Hoofdstuk 1

NATUURWETENSCHAPPEN

levende natuur

levenloze natuur

BIOLOGIE

SCHEIKUNDE

NATUURKUNDE

Stoffen veranderen

Stoffen blijven hetzelfde

Mensen

Dieren

Planten

(bewegen, groeien, verbranden, …)

 

Verbranden van stoffen

Reageren van stoffen (chemische reacties):

> maken van nieuwe stoffen

> oplossen van kalk in zuur

 

 

Licht

Elektriciteit

Beweging

Geluid

Warmte

Omzetting van energie

 

 

• Begrippen

Theorie

= Beschrijving van een verschijnsel

Voorbeelden:

• Theorie van de zwaartekracht
• Relativiteitstheorie
• Quantumtheorie

Natuur -en scheikundigen

à Ontwikkelen en bedenken nieuwe theorieën om de natuur te beschrijven (NASK)

Uitvinders

Vinden nieuwe apparaten uit met de theorieën

• 3 natuurkundige
• Isaac Newton (1643 – 1727)
  • Zwaartekracht theorie
  • Begaafd wiskundige
  • Eenheid naar vernoemd,

Kracht, à Newton (N)

1. Albert Einstein (1879 – 1955)
   • Vader van de moderne natuurkunde
   • Relativiteitstheorie & Quantumtheorie
   • Nobelprijs foto-elektrisch effect
2. Dimitri Mendelejev         (1834 - 1907)
   • Grondlegger van het periodieke systeem

 

• Een experiment uitvoeren

Verschijnsel

Voorspelling

Onderzoeksvraag

Experiment

Conclusie

 

 

 

• Veiligheid
• Oogdouche
• Blus-zand
• Personen douche
• Branddeken
• Noodstop
• Lab jas
• Veiligheidsbril

 

 

• Stappenplan grafiek tekenen
• Bekijk tabel! Max & min
• Assenstelsels tekenen
• Boenoem de assen
  1. Grootheid
  2. Eenheid
  3. Richtingspijl
• Constante schaalverdeling
• Zet meetwaardes uit tabel in grafiek
• (0,0)
• Wat voor een lijn?
  1. Rechte lijn?
  2. Kromme lijn?

     

 

 

t(s)

s(m)

0

0

5

4

10

11

15

18

20

32

25

40

30

57

35

75

40

?

 

S (m)

               

 

 

        5           10        15        20         25       30        35          40

 

 

 

T (s)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Grootheden en eenheden

In de natuurkunde vertelt de grootheid over welke eigenschap we het hebben, bijvoorbeeld lengte, massa, tijdsduur. Deze natuurkundige grootheid is kwantificeerbaar. Je kan hem dus uitdrukken in een waarde en vaak kun je hem ook direct meten. De waarde van een grootheid wordt uitgedrukt in een eenheid. Een eenheid is een soort afgesproken maat, zoals meter, kilogram en seconde.

Zowel de grootheid als de eenheid hebben een afgesproken symbool dat we hier altijd voor gebruiken in de formules en berekeningen.

grootheid

symbool

standaardeenheid

symbool

alternatieve eenheden

lengte

l

meter

m

mm, cm, dm, km

oppervlakte

A

vierkante meter

m2

 

volume

V

kubieke meter

m3

liter (L)=dm3, mL=cm3

massa

m

kilogram

kg

gram (g), ton

temperatuur

T

Kelvin

K

graden Celcius (⁰C)

tijd

t

seconde

s

uur (h), minuut (min)

stroomsterkte

I

ampère

A

 

dichtheid

ρ

gram per kubieke centimeter

g/cm3

 

druk

p

pascal

Pa

 

 

 

 

 

 

Voorvoegsels

Met voorvoegsels kan de standaardeenheid groter of kleiner worden gemaakt. De voorvoegsels die we veel gebruiken gaan van kilo tot milli, waarbij de eenheid steeds een factor 10 kleiner wordt, maar het getal dat ervoor staat wordt steeds een factor tien groter.    

 

1 km = 10 hm = 100 dam = 1000 m = 10.000 dm = 100.000 cm = 1000.000 mm

voorvoegsel

symbool voorvoegsel

waarde

mega

M

1.000.000

kilo

k

1.000

hecto

h

100

deca

da

10

deci

d

0,1

centi

c

0,01

milli

m

0,001

micro

μ

0,000 001