Stop vloeken in boeken!
Onze maatschappij verandert en ons taalgebruik verruwd. Vloeken is van alle tijden, maar in onze hedendaagse cultuur wordt meer gevloekt dan vroeger. Zo gaat het ook in de moderne literatuur. In onze tijd tref je boeken aan waarin veel grofheden staan. Hoe ga je als een christen om met boeken waarin wordt gevloekt of grove taal wordt gebruikt? Ik heb nooit begrepen waarom auteurs vloeken nodig hebben om literatuur te schrijven. Mijn standpunt is dan ook dat auteurs moeten stoppen met het expliciet vloeken in literatuur.
Om te beginnen ergeren vele lezers zich aan vloeken. Vloeken is het misbruiken van de naam van God om eigen woorden kracht bij te zetten. De meeste vloekwoorden zijn stopwoorden of krachttermen om emoties te ontladen. Het vaak ondoordachte gebruik van vloeken is in strijd met het derde gebod van de tien geboden. “Misbruik de naam van de HEER, uw God, niet, want wie zijn naam misbruikt laat hij niet vrijuit gaan.”(1) Ik vind daarom dat schrijvers er voor moeten kiezen om geen gebruik te maken van vloeken. Niet alleen Christenen storen zich aan vloeken. Volgens een in 2007 gehouden onderzoek van TNS NIPO in opdracht van de Bond tegen het Vloeken storen zeven op de tien Nederlanders zich aan vloeken.(2) Dat lijkt mij reden genoeg om te stoppen met vloeken in boeken.
Bovendien ben ik van mening dat een vloek niet voluit geschreven hoeft te worden. Moderne boeken schrijven de meeste vloeken voluit. Dat is in tegenstelling tot hoe de Bijbel zo’n uitdrukkelijke lastering laat zien. Als we bijvoorbeeld naar de tekst Leviticus 24 vanaf vers 10 kijken, zien we hoe de Bijbel een vloek laat zien. “Toen deze man op zekere dag slaags raakte met een Israëliet en een vloek uitsprak waarin hij Gods naam lasterde, werd hij aan Mozes voorgeleid.”(3) Nog een voorbeeld. In Overwinteren van Gert-Jan Segers zegt een van de hoofdpersonen: “Als God bestaat, mag Hij nu een meteoriet op mij laten vallen.”(4) Er staat geen enkel vloekwoord in, maar dit personage vloekt wel. Een moderne schrijver zou dus in plaats van een vloek ook zoiets dergelijks op kunnen schrijven. Hans Werkman, schrijver van onder andere het boekje En alles vloekte, maar hij vloekte niet,(5) ondersteund mijn mening daarin. Hij vraagt zich af waarom moderne auteurs een vloek niet kunnen omschrijven. Hij is het met me eens dat je met omschrijven hetzelfde resultaat bereikt.
Vele hedendaagse schrijvers zijn van mening dat vloeken functioneel kan zijn. Ze vinden dat het bij een bepaald personage in een bepaalde situatie nu eenmaal niet anders kan. Netty van Kaathoven, schrijfster, is iemand die vind dat vloeken functioneel kan zijn.(6) Ook auteur Ted van Lieshout gebruikt vloeken indien ze functioneel zijn.(7) Volgens mij is functioneel vloeken onzin. Je kunt ook zonder, want als je niet wilt vloeken, kun je het ook laten. Ik vind het belangrijk dat een verhaal realistisch overkomt, maar ik vind het slecht dat de werkelijkheid niet zonder grof taalgebruik kan worden verwoord. Vloeken bied geen meerwaarde aan de duidelijkheid van de schrijver en het verhaal word er niet realistischer door. Ik ben van mening dat een schrijver heel goed kan omschrijven wat hij bedoeld zonder daar vloeken of grof taalgebruik bij te gebruiken.
Concluderend, ik beschouw vloeken in boeken als een gebrek aan woorden van een schrijver. Boeken wegleggen omdat er in wordt gevloekt lijkt mij niet zinvol, op die manier ontvlucht je de wereld niet. Kritisch omgaan met wat je leest lijkt me belangrijk. Ik hoop dat schrijvers zullen stoppen met vloeken in boeken en als ze het personage toch willen laten vloeken er voor kiezen om een vloek te omschrijven in plaats van hem voluit schrijven.
Bronvermelding:
1 De Nieuwe Bijbelvertaling, Uitgeverij NBG, (onderdeel van Uitgeversgroep Jongbloed) Heerenveen, 2004, tweede druk (2005), 1951 blz.
2 http://www.tns-nipo.com/pages/nieuws-pers-vnipo.asp?file=persvannipo%5Cvloeken07.htm, 13 november 2008
3 De Nieuwe Bijbelvertaling, Uitgeverij NBG, (onderdeel van Uitgeversgroep Jongbloed) Heerenveen, 2004, tweede druk (2005), 1951 blz.
