Thema 16 : Client en omgeving

Pervasieve ontwikkelingsstoornis =
aangeboren informatiestoornis ontstaan bij een aangeboren hersenafwijking.

• problemen met sociale contacten, communicatie Een beeldend vermogen (fantasie)

• Pervasief = doordringen in het latijn.

• problemen in verschillende ontwikkelingsgebieden.

• Eerst leken opvoeding, omgevingsfactoren en hechtings problemen de oorzaken

• in meeste gevallen zijn genetische en/of chromosonische afwijkingen de oorzaak

• kan ook door infecties bij zwangerschap komen zoals; herpes of rodehond


• ook kunnen er hersenafwijkingen ontstaan bij hersenbeschadiging

dit leidt tot een verstoorde verwerving en verwerking van informatie
het kost meer tijd om informatie goed op te kunnen slaan, of de informatie wordt niet goed opgevangen. Vaak lijkt het kind details wel waar te nemen, maar kan geen verbanden leggen.
Er is dan veel herhaling nodig omdat ze niet of nauwelijks informatie tegelijkertijd kunnen verwerken.


Autisme =
Autisme spectrum syndroom (ASS) ook wel eenzelvigheid

• ernstige relatie of sociale stoornissen
• taal/spraak problemen, komt niet of nauwelijks op gang
napraten, woorden verzinnen, monotoon en moeilijk duidelijk maken wat hij wil.
• weerstand tegen veranderingen. Heeft bepaalde rituelen of dwangmatigheden
vaak geobsedeerd door bepaalde voorwerpen.
• Nauwelijks sprake van spontaan leren
• Exploratie gedrag is gering
• Moeite met verbanden leggen , veel fantasie
• Stereotiep bewegingsgedrag
• Erg in zich zelf gekeerd, Verstoord lichaamsbesef

• Ongeveer 75% van de autisten heeft een verstandelijke beperking
• Drie van de vier mensen met autisme zijn van het mannelijk geslacht


Stoornis van Asperger =
contactstoornis waarbij de verschijnselen lijken op autisme.
Het verschil tussen klassiek autisme en de stoornis van asperger is dat er geen sprake is van een
Vertraagde ontwikkeling of taal/spraak problemen. Wat wel overeenkomt met autisme is:

• Ernstige relatiestoornis of sociale stoornis
Problemen met non verbaal gedrag; geen oogcontact maken, afwijkende gezichtsuitdrukkingen en lichaamshouding. Houd emoties vaak voor zichzelf
In het begin vaak wel actief in het zoeken van sociale contacten maar meer teruggetrokken door slechte ervaringen
• Weerstand tegen veranderingen
• Opvallend dwangmatig en stereotiep gedrag (preoccupatie)
Bijvoorbeeld interesse in een bepaald onderwerp
• Intense en meer dan normale interesse in bepaalde dingen
• Normale tot hoge intelligentie. Hierdoor wordt het gedrag vaak gecamoufleerd om zo    weinig te laten merken.

• Mogelijke achterstand fijne motoriek
• Erg gesteld op ordelijkheid en routine
• soms overgevoelig voor geluiden, geuren, smaken of kleuren
• vaak hebben volwassene met asperger moeite met alledaagse bezigheden
zoals huishouden.
• Veel volwassene beschouwen asperger niet als stoornis maar eigenschap.
Ze hebben er mee leren leven. Alhoewel de sociale ontwikkelingen minder
Goed ontwikkeld zijn, wordt dit gecompenseerd door hun intelligentie en verbale
Begaafdheid.
• De meeste mensen met deze stoornis volgen het normale onderwijs.
Zij zijn hier wel beperkt in hun functioneren.


Stoornis van Rett=
Zeldzame neurologische aandoening die hoofdzakelijk bij meisjes voorkomt.

• Aanvankelijk normale ontwikkeling gevolgd door regressie (teruggang) in het
Gedrag van een kind tussen de 9 en 18 maanden
• Groei van schedelomtrek vertraagd

• Ernstige verstandelijke beperking
• Ontwikkeling stereotiep handbewegingen
• Ernstige taalbeperkingen en slechte coördinatie
• Hun leven lang afhankelijk van anderen. Er is geen genezing mogelijk.
gemiddeld wordt iemand met de stoornis van Rett 47 jaar.
• Een kind met een Rett stoornis heeft intensieve (para)medische begeleiding nodig
De behandeling is gericht op het voorkomen of bestrijden van problemen zoals;
Epelepsie, scoliose(verkromming van wervelkolom) en slikproblemen.

