Integratiebeleid Assen

Inhoudsopgave Inleiding
Hoofdstuk 1 Definities Hoofdstuk 2 Waar komen de allochtonen die momenteel in Assen wonen vandaan? Hoofdstuk 3 Hoe is de verspreiding van allochtonen in Assen? Hoofdstuk 4 Waar komen allochtonen die momenteel in Nederland wonen vandaan en hoe verhoudt zich dat met de situatie in Assen? Hoofdstuk 5 Waar komen allochtonen in andere grote steden in Drenthe voornamelijk vandaan? Hoofdstuk 6 Wat is het huidige beleid van de gemeente Assen betreffende allochtonen en wat zijn de overeenkomsten en verschillen met het landelijke beleid? Hoofdstuk 7 Wat zijn de standpunten van de verschillende politieke partijen betreffende allochtonen in Assen? Hoofdstuk 8 Wat zijn de reacties van de bevolking op het minderhedenbeleid in Assen? Conclusie
Bronnenlijst

Logboeken
Bijlagen Inleiding ‘Assen gaat anders om met minderheden’ kopte het Dagblad van het Noorden op donderdag 25 september 2003. De gemeente Assen wil met dit nieuwe beleid de participatie en integratie van allochtonen stimuleren door ze actiever bij de samenleving te betrekken. Tot nu toe richtte de gemeente zich met het minderhedenbeleid op doelgroepen. Nu wil de gemeente gericht problemen van allochtonen aanpakken. Dit is maar één van de vele ontwikkelingen rondom allochtonen in Assen. Assen is met zijn 60.230 inwoners de hoofdstad van de provincie Drenthe. Tevens is het de snelst groeiende stad van Noord-Nederland. Vanaf 1807 mocht Assen haar eigen gemeentebestuur samenstellen, los van Rolde, en vanaf 1809 is Assen een officiële stad. We leven in Assen in een multiculturele stad en het beleid van de gemeente betreffende allochtonen in Assen heeft dan ook invloed op ons leven. Daarom waren wij wel nieuwsgierig naar de ontwikkeling van het beleid van de gemeente wat allochtonen in Assen betreft en naar de positie van allochtonen in Assen in het algemeen. Onze hoofdvraag is dan ook: Hoe is de ontwikkeling van de positie van allochtonen in Assen en hoe gaan de betrokken partijen daarmee om? Naar aanleiding van onze hoofdvraag hebben we de volgende deelvragen opgesteld: 1. Wat is de definitie van de verschillende termen die met allochtonen te maken hebben? 2. Waar komen allochtonen die momenteel in Assen wonen vandaan? 3. Hoe is de verspreiding van allochtonen in Assen? 4. Waar komen allochtonen die momenteel in Nederland wonen vandaan en hoe verhoudt zich dat met de situatie in Assen? 5. Waar komen allochtonen woonachtig in andere gemeenten in Drenthe voornamelijk vandaan? 6. Wat is het huidige beleid van de gemeente Assen betreffende allochtonen en wat zijn de overeenkomsten en verschillen met het landelijke beleid? 7. Wat zijn de standpunten van de verschillende politieke partijen betreffende het minderhedenbeleid van Assen? 8. Wat zijn de reacties van de bevolking op het beleid van de gemeente Assen betreffende allochtonen? Als geografische benadering hebben wij gekozen voor de gedragswetenschappelijke benadering. We hebben voor deze benadering gekozen, omdat we willen onderzoeken hoe Assen met allochtonen omgaat en waarom de gemeente Assen, in overleg met de politieke partijen en de bevolking van Assen, hiervoor kiest. Verder hebben we in onze opbouw, voor een duidelijke structuur gekozen met deelvragen die ieder een apart aspect omvatten. Naar aanleiding van de keuze van onze geografische benadering, hebben we vervolgens de deelvragen opgesteld. Deze deelvragen bestaan zowel uit beschrijvende als waarderende vragen. Een voorbeeld van een beschrijvende deelvraag is; ‘Wat is het huidige beleid van de gemeente Assen betreffende allochtonen en wat zijn de overeenkomsten en verschillen met het landelijke beleid?’