Martin Luther King

King groeit uit tot dé negerleider Naterend op het succes van de busboycot besloten Dr. King en een 60-tal andere negerleiders uit het Zuiden in 1957 de Southern Christian Leadership Conference op te richten. Het nieuwe SCLC zou zich vooral bezighouden met het organiseren van geweldloos verzet en tevens trachten de rechten van de zwarten te verbeteren door dialoog met de Amerikaanse regering te bekomen. Dr. King werd als president aangesteld van het SCLC. In 1959 keerde de familie King teug naar Atlanta, waar Martin Luther King Jr. mede -predikant werd in de Ebenezer Baptist Church samen met zijn vader. Zo kon Martin meer tijd besteden aan zijn strijd omtrent de burgerrechten. De geweldloze acties van Martin Luther King Jr. in Montgomery bleken succesrijk te zijn en ze straalden dan ook af op andere gebieden in de VSA. Over heel de VSA werden er acties gehouden door de zwarten. Zo werden er o.a. talloze “sit -ins” georganiseerd door zwarte studenten. Dit waren acties waarbij zwarten in een restaurant gingen zitten en bleven wachten tot ze bediend werden. Ondanks de steun van Dr. King en de interesse van de voorzitter van het SCLC in een jeugdafdeling verkozen de studenten hun autonomie te bewaren. In de lente van 1963 was er één van die massa-demonstraties geleid door het SCLC in Birmingham, Alabama. Ginds waren de politiemensen gekend voor hun gewelddadige optreden. Ook deze keer traden ze gewelddadig op en de confrontaties tussen ongewapende demonstranten en politiemensen met wilde, hongerige honden en waterkanonnen haalden de hoofdpagina van vele kranten over de hele wereld.

Velen vlogen de gevangenis in, ook Martin Luther King. In deze periode schreef Dr. King zijn “Letters from Birmingham Jail” waarin hij enkele geestelijken van antwoord dient op hun kritiek dat hij burgerlijke ongehoorzaamheid in de hand zou werken. Uiteindelijk had de actie in Birmingham als gevolg dat president Kennedy beloofde te ijveren voor een wet tegen discriminatie.

I Have A Dream De vele demonstraties bereikten een ontegensprekelijk hoogtepunt tijdens de Mars in Washington op 28 augustus 1963. Deze werd gehouden onder leiding van Dr. King en het SCLC. Iedereen werd opgeroepen om mee te demonstreren, blank en zwart, man en vrouw, groot en klein. Nú kon men laten zien wat er leefde in de maatschappij, men kon laten zien en horen dat men vrede en rechtvaardigheid wenste. Meer dan 200.000 demonstranten deden mee aan de mars, waaronder ook vele blanken. Op de treden van het monument van Abraham Lincoln, de bevrijder van de slaven, sprak Martin Luther King zijn legendarische woorden: “I Have A Dream”.(zie bijlage) Hij vertelde over een droom waarin alle mensen elkaars gelijken zijn. Deze speech werd over de hele wereld vertoond en is nu nog steeds één van de belangrijkste en bekendste redes ooit. Zijn rede zorgde voor veel nieuwe aanhangers, men zag hem als dé man die de negers ging redden. Na zijn rede wordt Dr. King en enkele andere burgerrechtenactivisten ontvangen door president Kennedy op het Witte Huis. Kennedy beloofde opnieuw zo veel mogelijk te doen voor een wet aangaande het gelijkstellen van de burgerrechten. President Kennedy werd enkele maanden later neergeschoten, Dr. King realiseerde dat dat ook hem kon overkomen
Eén van de grootste erkenningen van King’s kruistocht voor gelijke burgerrechten was het krijgen van de Nobelprijs voor Vrede in Oslo, 1964. King en zijn medestanders werden beloond voor hun jarenlange strijd en president Johnson tekende de Civil Rights Act of 1964 en de Voting Rights Act of 1965. In deze Civil Rights Act of 1964, mede door toedoen van voormalig president Kennedy opgesteld, werd elke discriminatie verboden in de VSA op basis van huidskleur, ras of godsdienst. De Voting Rights Act of 1965 gaf elke Amerikaan stemrecht. Maar de strijd was daarmee nog niet gestreden, vele zaken waren nog niet rechtvaardig vond Dr. King. Zo was er nog zeer veel armoede onder de zwarten en was het verbod op discriminatie nog niet volledig (enkel in openbare plaatsen en scholen) en verre van correct toegepast.

Achterkant van de medaille Ondanks de successen kreeg Dr. King meer en meer te kampen met kritiek. Eén van deze kritieken was dat hij vaak kinderen betrok in zijn acties. Gevraagd naar de reden waarom hij dat deed en of het gerechtvaardigd is, zei hij: “De kinderen moeten de kans krijgen zich te uiten tegen de onrechtvaardigheid dat al vanaf hun geboorte begint.” King kreeg ook kritiek van binnen de zwarte gemeenschap. Er waren zwarten die sneller succes wilden door geweld te gebruiken, waar Dr. King volledig niet akkoord mee was. Hij kwam dan ook vaak in discussie met Malcolm X van de “Nation of the Islam” en ook met de “Black power”-beweging. Ze hadden wel allen min of meer hetzelfde ideaal (het vrijvechten van de zwarten), maar de manier waarop ze het wilden behalen was compleet tegenstrijdig. Meer en meer zwarten kozen voor die geweldige aanpak. Dr. King kreeg ook meer en meer weerstand uit de nationale politiek. Zo was de FBI niet opgezet met Dr King’s acties vooral sedert 1967 toen onrust in de steden escaleerde. Zijn uitlatingen over de oorlog in Vietnam zorgden voor een zeer gespannen relatie met de toenmalige president Johnson. Dr. King verweet hem immers dat er een onevenredig groot aantal negers aanwezig waren in het Amerikaans leger dat in Vietnam een zinloze strijd vocht. En dan was er natuurlijk ook nog de weerstand van vele blanken die niet wilden dat de zwarten zich vrijvochten.

