Der Richter und sein Henker door Friedrich Dürrenmatt

Friedrich Dürrenmatt
Der Richter und sein Henker (roman) (Speurdersverhaal waarin schuldige en verdachte met elkaar afrekenen.) Vragen: 1 Verklaar de titel ? (wie zijn de rechter en zijn beul?) De "rechter" is commissaris Bärlach die zijn ondergeschikte Tschanz gebruikt als zijn "beul" om de zware crimineel Gastmann uit te schakelen c.q. terecht te stellen! (Normaal noemen we de persoon die mag oordelen over goed en kwaad en vervolgens straffen mag uitdelen, een rechter. Deze rol wordt in dit boek tevens door de commissaris vervult omdat het hem niet lukt Gastmanns schuld bij misdaden te bewijzen en hem zo voor de rechter te kunnen slepen. Als commissaris speurt hij slechts de misdadiger Gastmann op en als "rechter" vonnist hij hem ter dood. De uitvoering van dit "vonnis" laat hij uitvoeren door zijn "beul" (eigenlijk zijn ondergeschikte, de rechercheur Tschanz). 2 Weet Tschanz dat hij als een soort beul in dienst van "de rechter" de terechtstelling uitvoert? Nee, hij meent dat hij helemaal zelfstandig een moordenaar, Gastmann, uitschakelt en daarmee een glanzende carrière start. In feite is hij, door de houding van B., zozeer de wanhoop nabij, dat hij precies doet wat deze wil en door deze is voorzien wat er zal gebeuren.
3 Maak de relatie tussen die twee duidelijk door de titel te wijzigen (in het Nederlands). De "rechter" (commissaris B.) en zijn knecht de "beul" (inspecteur Tschanz) 4 Wanneer leefde de schrijver? Nationaliteit? Van 1921 tot 1990 (Dus ca. 70 jaar geworden!) Zwitser. 5 Tot welk genre behoort dit boek? Speurdersroman / detective
6 Is het een normale speurdersroman, of kun je er iets meer over zeggen bijv. het thema aangeven? Nee, meer een filosofisch getinte speurdersroman. Deze roman stelt "het goede" tegenover "het kwade", dat zou je dus het thema kunnen noemen. 7 Uit een gesprek tussen Bärlach en Gastmann blijkt hun verschil van inzicht over het plegen van misdaden. Kun je daar iets over vertellen? Commissaris Bärlach meent dat de meeste misdaden worden opgelost. Misdadigers zijn zoals alle mensen immers onvolmaakt. Ze kunnen volgens Bärlach niet alle handelingen van mensen vooruit zien en ook het toeval niet uitsluiten. Je kunt volgens hem mensen niet vergelijken met schaakstukken. Gastmann meent dat de volmaakte misdaad wèl bestaat juist door de gecompliceerdheid van de menselijke betrekkingen. Hij gelooft dat de meeste misdaden niet alleen ongestraft blijven maar ook dat men zelfs niet weet van het bestaan van de meeste misdaden. Tijdens het bezoek aan een schrijver (in het midden van de roman) vertelt deze aan Bärlach dat het doen van het slechte voor Gastmann vrijheid betekent. Gastmann doet zowel het goede als het slechte naar hij zin heeft, naar behoefte dus. Hij is een nihilist (iemand die niet gelooft dat er bepaalde grondwaarheden op ethisch, wijsgerig of sociaal gebied bestaan). 8 Er is sprake van een weddenschap tussen de twee belangrijkste figuren in het boek: commissaris Bärlach en de misdadiger Gastmann. Welke weddenschap? Gastmann zegt de wet te blijven overtreden. Bärlach zal proberen hem te betrappen en zijn misdaden te bewijzen. Het goede principe zal het dus volgens Bärlach winnen van het kwade. 9 Wie wint er uiteindelijk deze weddenschap en is die overwinning smetteloos? Commissaris Bärlach wint uiteindelijk door de uitschakeling van Gastmann. Die overwinning is niet smetteloos omdat Bärlach zich moet bedienen van een "kleine" moordenaar, de rechercheur Tschanz, om de "grote" moordenaar, Gastmann, terecht te stellen. 10 Welke misdaad blijft in deze speurdersroman opnieuw onbestraft en onvermoed (alleen bij Bärlach bekend) ? De moord van Tschanz op Schmied. 