. Een voorbeeld van een waarderende vraag is; ‘Wat zijn de reacties van jongeren in Assen wat allochtonen betreft?’. We beginnen in onze opbouw met een uitleg over de verschillende begrippen, die we verderop op in het werkstuk gebruiken. Daarna beschrijven we de herkomst van allochtonen en hoe de spreiding momenteel is in Assen. Deze informatie over allochtonen in Assen vergelijken we vervolgens met de informatie over allochtonen in andere steden in Drenthe. Tevens maken we een vergelijking tussen het beleid van de gemeente Assen betreffende allochtonen en het landelijke beleid. In dit hoofdstuk zullen we tevens ingaan op de integratie van allochtonen in Assen. Ook gaan we de standpunten van de verschillende politieke partijen in Assen behandelen, omdat dit van essentieel belang is bij de vorming van het gemeentebeleid. Als laatste behandelen we de reacties van allochtonen op hun opvang in Assen en de reacties van jongeren in Assen wat allochtonen betreft. Door middel van deze opbouw krijgen we een duidelijk en informatief overzicht van de door ons verzamelde informatie, om zo een goed antwoord op onze hoofdvraag te kunnen geven. Hoofdstuk 1: Definities Om duidelijkheid te scheppen over de juiste betekenis van de verschillende termen die we verder in dit verslag gebruiken, definiëren we de termen hieronder. Multiculturele stad: Een samenlevingsvorm in een stad waarin verschillende culturen naast elkaar leven. Met culturen bedoelen wij verschillen in etnische afkomst. Allochtonen: Volgens de ruime definitie zijn allochtonen alle in Nederland wonende personen die óf niet in Nederland zijn geboren, óf wel in Nederland zijn geboren, maar van wie tenminste één van de ouders niet in Nederland geboren is. Dit is de meest gehanteerde definitie op basis van het herkomstcriterium CBS. En deze definitie houden wij verder aan in ons verslag. Volgens de beperkte definitie is iemand allochtoon als hij én een van de ouders in het buitenland zijn geboren of als beide ouders in het buitenland zijn geboren. Asielzoekers: Een asielzoeker is iemand die asiel zoekt buiten zijn eigen land. Asiel aanvragen: Asiel aanvragen betekent de bescherming van de staat (of de kerk) vragen door personen die elders door de overheid vervolgd worden. AZC: Asielzoekerscentrum. Dit is een centrum waar mensen die vanuit het buitenland naar Nederland zijn gekomen om hier te gaan wonen, worden opgevangen. Deze opvang duurt zolang hun procedure van de aanvraag voor asiel nog in behandeling is. COA: Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers. Het COA is verantwoordelijk voor de opvang van asielzoekers in heel Nederland. In opdracht van het ministerie van Justitie voert het COA deze taak uit gedurende de asielprocedure. AVO: AVO is aanvullende opvang voor asielzoekers. AVO’s zijn met gemiddeld honderd bewoners kleinschaliger opgezet dan AZC’s. AMA: Alleenstaande Minderjarige Asielzoeker. EU-migranten: EU-migranten zijn allochtonen die vanuit een land binnen de EU door vrije vestiging in andere EU-landen, in dit geval Nederland, zijn gaan wonen. Gastarbeiders: Gastarbeiders zijn uit het buitenland afkomstige werknemers. Met