Voorbeelden bij historische contexten

Beoordeling 7
Foto van een scholier
  • Begrippenlijst door een scholier
  • 6e klas vwo | 2499 woorden
  • 30 augustus 2016
  • 1 keer beoordeeld
Cijfer 7
1 keer beoordeeld

ADVERTENTIE
Overweeg jij om Politicologie te gaan studeren? Meld je nu aan vóór 1 mei!

Misschien is de studie Politicologie wel wat voor jou! Tijdens deze bachelor ga je aan de slag met grote en kleine vraagstukken en bestudeer je politieke machtsverhoudingen. Wil jij erachter komen of deze studie bij je past? Stel al je vragen aan student Wouter. 

Meer informatie
Historische contexten + voorbeelden en periodisering
HC De Republiek 1515-1572   1521  
1531   1550           1574       1578       1581  
1588           1619
1619  
1639 Oorzaken opstand in de Nederlanden 1515-1572
Luther verschijnt voor de Rijksdag in Worms
    Karel V roept Luther op zijn ideeën te herroepen, hij weigert en wordt vogelvrij
    verklaard.

Instelling van de drie Collaterale Raden
    Geheime Raad, Raad van State en Raad van Financiën.
Instelling van de Bloedplakkaten
    Doodstraf en inbeslagname van goederen als gevolg van drukken, schrijven,
    verspreiden en bezitten van ketterse boeken en afbeeldingen. Het bijwonen van
    protestantse bijeenkomsten of het huisvesten van protestanten.   Waardoor leidde de Opstand tot het ontstaan van de Republiek 1572-1588
Het ontzet van Leiden
    Spaanse troepen hadden de stad bijna een jaar lang omsingeld en uitgehongerd.
    De watergeuzen lieten gebieden rondom Leiden onder water lopen en jagen zo de
    Spaanse troepen weg.
Alteratie van Amsterdam
    Amsterdam was als enige gewest nog katholiek. Opstandelingen probeerden de
    stad aan hun kant te krijgen. Het katholieke stadsbestuur wordt uiteindelijk
    geweldloos gedwongen de stad te verlaten.
Plakkaat van Verlatinghe

    ‘Tiran’ Filips II wordt afgezworen als vorst nadat hij Willem van Oranje vogelvrij
    verklaarde een jaar eerder.
De Spaanse Armada wordt verslagen
    Filips wil Engeland weer katholiek maken, hij onderbreekt de strijd tegen de
    Nederlanden, en de aanval van de Armada mislukt met als gevolg dat de Spaanse
    marine volledig verwoest is.   Oorzaken ontstaan van de Republiek
Coen verplaatst het bestuurscentrum van de VOC naar Batavia
Johan van Oldenbarnevelt wordt onthoofd
    Nu kan Maurits van Oranje zijn zin doordrijven en de strijd tegen de Spanjaarden
    hervatten na het twaalfjarig bestand.
Bouw Portugees-Joodse synagoge in Amsterdam
    Omdat de economie groeide waren er veel immigranten nodig, Portugese Joden
    hadden veel kennis en kapitaal, om hun naar Amsterdam te krijgen bouwde de
    stad een Portugees-Joodse synagoge.
    HC De verlichting 1650-1848    

1789      
1791  
1792       1804           1822       1830      
1848 Ideeën over een ideale samenleving 1650-1789
Kant over de definitie van Verlichting en de gevaren van het rationalisme
    Sapere Aude! (Durf je verstand te gebruiken). Het volk kan slechts langzaam
    verlicht gaan denken omdat ze niet gewend zijn hun verstand te gebruiken
    dit komt door luiheid en lafheid. Kennis komt tot stand door combineren van rede
    en ervaring. Onze ervaring van de werkelijkheid wordt door de rede
     geïnterpreteerd.
Locke en Rousseau over het sociaal contract
    Het sociaal contract is een contract tussen vorst en burgers of burgers onderling. 
    Het doel ervan is het voorkomen van oorlogen.
    Locke:                                                            Rousseau:
- Een slechte vorst mag afgezet  

