Tornado´s

Deelvraag 1: Wat is een orkaan precies? Een orkaan is een zeer krachtige storm met hevige wervelwinden die snelheden van ruim boven de 120 km per uur kunnen halen. Orkanen (of: tropische cyclonen) reizen in de windrichting over zee, meestal met een snelheid van ongeveer 20 km per uur. Het oog van een orkaan heeft dikwijls een doorsnede van zo’n 30 km, dit is waar de orkaan omheen draait, een rustig, wolkeloos gebied met zeer lage druk. Ze brengen hevige regens met zich mee en laten de golven hoog opzwiepen. Als ze boven land komen veroorzaken ze grote schade en vernielingen. Bomen worden ontworteld en daken waaien van huizen, en de hoge golven en zware regens veroorzaken in de kuststreken vaak grote overstromingen. Door de eeuwen heen zijn orkanen de oorzaak geweest van vreselijke rampen. Een orkaan is niet zo gemakkelijk goed te karakteriseren. Wanneer is een storm een orkaan? Dat ligt aan de windsnelheid. Om onderscheid tussen stormen, orkanen enzovoorts te maken, hebben we twee erg handige schema’s gevonden: Max. windsterkte type cycloon naam oog < 63 km/uur tropische depressie nee nee
64 - 118 km/uur tropische storm ja nee > 118 km/uur Orkaan ja ja

Dus vanaf een snelheid van 119 km per uur, spreekt men van een orkaan. Tussen orkanen zelf kun je ook onderscheid maken, bijvoorbeeld door middel van het verwachte schadebeeld. Een schema: Categorie Windsnelheid (km/u) Verwachte schadebeeld
1 119 - 153 minimaal; geen schade aan woningen; schade aan bomen
2 154 - 177 matig; schade aan daken; behoorlijke schade aan vegetatie
3 178 - 209 groot; behoorlijke schade aan gebouwen
4 210 - 249 destructief; zware schade aan gebouwen
5 > 249 vernietigend; onherstelbare schade aan gebouwen
De afmetingen van een orkaan kunnen nogal variëren. Een orkaan kan zeker meer dan 400 km breed zijn. Orkanen ontstaan in de buurt van de evenaar, bij de keerkringen. De kreeftskeerkring ten noorden van de evenaar, en de steenbokskeerkring ten zuiden van de evenaar. Je zou zeggen dat de meest krachtige stormen ook de meest verwoestende zijn. Dit is echter niet het geval. Het hangt ook erg nauw samen met waar en wanneer een orkaan toeslaat en in welke mate men gewaarschuwd was. Zo bereikte in 1935 een orkaan van de vijfde categorie de kust van Florida en werden er ‘slechts’ 408 mensen gedood. Een maandje later veroorzaakte een orkaan die veel minder krachtig was 2000 doden in Haïti, Honduras en Jamaica. 3. Onder welke omstandigheden kan een orkaan ontstaan? Warme klimaten betekent harde winden. Wat dit betekent zal verder in dit hoofdstuk wel duidelijk worden. Tropische cyclonen zijn niet zo groot als frontale depressies en niet zo hevig als tornado’s maar ze hebben één kenmerk: het zijn de gevaarlijkste stormen. De wervelwinden die hele steden kunnen verwoesten, ontstaan vaak vanuit een geringe instabiliteit in de lucht boven tropische warme zeeën. In de extreme hitte van de tropen zet de lucht uit, wordt lichter, stijgt op en laat een diepe depressie achter. Koelere, dichtere lucht wordt vanuit de omringende atmosfeer aangezogen, niet in een recht stroom, maar in een wervelende stroom, dat komt door de draaiing van de aarde. Hierdoor ontwikkeld zich dus een tropische cycloon (= orkaan), deze bestaat uit een snel draaiende