participatiemaatschappij

De participatiesamenleving

De participatiesamenleving, dit houdt in dat iedereen die dat kan verantwoordelijkheid neemt voor zijn/haar eigen leven en omgeving, waarbij de overheid geen of een kleine rol speelt. In de troonrede van 7 september 2013 werd gesteld dat de verzorgingsstaat langzaam maar zeker verandert in een participatiesamenleving. De vraag is echter alleen of de participatiesamenleving wel echt zo goed is als het lijkt. Is de participatiesamenleving wel zo gunstig, of zijn er ook mensen die hier juist het slachtoffer van zijn? En wat gebeurt er met de mensen die niet geschikt zijn om hier aan deel te nemen? Ik vind dat er meer rekening gehouden moet worden met de mensen die niet kunnen deelnemen aan deze samenleving.

Ik heb hier een voorbeeld: “Marieke, een vrouw van 47 jaar, en moeder van drie schoolgaande kinderen, Marieke zorgt voor haar demente moeder die naast haar woont. Haar inmiddels overleden vader leed ook aan een vorm van dementie, deze vorm maakte hem zeer angstig. Jarenlang sliep Marieke met de babyfoon naast haar bed en moest ze er minstens vijf keer per week midden in de nacht uit, omdat haar vader aan het rondspoken was. Ze werkte ondertussen ook nog vier dagen in de week. Toen ook haar moeder ziek werd en vaak in de war raakte van het rondspoken van haar vader, werd de combinatie werk en zorg haar te veel. Haar man werkte lange dagen in de financiële wereld en was veel op reis. Gelukkig was er inmiddels wel thuishulp tussen zeven en negen, maar die dame kon nooit zeggen hoe laat ze precies kwam. Terwijl haar kinderen om half 9 op school moesten zijn en zij om half 9 op haar werk.

Het gewone zorgverlof van Marieke was niet meer toereikend, dus nam ze tien maanden onbetaald verlof.

Door de participatiemaatschappij is er voor bijvoorbeeld de ouders van Marieke geen goede zorg en moeten familie en vrienden allemaal voor de mensen zorgen die dat niet zelf meer kunnen. In het geval van Marieke houdt zij vrijwel geen eigen leven meer over en neemt ze zelfs onbetaald verlof op om voor haar ouders te zorgen. Hierdoor heeft zij een lager inkomen en zal ook zij afhankelijker zijn van anderen.

Dit moet natuurlijk niet kunnen, als iemand niet meer zelfstandig kan wonen, moet er gezorgd worden dat diegene goed opgevangen wordt, in bijvoorbeeld een verzorgingstehuis, maar door bezuinigingen kan dit allemaal niet want dat kost de overheid te veel geld. Eigenlijk lijkt het er wel op dat de invoering van de participatiesamenleving er alleen is voor de bezuinigingen. Als het goed verzorgen van mensen door de overheid dan toch niet gaat zou er misschien verlof moeten komen wat wel doorbetaald wordt, maar ook dit zou de overheid natuurlijk meer geld kosten. Dit zou goed zijn voor bijvoorbeeld Marieke zodat zij toch rond kan komen ondanks dat zij voor haar ouders zorgt.

Het ziekte verzuim vanwege stress is de laatste 5 jaar met wel 800% gestegen volgens Jannet Vaessen, directeur van het vrouwennetwerk Women Inc. Women Inc. is een netwerk voor alle vrouwen die zichzelf en elkaar willen versterken.

Ook staat het vast dat er meer mantelzorg bijkomt, de effecten van de participatiemaatschappij zijn nu nog maar voor een klein deel voelbaar. Ook werkgevers hebben hun zorg uitgesproken. Op initiatief van Women Inc. Voerde Motivication en onderzoek uit onder de werkgevers. Daaruit blijkt dat 2/3e van de werkgevers zich zorgen maakt over de stijgende zorgdruk van werknemers, met vrouwen in het bijzonder.

Er zijn natuurlijk ook mensen die het juist heel prettig vinden dat ze meer zelf mogen beslissen, maar niet iedereen heeft hier zijn voordeel mee. Een aantal mensen zijn hier juist het slachtoffer van, omdat ze zelf niet meer voor alles kunnen zorgen. Deze mensen hebben vaak niet zo’n grote vriendenkring waar ze hulp van kunnen krijgen. Als de hulp niet van vrienden en familie kan komen is het nog maar de vraag waar het wel vandaan kan komen.

Ik heb nog een voorbeeld wat dichterbij mij staat, er is namelijk onlangs bij een zus van mijn opa botkanker geconstateerd hierdoor kan zij niet alles meer zelf, daarom doet mijn opa een man van 76 jaar, die ook niet altijd alles meer even goed kan heel veel voor haar, zoals boodschappen en naar het ziekenhuis met haar, ondertussen past hij ook nog af en toe op zijn kleinkinderen. Buiten mijn opa heeft zijn zus ook nog 2 kinderen, maar die vaak te druk om haar te helpen. En aangezien mijn opa al met pensioen is en altijd behulpzaam wil zijn voelt hij zich geroepen.

Naast dat niet iedereen even veel sociale contacten heeft die hen kunnen helpen, zijn er ook nog mensen die geen werk hebben en dus ook vrijwel geen inkomen hebben om van te leven. Deze kwetsbare mensen, zoals chronisch zieken en ouderen, kunnen vaak ook de zorg niet zelf betalen. Zo worden de kwetsbare in de samenleving alleen nog maar kwetsbaarder.

Niet iedereen is zoals Marieke uit mijn voorbeeld en mijn opa bereid om zijn/haar familie en vrienden te helpen. Mensen kiezen eerder voor zichzelf en zullen dus niet zo snel hun eigen leven omgooien voor anderen. Als iemand door het helpen van zijn familielid die bijvoorbeeld chronisch ziek is een deel van zijn inkomen mist en daardoor zijn eigen leven ook een stuk lastiger maakt, is dat natuurlijk niet bepaald prettig. Vaak beginnen mensen dat dan ook aan anderen te verwijten en gaat het dus allemaal niet echt meer van harte. Vaak kiest men dan toch echt voor het eigen gezin in plaats van voor het zieke familielid.

Doordat de mensen die niet mee kunnen delen aan de participatiesamenleving niet geholpen worden, ontstaat er een tweedeling in onze samenleving. De sterkere burgers die voor zichzelf kunnen zorgen en het zelf redden en de zwakkere burgers die hulp van anderen nodig hebben om het te redden in deze samenleving.