  worden door het volk
- De soevereiniteit ligt bij het volk
- Alle burgers waren gelijk en 
  behielden hun individuele vrijheid
- De vorst moet zorgen voor
  bescherming van de natuurlijke 
  rechten - Een slechte vorst mag afgezet  
  worden door het volk
- De soevereiniteit ligt bij het volk
- Algemene wil moet uitgevoerd
  worden door een aangestelde
  regering
- Alle mensen zijn elkaars gelijken
Spinoza over de invloed van God op het dagelijks leven
    God staat niet buiten de wereld maar zit overal in,  hij kan dus niet ingrijpen in
    het dagelijks leven. Wonderen bestaan niet, alles verloopt via natuurwetten.
Voltaire over de vrijheid van denken en de rol van de staat

     Er moet vrijheid van meningsuiting en geloof zijn. Het gewone volk is (nog) te
     dom om mee te beslissen dus de overheid moet zorgen voor het welzijn van het
     volk. Droit divin bestaat niet.  Wat betreft de staat vond hij het enerzijds goed
     om beslissingen door een parlement te laten nemen en niet door de vorst, zoals
     dat in Engeland gebeurde, maar anderzijds gaf hij de voorkeur aan een verlichte,
     redelijke vorst boven een regering door het gewone volk, omdat daar niets
     redelijks uit kon komen.   In hoeverre is de Franse Revolutie verlicht te noemen? 1789-1815
Cahiers des doléances
    Klachten, verzoeken en voorstellen.
    De derde stand wil belastinghervormingen, toegang tot het bestuur en
    afschaffing van de privileges van de eerste en tweede stand. De eerste en tweede
    stand willen juist handhaving van de privileges, afschaffing zorgt voor chaos.
Wet Le Chapelier
    Vrijheid in de economie, vrijheid om een beroep te kiezen, verbod op gildes en een
    Verbod op verenigingen van boeren en arbeiders (vakbonden)

Proces van ‘burger Capet’
    Burger Capet is de afgezette koning Lodewijk XVI. Capet wordt beschuldigd van
    hoogverraad omdat hij in het buitenland hulp zou hebben gezocht tegen de
    revolutionairen. Hij wordt onthoofd onder de guillotine  geen eerlijk proces.
Code Napoleon
    Burgerlijk wetboek dat zorgt voor een uniforme wetgeving. Gelijkheid voor de
    wet, vrijheid van religie en bezit, eerlijke rechtspraak en burgerlijke stand
    geregeld door de staat in plaats van de kerk   De invloed van de Verlichting op de politiek 1815-1848
Verdrag van Verona
    Liberale opstand tegen de ‘gerestaureerde’ Spaanse koning. Revoluties moesten   
    bestreden worden, macht ligt bij de koning en liberale ideeën mochten
    gecensureerd worden.
Belgische Opstand
    Liberalen in het zuiden van het verenigd koninkrijk der Nederlanden zijn
    ontevreden. De koning had te veel macht, ze voelden zich tweederangs burger en

    vonden dat ze een gebrek aan burgerrechten hadden (o.a. persvrijheid).
     Gevolg: België onafhankelijk
Frankfurter Parlement
    Nationalisme kwam op, Duitsland bestond nog uit allemaal losse staatjes. Het
    Frankfurter Parlement was een nationaal parlement met vertegenwoordigers
    van alle staatjes met steun van de Pruisische koning. Met als doel een nieuwe
    liberale grondwet maken en een Duitse eenheidsstaat creëren  
HC Duitsland 1871-1945   1884
  /85   1898  
1914      
1919   1924       1933           1933       1933  
1935  
1938  
1942 Keizerrijk 1871-1918
Conferentie van Berlijn
    Voorbeeld van de alliantiepolitiek van Bismarck. Onder zijn leiding werd Afrika
    onder westerse staten verdeeld.
De Vlootwet
    Begin van een systematische opbouw van de Duitse oorlogsvloot. Wilhelm II
    voerde zijn Weltpolitik uit en wilde Duitsland op het wereldtoneel zetten.