name in de jaren ’60 en ’70, nadat de wederopbouw van Nederland was voltooid, zijn deze arbeiders naar Nederland gekomen. Nederland heeft deze arbeidskrachten uit het buitenland gehaald om werk te doen dat de Nederlanders zelf niet meer wilden doen, werk waar zij zichzelf te goed voor voelden. Vluchtelingen: Een vluchteling is iemand die uit zijn of haar eigen land vlucht voor lijfsgevaar of geweld. Er is een onderscheid te maken tussen economische vluchtelingen, politieke vluchtelingen, oorlogsvluchtelingen. · Economische vluchtelingen => Vluchtelingen die vanwege een slechte economische situatie in het eigen, vluchten naar een ander land om daar een betere economische toekomst op te bouwen. · Politieke vluchtelingen => Vluchtelingen die uit eigen land moeten vluchten, omdat bijvoorbeeld in het eigen land een dictatuur heerst. Hierdoor kan de bevolking niet meer zijn eigen mening uitten en kan iedereen die tegen het bewind ingaat, opgepakt worden en vermoord worden. Politieke vluchtelingen kunnen ook vluchten omdat ze vanwege hun geloofsovertuiging in eigen land vervolgt worden en vermoord worden. · Oorlogsvluchtelingen => Vluchtelingen die vanwege een oorlog in eigen land vluchten naar een ander land waar ze veiliger kunnen leven. Integratie: De letterlijke betekenis van het woord integratie is: het maken tot een harmonisch geheel of opnemen in een geheel. In de praktijk betekent dit een harmonisch geheel maken van de autochtone bevolking in een land en de allochtone bevolking die daar is komen wonen. Hoofdstuk 2: Waar komen allochtonen die momenteel in Assen wonen vandaan? In 2002 telde Assen 60.230 inwoners. En nog steeds groeit Assen heel snel; jaarlijks neemt de bevolking toe met ongeveer 1.000 inwoners. Behalve autochtone mensen, wonen er in Assen ook allochtone mensen. In 2002 was ongeveer 14% van de inwoners van Assen allochtoon, dit komt neer op 8.350 mensen. Bij de verdere berekeningen in dit hoofdstuk zijn we steeds van de cijfers afkomstig uit 2002 uitgegaan. De allochtonen die in Assen wonen, zijn onder te verdelen in de volgende groeperingen: EU-Migranten, Gastarbeiders, Vluchtelingen, Allochtonen afkomstig uit voormalige koloniën en Overigen. EU-Migranten: Van de 8350 allochtone inwoners van Assen, komen er 1580 uit andere EU-landen. Dit is 18.9% van de allochtone bevolking en 2.6% van de gehele bevolking in Assen. Deze Allochtonen uit andere EU-landen zijn voornamelijk als migranten naar Nederland gekomen. De motieven van migratie van deze allochtonen zijn heel verschillend. Ze kunnen bijvoorbeeld in het kader van internationale uitwisseling in Assen zijn komen wonen. Meestal werken deze mensen dan bij de Shell of de NAM. Door de regels en wetten die binnen de Europese Unie van kracht zijn, kunnen deze migranten zich vrij vestigen in alle EU-landen. Gastarbeiders: Turken vormen een groep van 3.7% van de allochtone bevolking in Assen, dit zijn 305 mensen. Deze 305 Turken vormen 0.5% van de gehele bevolking in Assen. Met name in de jaren ’60 en de jaren ’70 zijn veel Turken als gastarbeiders naar Nederland gekomen en hebben zich hier gevestigd. Veel van deze gastarbeiders hebben in een later stadium hun gezin uit Turkije laten overkomen om het gezin te herenigen. Ongeveer tegelijk met de Turken kwamen Marokkanen naar Nederland om hier als gastarbeider aan de slag te gaan. Momenteel wonen er in Assen 225 Marokkanen. Deze