11 Waarom kon Tschanz hopen dat deze moord (op Schmied) hem niet in de schoenen zou worden geschoven? Hij ging er vanuit dat men zou denken dat Gastmann de moordenaar was geweest zodra aan het licht zou komen wat Gastmann in werkelijkheid voor een figuur was en ook als bekend zou worden dat Schmied de gangen van Gastmann naging. Hij zou er dan op lijken dat Gastmann deze hinderlijke figuur had uitgeschakeld. 12 Als je zou zeggen: "het onrecht straft zichzelf", zou je daar dan voorbeelden uit dit boek bij kunnen geven? Gastmann wordt door een andere moordenaar terechtgesteld en Tschans gaat vrijwillig de dood in. 13 Waarom doodt Tschanz Gastmann eigenlijk, waarom wist Bärlach zo zeker dat hij dat zou doen? Waarom niet de arrestatie afgewacht? Omdat het onderzoek naar Gastmann tot verbijstering van Tschanz was stopgezet. Tschanz wilde dat de boef Gastmann door zijn toedoen zou worden gepakt omdat dat hem tot een geweldige inspecteur zou maken en hij carrière zou kunnen maken. Bovendien zou met de arrestatie van Gastmann de verdenking van de moord op Schmied ook bij Gastmann komen te liggen. 14 In welk jaar en waar vindt de geschiedenis plaatst? In de late herfst van 1948 in de bergachtige omgeving van Bern (Zwitserland). 15 Hoe wist agent Clenin dat het bij de dode die hij in de
Mercedes aantrof om een zeker agent Schmied ging? Hij vond een portefeuille in de jaszak van Schmied. 16 Wiens chef was Schmied? Commissaris Bärlach. 17 Bärlach was jarenlang in het buitenland werkzaam (tien jaar in Turkije, o.a. Constantinopel, en tenslotte Duitsland). In welk jaar keerde hij naar Bern terug? En was die terugkeer uit liefde voor Bern? In 1933. Nee, dat was niet uit liefde voor Bern maar omdat hij handtastelijk was geweest. 18 Ken je buitentextuele informatie over dat jaar van terugkeer ? En welke veeg uit de pan geeft de schrijver als hij het heeft over de reden van terugkeer naar Berlijn? 1933 is het jaar waarin Hitler in Duitsland aan de macht kwam.De handtastelijkheid van Bärlach had er uit bestaan dat hij "een hoge ambtenaar van de nieuwe regering" (een handlanger van de Nazi's dus) een oorvijg had gegeven. 19 Wat is de eerste maatregel van Bärlach als hij hoort van de moord op zijn ondergeschikte? De pers mocht niet worden geïnformeerd. 20 Heeft Bärlach een hoge pet op van de pers? Nee, de pers was volgens Bärlach het meest overbodige dat de laatste 2000 jaar zou zijn uitgevonden. 21 Wie is de chef van Bärlach en wat vindt hij van het niveau van de misdaadbestrijding in Bern? Dr. Lucius Lutz. Het niveau van de misdaadbestrijding in Bern vindt hij erbarmelijk. 22 Wat haalt B. (= Bärlich, verder steeds zo aangeduid in vervolg van deze vragenlijst) op in de woning van dode agent Schmied? Een map met aantekeningen van Schmied over Gastmann. 23 Heeft B. vanaf het begin een verdachte voor de moord op Schmied? Ja, want bij zijn eerste bezoek aan zijn chef Lutz zegt hij dat hij een verdachte op het oog heeft. Hij noemt echter geen naam. 24 Wat vindt chef ("Vorgesetzte") Lutz dat er moet gebeuren in het kader van het onderzoek? Keihard ingrijpen! ("rüchsichtslos eingreifen") 25 Tijdens het bezoek aan zijn chef blijkt B. een lichamelijke kwaal te hebben. Welke? Ernstige maagklachten. 26 B. vraagt om een assistent / plaatsvervanger die in hoofdzaak het onderzoek zal moeten verrichten, dit i.v.m. zijn lichamelijke kwaal. Om wie vraagt hij? Om Tschanz. Deze moet als zijn plaatsvervanger ("Stellvertreter") optreden. 27 Waar is deze plaatsvervanger op dat moment? Op "vakantie" in het Berner Oberland. 28 Wat is de Duitse naam voor het plaatsje Lamboing? Lamlingen. 29 Wat vindt B. bij zijn bezoek aan de plek van de misdaad (Tatort)? 