Hoofdstuk 6

Scheikunde, hoofdstuk 6.

 IJzer maak je uit ijzerverbindingen die in de grond voorkomen. Als gesteenten en grondsoorten genoeg ijzerverbindingen bevatten, noem je het ijzererts.

IJzererts wordt omgezet in ijzeroxide. Dit gebeurt in hoogovens.  Je gooit er ijzeroxide en steenkool (cokes) in. De cokes (C)  verbrandt niet helemaal, waardoor er koolstofmono-oxide (CO) ontstaat. Het CO reageert met het ijzeroxide. Nu ontstaan er ijzer en koolstofdioxide.  Het ijzer is vloeibaar en zakt naar beneden, daardoor neemt het koolstof op. Het ijzer is onzuiver en dus ruwijzer. Door de koolstof is het erg bros, daarom wordt er zuurstof toegevoegd om het koolstofpercentage te verlagen. Er ontstaat staal.

Om tramrails te lassen heb je aluminium en ijzeroxide nodig. Het is een exotherme reactie.

 Aantasting van metalen door stoffen uit de lucht heet corrosie. Metalen die corroseren heten onedele metalen.  Je kunt deze metalen beschermen door er een laagje andere stof op aan te brengen.

Platina, goud en zilver zijn edelmetalen. Ze corroseren niet.

Grondsoorten en gesteenten die rijk zijn aan metaalverbindingen noem je metaalertsen.

Mengsels van metalen heten legeringen. Ze zijn meestal sterker dan zuivere metalen.

Koper + zink = messing. Koper + tin  = brons. Legeringen met kwik heten amalgamen. Om een amalgaam te gebruiken wordt deze geschud zodat het tussenschot breekt en de kwik en andere metalen met elkaar in verbinding komen.

Bauxiet is een erts met veen aluminiumoxide. Met elektrolyse wordt hier aluminium uit bereid.

Koper is een zacht metaal. Om koper te maken maal je eerst het kopererts fijn. Dan scheidt je de kopererts van de rest van de koperverbinding.  Vervolgens verbrandt je een deel van de koperverbinding. Er wordt veel lucht toegevoerd waardoor het ijzer in ijzeroxide wordt omgezet. Daarna wordt het gemengd met kalksteen en zand, en verhit. Het ijzeroxide reageert nu tot slak, wat afgescheiden kan worden. Het overgebleven kopersulfide wordt weer verhit. Er ontstaan koper en zwaveldioxide.  Het gevormde koper is nog niet heel erg zuiver.

De kringloopreactie van koper:

Bij een chemische reactie blijven de elementen behouden.

Recyclen is goed voor het milieu.

Kwik, lood en cadmium zijn zware metalen. Ze hebben een hoge dichtheid en zijn schadelijk voor milieu en gezondheid.

Kca-afval is klein chemisch afval. Dit zijn meestal afgedankte huishoudelijk producten.