Bertolt Brecht (1898-1956)
- zijn ideeën bedreigend voor nationaal-socialisten à gedwongen Duitsland te ontvluchten
- toneelschrijver en regisseur
- thema’s zijn communistisch en antimilitaristisch – wil publiek aan het denken zetten
- vervreemdingseffect: identificatie van publiek met personages wordt met opzet verstoord (toeschouwer moet zich steeds bewust zijn dat het acteurs zijn op het toneel die aan het spelen zijn)
- bekendste muziektheater: Die Dreigroschenoper (Driestuiversopera, 1928) – aanklacht tegen kapitalisme
Wim T. Schippers (1942)
- museumvloer vol pindakaas
- op zoek naar absurde manieren om discussies over kunst en cultuur op gang te brengen
- taalrebel – uitdrukkingen uit elkaar halen en nieuwe maken
- toneelstuk Going to the Dogs – 6 honden in woonkamer, meer niet
Ziggy Stardust/David Bowie (1947)
- begin jaren 70 doet Bowie zich voor als Ziggy – van een andere planeet
- geslacht en seksuele voorkeur onduidelijk – hang naar erotiek, glitter, glamour meer
- schmink, plateauschoenen etc.
- sticht verwarring biseksualiteit en omkeren rol man/vrouw – groot deel publiek walgt
Paragraaf 3 – Afzetten, tegen wie?
Freek de Jonge (1944)
- oudejaarsconferentie: grappen over moslims na 9/11
Wim Kan (1911-1983)
- oudejaarsconferentie: grappen over Nederlandse politiek van afgelopen jaar
- bekend om persiflages van ministers
Politiek cabaret hoort bij oudere generatie cabaretiers
Hans Teeuwen (1967)
- vertelt over maatschappij
- stand-up comedian: doorbreken persoonlijke taboe en publiek lacht erom
Rol theaterdecor
Eerst
- kostuums, decor, rekwisieten(spullen)
- scheiding publiek en toneel groot
Lijsttoneel
- publiek kijkt alsof het een levend schilderij is, verhoogd podium en gordijnen (toneeldoek)
- 18e-eeuwse uitvinding
- publiek dichter bij spel
- Middeleeuwen: wagens op marktpleinen, vergelijkbaar met straattoneel nu
Blackbox theaters/vlakkevloertheater
- vlakke vloer, geen doek, publiek gelijke hoogte
- publiek betrokken
- decor abstract
Décor van afval
Alex d’Electrique
- cirkelzagen, spuitende olie, ontploffende kasten
- schokeffecten om toeschouwer wakker te houden
- serieuze thema’s: oorlog of rassenhaat
Mare Tranquillitatis (2001)
- van Lunatics
- decor van ijzer, containers
- daarachter wereld van techniek, spectaculaire effecten
De succesformule
- na Eerste Wereldoorlog
- traditionele wijze: techniek, belichting, geluid, montage mag niet opvallen
- komst geluidfilm in 1927 à film wordt volwassen
- jaren 30 t/m 50: hoogtijdagen
- ontstaan genres:
- Film Noir: filmgenre jaren 40, wereld beheerst door mannen, vrouw als vrouwenverslindster, claustrofobische sfeer – camera schuin, belichting zwart-wit
- melodrama: genre uit jaren 40/50 – hartstocht vrouw tegen maatschappelijk gevestigde normen centraal
- sciencefiction: speelt zich af in toekomst (denkbarewereld)
- comedy: gericht op komische effect
The Maltese Falcon (1941)
- van John Huston
- film noir
Staking (1925)
- Sergei Eisenstein – zet zich niet af tégen iets, maar laat film op creatieve manier uitgroeien tot ware kunstvorm
- montage: shots samenvoegen
Oktober (1927)
- montage van attracties: beelden leveren contrasten en associaties op die een extra betekenis aan de losse shots geven
Gerald van der Kaap
- veejay: mixt videobeelden, tv- en filmbeelden, ritmische audiosamples tot nieuw dansbaar product
Paragraaf 4 – Hoe blijf je een rebel?