'n Kogel uit een revolver. 30 Is B. over de dode Schmied te spreken? Ja, hij steekt in aanwezigheid van Tschanz de loftrompet over hem uit."Hij was de begaafdste" zegt B. (Daarmee Tschanz dus prikkelend) 31 Wat is het verrassende van de toelichting die B. over Schmied aan Tschanz geeft? Dat B. beweert niet te weten wat Schmied in Twan of Lamlingen had te zoeken en zo verhullend dat hij Schmied de opdracht voor het onderzoek naar Gastmann zelf had gegeven). 32 Wat is vanaf het begin de GESPEELDE houding van B. tegenover Tschanz? Die van de nietswetende, wat onnozele en aan de zijlijn opererende commissaris. Hij toont zich steeds zogenaamd verrast door de acties van Tschanz. 33 Wat is het effect daarvan op Tschanz? Overmoed. 34 Welke koers vaart Tschanz vavaf het begin? De moord op Schmied te laten wijzen in de richting van Gastmann zodat deze gearresteerd kan worden waarna de andere misdaden van Gastmann aan het licht kunnen komen. Zo kan uiteindelijk Tschanz zegevieren als een groot rechercheur. 35 Welke kleding droeg Schmied op het moment v/d moord? Avondkleding, rokkostuum ("Gesellschaftsanzug" ) 36 Tschanz gaat met B. in de auto naar Twann. Wat is opvallend aan de route die Tschanz neemt? Hij neemt een volgens B. ongewone route (in westelijke richting naar het Noorden) 37 Hoe noemde Schmied zijn eigen auto en naar wie of wat verwees die naam? De blauwe Charon, naar een figuur uit een Griekse sage. 38 Waaruit blijkt het minderwaardigheidscomplex dat Tschanz t.o.v. Schmied had? Hij spreekt met een zekere afgunst over het gymnasium dat Schmied kon bezoeken. (B. wakkert deze afgunst nog aan door Schmied ontwikkeld te noemen en te zeggen dat hij aan het begin stond van een grootse carrière.) 39 Volgens navraag van Tschanz bij een benzinestation (het derde) bij Erlach, heeft daar een paar dagen geleden iemand getankt die zijn auto "de blauwe Charon" noemde. Dat bewijst volgens Tschanz dat Schmied daar toen heeft getankt. Klopt dat "bewijs" ? Wij, lezers, weten dat dit alleen bewijst dat die genoemde auto er waarschijnlijk was geweest, niet dat Schmied toen ook achter het stuur zou hebben gezeten. 40 Hoe komt Tschanz aan het idee dat hij vandaag achter het adres zou kunnen komen van degene waar Schmied in Lamboing in avondkleding contact mee kon hebben gehad? In een agenda van Schmied had Tschanz op drie achtereenvolgende woensdagen de letter G. aangetroffen. (De laatste woensdag was de dag van de moord geweest) Vandaag was het opnieuw woensdag en Tschanz nam aan dat er dus weer een gezelschap genodigden zich in Twan en Lamboing zou kunnen ophouden. Dezen zouden hem vervolgens de weg naar G. kunnen wijzen. 41 Door wie wordt B. bij zijn rondgang om het huis "verrast" en wat gebeurt er? Is het een echte verrassing? Wat is er vreemd aan de kleding van B.? Door een reusachtige hond die B. aanvalt. Op het moment dat de arm die hij ter bescherming omhooghoudt, bijna door de hond wordt vermorzeld, schiet Schanz hem dood. Het leven van B. is door Tschanz gered, beweert B. Later blijkt dat B. windsels om zijn arm had gebonden. B. beweerde ook tegenover Tschanz dat hij nooit een wapen bij zich had. Eenmaal thuis haalt hij echter een revolver uit zijn jaszak. 42 Wie is Von Schwendi en hoe reageert hij op het doodschieten van de hond? Von Schwendi is lid van de Nationale (Zwitserse) Raad (ook Volksraad genoemd). Tegelijkertijd is hij ook overste in het leger (een hoge officier dus). 43 Op welk politiek conflict zinspeelt Von Schwendi in zijn twistgesprek met B. en Tschanz? Op de poging van een bepaalde groepering (Separatisten) die de Jura wil scheiden van het kanton Bern. 44 Wat is de relatie tussen Von Schwendi en Gastmann? Von Schwendi is Gastmanns advocaat. 