4 Overwinteren, Gert-Jan Segers, Mozaïek, Zoetermeer, 2000, eerste druk, 190 blz.
5 En alles vloekte, maar hij vloekte niet, Hans Werkman, Buijten & Schipperheijn, Amsterdam, 2001, eerste druk, 48 blz.
6 http://www.blancoregel.org/Editie4/Wereldje.html, 13 november 2008
7 http://tedvanlieshout.web-log.nl/tedvanlieshout/2006/04/index.html, 13 november 2008
Onze maatschappij verandert en ons taalgebruik verruwd. Vloeken is van alle tijden, maar in onze hedendaagse cultuur wordt meer gevloekt dan vroeger. Zo gaat het ook in de moderne literatuur. In onze tijd tref je boeken aan waarin veel grofheden staan. Hoe ga je als een christen om met boeken waarin wordt gevloekt of grove taal wordt gebruikt? Ik heb nooit begrepen waarom auteurs vloeken nodig hebben om literatuur te schrijven. Mijn standpunt is dan ook dat auteurs moeten stoppen met het expliciet vloeken in literatuur.
Om te beginnen ergeren vele lezers zich aan vloeken. Vloeken is het misbruiken van de naam van God om eigen woorden kracht bij te zetten. De meeste vloekwoorden zijn stopwoorden of krachttermen om emoties te ontladen. Het vaak ondoordachte gebruik van vloeken is in strijd met het derde gebod van de tien geboden. “Misbruik de naam van de HEER, uw God, niet, want wie zijn naam misbruikt laat hij niet vrijuit gaan.”(1) Ik vind daarom dat schrijvers er voor moeten kiezen om geen gebruik te maken van vloeken. Niet alleen Christenen storen zich aan vloeken. Volgens een in 2007 gehouden onderzoek van TNS NIPO in opdracht van de Bond tegen het Vloeken storen zeven op de tien Nederlanders zich aan vloeken.(2) Dat lijkt mij reden genoeg om te stoppen met vloeken in boeken.
Vele hedendaagse schrijvers zijn van mening dat vloeken functioneel kan zijn. Ze vinden dat het bij een bepaald personage in een bepaalde situatie nu eenmaal niet anders kan. Netty van Kaathoven, schrijfster, is iemand die vind dat vloeken functioneel kan zijn.(6) Ook auteur Ted van Lieshout gebruikt vloeken indien ze functioneel zijn.(7) Volgens mij is functioneel vloeken onzin. Je kunt ook zonder, want als je niet wilt vloeken, kun je het ook laten. Ik vind het belangrijk dat een verhaal realistisch overkomt, maar ik vind het slecht dat de werkelijkheid niet zonder grof taalgebruik kan worden verwoord. Vloeken bied geen meerwaarde aan de duidelijkheid van de schrijver en het verhaal word er niet realistischer door. Ik ben van mening dat een schrijver heel goed kan omschrijven wat hij bedoeld zonder daar vloeken of grof taalgebruik bij te gebruiken.
Concluderend, ik beschouw vloeken in boeken als een gebrek aan woorden van een schrijver. Boeken wegleggen omdat er in wordt gevloekt lijkt mij niet zinvol, op die manier ontvlucht je de wereld niet. Kritisch omgaan met wat je leest lijkt me belangrijk. Ik hoop dat schrijvers zullen stoppen met vloeken in boeken en als ze het personage toch willen laten vloeken er voor kiezen om een vloek te omschrijven in plaats van hem voluit schrijven.
Bronvermelding:
1 De Nieuwe Bijbelvertaling, Uitgeverij NBG, (onderdeel van Uitgeversgroep Jongbloed) Heerenveen, 2004, tweede druk (2005), 1951 blz.
2 http://www.tns-nipo.com/pages/nieuws-pers-vnipo.asp?file=persvannipo%5Cvloeken07.htm, 13 november 2008
3 De Nieuwe Bijbelvertaling, Uitgeverij NBG, (onderdeel van Uitgeversgroep Jongbloed) Heerenveen, 2004, tweede druk (2005), 1951 blz.
4 Overwinteren, Gert-Jan Segers, Mozaïek, Zoetermeer, 2000, eerste druk, 190 blz.
5 En alles vloekte, maar hij vloekte niet, Hans Werkman, Buijten & Schipperheijn, Amsterdam, 2001, eerste druk, 48 blz.
6 http://www.blancoregel.org/Editie4/Wereldje.html, 13 november 2008
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden
H.
H.
verdikkie
13 jaar geleden
Antwoorden.
.
in het boek van Gert jan Segers, Overwinteren, staan wel veel minde rmooie woorden: lullig, donderen, klootzak.
12 jaar geleden
Antwoorden