wervelstorm die in het midden de lucht op zeeniveau aanzuigt en deze lucht wordt rond een spiraalvormige kern rustig omhooggetrokken. Weerdeskundigen veronderstellen dat het temperatuurverschil tussen een verdampend en afkoelend oceaanoppervlak en de warme lucht erboven de onstabiele omstandigheden schept die er voor zorgen dat het proces van het ontstaan van een tropische cycloon van start kan gaan. Wanneer de regen uit vochtige passaatwinden boven de warme zeeën valt, komt door de condensatie latente warmte, dit is warmte die ontstaat als een stof in een andere toestand overgaat, dus als water bijv. overgaat in de fase condens, vrij die er voor zorgt dat de omringende luchttemperatuur gaat stijgen. Maar als het water verdampt koelt daarentegen het zeeoppervlak af. De vochtige, warme lucht stijgt op totdat met het steeds hoger worden de luchtdruk steeds verder daalt en er vormen zich dikke wolkenbanken. Op een bepaald punt kan de vochtigheid niet meer als waterdamp worden vastgehouden, en dan condenseert deze waterdamp en komt het als stortregen naar beneden. In de winden die in kracht toenemen worden in de zone van lage luchtdruk aan de onderkant van de zuil van opstijgende lucht gezogen en als de windsnelheid ongeveer 120 km per uur is, dan worden ze orkaan (of hurricane) genoemd. De dichte, opstijgende wolk kan een hoogte van 10 km boven de zeespiegel bereiken en er zijn constant bliksemflitsen zichtbaar. De wind daarin kan een snelheid van 120-300 km per uur bereiken, maar het gehele systeem (dus de wolk met bliksemflitsen en stormen) verplaatst zich met een snelheid van 25-80 km per uur. Dus dit samengaan van warmte en vocht leidt dikwijls tot een opeenhoping van onweersbuien die het begin kunnen zijn van een tropische cycloon. De meeste orkanen boven de Atlantische Oceaan komen tot stand door een “oostelijke golf”, een zich in westelijke richting verplaatsend centrum van lage luchtdruk dat begonnen kan zijn als een onweersbuien boven Afrika. Even als enkele orkanen boven de Atlantische Oceaan, ontstaan tyfoons boven de Indische en de Grote Oceaan door golfen die optreden in de equatoriale lagedrukvore, het windstille, bewolkte gebied dat de passaatwinden op de beide halfronden van elkaar scheidt. Als de wervelwind een hoogte van ruim 9000 meter heeft bereikt, waaien de cycloon wolken naar buiten uit, dus ze stijgen niet verder, dit komt doordat de dichtheid van de warme lucht hetzelfde is als de warme lucht op die hoogte, waardoor de wolken dus hun opwaartse drijfkracht kwijtraken (zie voor het uitwaaien van de wind ook naar het plaatje die iets eerder in dit hoofdstuk is te zien). In het centrum (of het oog) van een orkaan, dat een doorsnede heeft van 1,5 tot 50 km, bevindt zich een gebied waar het bijna windstil is, met een heldere hemel en aangename temperaturen (je zou bijna zeggen een uniek vakantieoord). Aan de rand van het oog stormt het het hardst, met snelheden van 350 km per uur, zodat de overgang van rust naar chaos, of omgekeerd, vrij abrupt kan zijn als het oog voorbijkomt. De beginnende orkanen krijgen te maken met een vijandige, onberekenbare omgeving en hebben een onzekere toekomst. Slechts een handvol, misschien 9 van de ruim 100 beginnende cyclonen die bijvoorbeeld jaarlijks boven de Atlantische