De laatste burgerrechtenacties In 1967 besloot het SCLC over te gaan tot een nieuwe campagne: “Poor People’s Campaign” Volgens Dr. King en het SCLC waren de condities waarin armen leefden in de grote steden zeer slecht. Daar wilden ze iets aan doen en men ijverde voor werkzekerheid en een basisinkomen voor allen. Er zou opnieuw actie gevoerd worden, nu in Washington, D.C. om de wereld op de hoogte te brengen. Nog voor de acties begonnen, op 28 maart 1968, gingen Dr. King en zijn gevolg naar Memphis, Tennessee waar er gedemonstreerd werd als steun voor de stakende vuilnismannen die in slechte omstandigheden moesten werken. Er heerste zeer groot tumult in de straten van Memphis. Op 3 april 1968 levert Dr. Martin Luther King Jr. er zijn laatste rede af “I’ve been to the mountain top” waarin hij terugkijkt op al het verwezenlijkte en zich er tevens zeer sterk bewust van zijn kwetsbaarheid zei: “Ik ben op de top van de berg geweest. Ik heb het beloofde land gezien. Ik zal er misschien niet geraken met jullie, maar weet dat wij ooit, als volk, daar gaan geraken. Het komt er niet op aan. Zoals iedereen zou ik lang willen leven. Dat is normaal. Maar ik maak me daar nu niet bezorgd over. Ik richt mij slechts naar Gods wil.”(zie bijlage) Een dag later, pratend met enkele SCLC -prominenten in zijn hotelkamer in Memphis, wordt hij dodelijk getroffen door een kogel afgevuurd door James Earl Ray… Het bericht van zijn dood veroorzaakte grote droefheid over de hele wereld. De wereld verloor éénsklaps een groot man, een groot leider.

De laatste burgerrechtenacties In 1967 besloot het SCLC over te gaan tot een nieuwe campagne: “Poor People’s Campaign” Volgens Dr. King en het SCLC waren de condities waarin armen leefden in de grote steden zeer slecht. Daar wilden ze iets aan doen en men ijverde voor werkzekerheid en een basisinkomen voor allen. Er zou opnieuw actie gevoerd worden, nu in Washington, D.C. om de wereld op de hoogte te brengen. Nog voor de acties begonnen, op 28 maart 1968, gingen Dr. King en zijn gevolg naar Memphis, Tennessee waar er gedemonstreerd werd als steun voor de stakende vuilnismannen die in slechte omstandigheden moesten werken. Er heerste zeer groot tumult in de straten van Memphis. Op 3 april 1968 levert Dr. Martin Luther King Jr. er zijn laatste rede af “I’ve been to the mountain top” waarin hij terugkijkt op al het verwezenlijkte en zich er tevens zeer sterk bewust van zijn kwetsbaarheid zei: “Ik ben op de top van de berg geweest. Ik heb het beloofde land gezien. Ik zal er misschien niet geraken met jullie, maar weet dat wij ooit, als volk, daar gaan geraken. Het komt er niet op aan. Zoals iedereen zou ik lang willen leven. Dat is normaal. Maar ik maak me daar nu niet bezorgd over. Ik richt mij slechts naar Gods wil.”(zie bijlage) Een dag later, pratend met enkele SCLC -prominenten in zijn hotelkamer in Memphis, wordt hij dodelijk getroffen door een kogel afgevuurd door James Earl Ray… Het bericht van zijn dood veroorzaakte grote droefheid over de hele wereld. De wereld verloor éénsklaps een groot man, een groot leider.

Besluit Martin Luther King Jr. heeft zeer veel betekend voor de vrijvechting van de negers. Tevens heeft hij aangetoond, in navolging van Mahatma Gandhi, dat men niet steeds geweld moet gebruiken om iets te bereiken, geweldloosheid is een krachtig wapen. Zijn strijd was zeker niet voor niets, veel mensen werden door hem aangezet tot nadenken over de ongelijkheid op de wereld. En hij is er in geslaagd de onderdrukking van de negers aan de kaak te stellen en een wet tegen discriminatie in voege te brengen. Hij was één van de voorvechters van een menswaardige samenleving. Na hem zijn er nog anderen opgestaan, bvb. Oscar Romero. Hoewel hij reeds meer dan 30 jaar dood is, is de situatie van de zwarte medemens (en ook andere rassen) nog steeds niet gelijk aan deze van de blanke. Hij wordt nog steeds, gewild of niet, gediscrimineerd. We hebben nog veel werk voor de boeg om ooit die mooie droom van Martin Luther King Jr. waar te maken!

Bronnen:

Encyclopedieën: Encyclopaedia Britannica. dl 27. Chicago, 1987. blz. 234.

Grote Nederlandse Larousse Encyclopedie. dl 14. Hasselt, 1978. blz. 19.

Historische werken: Keesings historisch archief. Amsterdam, 19 april 1968. blz. 241-245.

The Martin Luther Kings, Jr. Papers Project
http://www.stanford.edu/group/King/

The Afro-American Almanac
http://www.toptags.com/aama/bio/men/mlk.htm

Het Parool, Martin Luther King – “Eindelijk vrij”. Amsterdam, 1968. blz. 96.

Orlandi, De Groten aller tijden: Lincoln. Amsterdam, 1968-1971. blz. 76.

The King Center
http://thekingcenter.com