Marokkanen vormen 2.7% van de allochtone bevolking van Assen en 0.4% van de totale bevolking. Bij deze groep Marokkanen is er in een later stadium ook sprake geweest van gezinshereniging. Vluchtelingen: Het merendeel van de allochtonen afkomstig uit Somalië, zullen als vluchteling naar Nederland gekomen zijn. Dit is tevens het geval bij allochtonen afkomstig uit Irak en Iran. Bij de allochtonen uit voormalig Joegoslavië is de toestroom naar Nederland vooral gebaseerd op de laatste tien jaar. In deze tien jaar zullen de allochtonen uit voormalig Joegoslavië ook voornamelijk vluchtelingen geweest zijn. De allochtone bevolking in Assen bestaat voor 0.7% uit Somaliërs, dit is 0.1% van de totale bevolking van Assen. In Assen wonen 315 Joegoslaven, dit is 3.8% van de allochtone bevolking en 0.5% van de totale bevolking. De allochtonen uit Irak vormen 5.1% van de allochtone bevolking, wat neerkomt op 0.7% van de totale bevolking in Assen. Als laatste in deze groep vormen de Iranese allochtonen 1.6% van de allochtone bevolking in Assen. Dit is 0.2% van de totale bevolking. Allochtonen afkomstig uit voormalige koloniën: Allochtonen afkomstig uit Indonesië, de Molukken, Suriname, de Nederlandse Antillen en Aruba plaatsen wij hier onder het kopje ‘overigen’. Dit doen wij, omdat deze allochtonen om verschillende redenen naar Nederland gekomen zijn, maar vooral omdat zij afkomstig zijn uit landen waar Nederland een bijzondere band mee heeft, dit maakt deze allochtonen tot een bijzondere groep. Zo is het merendeel van de Molukse allochtonen in Nederland na uitroeping van de Republiek Indonesië (1949) hier gekomen. Deze groep allochtonen bestond voornamelijk uit KNIL militairen met hun gezinnen, die voornamelijk van de Molukken afkomstig waren. Deze KNIL militairen kwamen niet als asielzoekers naar Nederland, maar zouden in principe tijdelijk in Nederland blijven. De Nederlandse regering had de KNIL militairen toegezegd ervoor te zorgen dat Indonesië de onafhankelijke Republiek der Zuid-Molukken uit zou roepen. Zodra dit plaats gevonden zou hebben, zouden deze mensen weer terug gaan. Deze belofte kon Nederland echter niet waarmaken, waardoor de Molukkers uiteindelijk niet meer terug konden en, tegen hun zin in, in Nederland moesten blijven. Deze Molukse gemeenschap, die destijds naar Nederland gekomen is, rekenen wij hier echter wel tot de groepering van de Indonesiërs. Dit doen wij doordat de gemeente Assen, in haar bevolkingsgegevens, de Molukkers ook als Indonesiërs beschouwt en niet als een aparte groep. Het is dan ook niet opvallend dat Indonesiërs een groot deel van de allochtone bevolking in Nederland uitmaken. Dit is in Assen ook het geval. Met 2485 inwoners zijn de Indonesiërs namelijk de grootste allochtone groepering in Assen. Zij vormen 29.8% van de allochtone bevolking en 4.1% van de gehele bevolking in Assen. Van deze 2485 Indonesiërs zijn er ongeveer 2200 van Molukse afkomst. Het feit dat juist in Assen veel Molukkers wonen, komt doordat het tussen Hooghalen en Westerbork gelegen kamp Schattenberg jarenlang als woonoord voor deze bevolkingsgroep dienst gedaan heeft. Door de sluiting van dit kamp moesten de inwoners voor een locatie kiezen. Veel Schattenbergbewoners gingen in Assen naar school of hadden er werk en daarom heeft een groot aantal zich in Assen, of in Bovensmilde gevestigd. De allochtonen uit Suriname, de Nederlandse Antillen en Aruba