Oceaan worden ontdekt, veranderen in tropische stormen of echte orkanen. Een orkaan doet er enkele dagen over om van zijn ontstaansgebied op de oceaan het land te bereiken. Zolang hij zich boven de oceaan bevindt kan er weinig schade worden aangericht, maar als hij boven land komt kan hij enorme schade aanrichten. De gemiddelde levensduur van een tropische cycloon is een tot twee weken. Wat vooral aan de kusten de meeste schade aanricht zijn de grote golven en de hevige regenbuien die gepaard gaan met de storm. Hoewel je voldoende tijd hebt om mensen in gebieden waar de orkaan heen gaat te waarschuwen, is het spoor van een orkaan altijd grillig en moeilijk te voorspellen. Een goed voorbeeld is de orkaan Gilbert die in september 1988 zomaar vanaf de Atlantische Oceaan het Caribisch gebied binnentrok, terwijl niemand het had verwacht. Nadat hij het schiereiland Yucatan aan de zuidrand van de golf van Mexico had getroffen, zwenkte hij noordwaarts naar Texas. De voorspellingen waren zeer verschillend: sommigen geloofden dat hij naar het noorden van Mexico zou trekken. De bevolking van Galveston, in Texas, nam geen risico, en verliet de stad. Maar de orkaan ging inderdaad naar Mexico. Geboorte van een tropische cycloon. Het enige verschil tussen een ongevaarlijke reeks onweersbuien en een gevaarlijke cycloon is de circulatie van de wind.deze wervelbeweging is altijd aanwezig op de gematigde breedten, waar de door aardrotatie veroorzaakte corioliskracht buitengewoon sterk is. In de tropen is de corioliskracht echter zwak en moet het effect hiervan door de wind worden versterkt. Als twee windstromingen zich naast elkaar voortbewegen, zal de snelste stroming zich om de traagste heen kronkelen. Als de snelste stroming zich rechts bevindt (tegen de windrichting in gezien), krult hij om naar links, waardoor op het noordelijk halfrond de werveling toeneemt daar de corioliskracht daar tegen de wijzers van de klok in werkt; een kronkeling naar rechts veroorzaakt een vertraging van de werveling. Een afbuigende wind versterkt de werveling bij een afbuiging naar links en vertraagt die bij een afbuiging naar rechts. Als de werveling sterk genoeg wordt, is dat het begin van een kettingreactie. De onweersbuien, die door de regelmatige toevoer van warme, vochtige lucht in kracht zijn toegenomen, formeren zich om een uitdiepend centrum van lage luchtdruk, een zogenaamde tropische depressie. De depressie wordt een tropische storm als de wind aanwakkert tot stormkracht. Vaak beschikt zo’n storm al over evenveel energie als een orkaan, maar de wind is over een groter oppervlak verspreid en daardoor veel minder krachtig; de cirkel waarin de krachtigste wind, kan wel een diameter van ruim 300 kilometer hebben. De storm verandert in een orkaan wanneer deze energie wordt geconcentreerd. Door het dalen van de luchtdruk in het centrum van de storm wordt de cirkel waarin de krachtigste wind voorkomt aanzienlijk kleiner, zelfs zo klein dat de diameter niet meer bedraagt dan zo’n 50 kilometer. Een tropische cycloon die het land bereikt, krijgt te maken met een koud, ongastvrij klimaat en lost meestal al gauw op, toch wordt meestal in dit laatste stadium vaak de meeste schade aangericht. Hierboven zie je een tekening van een orkaan die het