Woordkennis

Woordkennis 1-36 adequate - passende
agitatie - zenuwachtige opwinding
abrupt - plotseling
acclamatie - (met) algemene goedkeuring
affectieve - vol liefde
aforisme - korte, pittige spreuk
absolverend - vrijstelling gevend
acquisitie - (voor het) overhalen om te adverteren
agglomeratie - geheel van stad en voorsteden
accountant - controleur van de boekhouding
absorptie - (het) in zich opnemen
adolescent - jongere tussen 16 en 20 jaar
ad hoc - voor dit bepaalde geval

adhesie - instemming
altruïsme - onbaatzuchtigheid
alternatieve - vervangend, ander
akoestisch - het geluid betreffend
alert - waakzaam
allochtoon - uit een ander land afkomstig
allure - bijzondere stijl
ambivalente - tegenstrijdige
amfibievoertuig - voertuig voor op het land en op het water
amicale - vriendelijk
ambiance - sfeer
amendement - Kamervoorstel tot wijziging wetsvoorstel
amnestie - (algemene) kwijtschelding van straf
analoog - gelijk
ampel - uitvoerig
annulering - opzegging
anticiperen - vooruitlopen
antipode - iemand met tegenovergestelde eigenschappen - anglicismen - uit het Engels verkeerd opgenomen woorden
annalen - jaarboeken

aperte - overduidelijke
geannexeerd - ingelijfd
antecedenten - feiten uit iemands vroegere leven
antithese - tegenstelling
antropomorfe - op de mens gelijkend
anarchie - wanorde doordat er geen bestuur is
anesthesist - narcosearts
apotheose - schitterend hoogtepunt
arbitrair - zomaar genomen, eigenzinnig
ascetisch - zeer sober en streng
aspiraties - hevig verlangen
a priori - van tevoren
arbeidsethos - waardering van de menselijke arbeid
aristocratie - voorname families
appelleren - een beroep doen
areaal - gebied
artotheek - kunstuitleencentrum
archaïsme - verouderd woord
archivaris - beheerder van oude stukken
associaties - iets dat doet denken aan iets anders
astronomische - enorme

arsenaal - wapenopslagplaats
authentiek - echt, origineel
autonomie - zelfstandigheid
banaal - plat
attitude - houding
bibliofiele - prachtig uitgegeven (in beperkte oplage) ballotage - (commissie) die stemt over iemands toelating
badinerend - spottend
bagatelliseren - voorstellen als iets dat onbelangrijk is
basiliek - hoofdkerk van een bisdom
attribuut - iets dat bij een persoon of begrip hoort, kenteken
besognes - bezigheden
auditief - op het gehoor gericht
bigamie - met twee personen getrouwd zijn
bibliografie - lijst van publicaties over een onderwerp
briefing - instructie
branche - bedrijfstak
bulk - (schepen voor) onverpakte lading
bureaucratie - situatie waarin ambtenaren strikt de voorschriften volgen
bourgeoisie - (behoudende) bezittende klasse

blasfemie - godslastering
bilateraal - tussen twee landen
blamage - afgang
charlatan - oplichter, beunhaas
charitatieve - een goed doel nastrevend
bottleneck - knelpunt
chicaneren - niet van harte meewerken
bon-vivant - smulpaap, zorgeloze levensgenieter
claustrofobie - engtevrees
clausule - aparte bepaling
clerus - geestelijkheid
coalitie - samenwerkingsverband tussen politieke partijen
chronisch - voortdurend
civilisatie - beschaving
classificeerder - schoonmaker van scheepsruimte
coëxistentie - (het) naast elkaar bestaan
clement - mild, niet streng
coïncidentie - (toevallige) samenloop van omstandigheden
collectioneur - verzamelaar
colofon - lijst met gegevens