Deze stoornis loopt in vier fases:

1. in eerste instantie verloopt de ontwikkeling normaal.
Tussen de 9 en 18 maanden stagneert deze. De ontwikkeling van de hersenen vertraagt en de
Ontwikkeling van de sociale vaardigheden en spelontwikkeling stoppen. Dit is de knik in de
Ontwikkeling.
2. in de tweede fase gaan de verworven vaardigheden achteruit. Dit zijn spraak (afasie) , intelligentie
en motoriek (apraxie). Het kind keert in zichzelf en vertoont autistisch gedrag, er ontstaan

stereotiep handbewegingen op borsthoogte, er kunnen epileptische aanvallen optreden en het
kind heeft een ongewoon ademhalingspatroon (soms te snel , soms weer langzaam)
het is snel geïrriteerd, soms ontroostbaar en moeilijk te hanteren
3.de derde fase treedt ongeveer op tienjarige leeftijd in. Het gedrag verbeteren en het kind is minder
in zich zelf gekeerd. Het gaat weer vooruit en voelt zich beter. Deze fase houdt vaak het hele leven
aan.
4.in de vierde fase op latere leeftijd gaat de patiënt vooral motorisch weer achteruit.
Deze fase treedt echter niet bij alle patiënten in.


Stoornis van Heller=
Een desintegratiestoornis (uitvallen van functies) bij de kinder leeftijd. Net zoals Rett is het
een neurologische aandoening, een geen autistische.

• Eerste twee levensjaar (of langer) gewone ontwikkeling
• Voor het tiende levensjaar raken ze eerder geleerde psychische vaardigheden kwijt en
Gaan de vaardigheden op taal, begrijpen, sociaal gedrag, communicatie of zindelijkheid achteruit
• Ze gaan herhalen vast onveranderlijk gedrag vertonen. In enkele opzichten dezelfde al bij Rett

• Ze worden prikkelbaar, angstig of hyperactief. In de meeste gevallen stabiliseert dit op latere leeftijd
• In de meeste gevallen ontstaat er blijvende vertraging in de ontwikkeling.
• Het is nog onduidelijk of er een relatie is met autisme


PDD-NOS=
Pervasive Developmental Disorder – not otherwise specifiet
Letterlijk vertaald betekend dit dat het om een pervasieve ontwikkelingsstoornis gaat die niet anders
Omschreven of benoemd wordt. PDD-NOS komt bij ongeveer 1 op de 200 kinderen voor.
Het kan zowel bij mensen met een verstandelijke beperking als gewone tot bovennormale intelligentie voorkomen. Wanneer een kind niet aan alle criteria van Autisme voldoen kunnen zij de diagnose
PDD-NOS krijgen.

• Komt vaak voor in combinatie met andere stoornissen zoals een leerstoornis, ADHD of epilepsie
• Beperking in het ontwikkelen van sociale vaardigheden
(problemen met verbale en non verbale communicatie)
• Stereotiep of dwangmatig gedrag

• Voldoet niet volledig aan de criteria voor autisme of ASS (autisme spectrum stoornis)
• Zeer uiteenlopend gedrag, wat de diagnose stellen kan vermoeilijken
• Contact probleem staat minder op de voorgrond dan bij klassiek autisme
• Vaak onhandig, angstig. Ervaren het omgaan met anderen vaak als sociale druk
• Eenzijdige interesse in bepaalde voorwerpen
• Grote fantasie
• Taalproblemen, nemen dingen soms te letterlijk (bijvoorbeeld spreekwoorden)
• Motoriek is vaak onhandig en stijf, moeite met balans en samenwerking van ledematen
• Geen genezing mogelijk. kan wel worden begeleid. Deze behandeling is veelal het zelfde
Als bij autistische aandoeningen. Deze zal echter minder intensief hoeven zijn.