land bereikt en die ervoor zorgt dat er hele grote vloedgolven worden gevormd. Negentig procent van de slachtoffers van een orkaan vindt de dood wanneer de storm land bereikt en dan niet door de hevige windt, maar de hele grote vloedgol(f)(ven) die met de wind meekomen. Als de storm de kust tot op ongeveer 150 kilometer is genaderd, beginnen enorme vloedgolven die door de wind in het noordoostelijke deel van de storm worden voortgedreven op de kust te beuken. Daarna volgt het verschijnsel waardoor de grootste verwoestingen worden aangericht, de ronddraaiende watermassa die zich recht onder het oog van de cycloon bevindt. De vloedgolf kan door verschillende factoren worden verergerd: het samenvallen van de storm met hoog water; een holle kustlijn die verhindert dat het stijgende water zich naar opzij verspreidt; een zich snel verplaatsende storm die het water geen tijd geeft zich te verspreiden; en vooral ondiep water voor de kust. Door een dergelijke vloedgolf kan het water wel 8 meter hoger worden opgestuwd dan het normale zeewaterpeil. Tropische cyclonen die boven land wegtrekken en boven kouder water terechtkomen, worden vaak als onschadelijk beschouwd, maar ze kunnen toch verwoestingen aanrichten. Dikwijls lossen ze niet op, maar ontwikkelen zich tot gevaarlijke extratropische cyclonen (zie plaatje hieronder) die voor de scheepvaart catastrofaal kunnen zijn. Wanneer een tropische cycloon boven gematigde breedten terechtkomt en niet langer energie kan ontlenen aan het warme water van een oceaan, neemt de wind af, verdwijnt het oog snel en wordt de storm ellipsvormig. Als een tot verdwijnen gedoemde cycloon op een koufront stuit, kan hij een langgerekte vorm krijgen en zich over een groot deel van de oceaan uitspreiden. Op deze manier kan een tropische cycloon een nieuw leven beginnen als een levensgevaarlijke extratropische cycloon. Uit de dicht bij elkaar liggende druklijnen (lichtblauwe lijntjes op het kaartje die hiernaast staat) blijkt dat de wind opnieuw tot boven orkaankracht is aangewakkerd. Op het plaatje in de hoek zie je dat een orkaan zich langzaam aan het oplossen is en hij nadert het zwakfront (bruine lijn). Als de door een orkaan opgezweepte golven via glooiende zeebodem land bereiken, worden ze al ver voor de kust steeds kleiner doordat elke golf steeds weer breekt wanneer dat deel van de golf dat zich onder water bevindt de bodem raakt. De vloedgolf zelf is echter veel heviger doordat de 100 meter diepe kolom van kolkend water onder het oog van de orkaan door de glooiende zeebodem wordt omhooggeduwd. Deze kolom, met aan de bovenkant een 60 cm hoge koepel van water die door de lage luchtdruk in het oog wordt omhooggezogen, kan wel 5 meter boven het zeeniveau uitstijgen en laaggelegen gebieden overstromen. Vloedgolven zijn minder vernietigend in diepe kustwateren met een steil aflopende zeebodem, zoals bij bijvoorbeeld Jamaica en Martinique. De golven voor de orkaan uit breken pas als ze de kust tot een halve kilometer zijn genaderd en kunnen dan wel 6 meter hoog worden. De ronddraaiende kolom onder het oog, het gevaarlijkste deel van de vloedgolf, slaat echter tegen de steile zeebodem en lost op zonder schade aan te richten. Het zeeniveau zal dan waarschijnlijk in totaal nog geen meter stijgen.