zijn voornamelijk naar Nederland gekomen voor een economisch zekerder toekomst en/of om te kunnen studeren in Nederland. Overigen: De laatste 26.2% van de allochtone bevolking in Assen bestaan uit allochtonen uit overige landen, dit zijn 2187 mensen. Samen vormen zij 3.7% van de totale bevolking van Assen. Deze overige groep allochtonen bestaat weer voor 72.2% uit personen die in het kader van internationale uitwisseling in Assen wonen. Dit zijn 1580 mensen die veelal bij de NAM of Shell werken. De andere 27.8% overige allochtonen kunnen we niet zo goed in een bepaalde groep plaatsen, omdat de redenen voor verhuizing naar Nederland heel erg verschillend kunnen zijn. Voorbeelden hiervan zijn allochtonen uit landen als Amerika, Japan, China en Zuid-Afrika. Bovenstaande indeling hebben we gemaakt op basis van de migratiereden voor de meerderheid binnen een bepaalde groep allochtonen. Zo zijn bijvoorbeeld niet alle Turken als gastarbeider naar Nederland gekomen, maar voor het merendeel van de Turken in Nederland was dit wel het geval. De gegevens op de vorige bladzijden zijn hieronder weergegeven in een tabel. Herkomst van de allochtonen in Assen * Aantal Personen** Procentuele deel van de allochtone bevolking van Assen Procentuele deel van de totale bevolking van Assen
Eu-landen 1.580 18.9 % 2.6 % Turkije 305 3.7 % 0.5 % Marokko 225 2.7 % 0.4 % Suriname 380 4.6 % 0.6 % Nederlandse Antillen & Aruba 255 3.1 % 0.4 % Indonesië 2.485 29.8 % 4.1 % Somalië 60 0.7 % 0.1 % Voormalig Joegoslavië 315 3.8 % 0.5 % Irak 425 5.1 % 0.7 % Iran 130 1.6 % 0.2 % Overige Landen 2.190 26.2 % 3.6 % Totaal aantal allochtonen 8.350 ***14.1 % Totaal aantal autochtone Nederlanders 51.880 Totale bevolking 60.230 * Deze getallen zijn afkomstig uit een onderzoek van het CBS in 2002 ** De cijfers zijn afgerond op vijftallen *** Door de optelling van de afgeronde getallen, is er een verschil met het werkelijke percentage (13.9%) ontstaan van 0.2 % Figuur 1: Cijfermatige weergave van de samenstelling van de bevolking in Assen (2002). Figuur 2: Grafische weergave van de samenstelling van de allochtone bevolking in Assen (2002). Figuur 3: Grafische weergave van de samenstelling van de bevolking in Assen (2002)
Hoofdstuk 3: Hoe is de verspreiding van allochtonen in Assen? Paragraaf 3.1: verspreiding Een eerste indeling van de verspreiding van allochtonen in Assen is te maken met de gegevens over het aantal allochtonen in Assen. Hierbij delen we Assen in, in de volgende stadsdelen: 1) Binnenstad - Kern Noord - Kern Zuid - Centrum Noord - Paul Krugerstraat - Overcingel - Bomenbuurt - Oosterhoutstraat - Emmastraat - Alteveerstraat
2) Assen Noord: - Pittelo - Noorderpark - Peelo - Marsdijk - Industrieterrein - Peelerpark
3) Assen West: - Veningerland - Zwartwatersweg - Troelstralaan - Luchiesland - De Lariks - Nobellaan - Zuid Molukse buurt - Oostermoer - Dichtershof
4) Assen Oost: - Vredeveld - De Dorpen - Oosterpark - Schildersbuurt - Sluisdennen - Schieven - Lonerstraat - Stichtingsterrein - Amelterhout - Vreebergen - Houtlaan
5) Assen Zuid: - Westerpark - Kazerne - Zuiderpark - Baggelhuizen - Schepersmaat - Asserbos - De Boskamp - Witterstraat - Oude Grachtenpad
6) Kloosterveen: - Kloosterveen (de wijk) - Tussengebied (tussen de wijk Kloosterveen en Assen West in) Op de volgende bladzijde staat een overzichtskaart van Assen