Slag bij de Marne
    Einde van het Von Schlieffenplan. De Duitse opmars werd hier gestopt.
    Bewegingsoorlog verandert in een loopgravenoorlog.   Weimarrepubliek 1918-1933
Spartakus-opstand
    Communisten proberen de macht te grijpen in Berlijn, dit mislukt.
Dawesplan
    De Verenigde Staten leenden geld aan Duitsland, dat hiermee zijn
    herstelbetalingen aan Engeland en Frankrijk kon voldoen. Engeland en
    Frankrijk konden op hun beurt hun oorlogsschuld aan de VS terugbetalen.
Rijksdagbrand
    Er breekt brand uit in de Rijksdag, de KPD krijgt de schuld maar schuld is nooit
    bewezen. Dit gebeurde vlak voor de verkiezingen waar de KPD en de NSDAP
    tegen elkaar streden.   Nazitijd 1933-1945
Instelling Rijks Kultuurkamer
    Alleen leden van deze kamer mochten blijven werken, Joden en makers van

    ‘entertete’ kunst mochten geen lid worden. Ook jazz werd verboden want dat
    werd gemaakt door zwarte Amerikanen.
Ingebruikname concentratiekamp Dachau
    Modelkamp voor latere concentratiekampen. Het was een werkkamp, geen
    vernietigingskamp. Er zaten politieke tegenstanders, Joden en geestelijken.
Neurenberger wetten
    Bepalen wie een echte Duitser was. Beschermen van ‘Duits bloed’ tegen mengen
    met ‘vreemd bloed.
Conferentie van München
    Hitler wil Sudetenland bij Duitsland voegen. Dit mag hij doen zolang hij de rest
    van Tsjecho-Slowakije met rust laat (appeasementpolitiek).
Wannsee-conferentie
    Geheime bijeenkomst van hoge nationaalsocialisten. Doel: definitieve oplossing
    oftewel Endlösung van het Joodse vraagstuk.
    HC De koude oorlog 1945-1991   1945       1947       1950      
1956      

1963      
1968       1972  
1981          
1954           1972       1975 Blokvorming 1945-1955
Atoombom op Hiroshima
    Amerika liet een atoombom vallen op Hiroshima, Japan moest boeten voor de
    aanval op Pearl Harbor, deze bom had een allesverwoestend effect en zorgde
    ervoor dat Japan zich over gaf.
Marshallplan
    Economische steun voor Europese landen na WO II, deze landen zouden zo
    minder vatbaar worden voor het communisme. Onderdeel van de
    containmentpolitiek van president Truman.
Redevoering senator McCarthy: “Enemies from within”
    Start van een heksenjacht tegen verdachten van communistische sympathieën en
    een periode van ‘red scare’   Geen directe confrontatie 1955-1963
Bestorming van Felix Merites in Amsterdam

    Reactie op de Hongaarse opstand, waar de SU hardhandig ingrijpt tegen de
    vreedzame co-existentie in. Het westen laat het gewoon gebeuren uit angst voor
    een derde wereldoorlog. Felix Merites is het hoofdkantoor van de CPN. De
    menigte roept: ‘de waarheid kapot, Felix opslot.’
Toespraak van president Kennedy in Berlijn: “Ich bin ein Berliner”
    Kennedy laat zien dat hij er voor zijn mensen is en benadrukt nog eens hoe slecht
    het communisme is.   Spanningen tussen Oost en West namen af 1963-1991
Praagse Lente
     Roep om meer vrijheid door hervormer Dubčhek  communisme met een
     menselijk gezicht. Dit paste niet in de lijn van Breznjev dus het Warschaupact
     valt Tsjecho-Slowakije in.
Salt-I ondertekend
    Doel: Het aantal nucleaire wapens van beide landen (VS en SU) verminderen en
    een einde maken aan de wapenwedloop.
Demonstratie tegen kernwapens in Amsterdam
     De eerste Nederlandse massademonstratie tegen de kernbewapening vond