4. Hoe komen orkanen aan hun naam? Eigenlijk werd de gewoonte om tropische cyclonen naar mensen te vernoemen aan het eind van de 19e eeuw voor het eerst bedacht door de Australische meteoroloog Clement Wragge. In het begin gebruikte hij de letters van het Griekse alfabet en figuren van de klassieke mythologie. Later ging hij over op de namen van de lokale politici. Toen zij Wragge met gerechtelijke stappen dreigden liet hij zich niet intimideren en gaf hij voortaan de orkanen de namen van de echtgenotes van de politici. De Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) gaf vanaf 1952 ook menselijke namen. Agnes, Camille, Diane, Hazel, Tracy, Vera; deze en soortgelijke namen worden in een groot deel van de wereld gebruikt ter aanduiding van orkanen, tyfoons en tropische cyclonen. Deze namen zijn handig voor de meteorologen en bewijzen ook goede diensten bij het waarschuwen van het publiek. Toch is het gebruik om cyclonen naar mensen te noemen nog niet erg oud. In de 19e eeuw kregen alleen de allerhevigste stormen een naam, en dan meestal pas als ze al voorbij waren. Soms werd een storm naar het eiland of stad waar verwoestingen waren aangericht of naar een schip dat vergaan was. Vaak kreeg een storm een naam die herinnerde aan een gebeurtenis of een persoon die er mee was geassocieerd. In 1825 kreeg een orkaan die Puerto Rico op een kerkelijke feestdag trof de naam Santa Ana, naar de heilige die op die dag werd geëerd. Een vreselijke storm waardoor Canada in 1869 werd getroffen ging de geschiedenis in als Saxby’s storm ter ere van een Britse marineofficier die bijna een jaar eerder de komst van de storm had voorspeld. In een brief aan een krant in Londen had hij geschreven dat de stand van de aarde, de maan en de zon zou leiden tot ongewoon hevige natuurverschijnselen. Op deze foto is goed het rustige oog in het midden van een orkaan te zien, met de dikke, witte wolken die er omheen draaien. Boven in de orkaan wordt droge, koudere lucht in het oog gezogen, dat soms wel een doorsnede heeft van 30 km. In het begin van de 20e eeuw, toen de meteorologen begonnen met het observeren en voorspellen van tropische cyclonen, werden stormen aangeduid met de lengte- en breedtegraad waar ze waren ontdekt. Dit systeem van cijfers was echter te onhandig, vooral bij radioverbindingen met schepen en later met weerverkenningsvliegtuigen. In 1951 gingen de Amerikaanse meteorologen stormen aanduiden met een code die ontleend was aan het telefoonalfabet: Able, Baker, Charlie, enzovoort. Er ontstond echter verwarring toen een internationaal alfabet werd ingevoerd en marconisten beide codes voor dezelfde storm gingen gebruiken. Het huidige systeem werd in 1952 ingevoerd, toen de meteorologen die verantwoordelijk waren voor het Caribische gebied een systeem overnamen dat in de Grote Oceaan al in gebruik was en orkanen korte, gemakkelijk te onthouden meisjesnamen gaven. Men bleef deze methode volgen tot 1979, toen feministen de Wereld Meteorologische Organisatie over wisten te halen stormen ook jongensnamen te geven. In hetzelfde jaar ging men ook rekening houden met de niet-Engelstalige inwoners van het Caribische gebied; zo kregen de eerste drie orkanen van dat jaar de namen Ana, Bob en Claudette. In 1979 stelde de Wereld Meteorologische Organisatie ook een alfabetische lijst op van namen voor tropische stormen, bedoeld voor de belangrijkste gebieden waar deze stormen voorkomen. Dus nu worden namen gegeven aan orkanen in alfabetische volgorde, alleen de letters Q, U, X, Y en Z doen niet mee. De WMO stelt nu ook al vooraf de namen vast voor de komende 6 jaar. De namen worden (in de zes jaar dat een lijst bestaat) steeds opnieuw gebruikt, behalve als een orkaan grote verwoestingen heeft aangebracht. Tot het jaar 2000 worden voor de Noord-Atlantische Oceaan, het Caribische gebied en de Golf van Mexico de volgende namen gebruikt: Alex Hermine Nicole Virgine
Bonnie Ivan Otto Walter
Charley Jeanne Paula Earl Karl Richard Frances Lisa Shary Georges Mitch Thomas Voor het oostelijk deel van de Stille Oceaan zijn de namen als volgt (meer letters worden gebruikt): Agatha Howard Orlene Xavier
Blas Isis Paine Yolanda
Celia Javier Roslyn Zeke
Darby Kay Seymour Estelle Lester Tina Frank Madeline Virgil Georgette Newton Winifred Bron: WMO / KNMI
Alleen de Aziatische meteorologen wilden niet meedoen; zij kozen stormen te nummeren, tyfoon 1 :82 voor de eerste tyfoon van 1982, tyfoon 2 :82 voor de tweede, enzovoort. Hiernaast is een satellietfoto te zien van de orkaan Andrew die in 1992 over de Verenigde Staten raasde. Andrew zorgde ervoor dat er voor 25 biljoen dollar schade werd aangericht. Verder zorgde Andrew voor 15 doden en later gingen er nog eens 25 mensen indirect dood aan de gevolgen van Andrew. Over deze orkaan kunt u in hoofdstuk 5 nog meer informatie vinden. 5. Welke orkanen hebben (de laatste jaren) de grootste gevolgen gehad? Recentelijk. Er zijn de afgelopen paar maanden, toen wij met het profiel werkstuk bezig waren ook enkele orkanen ‘langsgekomen’. Wij vonden dit een perfecte uitkomst om meer over orkanen te weten te komen en om meer over deze recentelijke orkanen te vertellen. Op 3 oktober 2002 bereikte de orkaan Lili de kust van de Amerikaanse staat Louisiana. In die staat zaten de dag erna 126.000 mensen zonder stroom. Op haar weg naar het zuidoosten van de Verenigde Staten was Lili overigens wel in kracht afgenomen.
