. Zij werd tijdens de Neurenbergse processen tot misdadige organisatie verklaard.