     plaats op 21 november 1981 op het Museumplein in Amsterdam. Leuzen als 
     ‘raketjes zijn niet netjes’ en ‘ban de bom’ kwamen veelvuldig op de spandoeken
     van de 400.000 demonstranten voorbij.   Azië en Afrika tijdens de Koude Oorlog 1949-1975
Akkoorden van Genève gesloten na de slag bij Dien Bien Phu
    Frankrijk verloor de Frans-Vietnamese oorlog bij Dien Bien Phu, ze konden en
    wilden niet meer verder vechten. Tijdens de Conferentie van Genève werd
    besloten dat Vietnam in tweeën gedeeld werd, er binnen twee jaar verkiezingen
    zouden komen, dat alle buitenlandse troepen uit Vietnam moesten vertrekken en
    dat ze zich niet aan mochten sluiten bij een buitenlands bondgenootschap.
Bezoek van Nixon aan China
    Nixon werd uitgenodigd in China naar aanleiding van een pinpongtournooi in
     Japan, het Chinese team werd daar vriendjes met het Amerikaanse team. China
    en de VS veroordelen samen de poging van de SU tot hegemonie in Azie.
Burgeroorlog in Angola tussen MPLA en FNLA

    Angola werd onafhankelijk, de MPLA (communistisch) en de FNLA
    (nationalistisch) vochten om de macht gesteund door de SU en de VS.
 
    Historische contexten + voorbeelden en periodisering
HC De Republiek 1515-1648   1521
1531
1550  
1574
1578
1581
1588  
1619
1619
1639 Oorzaken opstand in de Nederlanden 1515-1572
Luther verschijnt voor de Rijksdag in Worms
Instelling van de drie Collaterale Raden
Instelling van de Bloedplakkaten   Waardoor leidde de Opstand tot het ontstaan van de Republiek 1572-1588
Het ontzet van Leiden
Alteratie van Amsterdam
Plakkaat van Verlatinghe
De Spaanse Armada wordt verslagen   Oorzaken ontstaan van de Republiek 1588-1648
Coen verplaatst het bestuurscentrum van de VOC naar Batavia

Johan van Oldenbarnevelt wordt onthoofd
Bouw Portugees-Joodse synagoge in Amsterdam
    HC De verlichting 1650-1848               1789
1791
1792
1804  
1822
1830
1848 Ideeën over een ideale samenleving 1650-1789
Kant over de definitie van Verlichting en de gevaren van het rationalisme
Locke en Rousseau over het sociaal contract
Spinoza over de invloed van God op het dagelijks leven
Voltaire over de vrijheid van denken en de rol van de staat   In hoeverre is de Franse Revolutie verlicht te noemen? 1789-1815
Cahiers des doléances
Wet Le Chapelier
Proces van ‘burger Capet’

Code Napoleon   De invloed van de Verlichting op de politiek 1815-1848
Verdrag van Verona
Belgische Opstand
Frankfurter Parlement                           HC Duitsland 1871-1945   1884
1898
1914  
1919
1924
1933  
1933
1933
1935
1938
1942 Keizerrijk 1871-1918
Conferentie van Berlijn
De Vlootwet
Slag bij de Marne   Weimarrepubliek 1918-1933
Spartakus-opstand
Dawesplan
Rijksdagbrand   Nazitijd 1933-1945
Instelling Rijks Kultuurkamer
Ingebruikname concentratiekamp Dachau
Neurenberger wetten
Conferentie van München
Wannseeconferentie
    HC De koude oorlog 1945-1991   1945
1947
1950  
1956

1963  
1968
1972
1983  
1954
1972
1975 Blokvorming 1945-1955
Atoombom op Hiroshima
Marshallplan
Redevoering senator McCarthy: “Enemies from within”   Geen directe confrontatie 1955-1963
Bestorming van Felix Merites in Amsterdam
Toespraak van president Kennedy in Berlijn: “Ich bin ein Berliner”   Spanningen tussen Oost en West namen af 1963-1991
Praagse Lente
Salt-I ondertekend
Demonstratie tegen kernwapens in Amsterdam
 
Azië en Afrika tijdens de Koude Oorlog 1949-1975
Akkoorden van Genève gesloten na de slag bij Dien Bien Phu

Bezoek van Nixon aan China
Burgeroorlog in Angola tussen MPLA en FNLA
     

REACTIES

Log in om een reactie te plaatsen of maak een profiel aan.