Baan van orkaan Lili. De wervelstorm viel in de tweede categorie, dit wil zeggen dat de storm nog alttijd goed was voor windstoten van 160 km/uur. Aanvankelijk was Lili opgenomen in de vierde categorie, waarbij de windstoten kunnen toenemen tot een snelheid van 210 km/uur. Lili trok een aantal dagen ervoor over het westen van Cuba, waar de storm zeer zware vernielingen aanrichtte. Er vielen daarbij in Cuba zeker een dode en vijf gewonden. In Jamaica, waar de storm eerder ook overheen trok vielen ook enkele doden. Op deze satellietfoto is te zien hoe Lili via de Golf van Mexico de staat Louisiana heeft bereikt.1
Doordat de Amerikaanse meteorologen op tijd waarschuwden voor de orkaan Lili, konden 800.000 kustbewoners uit de staat Louisiana (maar ook uit de staat Texas) al uit voorzorg voor een tijdje een ander onderkomen regelen. Er werden in die tijd nog meer orkanen verwacht in die streek, dit kwam omdat de mensen in november midden in het orkaanseizoen zitten en het is voor de mensen dus een spannende en angstige tijd, omdat er eigenlijk constante dreiging is dat er een orkaan kan ontstaan. De week ervoor werden er ook al mensen die aan de zuidoost kust van Amerika wonen geëvacueerd, omdat toen de hurricane Isodore naderde. Door schade en schande wijs geworden hebben ze in de V.S. een omvangrijk waarschuwingssysteem opgezet dat zware stormen en orkanen tijdig opspoort. Zo kunnen mensenlevens en schade aan goederen worden beperkt. In de V.S. doet men al jaren onderzoek naar orkanen. Dit gebeurt onder meer door de ruimtevaartorganisatie NASA en de NOAA (National Oceanic and Atmospheric Administration), die de gegevens weer delen met de National Weather Service. Die kan orkanen op verschillende manieren in de gaten houden. Met satellieten, schepen en boeien, vliegtuigen (die soms tot in het hart van een orkaan vliegen om metingen te doen), radiosondes onder aan ballonnen en natuurlijk wordt er ook gebruik gemaakt van radar. Het belangrijkste doel is het vermoedelijke traject van een orkaan zo snel mogelijk in kaart te brengen, zodat er maatregelen kunnen worden genomen. Op 20 oktober 2002 is Mexico getroffen door een orkaan. De naam van de orkaan is Kenna. De wind van Kenna bereikte boven zee windsnelheden van 210 km/ uur en veroorzaakte vloedgolven van meer dan zes meter hoog. In het kustgebied van het Mexicaanse schiereiland Baja zijn meer dan 20.000 bewoners en toeristen geëvacueerd. Door de storm liepen veel gebouwen zeer zware schade op. Van de bezittingen van sommige Mexicanen waren het slecht alleen nog maar de kleren die zij droegen over. Boven land nam de kracht van Kenna sterk af en noemden de meteorologen het een simpel “lagedrukgebied”.2 Orkanen die de mensen in het verleden hebben geteisterd. 