3 schilderijen: Barok, Rococo en renaissance

Renaissance

Leonardo da Vinci – Mona Lisa

Wat is het en wat is er te zien?
De Mona Lisa is een schilderij en is dus tweedimensionaal. Op het schilderij is portret van een jonge vrouw te zien met op de achtergrond een berglandschap. Achter haar loopt een muurtje. Haar lichaam staat schuin ten opzichte van het beeldvlak, maar haar hoofd is naar het beeldvlak gekeerd. Ook kijkt ze de waarnemer aan. Ze draagt donkere kleding en over haar haren een doorzichtige zwarte sluier. Haar handen liggen gekruist op de leuning van de armstoel.

Ik denk dat de vrouw op het schilderij haar rijkdom wil laten zien door dit portret. Ze poseert voor een schitterend landschap en ze heeft duur uitziende kleren aan.

Wat is het materiaal en de techniek?
Het materiaal van het schilderij is olieverf op paneel (populierenhout). De achtergrond en de donkere kleuren rond het oplichtende gezicht brengen de vrouw duidelijk naar de voorgrond en vestigen de aandacht op haar gezicht dat natuurlijk is afgebeeld. Leonardo da Vinci gebruikte voor de Mona Lisa de sfumatotechniek waarbij de omtrekken van het onderwerp niet worden afgelijnd, maar wazig en onscherp worden gemaakt door verschillende dunne lagen verf over elkaar heen aan te brengen. Deze techniek werd onder meer gebruikt voor de ogen en de mondhoeken. Er zijn dan ook geen penseelstreken te zien.

Welke beeldende aspecten?
Ten eerste is er in het schilderij gebruik gemaakt van licht. Er is een groot verschil tussen de hoeveelheid licht. Onderaan het schilderij is er bijvoorbeeld veel minder licht dan aan de onderkant. Ook worden er verschillende kleuren gebruikt. Er wordt vooral gewerkt met lichte en donkere kleuren, en niet zo zeer met felle kleuren. Door het grote contrast tussen de lichte en donkere kleuren springen sommige delen van het schilderij er uit, zoals het gezicht. Ook is vorm een belangrijk element in het schilderij. Vooral door de vorm van de glimlach van de vrouw is het schilderij zo bekend geworden.

Wat heeft de nadruk?
Het beeldende aspect waarop de nadruk ligt, is kleur. Dit komt vooral door het grote verschil in kleur van de huid en de ruimte om de huid heen. Hierdoor gaat de aandacht meer uit naar het gezicht. Daarnaast is ruimte belangrijk in het schilderij. Door het landschap achter de poserende vrouw wordt het schilderij erg ruimtelijk. 

Wat is de bedoeling?
Leonardo da Vinci probeert de beschouwers duidelijk te maken dat het schilderij de ware kracht van de vrouw laat zien. De Mona Lisa vertegenwoordigt de eeuwige vrouwelijkheid.
Wat vind ik er zelf van?
Ik vind de Mona Lisa een speciaal schilderij, omdat de vrouw van het portret zo’n vreemde gezichtsuitdrukking heeft. Ook heeft ze een hoog voorhoofd. Toen ik er voor het eerst naar keek had ik niet door waardoor dit kwam, maar later zag ik dat dit kwam doordat ze geen wenkbrauwen heeft. Ik vind het een uniek schilderij, en dat komt vooral door de glimlach. Ik zou graag willen weten waarom de vrouw zo’n aparte glimlach op haar gezicht heeft, en of daar misschien een speciale betekenis achter zit…

Barok

Het dansende paar – Jan Steen

Wat is het en wat is er te zien?
Het werk is een schilderij en is dus tweedimensionaal.
Op de afbeelding is een binnenplaats te zien met veel mensen. Links op de afbeelding zitten twee muzikanten. De ene speelt fluit, de andere viool. Ook staan er houten tonnen op de grond. Aan de rechterkant van de afbeelding staat een gedekte tafel waar vrolijk uitziende mannen en vrouwen aan zitten. Enkele mensen op de binnenplaats kijken naar de man en de vrouw in het midden van de afbeelding. De simpel geklede man neemt de deftige dame bij de hand en trekt haar de vloer op. De vrouw kijkt wat verlegen naar de toeschouwers en staat strak en stijf, terwijl de man al een been omhoog gooit op de melodieën van de viool en de fluit. 

Volgens mij is er op het schilderij een soort feestje aan de gang, want er wordt gegeten, muziek gemaakt en gedanst. De mensen op het schilderij kijken blij en lachend. Er hangt een goede sfeer.

Wat is het materiaal en de techniek?
Het materiaal dat gebruikt is voor het schilderij is olieverf op paneel. Het gereedschap zijn dus kwasten en penselen. Met verschillende schildertechnieken heeft de kunstenaar het schilderij opgebouwd.

Welke beeldende aspecten?
Er is gebruikt gemaakt van de beeldende aspecten licht, kleur, ruimte, vorm, lijn en compositie. Door de schaduwen bij bijvoorbeeld de houten tonnen en de stoelen is te zien dat er gebruik is gemaakt van licht. Er zijn ook verschillende kleuren gebruikt, voor bijvoorbeeld de kleren. Er is een open ruimte gecreëerd in het midden van het schilderij waardoor het open en ruimtelijk wordt. Alle vormen zijn zorgvuldig geschilderd, bijvoorbeeld de plooien in de kleding en de draaiingen van de lichamen. Ook zijn lijn en compositie verwerkt in het schilderij, omdat alle denkbeeldige lijnen wijzen naar het verdwijnpunt dat vlak achter de man ligt.

Wat heeft de nadruk?
De nadruk is gelegd op het dansende paar in het midden van het schilderij. Het beeldende aspect ruimte valt het meeste op, omdat er een open ruimte gecreëerd is, en omdat er veel diepte in het schilderij zit.

Wat is de bedoeling?
Het schilderen van feesten was in de Gouden Eeuw een populair onderwerp geworden. Jan Steen probeerde met dit kunstwerk zijn kwaliteiten te laten zien op het gebied van de uitbeelding van de expressie, kleding en houdingen. Hij probeerde de feestvierders zo levendig mogelijk uit te beelden zodat de toeschouwers het gevoel kregen dat zij vanaf een afstandje toekeken.

Wat vind ik er zelf van?
Ik vind dat het kunstwerk goed in elkaar zit doordat er gebruik is gemaakt van lijnperspectief waardoor diepte wordt gecreëerd. Ik vind dat dit schilderij goed symbool staat voor de gouden eeuw, omdat er toen welvaart was, en op dit schilderij hebben de mensen mooie kleren aan en genoeg eten en wijn ter beschikking.