45 Wat ondernemen B. en Tschanz na het incident bij het huis van Gastmann vervolgens? B. gaat naar een restaurant in de buurt en Tschanz gaat naar de politie van Lamboing om over Gastmanninformatie te krijgen en te vragen waarom men niets wist van het bezoek van Schmied aan Gastmann. 46 Bij het gesprek van Tschanz met de agenten van Twann en Lamboing, blijkt dat dezen maar één persoon als verdachte voor de moord kunnen verzinnen, namelijk Gastmann. Maar . . . Schmied is er op die woensdagen niet geweest, beweren zij, en Gastmann zou Schmied niet eens kennen. Heb je daar een verklaring voor? Ja, later blijkt dat Schmied daar niet als agent onder zijn eigen naam kwam, maar onder een valse naam. Hij zou zogenaamd in
München als privé-docent werkzaam zijn. 47 Welke figuur wordt door de agenten nog meer als gast genoemd
van de feesten bij Gastman? Een schrijver die ook nog nooit van Schmied had gehoord. 48 Wat zou volgens de agenten het beroep van Gastmann zijn? Filosoof. 49 Wordt Gastmann gewaardeerd in de omgeving? Ja, zeer! Hij zou heel rijk zijn en de belasting voor het hele dorp Lamboing uit eigen zak betalen. 50 Wat valt Tschanz op als hij in z'n eentje nog even langs het huis van Gastmann rijdt? En wat valt hem op als hij bij het restaurant weer B. wil ontmoeten zoals afgesproken? Wat hebben beide zaken met elkaar en met B. te maken? Dat de door Tschanz doodgeschoten hond is weggehaald. B. blijkt bij navraag maar 5 minuten in het restaurant te zijn geweest. (Daarmee heeft B. dus de tijd gehad de hond weg te halen en kon hij de kogel laten verwijderen en vergelijken met de kogel waarmee Schmied was vermoord.) 51 Wat overkomt Tschanz als hij in de buurt van Twann rijdt? Z'n auto wordt aangehouden door een donkere gestalte. Het blijkt B. te zijn. Verbijsterd realiseert Tschanz zich dat dit Schmied exact zo is overkomen. (Door z'n eigen toedoen weliswaar) 52 Wat hebben Lutz en Von Schwendi gemeen? Hun partijlidmaatschap; daarvan kennen ze elkaar ook goed. 53 Wie onthult aan wie het pseudoniem waarvan Schmied voor zijn bezoeken aan Gastmann gebruik maakte, en wat was dat pseudoniem? Von Schwendi vertelt dit aan Lutz. Het pseudoniem waarvan Schmied zich bediende was Dr. Prantl. 54 Lijken Von Schwendi en Lutz erg op de hoogte van wat er achter de schermen speelt? Nee! Ook al denken beiden van wèl.Von Schwendi lijkt niet te weten welke booswicht Gastmann is en Lutz weet niet wat Schmied bij Gastmann uitspookte. 55 Welke drie groepen personen bezochten de bijeenkomsten bij Gastmann? Kunstenaars, industrieëlen en gezantschapsleden van een ander land. 56 Wat is het politieke probleem waar Von Schwendi van spreekt? Dat er geheime internationale handelsbesprekingen in een vergevorderd stadium zouden zijn tussen de groep industrieëlen en vertegenwoordigers van een ander land. De besprekingen zouden zo delicaat zijn dat de industrieëlen in dit stadium absoluut geen openbaarheid daarvan zouden willen. Bekendmaking zou alle resultaten teniet doen. 57 Wat is het dilemma van Lutz? Dat hij de moord op Schmied op een objectieve manier moet laten uitzoeken en dus Gastmann moet laten verhoren. Tegelijkertijd beseft hij echter ook dat hij de moeizame politieke onderhandelingen op regeringsniveau niet mag verstoren. Er zouden volgens Von Schwendi miljoenen op het spel staan. 58 Wat probeert Von Schwendi Schmied in de schoenen te schuiven? Dat hij een spion voor een vreemde mogendheid was en daarmee de moord op een heel ander niveau tillend, een niveau dat niet meer onder de simpele competentie van de politie van Bern zou vallen. 