Aktie tomaat
- Opstand in 1969 in Nederland
- theatermakers tegen het gevestigde theater, gooien tomaten tijdens voorstellingen
- discussies over subsidies die naar repertoiregezelschappen (toneelgezelschap dat klassieke toneelrepertoire op toneel brengt) gaan
Lulu (2001)
- De Theatercompagnie
- laat zwarte kant van het bestaan zien
- haar naaktheid symboliseert kwetsbaarheid
Un Chien Andalou
- Louis Buñuel en surrealistische schilder Salvador Dali
- surrealisme: roept op tot uitbeelden van hogere werkelijkheid (realiteit) – belangstelling voor droom, visioen en fantasieën
- willen films maken die lijken op dromen, visioenen en nachtmerries
Festen (1998)
- Thomas Vinterberg (1950)
- Dogma 95: regels, alles op locatie met eenvoudige digitale camera, geen effecten, alleen muziek en licht dat op locatie aanwezig is – kijk op een nieuwe manier
Rebel without a Cause (1995)
- door Nicholas Ray
- rol James Dean
- verwijst naar opstandig gevoel onder jeugd
- welvaartsstaat wordt bekritiseerd
James Dean(1931-1955)
- maar in 3 films gespeeld
- antiheld: slachtoffer van omstandigheden
- drukte fantastisch uit hoe jongeren zich voelen
- nog steeds populairste icoon uit jaren 50
Kurt Cobain (1967-1994)
- band Nirvana – begin jaren 90 erg populair, ondanks anarchistische muziek en songteksten
Begrippen
Crosscutting: tegelijk afspelende scènes gaan in elkaar over, gelijktijdig in beeld
Jump cuts: tijdsprongen binnen scène
Associatief: tijden lopen door elkaar heen – tegenovergestelde: continuïteit
Continuïteitsfilm: traditie Hollywood film, geloofwaardig, alles lijkt realistisch
Splitscreen: twee schermen
Multiple-image: meerdere schermen tegelijk
Mis-en-scène: wijze waarop het verhaal in theater en in film wordt vormgegeven door acteurs, decors, rekwisieten, etc.
Deus ex machina: grote veranderingen op decor door machine
Deus ex machina: grote veranderingen op decor door machine
Vierde wand: denkbeeldige wand tussen toneel en publiek
Naturalistisch: geen verschil tussen werkelijkheid en verhaal, realistisch
Karikaturaal: overdreven, spotachtig
Commedia dell ‘arte: verschillende vaste types
- Pulcinello: dommerik
- Dottore: intellectueel
- Arleccino: grappige acrobaat
- Capitano: stoere opschepper
Provocatie: uitlokken
Universeel thema: algemeen thema
Morele boodschap: goed/kwaad
Melodramatisch: overdreven (stemgebruik)
Naturalisme: realistisch, vindt echt plaats
Traditioneel: podium, kostuum, Macbeth
Abstract: niet-concreet
Karikaturaal: eigenschap vergroten
Roept vragen op
Spektakel: ontpoffing, water, slowmotion
Politiek: bijv. rol van vrouwen (kan je verbinden met morele boodschap)
Inspiratiebron 1:
Rebel without a cause (Amerikaanse romantische dramafilm), de scene die wij in ons stuk willen gebruiken is de scene ‘youre tearing me apart’. Hierin wordt er iemand boos en laat goed zijn emoties en boosheid zien. Dit komt van pas in ons stuk omdat wij veel emoties willen laten zien en ook goed willen laten overkomen. In de scene kun je goed de frustratie en de opbouw zien. Ook de lichaamstaal is goed.
https://www.youtube.com/watch?v=BrkiBCusHs0
Jim: You're tearing me apart!
Carol: What?!
Jim: You, you say one thing, he says another, and everybody changes back again!
Carol: That's a fine way to behave!
Inspiratiebron 2:
Absurd toneel is een toneelgenre die we willen gebruiken. Hierin worden de onlogische en irrationele aspecten van het leven benadrukt vaak om de doelloosheid van het leven aan te tonen. Norina (in ons stuk) ziet haar leven niet meer zitten door haar baan en dit vertelt ze het publiek ook. We hebben een filmpje gevonden die ons helpt dit zo goed mogelijk te spelen. ‘theatre of the absurd’
https://www.youtube.com/watch?v=x71erv-NNH8&t=138s
Inspiratiebron 3:
Pulp fiction is de misdaad film met meerdere verhaalfiguren door elkaar. In ons stuk zie je dit met de baas en de werknemer en de relatie tussen Norina en Aiden die dit beïnvloedt. In Pulp fiction zie je dit ook. Het dialoog willen we gebruiken uit de film omdat ons script eigenlijk volledig uit dialogen bestaat.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden