Weg met de wapens

Op vrijdag 14 december 2012 speelde zich in het dorpje Sandy Hook in Newtown, Connecticut, een schietpartij af die resulteerde in 28 dodelijke slachtoffers. Helaas was dit niet het eerste voorval in de Verenigde Staten waar vuurwapens bij betrokken waren. Hoe kan dit toch steeds weer gebeuren?

De Verenigde Staten, befaamd door haar schiet- en actiefilms, is één van de landen waarin het legaal is vuurwapens te bezitten en te verkopen, mits je hier een vergunning voor hebt.

De regelgeving met betrekking tot vuurwapens in de Verenigde Staten verschilt per staat, maar de aanschaf van een wapen is in elk deel legaal. In Connecticut is het bijvoorbeeld als volgt geregeld: het strafblad van de koper wordt nagekeken en gecontroleerd; de koper wordt getraind om zo goed mogelijk met het wapen om te gaan en er worden vingerafdrukken afgenomen. In de staat Californië is het weer anders geregeld en daar geldt de strengste wetgeving van alle staten. In Californië geldt: een minimumleeftijd van 21 jaar, een strenge controle van het strafblad van de koper en een persoon mag maar één wapen per maand kopen. Het grootste verschil met de andere staten is nog wel dat het verboden is om wapens te dragen op publieke plaatsen in Californië. Volgens R. Kist (2012) van de NRC is de kans dat zich in deze staat een schietpartij voordoet al wat kleiner geworden door de strenge wetgeving, maar het gevaar blijft echter bestaan.                                                                                    Hetgeen dat mij opvalt is dat de psychische gesteldheid van de koper in geen een staat grondig wordt onderzocht, terwijl mensen met psychische problemen eerder gewelddaden plegen, zoals stond in de NRC (L. Boon, 2013).                                                                                             Ik denkt dat de beste oplossing voor het vuurwapen gerelateerde geweld in de Verenigde Staten het volledig verbieden van vuurwapens voor persoonlijk gebruik inhoudt en daar heb ik verschillende argumenten voor.

Ten eerste is er veel sprake van schietpartijen en vuurgevechten onder de bevolking van de Verenigde Staten, die veel slachtoffers tot gevolg hebben. Het blijkt zelfs dat er per jaar meer dan 31 duizend doden vallen door geweld met vuurwapens in de Verenigde Staten. Uit een artikel in de Volkskrant (sinds Newtown alweer 25000 doden door wapens in de VS, 2013)  blijkt dat ongeveer zestig procent van dit dodenaantal veroorzaakt is door zelfmoord.                                Het is in de Verenigde Staten veel te makkelijk om aan een wapen te komen en er ‘gewoon’ mee rond te lopen, hierdoor zit een incident in een klein hoekje.                                                                            De jongen die het incident in Newtown veroorzaakte droeg het wapen van zijn moeder en bleek te lijden aan persoonlijkheidsstoornissen en een vorm van autisme.

Ten tweede hebben niet alleen slachtoffers van direct vuurwapen gerelateerd geweld last van het wapengebruik in de Verenigde Staten, want het blijkt namelijk dat ook andere mensen, met name mensen in functie, zich onveilig kunnen voelen door het vele wapengebruik. In 2012 was er bijvoorbeeld een ruzie uitgebroken tussen een medewerker van een Starbucks in Texas en een klant, omdat de klant weigerde zijn wapen op te bergen (A. Reuters, 2013). Dit soort incidenten komen vaker voor omdat mensen zich erg bedreigd kunnen voelen door vuurwapens.

Ten derde lijkt een strengere wetgeving het geweldsprobleem niet op te lossen. Zoals eerder vernoemd geldt er in California een zeer strenge regelgeving met betrekking tot wapens, maar ook hier komt volgens R. Kist (2012) nog geweld voor. Er zijn wel manieren om de gevaren van het wapengebruik te minderen, maar deze zijn over het algemeen lastig uitvoerbaar. Een oplossing zou kunnen zijn dat de regelgeving over het hele land hetzelfde is, dat de minimumleeftijd 21 is en dat de psychische gesteldheid van de koper grondig moet worden nagekeken. Het wordt echter heel lastig om dit beleid te realiseren, en dan met name het gedeelte over de psychische gesteldheid van de koper. Dit is een van de belangrijkste aspecten van het wapenbeleid, maar het is lastiger om een lijn te trekken tussen psychisch gezond en ongezond dan het misschien lijkt (A. Elshout, 2012). Je kunt een man met autisme wel gaan verbieden een wapen te kopen, maar dit neigt naar discriminatie en dat is uiteraard niet de bedoeling. Waar ligt die grens voor de verkoop van wapens dan? Dat is een knelpunt en ook om die reden moeten wapens voor persoonlijk gebruik in zijn geheel verboden worden.

Als er alleen maar nadelen zitten aan het persoonlijk gebruik van wapens, waarom is de huidige wapenwet van de Verenigde Staten dan ooit ingevoerd? Het antwoord op die vraag is heel simpel. Er zitten wel degelijk voordelen aan en het is een belangrijk recht voor de Amerikanen, met aan de basis de vrijheid van meningsuiting. Veel Amerikanen vinden dat wapens een gevoel van veiligheid geven, omdat ze zichzelf met ermee kunnen verdedigen.  Ik vind dit zelf echter een kromme gedachte, aangezien deze zelfverdediging minder of niet meer nodig is als er geen wapens worden verkocht aan burgers. Een bankoverval of huisinbraak gebeurt namelijk toch minder snel als er geen wapen in het spel is.

De verkoop van wapens maakt het juist ook makkelijker om een delict te plegen, aangezien een wapen je een ‘sterk’ gevoel geeft (Reuters, 2013. Volkskrant). Het wordt aantrekkelijker om een overval te plegen als je het gevoel hebt dat niemand je iets kan maken, puur omdat je een wapen draagt. Deze zelfverzekerdheid van wapendragers kan dus een groot gevaar zijn voor de samenleving.

Een ander argument die tegenstanders van de afschaffing van wapens gebruiken is dat mensen door het dragen van een wapen autoriteit uitstralen. Hier kan ik mij iets bij voorstellen, want het maakt toch indruk om iemand met een vuurwapen te zien. De vraag is echter of het uitstralen van autoriteit wel nodig is in de Amerikaanse samenleving, aangezien iedereen voor de wet gelijk is en niemand dus iets over een ander te zeggen heeft. De politie daarentegen moet wél autoriteit uitstralen en daarom is het vanzelfsprekend dat politieagenten soms wel bewapend zijn.                                                 

Een aantal voordelen aan het persoonlijk gebruik van wapens zijn er dus wel, maar deze wegen niet op tegen de nadelen ervan. Verschillende onderzoeken wijzen er volgens een artikel uit de Trouw (Reuters, 2013) op dat het gezondheidsrisico voor de meeste Amerikanen groter is dan de eventuele voordelen. Dat wil zeggen dat de kans dat je nadelen ondervindt aan wapengebruik (dus bijvoorbeeld terecht komt in een schietpartij) groter is dan dat er iets positiefs uit voortvloeit (dat je een dief stopt bijvoorbeeld).