colporteur - huis-aan-huisverkoper
choreograaf - ontwerper van balletten
communis opinio - algemene opvatting
consensus - overeenstemming
commotie - opwinding
conform - overeenkomstig
consciëntieus - nauwgezet, (heel) precies
confessionele - met een geloofsovertuiging als grondslag (zich) conformeren (zich) aanpassen
comprimeren - kort samenvatten
compromis - overeenkomst waarbij beide(n) toegeven
concept - voorlopig ontwerp
concessie - tegemoetkoming
confisqueren - in beslag nemen
confidentieel - vertrouwelijk
contour - omtrek(lijn) contractie - samentrekking
debiteren - vertellen
decennium - tijdvak van tien jaar
consolideren - vasthouden
consorten - medestanders

contingent - afgesproken hoeveelheid
consternatie - opschudding
consultatie - (voor) advies
convenant - overeenkomst
debacle - volslagen mislukking
controverse - tegenstelling, ruzie
decent - fatsoenlijk
decreet - overheidsvoorschrift
derving - (het) mislopen
decimeren - uitdunnen
deceptie - grote teleurstelling
demagogie - volksmisleiding
denigrerend - kleinerend
deformatie - vervorming
delegeren - overdragen
delicaat - gevoelig
decoreren - een onderscheidingsteken toevoegen
delibereren - uitleggen
derailleren - ontsporen
dermatoloog - huidspecialist
deconfessionalisering het godsdienstig karakter kwijtraken
destructief - afbrekend
erudiet - ontwikkeld

egaliseren - gelijkmaken
escorteren - begeleiden om te beschermen of eer te betonen
eruptie - uitbarsting
ecologisch - de levensomstandigheden van planten en dieren betreffend
effectueren - verwezenlijken
escaleren - (het) geleidelijk heviger worden
essay - (korte) uitleggende of betogende tekst
educatief - studieboeken betreffend (uitgevend) essentie - kern
echec - mislukking
eclatant - schitterend
euforie - uitgelatenheid
excelleren - uitblinken
eventualiteit - mogelijke gebeurtenis
etnisch - van een andere bevolkingsgroep
exces - uitspatting
ethisch - wat goed en kwaad betreft
etymologisch - met woordafleidingen
ex aequo - gelijkelijk
evident - zeer duidelijk
evolueren - zich geleidelijk ontwikkelen
evalueren - nabespreken

exceptie - uitzondering
esthetisch - het schoonheidsgevoel betreffend
excentrisch - buiten het centrum
expansie - uitbreiding
expeditie - verzending
exposé - kort overzicht, uiteenzetting
extramuraal - buiten (de muren van) het ziekenhuis
exploitatie - winstgevend maken
exponent - belangrijk vertegenwoordiger van iets
extravert - open, niet in zichzelf gekeerd
extravagant - zeer vreemd
expertise - onderzoek door een deskundige
expliciet - uitdrukkelijk
exodus - uittocht
exorbitant - buitensporig (hoog) exhibitionistisch - zijn minder mooie kanten tonend
farce - dwaze vertoning
fecaliën - (menselijke) uitwerpselen
façade - schijn
facultatief - niet verplicht
fiducie - vertrouwen

filantroop - weldoener
fenomeen - genie
feodaal - met machtige én ondergeschikte mensen
fervent - vurig
filatelie - het verzamelen van postzegels
faciliteiten - gunstige regelingen
familiair - niet vormelijk, ongedwongen
feministisch - gelijke rechten voor de vrouw nastrevend
fiatteren - goedkeuren door ondertekening
furore - groot succes
flegmatiek - onverstoorbaar
franchise - bedrijfsvoering met steun v.e. centrale onderneming
geavanceerd - uiterst modern
flagrant - overduidelijk
gedistingeerd - zeer verzorgd
geconditioneerd - afgericht
geaccidenteerd - heuvelachtig
geautoriseerd - goedgekeurd
filippica - felle strafrede
gedetineerde - gevangene
fulmineren - heftig tekeergaan, uitvaren

