Mao Zedong

Mao Zedong, een nieuwe keizer? Vanaf 221 v. Chr. heerste er in China een keizer, China was een keizerrijk. Vanaf dat moment werd China bestuurd door de keizer en zijn ambtenaren. Tot 1912 regeerden verschillende keizers in verschillende dynastieën. Elke keizer had zijn eigen idee over het besturen van zijn rijk, maar in iedere dynastie bleef het confucianisme, de leer van meester Kong, centraal. In het confucianisme heerste er orde in de samenleving als er een rechtvaardigde vorst regeerde. Iedereen kende en respecteerde zijn plaats in de samenleving. In 1912 ging het keizerrijk ten onder door invloeden van buitenaf en militairen en technologische overmacht van het Westen. Er werd een republiek gesticht. Dit hield in dat het hoofd van de staat geen vorst is, maar een (door de volksvertegenwoordigers) gekozen persoon. In juni 1921 werd de Chinese Communistische partij (C.C.P) opgericht. Mao Zedong was één van die oprichters. Hij was het niet eens met de redenering van de Russen dat China pas klaar zou zijn voor een communistische omwenteling na een grote industrialisatie. Hij geloofde dat de boeren de leiding zou nemen in de komende communistische revolutie. Na het instorten van het bewind van de Guomindang (een nationalistische beweging), kon Mao Zedong op 1 oktober 1949 de volksrepubliek China uitroepen. Hij regeerde echter geheel alleen, zonder het volk en beperkte de vrijheid van meningsuiting. Was Mao Zedong hierdoor een nieuwe keizer? Mao was altijd druk bezig met het bestuderen van de Chinese geschiedenis, de dynastieke, keizerlijke geschiedenis. Hij vergeleek zichzelf met de vroegere Chinese keizers. De keizers die hij het meeste bewonderde waren de wreedste en meest meedogenloze tirannen die ooit in China geregeerd hadden. Mao wilde een bijdrage leveren aan de manier waarop de samenleving werkte en deed dit door het verleden van China te begrijpen en zo het heden te manipuleren. Het plan van Mao om de Grote Sprong Voorwaarts te verwezenlijken was verbazingwekkend. Hij wilde de landbouwproduktie zo groot maken dat hij op den duur Groot Brittannië in zou halen. Hij probeerde het volk hiervan te overtuigen door beelden te scheppen die eigenlijk niet bestonden. Zoals beelden van Mao’s treinroute waarlangs je grote rijstplantages zag met aan beide kanten ovens en vrouwen met kleurrijke kleren, in werkelijkheid waren de rijstplantages maar 10 Li lang. “Heel China was een toneel en alle mensen waren acteurs in een fantastische spektakel voor Mao”. Mensen geloofden in de Grote Sprong Voorwaarts mede doordat het Volksdagblad dezelfde cijfers gaf als de cijfers van de voorspelde landbouwproduktie van Mao. Het Volksdagblad werd gezien als de bron van waarheid, maar het gepubliceerde bleken ook leugens te zijn. In 1965 verscheen het Rode Boekje. In dit boekje stonden de geschriften van Mao, hoe hij vond dat het moest gaan in China. Bijna elk gezin schaftte het Rode Boekje aan. Ook verscheen er een vierdelige uitgave van keurwerken van Mao. Het motto van het Rode Boekje was “Bestudeer de geschriften van voorzitter Mao, gehoorzaam de woorden van voorzitter Mao en handel volgens de aanwijzingen van voorzitter Mao”. Met andere woorden doe wat Mao doet en doe wat Mao zegt. Volgens de oude Chinese traditie was de keizer niet degene die de fouten maakte. Voor het volk was de keizer een soort heilige, als er fouten gemaakt werden was dat de schuld van de adviseurs en hoffunctionarissen van de keizer. Zonder dat het volk het zich realiseerde, werd Mao als keizer beschouwd. Het volk zag Mao als een stuurman zonder hem kon er geen goede samenleving heersen. Hij werd ook niet tegengesproken. Als hij wat zei was dat zo. Mensen moesten bijvoorbeeld alle metalen voorwerpen in eigen gemaakte hoogovens, die overal stonden in de stad of in het dorp, laten omsmelten tot staal. Ook had Mao een hekel aan spreeuwen vanwege de aantasting van de oogst. Vervolgens werden overal in China alle spreeuwen de hele dag weggejaagd. Nooit vroegen de mensen zich af waarom ze dat moesten doen, er ontstonden over deze beslissingen nooit discussies. Mao liet aan de bevolking zien dat hij de lichamelijke arbeid respecteerde door temidden van de boeren de grond te bewerken. Hij deed dit een uur, maar door de enthousiaste reactie van de bevolking liet hij zijn naaste medewerkers voor een langere periode op het platteland werken. Dit kwam in de media en daardoor werd Mao nog meer gezien als een goede heerser die ook de armen respecteerde. Mao maakte gebruik van zijn macht, hij was gewend dat mensen alles voor hem deden en met zijn plannen meewerkten. Op deze manier kon hij de hoogste partij- en regeringsleiders onder druk zetten, zij waren bang dat hun politieke toekomst in het water zou vallen als ze niet met Mao mee zouden werken. Mao dacht dat hij een grote naam zou krijgen in de geschiedenis. Hij was er van ervan overtuigd dat hij een grote rol speelde in de opbouw van China. Hij was de beste keizer en leider van alle keizers die China ooit gekend had. Mao zou het land weer één maken zoals het keizerrijk China in de vroege jaren was. Voor de Chinese bevolking was Mao een man die ervoor zorgde dat je als je Chinees weer trots kon zijn op je nationaliteit. Hij was de grote persoon die de Chinezen nodig hadden om weer vertrouwen te hebben in hun land, zoals de keizers in het vroegere China. Maar kon je Mao wel met een keizer vergelijken? Mao was de heersende man die alles bepaalde en de samenleving stuurde. Hij gaf het voorbeeld en dat voorbeeld werd massaal gevolgd. Hij heerste alleen en iedereen onder hem volgde hem op (zoals de hoffunctionarissen en ministers). De vrijheid van meningsuiting was beperkt, uiteindelijk was hij degene die alles bepaalde. Hij toonde de mensen een goed en welvarender beeld van China doormiddel van onder andere propaganda, terwijl de werkelijkheid anders was. Niet alleen de bevolking beschouwde hem als een keizer maar zelf vergeleek Mao zich ook met de keizers uit het oude China. Hierdoor is de stelling of Mao een nieuwe keizer was gemakkelijk te onderbouwen.