Nietzsche

Nietzsche Leven Friedrich Wilhelm Nietzsche werd geboren op 15 oktober 1844 in Röcken, een dorpje dichtbij Leipzig. Zijn vader was dominee van de Lutherse kerk en ook aan de kant van zijn moeder waren er vele dominee’s. Nietzsche heeft ongetwijfeld het christendom goed leren kennen. In 1859 wordt Nietzsche toegelaten tot het elite gymnasium/internaat in Schulpforta. Daar sluit hij zijn eerste echte vriendschappen waarmee hij een club opricht waarvan elk lid verplicht was om eens in de drie maanden aan de anderen een werkstuk voor te leggen. In 1864 sluit Nietzsche zijn gymnasiumopleiding af. Hij begint met de studie theologie maar is vooral gegrepen door de studie van de oude Griekse en Romeinse literatuur. Na een jaar stopt hij met de studie en begint aan de studie filologie. Tijdens zijn studie publiceert hij verschillende artikelen. Op 24-jarige leeftijd wordt hij benoemd tot hoogleraar klassieke filologie aan de Universiteit van Basel. Twee figuren die voor Nietzsche een belangrijke rol spelen zijn Schopenhauer en Wagner. Hij bouwt een hechte vriendschap op met Wagner die hij later weer verbreekt. Het hoogleraarwerk valt hem zwaar door toenemende gezondheidsklachten. In 1879 legt hij zijn werk definitief neer. Als statenloze trekt hij rond zonder vaste woon- of verblijfplaats in Zwitserland en Italië. Op 3 januari 1889 stort Nietzsche volledig in. Hij beleeft nauwelijks nog een helder moment en is hij zowat geestelijk dood. Hij wordt verzorgd door zijn moeder en zus Elisabeth. Op 25 augustus 1900 sterft Nietzsche in Weimar. Elisabeth beheert het nalatenschap van Nietzsche. Zij sticht een Nietzsche archief die zij af en toe openstelt aan betalend publiek. Ook verandert zij sommige boeken van Nietzsche waardoor vertekende-Nietzsche interpretaties zijn ontstaan. Nietzsche is een belangrijke bron geweest voor extreem nationalisten zoals Hitler. Werk In 1972 kwam zijn eerste boek uit: Die Geburt der Tragödie. waarin Nietzsche een theorie ontwikkelde over de wijze waarop de Griekse tragedie te verklaren zou zijn uit een poging van de Griekse mens om twee levensprincipes samen te brengen. Apollo en Dionysus vertegenwoordigen deze twee beginselen. Apollo het evenwichtige, kritische, individuele element, Dionysus het onstuimige, de overgave, het natuurlijke, niet-reflexieve en collectieve.
Visie op de geschiedenis Nietzsche onderscheidde drie wijzen waarop men de geschiedenis tegemoet kan treden en drie daarmee corresponderende vormen van geschiedenis: een monumentale, een antiquarische en een kritische vorm. Nietzsche betoogde dat men de geschiedenis nodig heeft als voorbeeld waaruit men kan leren, als herinnering waardoor men de continuïteit met de traditie niet verbreekt, en als bron van ergernis waaraan men lijdt en waarvan men zich kan bevrijden. In de periode 1876-1881 komt er verandering in Nietzsche’s opstelling. Hij keert zich steeds meer af van het bekende en valt het Christendom steeds feller aan. Hij vindt de christenen slaven (slavenmoraal) en de enige Christen die er ooit is geweest was Jezus Christus, aldus Nietzsche. Hij heeft een grote belangstelling voor de wetenschap en een afwending van metafysisch denken. In 1867 komt het boek “Jenseits von Gut und Bose” uit. Hierin wijst hij erop dat men in de filosofie uit is geweest op het vinden van de waarheid maar dat men zich niet heeft afgevraagd waarom de mens bezeten is van de drang naar waarheid. Volgens Nietzsche dwingen allerlei driften ons met behulp van de ratio leugens in stand te houden. De filosofie is niet veel meer dan een poging om het irrationele een status van wetenschappelijkheid te geven. Nietzsche vindt de uitvinding van de causa sui (Ursache seiner selbst) een van de grootste dwaasheden uit de geschiedenis. Volgens hem is er slechts sprake van een sterke wil of een zwakke wil en de rest is onzin. In 1887 schrijft Nietzsche het boek; “Genealogie der Moral”, waarin hij onderzoek doet naar het ontstaan van onze morele oordelen. Het boek bestaat uit drie verhandelingen. Nietzsche wilde alle waarden, vooral de christelijke deugden, ontmaskeren en laten verdwijnen. In de tweede verhandeling ontwikkelde Nietzsche zijn denkbeelden over het ontstaan van fenomenen als schuld, zonde enz. Nietzsche houdt de genezing van de ziekte van de Christendom slechts voor mogelijk indien God wordt afgeschaft. De toekomstige mens, levend in een wereld zonder schuldbesef, is de mens zonder God. Het boek “Mensliches , Allzumenschliches” wordt opgedragen aan Voltaire, en heeft een zeker verlichtingskarakter. In “Also sprach Zarathustra” (1883) wil Nietzsche het ‘zijn’ beschrijven. Met de dood van God sterft de oude mens om als Übermensch erboren te worden. Tegenover de moraal van gehoorzaamheid (slavenmoraal), plaatst hij een moraal van scheppende bevelen (herrenmoraal); een moraal die de mens niet dwingt zich aan te passen aan de eenvormige maat van de kudde, maar die hem de taak geeft zichzelf en zijn eigen maatstaf te ontwerpen. Andere werken zijn: ´Ecce homo’, ‘Die fröhliche Wissenschaft’ en ´Vermischte Meinungen und Sprüche’ Ook vindt hij dat man en vrouw niet moeten trouwen uit liefde maar op grond van eigenschappen. Nietzsche stelt dat de mens zelf verantwoordelijk is voor haar denken en handelen. De mens dient ook te streven naar non-conformisme. Hij heeft een hekel aan het christendom, socialisme/democratie en altruïsme. In bovenstaande stromingen is de mens een slaaf en heeft de mens zich aangepast aan de eenvormige maat van de kudde. Nietsche creëert hiertegenover de herrenmoraal (Übermensch). Mening Ik ben het op vele punten niet eens met het denken van Nietzsche. Nietzsche zegt dat men moet streven naar non-conformisme, dat je je niets van anderen aan moet trekken. Het gaat alleen maar om jezelf, met je naaste moet je geen rekening houden. Het lijkt mij juist goed dat je rekening moet houden met anderen en dat je juist wel probeert een naaste voor iemand te zijn en andere mensen te helpen. Ook vind ik zijn ideeën over vrouwen en huwelijk belachelijk. Ik vind dat je moet trouwen uit liefde en niet op basis van kwaliteiten/eigenschappen. Het herrenmoraal van Nietzsche vind ik een beetje vreemd. Hij zegt dat hij een hekel heeft aan de slaven, aan de mensen die zich hebben aangepast aan de eenvormige maat van de kudde. Hij stelt dat je een Übermensch moet creëren, dat jezelf het initiatief moet nemen. Maar als je een Übermensch creëert, creëer je toch ook slaven, mensen die de Übermensch moeten volgen? Ook heeft Nietzsche een hekel aan de democratie omdat de mens daar de eenvormige maat van de massa heeft aangenomen, de mens is volgens hem dus slaaf. Maar bij democratie heeft de massa toch ook dingen te zeggen en bovendien kiest de massa een leider. En is die leider dan niet de Übermensch die Nietzsche zo graag wou? Eerlijk gezegd vind ik het herrenmoraal dus maar een beetje vreemd.