8 september 1900- vroeg in de ochtend van zaterdag 8 september 1900 zagen enkele inwoners van de stad Galveston in Texas een prachtige zonsopgang boven de Golf van Mexico. Het Meteorologisch Instituut van de V.S. had gewaarschuwd dat er een zware storm op komst was, maar maatregelen werden er nauwelijks getroffen. Galveston was dus totaal onvoorbereid op de orkaan die de stad enkele uren later zou treffen en de stad in een puinhoop zou veranderen. Galveston was een bedrijvige havenstad met ongeveer 40.000 inwoners. Bijna 70% van alle Amerikaanse katoen werd via Galveston verscheept. De stad was gebouwd op een lang, smal eiland dat de scheiding vormde tussen Galveston Bay en de Golf van Mexico. Het eiland was nergens meer dan 5 kilometer breed, terwijl het gemiddeld maar 1½ meter boven het zeepeil uitstak. Soms kon het wel gebeuren dat een paar straten door een storm onder water kwamen te staan, maar een echte ramp was in Galveston nog nooit voorgekomen. Op 8 september stak na de mooie zonsopgang al snel een regenbui de kop op en het begon spoedig hard te waaien. Het hoofd van het Meteorologisch Instituut, van de plaatselijke afdeling, was al zeer ongerust geworden en ging naar het strand om de mensen die daar woonden te waarschuwen dat ze moesten vluchten. Enkelen van deze mensen gingen naar de kern van het stadje om daar te schuilen, maar weinig mensen verlieten het eiland. Om 12.00 uur ’s middags was het te laat om alsnog naar het vasteland te vluchten, want de twee bruggen die Galveston met het vaste land verbindden stonden onder water. ’s Middags werden de huizen aan het strand weggespoeld door de enorme golven. Kort na vijven werd op het Meteorologisch Instituut een windsnelheid van 135 km/ uur gemeten. Telefoonpalen vielen om er vlogen allerlei wrakstukken door de lucht. Toen het donker werd bereikte de wind zelfs een snelheid van 200 km/uur. Pas om 22.00 uur nam de wind af. Toen men de volgende ochtend de schade ging bekijken, was het een puinhoop. De helft van alle gebouwen was vernietigd. Meer dan 5000 mensen was gewond en 6000 mensen waren omgekomen. Ook waren er door de orkaan naar schatting na de orkaan 10.000 mensen dakloos. Galveston werd herbouwd en kreeg een zeewering, die in 1915 zijn waarde bewees toen Galveston weer het slachtoffer dreigde te worden van een verwoestende orkaan. Dit is een van de meest dodelijke orkanen in de geschiedenis van de VS. De banen van de drie orkanen die ik in dit hoofdstuk ga beschrijven. Zware orkanen die de Verenigde Staten van Amerika hebben geteisterd. Natuurlijk zijn er in andere landen ook wel orkanen geweest, maar daar konden we niet veel informatie over vinden, dus vertellen we maar wat over een aantal zware orkanen uit de geschiedenis van de VS. Hierboven zie je een mooie foto vanuit de lucht van Andrew voor de kust van Florida. 16-28 augustus 1992: Andrew was een kleine orkaan die begon bij Kaapverdië en hij trok een spoor van onverwachte economische rampen in het noordwesten van de Bahamas, het zuiden van Florida en in het central-zuid Louisiana.de schade in de VS was ongeveer geschat op 25 biljoen dollar, dit maakte Andrew de duurste natuurramp in de geschiedenis van de VS. De tropische cycloon vernielde heel het zuiden van Dade County, Florida, vooral hard, met gewelddadige winden en stormen die gekarakteriseerd kunnen worden met categorie 4 van de Saffir/Simpson Orkaan Schaal. In Dade County alleen al, resulteerden de krachten in 15 doden en ongeveer een kwart miljoen mensen werd dakloos. Een