gastronomisch - voor smulpapen
gestileerd - in vereenvoudigde vormen afgebeeld
geriatrisch - voor oude mensen
gesticulerend - gebaren makend
genereren - opleveren
gefingeerd - verzonnen
geëngageerd - betrokken bij de problemen van zijn tijd
handvest - stuk met regels en beginselen
gelimiteerd - beperkt
genealogisch - geslachtkundig
genereus - (te) royaal
genocide - (het) uitroeien van een volk
hallucinatie - zinsbedrog, waanvoorstelling
geflatteerd - te gunstig voorgesteld
gereserveerd - terughoudend, niet enthousiast
herbivoor - planteneter
hydraulisch - werkend d.m.v. vloeistofdruk
hilariteit - uitbundig gelach
herverkaveling - (het) opnieuw verdelen
heterogeen - ongelijksoortig

hiaat - gat
hommage - hulde
herculisch - fors gespierd
hypocrisie - schijnheiligheid
hautain - hooghartig
heraldiek - wapenkunde
humanitair - menslievend
hiërarchie - rangorde
hypothese - verondersteld gegeven, aanname
impertinent - onbehoorlijk
impliceren - inhouden, betekenen
impregneren - doordrenken met een vloeistof
icoon - geschilderde afbeelding van Christus of heilige
idool - aanbeden figuur
immaterieel - onstoffelijk, niet-financieel
identificatie - (tot het) aantonen wie men is
impasse - probleem waarvoor men geen oplossing ziet
imperialistisch - naar wereldmacht strevend
hypercorrect - overdreven correct

hygroscopisch - water aantrekkend
hypotheek - geldlening met je huis als onderpand
inferieur - gering, slecht
kadastraal - rijksregister van grond en gebouwen
junta - bestuur van militairen na een staatsgreep
incapabel - ongeschikt, onbekwaam
incubatietijd - tijd tussen besmetting en ziek worden
incarnatie - belichaming, persoon die iets voorstelt
incasso - (voor het) innen van geld
indexeren - aanpassen aan de prijsontwikkeling
indoctrineren - zich een bepaalde leer op laten dringen
juridisch - rechtskundig
jargon - vaktaal
indigestie - stoornis in de spijsvertering
infrastructuur - spoorwegen, (lucht)havens, kanalen, enz. kaliber - niveau, kennis en ervaring
krach - rampzalige ineenstorting van banken
kroniek - jaarboek met de belangrijkste gebeurtenissen

kalligraferen - schoonschrijven
kapittelen - berispen, terechtwijzen
kardinaal - waar het om gaat
kleptomaan - iemand met een ziekelijk verlangen om te stelen
kongsie - groep die op gezamenlijk voordeel uit is
karikatuur - spotprent
kitsch(erig) - niet echt, niet werkelijk kunstzinnig
kansel - preekstoel
kosmopolitisch - zonder nationale vooroordelen
kartel - samenwerking om de concurrentie uit te schakelen
katheder - spreekgestoelte
kwantiteit - hoeveelheid
kynoloog - hondenkenner
leges - vergoeding van kosten die de overheid maakt
laminaat - parket van kunststof
laxeer(middel) - de ontlasting bevorderend (middel) labiel - onevenwichtig
legaliseren - wettig maken
labyrint - doolhof
lambrisering - houten wandbekleding
lacune - tekort, ‘open plek’ lethargie - ongeïnteresseerdheid, lusteloosheid

latent - verborgen, onzichtbaar aanwezig
legio - ontelbaar (veel) legaat - dat wat iemand volgens een testament krijgt toegewezen
lucratief - winstgevend
maniakaal - als van een verslaafde, geesteszieke
lumineus - schitterend
macaber - akelig, naargeestig
licentie - vergunning
liquideren - uit de weg ruimen, vermoorden
liga - vereniging
lijdelijk - passie
manipuleren - (voor het) onopgemerkt beïnvloeden van mensen
litanie - lange reeks
liberaliseren - (het) vrijgeven (door de overheid), verruimen
malversatie - verduistering (van gelden) magistraal - meesterlijk
magnaat - rijk, invloedrijk persoon
militant - strijdvaardig
mondiaal - de hele wereld aangaand
mausoleum - praalgraf, graftempel
medio - half, midden

melange - mengsel
maritiem - de zeevaart betreffend
marginaal - ondergeschikt
monetair - het muntstelsel (geld) betreffend
metropool - wereldstad
marchanderen - onderhandelen over voorwaarden
mobiliseren - inschakelen, activeren
mineurstemming - sombere stemming
mondain - werelds, luxe en plezier zoekend
molesteren - lastigvallen
necrologie - levensbeschrijving van een pas overleden persoon
navigatie - stuurmanskunst
narcisme - (ziekelijke) liefde voor zichzelf
nijverheid - industrie
nihil - niets
negatie - ontkenning
nepotisme - vriendjespolitiek
nijgen - buigen
nivellering - (het)gelijkmaken, eenvormig maken
nomineren - voordragen
neurotisch - zenuwachtig en angstig door geestelijke stoornissen
navrant - hartverscheurend, wrang

nasaal - met neusklank
obstructie - tegenwerking (van een minderheid) nostalgisch - aan de goede oude tijd herinnerend
normaliter - gewoonlijk
notabele - voorname inwoner
nucleair - voortgestuwd door atoomkracht
omissie - verzuim, weglating
novum - iets geheel nieuws
obligaat - verplicht, omdat het nu eenmaal zo hoort
obstinaat - koppig, dwars
obsceen - schunnig
non-verbaal - zonder woorden te gebruiken
occult - geheim, verborgen
oligarchie - regering van voorname personen, rijke families
opportunisme - (het) telkens streven naar eigen voordeel
ornitholoog - vogelkenner
ouvreuse - medewerkster die de plaatsen aanwijst
oreren - langdurig en druk praten
ornament - versiersel
orthodontist - specialist voor tand- en kaakafwijkingen

outillage - uitrusting
orthopedisch - voor mensen met misvormde gewrichten enz. opponent - tegenstander in een debat of gevecht
optie - mogelijkheid
orgie - feest met (te) veel drank, voedsel (en seks) pacifist - iemand die vrede wil en wapengeweld afwijst
orthodox - zich streng aan de regels houdend
overheadkosten - vaste bedrijfskosten
paraferen - een verkorte handtekening zetten
paragnost - helderziende
paria - uitgestotene, outcast
parodiëren - bespottelijk maken door nabootsing
participeren - deelnemen, meedoen
pastel - kleurstof die zachte kleuren geeft
parafraseren - omschrijven met eigen woorden
pathetisch - op het gevoel werkend, aandoenlijk
partizaan - guerrillastrijder
passe-partout - toegangskaart voor alle voorstellingen
pedant - verwaand
pastoraal - voor de zielzorg
penitentiair - voor het uitzitten van een straf
penetrant - doordringend, sterk

penibel - moeilijk, hachelijk
perspectieven - kansen, mogelijkheden
placebo - namaakgeneesmiddel, nepmedicijn
plagiaat - (het) ‘pikken’ van tekst, letterdieverij
plastisch - om het uiterlijk te verbeteren
plausibel - aannemelijk
pneumatisch - op luchtdruk werkend
potentieel - mogelijk, eventueel
preventief - (bedoeld) om iets te voorkomen
privatiseren - het afstoten van overheidstaken naar particuliere bedrijven
prognose - voorspelling, verwachting
projecteren - (projecteren) proletarisch - zonder te betalen (proletariër = bezitloze) prominent - vooraanstaand
protégé - beschermeling
protocol - geheel van gedragsregels
prototype - schoolvoorbeeld, echte vertegenwoordiger
psychosomatisch - veroorzaakt door spanningen

public relations - voorlichting, goede contacten naar buiten
Pyrrusoverwinning schijnoverwinning
quarantaine - afzondering
querulant - ruziemaker
quotum - vastgesteld gedeelte per land
rariteit - zeldzaam voorwerp, curiositeit
ratificeren - goedkeuren, bekrachtigen
rationeel - verstandelijk
reactionair - strevend naar behoud van het oude
recalcitrant - weerspannig, onwillig
recapituleren - samenvatten
recent - van de laatste tijd, pas voorbij
reces - vakantie (van een volksvertegenwoordiging) recessie - economische teruggang
recette - entreegelden
recidivist - iemand die al eerder voor hetzelfde is veroordeeld
reclameren - bewaar maken, een klacht indienen
reclassering - overheidsinstelling die ex-gevangenen begeleidt
rectificeren - rechtzetten, opnieuw publiceren, maar dan juist