59 Waarom vonden de besprekingen volgens Von Schwendi bij Gastmann plaats? Omdat Gastmann jarenlang een politiek vooraanstaande rol zou hebben gespeeld (gezant van Argentinië in China en dus voor het betrokken buitenland een vertrouwenspersoon was. Als voormalig president van een blikconsortiumwas hij tevens voor de industrie acceptabel.Een extra voordeel was nog dat hij in het totaal onbekende Lamboing woonde, gunstig dus voor onopvallende bijeenkomsten. 60 Welk incident vindt er op het kerkhof plaats? Twee dronken mannen in het zwart met hoge zwarte hoeden op komen waggelend en lallend een grote krand op de kist deponeren.Op het lint bij de krans stond: "Unserem lieben Doktor Prantl". (Het zijn de twee bedienden van Gastmann) 61 Hoe zegt B. tegen Lutz het bezorgen van deze krans op te vatten? Als een waarschuwing van Gastmann> Dus zoiets als: "pas op, bespioneer mij niet, want dan vallen er doden." 62 Met welk dilemma zit Lutz? Dat hij B. moet vertellen dat Gastmann met rust moet worden gelaten. 63 Wie zat er bij B's thuiskomst in de map van Schmied te lezen? Gastmann. 64 Is Gastmann zijn echte naam? Nee, volgens B. noemt hij zich thans blijkbaar zo. Deze naam is natuurlijk een verwijzing naar de functie van gastheer bij de bijeenkomsten. 65 Wat is de betrokkenheid van B. bij Schmieds bezoeken aan Gastmann? Schmied deed het in opdracht van B. 66 Wat is het doel van B.'s jacht op Gastmann? Eens misdaden van Gastmann te kunnen bewijzen. 67 Hoeveel tijd heeft B. daar nog voor? Nog precies 'n jaar, tenminste: als hij zich laat opereren. 68 Hoe lang is het geleden en waar dat Gastmann en B. elkaar voor het eerst ontmoetten en een weddenschap sloten? 40 jaar geleden. Dat was in Turkije in een kroeg aan de Bosporus. 69 Haten de twee elkaar? Volgens Gastmann hielden ze van elkaar. 70 Welke moord onder de ogen van B. pleegde Gastmann veertig jaar terug en slechts drie dagen na hun eerste ontmoeting? Gastmann stootte een Duitse koopman van een brug in het water. 71 Lukte het B. om Gastman hiervoor veroordeeld te krijgen ? Nee! De rechtbank geloofde de lezing van Gastmann die beweerde dat het om zelfmoord ging.De koopman zou vlak voor z'n faillissement hebben gestaan en daaraan door bedrog hebben willen ontsnappen. 72 Pleegt Gastmann enkel en alleen misdaden? Nee! (zie antwoord bij vraag 7.) 73 Wat doet Gastmann met de map van Schmied? Wat betekent dat volgens Gastmann? Die neemt hij mee. B. zou daarmee de enige bewijzen tegen hem, Gastmann, kwijtraken. Gastmann zou daarmee volgens hem de weddenschap hebben gewonnen. (Het kwade zou hebben gewonnen van het goede.) 74 Had B.op dat moment met zijn revolver Gastmann kunnen neerschieten? Ja, het was namelijk niet ontladen zoals B. hardop dacht en Gastmann leugenachtig beaamde. B. wordt hiermee opnieuw door Gastmann overtroefd. 75 Heeft B. er problemen mee als Lutz hem vertelt dat Gastmann met rust gelaten moet worden en het onderzoek zich op Schmied moet concentreren? Nee, tot grote verbazing heeft B. daarmee geen problemen. 76 Is de informatie die Lutz over Gastmann uit Biel heeft ontvangen positief? Ja, zeer! Gastmann zou zelfs in het buitenland zijn gedecoreerd. 77 Met welk auto wordt B.door Tschanz afgehaald? Met de blauwe Mercedes (de blauwe Charon) van Schmied. Tschanz blijkt deze op afbetaling te hebben gekocht. 78 Welke route kiest Tschanz naar de schrijver die B. wil gaan bezoeken en waarom? Weer de westelijke route via Ins naar het noorden. Tschanz beweert van deze route te houden. 79 Wat is er opvallend aan het witte hondje met zwarte kop dat buiten voor de deur van de schrijver staat te blaffen? Dat hondje, Ping-Ping, zijn ze (en wij) al eerder tegengekomentoen Tschanz de weg vroeg naar Lamboing. (pag. 31) 80 Verdenkt B. de schrijver van de moord op Schmied? Nee, zijn alibi is al door de politie van Twann nagegaan. 