Transplantaties

Knorren na een transplantatie Vanaf haar geboorte had Mirjam al last van haar ogen. Ze kon niet goed zien en niets hielp om haar gezichtsvermogen te verbeteren. De keren dat ze een bezoekje bracht aan de oogarts of het ziekenhuis, waren niet meer te tellen. Haar hoornvlies bleek niet in orde te zijn, maar het ergste van dat alles was, dat er eigenlijk niets aan gedaan kon worden. Tot op een dag het oog van haar moeder viel op een artikel in de wachtkamer in het ziekenhuis. Met grote interesse las zij over een Duitse arts, die veel bezig was met transplanteren en zich specialiseerde in het oog. Na een lange weg van formaliteiten kon Mirjam bij hem terecht. Hij stelde voor om een hoornvlies van een hond naar haar oog te transplanteren. De operatie werd een groot succes, want Mirjam kan nu net zo goed zien als jij en ik! Misschien denk jij nu wel: Kan dat ook al, een hoornvlies van een hond naar een mens transplanteren? Hoewel er nog wel veel onderzoek naar moet worden gedaan, kunnen wij jouw vraag met ‘JA’ beantwoorden. Transplantatie wordt de laatste tijd inderdaad gepraktiseerd. De vraag naar organen en weefsels om te transplanteren groeit nog steeds en daarom is men op het idee gekomen om organen, weefsels en cellen van dieren naar mensen te transplanteren. En dat heet nou xenotransplantatie. Maar… is xenotransplantatie nou wel zo’n goed idee? Wat is xenotransplantatie? Dit betekent in het kort het transplanteren van organen, weefsels of cellen van het ene naar het andere organisme. Wij willen ons beperken tot de vraag rond het transplanteren van onder andere organen van een dier naar een mens en daar in het algemeen op in gaan. Voor xenotransplantatie bij mensen komen varkens het meest in aanmerking. Om dat mogelijk te maken moet nog veel onderzoek worden gedaan. Dat ligt wel iets anders voor de hartkleppen van varkens, omdat die niet bestaan uit levend materiaal en routinematig
kunnen worden getransplanteerd naar patiënten. Waarom is zulke transplantatie nodig? Er is een groot tekort aan menselijke organen en weefsels voor transplantatiedoeleinden. De vraag neemt toe, maar het aanbod niet of nauwelijks. De wachtlijsten voor de patiënten worden langer en daarom hebben wetenschappen onderzoek gedaan naar methoden om transplantaties van dieren naar mensen uit te voeren. Andere oplossingen voor het tekort

Ook andere manieren om het tekort van organen en weefsels te verminderen, zijn mogelijk, bijvoorbeeld orgaandonatie en het voorkomen van ziekten. Onderzoek naar nieuwe technieken richt zich ook op mechanische kunstorganen, of behandeling met cellen en weefsels, die in het laboratorium zijn gekweekt. Er kan ook gebruik worden gemaakt van kunstorganen. Een voorbeeld hiervan is de nierdyalise. Het is een kunstorgaan buiten het lichaam dat al lang in gebruik is. Een paar keer per week wordt in het ziekenhuis het bloed van de nierpatiënt door een apparaat gefilterd waarin het wordt gezuiverd van afvalstoffen en een teveel aan zouten. Nu zouden er kunstorganen moeten worden gemaakt die in het lichaam kunnen worden geplaatst. De ontwikkeling van een mechanisch kunsthart om in het lichaam te plaatsen is al heel ver. Het kunsthart kan een tijdelijke oplossing zijn totdat een menselijk donorhart beschikbaar komt. Risico’s van het kunsthart zijn dat er bloedstolsels in kunnen ontstaan, of dat het materiaal niet duurzaam genoeg is. Ook het nauwkeurig reguleren van de bloedstroom door het lichaam kan een probleem zijn. Bovendien kunnen er altijd storingen optreden in de kunstorganen of ze kunnen uitvallen. (Geestelijke) gevolgen van de transplantatie voor de mens
Het is ten eerste zo dat de patiënt gezonder wordt van de transplantatie en zich gelukkiger voelt. Een ziek lichaamsdeel wordt namelijk vervangen door een gezond lichaamsdeel. Maar volgens sommigen kunnen patiënten na orgaantransplantatie van een andere mens, een verandering voelen in hun persoonlijkheid, die verband houdt met de donor van het orgaan. Zou xenotransplantatie zo inderdaad ook invloed kunnen hebben op iemands persoonlijkheid? Ook zijn mensen bang voor reacties van mensen in de omgeving. Stel je voor, dat iemand tegen je zegt: ‘Je zal wel gaan knorren’… Wat xenotransplantatie betekent voor iemands persoonlijkheid of gevoel voor identiteit is moeilijk te voorspellen. Hierover zijn geen ervaringen bekend van mensen na xenotransplantatie, ook niet van mensen die een varkenshartklep hebben gekregen. Er zijn ook geen methoden om dit eventuele probleem te meten. Wel willen wij duidelijk stellen dat sociale gevolgen voor de patiënt ook voort kunnen komen uit de maatregelen. Daar wordt namelijk aan gedacht om de verspreiding onder de bevolking van eventuele infectieziekten afkomstig uit het varkensbestanddeel te voorkomen. Bovendien moet de patient afstotingsremmers gebruiken, medicijnen die het afweersysteem van de patiënt onderdrukken. Dit is om te voorkomen dat het lichaam het getransplanteerde luchaamsdeel afstoot. Gevolgen van de transplantatie voor het dier
Dieren die voor xenotransplantatie zijn bestemd moeten veelal genetisch worden aangepast. Ook worden ze gehouden onder vrijwel steriele omstandigheden om overdracht van ziekten bij transplantatie te voorkomen. Wat betekent dat voor het welzijn en de identiteit van het dier? Mogen we dieren eigenlijk wel voor dit soort doeleinden gebruiken? Dierenorganisaties bijvoorbeeld vinden dat het natuurlijke recht van de varkens wordt ontkomen, zoals wroeten in de modder. Maar er is nog een andere mogelijkheid. Er kan ook worden gefokt. De biggen die zij voortbrengen, kunnen langs natuurlijke weg worden geboren en mogen tenminste 4 weken bij de moeder opgroeien. Daarna worden ze gespeend en leven in kleine groepen. Om de varkens vrij van ziektekiemen te houden, mogen ze niet naar buiten en worden ze onder vrijwel steriele omstandigheden gehuisvest: de hokken, het water en het voer zijn steriel, de lucht wordt gefiltreerd en dierverzorgers dragen speciale kleding. Eigen mening Wij zijn het met elkaar eens dat xenotransplantatie in principe een heel goed idee is, omdat je hiermee levens van mensen kunt redden. Er moet altijd rekening worden gehouden met dieren, maar ze blijven toch ondergeschikt aan mensen. We eten toch ook (bijna) allemaal vlees en hiervoor moesten ook dieren worden geslacht. Het vlees is echter goed voor je lichaam en een dier heeft bovendien, in tegenstelling tot de mens, geen ziel. Iedereen heeft dan wel een persoonlijke verantwoordelijkheid, ten opzichte van zijn keuze voor of tegen xenotransplantatie, maar naar aanleiding van bovenstaande argumenten zijn wij er van overtuigd dat we organen, weefsels of cellen van dieren naar mensen mogen (laten) transplanteren. Voor meer informatie: zie www.xenotransplantatie.nl