reduceren - verminderen, omlaag brengen
reëel - op de werkelijkheid gebaseerd, redelijk
referendum - volksraadpleging
reformproduct - natuurlijk voedingsmiddel
regulier - gangbaar, normaal
rehabilitatie - (het) teruggeven van iemands goede naam
remedial teacher - leraar die achtergeraakte leerlingen ‘bijspijkert’ renaissance - herleving (van de belangstelling voor iets) rendement - nuttig effect
replica - kopie
repliek - raak antwoord
representatief - een goed beeld gevend
repressie - onderdrukking
requiem - mis voor een overledene
resolutie - besluit
resoneren - meetrillen, meeklinken
restitueren - terugbetalen
restrictie - beperkende voorwaarde
retoriek - fraaie, maar nietszeggende taal
retoucheren - bijwerken, verbeteringen aanbrengen
ritueel - reeks van vaste handelingen
royalty - percentage van de verkoopprijs van een boek
royeren - schrappen als lid

rubriceren - onderbrengen in categorieën (soorten) sanctie - strafmaatregel
scanderen - lettergreep voor lettergreep uitroepen
scrupule - gewetensbezwaar
significant - van (veel) betekenis
simulator - nabootser
simultaan - (vrijwel) gelijktijdig plaatsvindend
sinecure - eenvoudige zaak
snobistisch - zogenaamd geïnteresseerd in culturele zaken
sonde - apparaat voor waarnemingen in de dampkring
specificeren - de onderdelen stuk voor stuk noemen
stante pede - direct, op staande voet
status-quo - bestaande toestand
stigmatiseren - brandmerken, een slechte naam bezorgen
stoïcijns - berustend, onaangedaan
sublimeren - veranderen in iets dat mooier is, veredelen
substituut - vervangingsmiddel
suppletie - aanvulling

syndroom - geheel van ziekteverschijnselen
synopsis - overzicht, samenvatting
taluud - helling, aflopend zijvlak
technocratie - heerschappij van de techniek en de technici
teneur - strekking
theatraal - overdreven, zoals bij het toneel
theocratie - door de geestelijkheid geleide staat
thermisch - door middel van warmte (warmwaterlozing) titanenstrijd - zeer zwaar gevecht
titulatuur - geheel van titels
toxicologisch - op vergif betrekking hebbend
traineren - op de lange baan schuiven
transfusie - overbrenging (van bloed) transito - doorvoer
traumatisch - zeer schokkend
topografisch - met alle terreinbijzonderheden
traverse - weggedeelte
tribunaal - groep deskundigen die rechtspreken
triviaal - plat, banaal
try-out - proefvoorstelling

turbulent - vol beroering, vol onlusten
typoscript - getypte tekst
ultimatum - laatste onderhandelingsvoorwaarde
understatement - iets positiever uitdrukken dan het is
universum - heelal
urbanisatie - verstedelijking
urgentie - (van) dringende noodzaak, spoedeisendheid
utopist - iemand die onbereikbare idealen koestert
valide - betrouwbaar, deugdelijk
verbalisme - indruk maken met nietszeggende woorden
verguizen - met verachting over iemand spreken
verifiëren - nagaan of iets juist is
verpaupering - achteruitgang, verloedering
vibrerend - trillend
vicieuze cirkel - hopeloze opeenvolging van oorzaak en gevolg
virtuositeit - meesterschap
visagist(e) - schoonheidsspecialist(e) voucher - briefje dat je recht geeft op iets
wishful thinking - iets geloven omdat je het zo graag wilt

xenofobie - vreemdelingenhaat
zoölogisch - dierkundig