81 Waarin is Gastmann volgens "de schrijver" een meester? In het koken. 82 Vindt B. dat interessant? En Tschanz? (Waarom niet?) Ja, B. zogenaamd wèl. Tschanz echter niet (natuurlijk omdat hij het tijdverspilling vindt. Hij wil Gastmann ondervragen. De "schrijver" interesseert hem minder. 83 Welke vraag stelt Tschanz plompverloren op een gegeven moment? "Heeft Gastmann Schmied vermoord?" 84 Wat probeert Tschanz hier B. duidelijk te maken? Dat het heel redelijk is om Gastmann te verdenken van de moord op Schmied, omdat zijn alibi niet waterdicht lijkt. 85 De "schrijver" noemt zichzelf ook een soort politieagent, hoezo? Omdat een schrijver, hoewel zonder macht en middelen, net als de politie mensen op de vingers kijkt en observeert. 86 De "schrijver" heeft het over de "vrijheid" van Gastmann die deze als een soort levensfilosofie zou beoefenen. Welke "vrijheid" bedoelt hij vooral? De vrijheid van de nihilist om het boze, het slechte te doen als hij daar zin in heeft. Gastmann doet het boze dus niet uit een fanatieke drift die alleen op het slechte is gericht. Als hij er zin in heeft doet hij ook het goede. 87 Wat is de groeiende irritatie van Tschanz? Dat B. stelselmatig weigert naar Gastmann te gaan om deze en zijn bedienden te verhoren. 88 Gelooft B. dat Gastmann de moordenaar van Schmied is? Nee, hij zegt dat ook duidelijk (op blz. 80) 89 Waar spreekt Tschanz duidelijk zijn frustratie tegenover B. uit? Als hij zijn geduld verliest, de commissaris bij zijn schouders grijpt en zegt jarenlang gepasseerd te zijn en in de schaduw van Schmied te hebben gestaan. 90 Strooit B. zout in Tschanz wonden? Ja, door Schmied de "beste rechercheur die hij ooit heeft meegemaakt" te noemen. 91 Is het zinnetje van B. ("Du musst dir selber helfen") dat hij tegen Tschanz uitspreekt, typerend voor het verdere verloop van het verhaal? Ja, Tschanz neemt dat ter harte en probeert straks ook, door de "moord" op Gastmann, zijn carrière zelf verder omhoog te stuwen. 92 Er was bij de dokter van B. ingebroken. Door wie en waarom? Door Gastmann om de ziektegeschiedenis van B. in te zien; daarom wist Gastmann dat B. nog maar een jaar te leven had. 93 Waarom irriteert het B. dat hij vanuit een raam Tschanz met een blonde vrouw ziet? Omdat Tschanz doodleuk op de dag van de begrafenis van een collega, met een vriendin een restaurant bezoekt. B. vindt dat dus onkies (maar hij weet natuurlijk wel dat Tschanz de moordenaar van Schmied is en niet door smart wordt gekweld) 94 Wie heeft B. vertelt dat hij nog maar een jaar heeft te leven? Indirect z'n arts, zij het via Gastmann na z'n inbraak bij de arts. 95 's Nachts wordt er bij B. ingebroken en zijn eigen Turkse mes naar hem toegegooid. Wie was de inbreker? Wat wilde de inbreker? Het was Tschanz. Hij wilde de map van Schmied hebben want dan beschikte hij over "bewijzen" van misdaden van Gastmann. 96 Weet B. wie de inbreker was? Ja, dat zegt hij tegen Tschanz als hij deze, een half uur na de inbraak en moordaanslag, bij zich roept. Hij noemt echter geen naam. 97 Wat gebeurt er als Tschanz bij B. weggaat? Eerst gaat Tschanz de deur uit. Even later komt hij terug, maar dan blijkt de deur dicht. (Tschanz kwam natuurlijk terug om B. alsnog te vermoorden. B. had dit blijkbaar voorvoeld en nu ineens wèl de deur afgesloten.) 