Verslag Cubacrisis en Varkensbaai-invasie

Presentatie Varkensbaai-invasie & de Cubacrisis

Inleiding

Communist Fidel Castro en zijn revolutionaire organisatie M-26-7 komen in 1959 aan de macht op Cuba, na een lange strijd tegen president en dictator Fulgencio Batista, die uiteindelijk vluchtte. Vanaf het moment dat Fidel Castro de macht heeft op Cuba, begint hij het land te nationaliseren. Veel Amerikaanse bedrijven en internationale grond op Cuba neemt hij in. Ook heeft hij goede banden met Sovjetleider Chroesjtsjov. Chroesjtsjov verwelkomt Fidel Castro en zijn regime met veel militaire en financiële ondersteuning. Duizenden liberale Cubanen ontvluchten hiermee het land naar de VS. John F. Kennedy ziet dit aan en is boos, en ziet in dat de crisissfeer toeneemt in zowel de VS als op Cuba. Dit is het begin van een bijna fatale kernoorlog tussen de VS en de Sovjets.

De Varkensbaai-invasie

In Januari 1961 waarschuwde Kennedy het Amerikaanse Congres dat de situatie zou gaan escaleren, en stond erop dat er vanuit Amerika actie ondernomen werd. Ondertussen was de CIA in het geheim bezig met een al door ex-president Dwight D. Eisenhower goedgekeurd plan, die president was tot 1961, om gevluchte Cubanen te ondersteunen tijdens een inval op Cuba. Het plan werd om een militaire landing in de Cubaanse Varkensbaai te maken en vanuit daar het regime van Fidel Castro af te stoten door middel van een volksopstand.

Maandenlang werden Cubaanse contrarevolutionairen, oftewel Cubanen die tegen de revolutie van Fidel Castro waren, getraind in de zogenaamde guerrilla-oorlogsvoering. Guerrilla-oorlogsvoering houd het uitputten en ontregelen van de tegenstander in, terwijl een rechtstreekse confrontatie word vermeden.

Voor Amerika was het belangrijk dat alles geheim bleef, anders zou de relatie met de Sovjet-Unie nog verder verslechteren.

Op 17 april 1961 landden 1511 getrainde Cubaanse ballingen, vervoerd door Amerikaanse schepen en gedekt door Amerikaanse vliegtuigen, in de Varkensbaai. Vrijwel direct liepen ze tegen vel verzet van de troepen van Fidel Castro aan, die het toch gelukt waren om via hun eigen geheime dienst en de Russische KGB de complete invasieplannen van de CIA te achterhalen. Binnen twee dagen werd de invasie beëindigd, met groot verlies voor Amerika. Vele Cubaanse ballingen waren gevangengenomen en enkele tientallen geëxecuteerd. De gevangenen mochten in ruil voor 53 miljoen dollar aan voedsel en medicijnen terugkeren naar de VS.

Deze actie had grote gevolgen voor de regering van Kennedy en de CIA, en ook voor de wereldvrede. Kennedy kreeg veel kritiek, want alle acties waren met zijn volledige toestemming uitgevoerd. Veel kopstukken van de CIA werden ontslagen. Fidel Castro zag in dat Amerika hem met man en macht probeerden af te stoten, en daarom vroeg hij nog meer steun van de Sovjets, die hij ook kreeg. Deze invasie zou zo het begin van de latere Cubacrisis in 1962 betekenen. Een 7 dagen-durende crisis waarbij de mensheid het dichtst bij haar eigen vernietiging kwam.  

Periode tussen Varkensbaai-invasie en Cubacrisis

In augustus 1961, na de invasie, begonnen de Sovjets aan de bouw van de Berlijnse muur, ondanks de alle kritiek. Dit bouwproject werd bewaakt door het Sovjetleger, wat als een dreiging werd gezien. Daarom stuurde Kennedy direct extra soldaten naar Berlijn. De crisissituatie liep weer verder op.

De Cubacrisis

Het jaar daarna, in augustus 1962, ontdekte een Amerikaans spionagevliegtuig dat de Sovjets bezig waren met het plaatsen van kernwapens op Cuba. Kennedy ondernam actie, maar dit keer niet met overhaaste invasies en dergelijke. Hij stelde vanaf 24 oktober een zeeblokkade rondom Cuba in, zodat geen enkel Sovjetschip meer toegang had tot Cuba, waardoor de bouw en levering van de rakketten en dergelijke niet voltooid zou kunnen worden. Kennedy eiste ontmanteling van alle kernwapens van Sovjetleider Chroesjtsjov. In ruil voor de belofte dat Amerika geen aanval meer zou doen op Cuba, ging Chroesjtsjov hiermee akkoord. Ook werd er in het geheim een overeenkomst gemaakt dat Amerika zijn rakketten in Turkije, die gericht waren op de Sovjet-Unie, zou weghalen.

Chroesjtsjov maakte op 28 oktober officieel bekend dat er een overeenkomst was bereikt. Dit betekende het einde van de Cubacrisis en de afwending van een kernoorlog. De zeeblokkade werd opgeheven. Zo bleef Cuba met Fidel Castro nog steeds communistisch.

Verband met de Koude Oorlog

De Koude Oorlog was een oorlog tussen de communistische en de kapitalistische wereld. Bij deze twee gebeurtenissen behoorde de VS tot de kapitalistische wereld, en de Sovjet-Unie tot de communistische wereld. De varkensbaai-invasie en de Cubacrisis speelden een grote rol in de Koude Oorlog, aangezien het de relatie tussen de twee grootmachten aardig op de proef stelde en het bijna de vernietiging van de mensheid betekende. Deze gebeurtenissen stonden niet direct in verband met de kernoorzaak van de Koude Oorlog, omdat Fidel Castro en zijn regime in eerste instantie losstonden van het dominerende gedrag en het uitbreiden van haar invloed door de Sovjet-Unie in Oost-Europa. Pas later sloot Fidel Castro zich min of meer aan bij de Sovjet-Unie en haar wil om haar invloed te vergroten en haar buurlanden te domineren.  Wel hadden deze twee gebeurtenissen grote (positieve) gevolgen voor nucleaire regels en veiligheid, tijdens én na de koude oorlog. Er zijn veel overeenkomsten gesloten en wetten ingevoerd na aanleiding van deze bijna-kernoorlog die voor veiligheid moeten zorgen en eventuele toekomstige escalaties moeten voorkomen. ✪