Behandelings- en begeleidingsmethoden

Er zijn verschillende specifieke behandelingsmethoden voor mensen met een pervasieve ontwikkelings-
Stoornis. Echter ontbreekt er onderzoek naar de werking van deze methoden.
Meest onderzochte methode is de ‘Applied Behavoir Analysis’ dit is een toegepaste gedragsanalyse

Die gebaseerd is op het belonen voor goed gedrag. Deze behandeling is 40 uur p/w nodig om resultaat te zien. Een paar andere methoden zijn;

• Contacttherapie
• TEACCH-programma
• Son Rise- programma

Contacttherapie:
bij deze behandeling krijgt het kind een vaste begeleider. Deze persoon ‘oefent’ minimaal drie maal daags met het kind. De oefening bestaat uit gedurende enkele minuten tot een half uur stimuleren van de nabijheidszintuigen om tot lichamelijk contact te komen. Het stimuleren gebeurt heel structueel op een bepaald tijdstip of dezelfde plaats, afgestemd op het kind. Na deze ‘tast-stimulatie’ volgt het stimuleren van de communicatie via de vertezintuig (horen en zien) en uiteindelijk het aanleren
van schoolse vaardigheden. Andere behandeling therapieën richten zich meer op het afleren van ongewenst , negatief gedrag.

TEACHH-programma:
TEACHH staat voor; Treatment and Education of Autistic and Communication Handicapped Children.
Momenteel is dit de meest toegepast methode met het doel om kinderen een optimale zelfstandigheid
te verwerven. In samenwerking met de ouders wordt er een behandelplan opgesteld waar men zich in eerste instantie om communicatietraining gaat. Maar dit wordt meestal snel aangevuld door sociale- vaardigheden en arbeidshandelingen. Er wordt bij deze behandeling volgens een vast schema gewerkt. Ook wordt er structuur in tijd, ruimte en activiteit aangebracht.

1. Tijd

• Zelfde handelingen, zelfde tijdstip
• Werken met picto-agenda, picto-horloge
• Werken met planbord met foto’s en picto’s
• Werken met concrete voorwerpen die verwijzen naar activiteiten of gebeurtenissen

2.Ruimte
• Eigen kamer, plek aan tafel en in de klas
• Spullen, voorwerpen op een vaste plek
• Afzondering van plek , afschermen van prikkels

3.in activiteiten
• Een opdracht tegelijkertijd
• Opdracht met begin en einde
• Vast volgorde van opdrachten
• Duidelijk taal/opdracht
• Activiteiten starten en eindigen met een bepaald ritueel

4.In aanpak
• Duidelijke accepterende houding
• Duidelijke communicatie
(eerst oogcontact en dan korte zinnen ondersteunend met      gebaren)
• Duidelijke regels en afspraken
• Voorspelbaarheid

• Geduld, rustige praten
• Consequent belonen

Het Son Rise-programma:
Deze behandelmethode is gebaseerd op 4 principes:

1. Ouders zijn een expert op het gebied van hun eigen kind. Ouders zijn de enigen die zich levenslang
en onvoorwaardelijk aan hun kinderen wijden.

2. Ouders moeten hun kind zo nemen als het is. Dit is essentieel als ze met hun kind willen werken.

3. De motivatie van het kind is voor ons de deur naar zijn wereld. Je kan een kind niet dwingen als het niet wil
het kind toont zelf hoe het te bereiken is. Pas als je de interesses van een kind kan volgen, en je contact
kunt maken, kan er iets veranderen.

4. het lijkt wreed om iets van een kind te vragen waarvan jezelf weet dat ze het niet kunnen doen.
Dit is heet ook wel ‘liefde zonder medelijden’
Maar toch is het toch de beste methode om stap voor stap een nieuwe uitdaging aan te gaan

Met veel herhaling en geduld.


Tot slot
Er bestaat geen behandeling of medicijn dit autisme of verwante stoornissen volledig kan genezen.
Wel zijn er medicijnen die de symptomen kunnen verminderen en behandelingsmethodes die
De vaardigheiden verbeteren. De behandeling kan uit verschillende onderdelen bestaan;

Voorlichting, medicatie, opvoedingsondersteuning of begeleiding op school en psychotherapie.
Mens is het er over eens dat intensieve behandeling het beste resultaat heeft.
Eisen voor deze behandeling zijn dat :

• Er vroeg met de behandeling moet worden begonnen (voor de basisschool)
• De behandeling moet actief, intensief en professioneel zijn.
• Aangeleerd gedrag moet ook in andere situaties worden doorgezet.