Hoofdstuk 5

Economie hoofdstuk 5  samenvatting

Paragraaf 1: aan de slag!
Als je een vacature ziet, dan kun je gaan solliciteren. Je stuurt dan vaak een cv (curriculum vitae) mee. Als scholier doe je vaak ongeschoold werk, want voor geschoold werk moet je een beroepsopleiding hebben gevolgd. Naast school kun je een parttime baan hebben (deeltijdbaan). Met een (voltijdbaan) fulltime baan werk je een volledige werkweek.
Als je wordt aangenomen, sluit je een arbeidsovereenkomst (arbeidscontract) af. Daarin staan de arbeidsvoorwaarden van jou baan. De meeste afspraken staan in de cao, dat is de collectieve arbeidsovereenkomst. Deze gelden voor een bepaalde bedrijfstak.
Een bedrijfstak is een groep gelijksoortige bedrijven zoals de horeca, de bouw, de gezondheidszorg of het onderwijs.
De cao-afspraken zijn gemaakt door de vakbonden en organisaties van werkgevers. Vakbonden komen op voor de belangen van de werknemers.
Een vaste baan houdt in dat je een arbeidsovereenkomst hebt voor een onbepaalde tijd. Met een tijdelijke baan heb je werk voor een bepaalde tijd. Ook uitzendwerk is tijdelijk, alleen weet je niet altijd voor hoelang.
Je kunt ook werken met een oproepcontract. Dan werk je alleen als het bedrijf je nodig heeft, in een bepaalde drukke tijd.
Uitzendwerk en oproepkracht zijn flexwerkers: mensen met een flexibele baan. Dan werk je alleen wanneer je werkgever je nodig heeft.
Tijdens de proeftijd mogen zowel de werknemer als de werkgever de arbeidsovereenkomst beëindigen. Alleen bij ernstige gevallen mag de werkgever (na de proeftijd) de werknemer op staande voet ontslaan. Het ontslag gaat dan meteen in.
In je arbeidsovereenkomst staat wat het je brutoloon gaat verdienen. Dat houdt in: de werkgever houdt de sociale premies en de loonbelasting in. Het nettoloon (berekening: nettoloon= brutoloon –( loonbelasting + sociale premies) ) . Het nettoloon is wat je overgemaakt krijgt op je rekening, je krijgt er ook een loonstrook bi; daarop staan de uren vermeld.
In de Arbowet staan regels voor een veilige en gezonde werkomstandigheden. Arbo is de afkorting van arbeidsomstandigheden.
In de Arbeidstijdenwet staat de regels voor de afgesproken werk en rusttijden.
De Inspectie SZW (of de arbeidsinspectie) controleert of de werkgevers én werknemers zich aan de wetten houden.