98 In de taxi die B. naar het station moet brengen, blijkt plotseling Gastmann naast hem te zitten die zegt dat B. zijn verlies (van de weddenschap) moet toegeven en moet ophouden Gastmanns gangen na te gaan. B. zegt dat het hem inderdaad niet is gelukt de misdaden van Gastmann te bewijzen. Hij zal het nu anders aanpakken. Hoe? Door hem schuldig te laten zijn aan "een misdaad die je niet hebt begaan." (de dood op Schmied) 99 B. zegt tegen Gastmann in de taxi dat hij, B. dus, de enige is die Gastmann werkelijk kent en dus ook de enige is die recht over hem kan spreken. B. zegt dat nu te doen. Hoe? Hij veroordeelt hem ter dood. 100 Hoe zal B. het vonnis, als rechter van Gastmann, laten voltrekken? Hij zal nog vandaag zijn "beul" sturen die hem zal doden. 101 Tschanz is op weg naar Gastmanns huis en slechts bezeten van één hartstocht. Welke ? Gastmann te doden en daarmee een misdadiger uit te schakelen, hem tevens de moord op Schmied in de schoenen te kunnen schuiven om tenslotte zèlf, als de geweldige rechercheur die de zaak in zijn eentje heeft opgelost, tevoorschijn te kunnen komen. 102 Waar zijn Gastmann en zijn bedienden mee bezig als Tschanz bij hun binnenkomt? Met het pakken van koffers. 103 Hoe kwam Lutz achter de wandaden die Gastmann in het verleden had verricht? Door het lezen van de dagboeken van de zojuist doodgeschoten Gastmann en ook door het lezen van de bij hem teruggevonden map met aantekeningen van Schmied over Gastmann. 104 Wat heeft Tschanz gedaan na de drie mannen te hebben doodgeschoten en waarom? Zijn wapen (het wapen waarmee dus Schmied was gedood) in de handen te stoppen van één van de bedienden van Gastmann. Zo zou het lijken alsof Gastmann Schmied had laten doden (de kogel die Schmied had gedood kwam immers uit deze revolver) 105 In wiens opdracht werkte Schmied volgens Lutz? Volgens Lutz had Schmied als privé-persoon onderzoek bij Gastmann verricht (klopt dus niet, immers verricht in opdracht van B.) Volgens Lutz was dat dom geweest. Zijn ambities zouden hem tenslotte het leven hebben gekost, meent hij. 106 Wordt er een onderzoek gedaan naar het doodschieten van drie mensen door Tschanz? Nee, Lutz gelooft Tschanz die zegt uit noodweer te hebben gehandeld. Het onderzoek is daarmee afgesloten. 107 B. eet als een bezetene het ene gerecht na het andere als hij Tschanz bij zich thuis heeft ontvangen? Kan hij dat wel met zijn zieke maag? Nee, maar Tschanz raakt daardoor wèl totaal overstuur omdat hij meent dat B. een spelletje met hem heeft gespeeld en feitelijk niets mankeert. Even later beweert B. ook tegenover Tschanz dat hij niets mankeert. 108 Hoezo wist B. in elk geval al na het doodschieten van Gastmanns hond dat Tschanz de moordenaar van Schmied was? Omdat de kogel in de hond identiek was aan die waarmee Schmied werd doodgeschoten. 109 Had B. volgens eigen zeggen al eerder een bewijs voor de betrokkenheid van Tschanz bij de moord op Schmied? Ja, op het moment dat Tschans de komedie opvoerde met de omweg via Ins. B. wist namelijk dat Schmied op die bewuste woensdag toen hij werd gedood, de oostelijke weg vanuit Bern naar Lamboing was gereden omdat hij in Lyss had getankt (en niet, zoals Tschanz beweerde, in Erlach ten noordwesten van Bern) 110 Wist Tschans al, toen hij Schmied vermoordde, wat deze over Gastmann te weten was gekomen? Ja! Door een toeval had hij namelijk een keer de map met aantekeningen van Schmied over Gastmann op Schmieds lessenaar aangetroffen en toen de inhoud bestudeerd. 111 Met welke Mercedes reed Tschanz op die woensdag eerst via
Ins naar het tankstation in Erlach om daar (zogenaamd als bezitter van de blauwe Charon) te tanken ? (Om daarna vervolgens door te rijden, de wagen te verstoppen, Schmied aan te houden en hem bij Lamboing dood te schieten) Met een gehuurde blauwe Mercedes. 112 Op welke wijze heeft B. Tschanz gebruikt? Bärlach heeft ervoor gezorgd dat Tschanz, in wanhoop en uiterste vertwijfeling daartoe gedreven, Gastmann doodde. Tschanz dus als "beul" die doodt in "opdracht" (zonder dat zelf te weten) van "rechter" Bärlach