toevoeging van ongeveer 25 doden in Dade County was het indirecte resultaat van Andrew. Het aantal levens dat direct als gevolg van de orkaan Andrew verlopren is gegaan, lijkt erg laag als je kijkt naar hoe vernietigend hij was. 15 oktober-1 november 1998: Georges (uitspreken als Zhorzh) was de tweede meest dodelijke en de tweede sterkste orkaan in de Atlantische oceaan tijdens het seizoen 1998. De zeventien daagse reis van deze orkaan resulteerde in 7 aardverschuivingen, vanaf Noord-Oost Caribien tot de kust van Mississippi, en 602 doden, voornamelijk in de Dominicaanse Republiek en Haïti. 22 oktober-5 november 1998: Mitch is verantwoordelijk voor meer dan 9000 doden die vooral zijn omgekomen door overstromingen in delen van central Amerika, vooral in Honduras en Nicaragua. Dit maakt Mitch een van de dodelijkste Atlantische tropische cycloon in de geschiedenis, alleen de "Great Hurricane" van 1780 in de Antillen, en de Galveston orkaan van 1900, en orkaan Fifi van 1974 (die voornamelijk van groot gevolg voor Honduras was) waren groter dan Mitch. Mitch trok over de Yucatan Peninsula en over Zuid-Florida als een tropische storm. Hiernaast staan een aantal grote orkanen die in de periode 1980-1990 over de Verenigde Staten hebben getrokken. Deelvraag 2: Waar komen orkanen het meest voor? Zoals gezegd komen orkanen voor in de buurt van de evenaar. De steenbokskeerkring en kreeftskeerkring zijn ook al genoemd om nog iets gedetailleerder te zijn. Regio’s waar orkanen regelmatig toeslaan zijn, de zogenaamde orkaanzones strekken zich uit over delen van de Atlantische, Stille en Indische Oceaan. Orkanen trekken meestal westwaarts, voortgeduwd door de passaatwinden (steeds in dezelfde richting draaiende wind). Ze draaien dan weg van de evenaar en nemen toe in snelheid omdat ze worden beïnvloed door het draaien van de aarde. Op het noordelijk halfrond wervelen orkanen altijd tegen de wijzers van de klok in. Veel orkanen draaien naar het oosten als ze koeler land of koelere zee bereiken. Gebieden waar ze veel toeslaan zijn: de zuidoostkust van de Verenigde Staten, Midden Amerika, India, Bangladesh, oostkust van China, Japan, Australië en Madagaskar. Zie ook het volgende plaatje: (blz.5 van Orkanen & Tornado’s) De banen die orkanen volgen zijn moeilijk te beschrijven. Orkanen op het noordelijk halfrond draaien vaak eerst westwaarts, om daarna een korte draai te maken naar het oosten. Dit is de algemene teneur, er zijn verschillende variaties van. Op het zuidelijk halfrond zijn er minder orkanen. De meeste daar draaien ook westwaarts, sommige draaien daarna nog een stuk oostwaarts. In een paraboolvorm dus. Orkanen ontstaan in een smalle band tussen de 5e en 20e breedtegraad ten noorden en ten zuiden van de evenaar boven de oceaan. Hier bedraagt de oppervlaktetemperatuur minstens 26 graden Celsius, en voeren de passaatwinden de lucht van de evenaar weg. Orkaan, tyfoon, cycloon. Je komt verschillende termen tegen die eigenlijk hetzelfde inhouden. Als er een zware tropische storm zich voordoet in het westelijk deel van de Stille Oceaan worden ze tyfonen genoemd, in de Indische Oceaan heten ze cyclonen.