Figuur 5: Grafische weergave van het percentuele deel dat allochtonen van de totale bevolking per woonwijk van Assen vormen (2001). Figuur 6: Grafische weergave van het totaal aantal allochtonen per woonwijk van Assen
In Assen West valt op dat 20% van de bevolking allochtoon is, dit is één op de vijf bewoners. Dit hoge aantal wordt voornamelijk veroorzaakt doordat de Zuid Molukse Buurt in Assen West ligt. In Pittelo is tevens 20% van de bevolking allochtoon, dit komt ondermeer doordat hier betaalbare woningen zijn die door de eerste, voornamelijk kansarme, generatie bewoond zijn. Vervolgens zijn de volgende generaties hier ook gaan wonen, waardoor er een concentratie is ontstaan. Dat het percentage allochtonen in Pittelo erg hoog is, komt echter niet tot uiting in de grafiek. Pittelo is namelijk onderdeel van het stadsdeel Assen Noord, samen met Peelo, Noorderpark en Marsdijk. Deze laatste drie wijken verschillen, met name vergeleken met Pittelo, sterk wat betreft bevolkingssamenstelling. Marsdijk is naar verhouding een ‘witte’ wijk. Dit betekent dat er relatief gezien veel autochtone Nederlanders in vergelijking met allochtonen in Marsdijk wonen. Dat haalt het gemiddelde percentage allochtonen in Assen Noord naar beneden. Als we deze percentages vergelijken met de absolute aantallen allochtonen per woonwijk valt op dat het percentage allochtonen in Assen West erg groot is, maar dat in Assen Noord het absolute aantal allochtonen veel groter is. Op de volgende pagina is Assen door middel van de kleuren van de grafiek ingedeeld in de, tevens bovengenoemde, zes wijken. Legenda: . . = De grens van de gemeente Assen
Wijk 00-00 tot 00-08 = Binnenstad

Wijk 01-00 tot 01-09 = Assen West
Wijk 02-00 tot 02-09 = Assen Noord
Wijk 03-00 tot 03-10 = Assen Oost
Wijk 04-00 tot 04-09 = Assen Zuid
Wijk 05-00 en 05-09 = Loon en verspreide huizen om Loon
Wijk 06-01 tot 06-09 = Kernen/huizen rond Assen
Wijk 07-00 tot 07-01 = Kloosterveen en tussengebied
Paragraaf 3.2: Afkomst
Een tweede indeling van de verspreiding van allochtonen in Assen is te maken met de gegevens over de afkomst (de etniciteit) van de allochtonen in Assen. Herkomst van de allochtonen in Assen Binnen-stad Assen Noord Assen West Assen Oost Assen Zuid Klooster-Veen Totaal aantal
EU-landen 176 613 604 186 153 65 1.797
Turkije 11 143 126 21 23 8 332
Marokko 2 68 144 6 2 1 223
Suriname 24 201 66 47 26 40 404
Nederlandse Antillen & Aruba 18 128 58 34 29 11 278

Indonesië 30 317 168 33 54 26 628
Somalië 3 13 27 5 3 - 51
Voormalig Joegoslavië 20 160 111 39 11 3 344
Irak 27 252 114 27 17 4 441
Iran 19 64 30 6 11 2 132
Overige Landen 330 2.016 1.075 452 354 166 4.524
Totaal aantal allochtonen 700 3.975 2.523 7.521 4.992 326 9.154
Figuur 8: Cijfermatige weergave van de etniciteit van de allochtone bevolking per woonwijk van Assen (2002). Hoofdstuk 4: Waar komen allochtonen die momenteel in Nederland wonen vandaan en hoe verhoudt zich dat met de situatie in Assen? In dit hoofdstuk gaan we de gegevens over allochtonen in Assen vergelijken met de gegevens van allochtonen in Nederland. Bij deze vergelijking gaan we uit van dezelfde verdeling in etniciteit, als van die we gebruikt hebben bij Assen. We vergelijken Assen met de situatie in Nederland om een beeld te krijgen van situatie in Assen betreffende allochtonen. Met alleen de gegevens over Assen weten we namelijk niet of Assen nou bijvoorbeeld een hoog percentage allochtonen heeft, en of het opvallend is dat er zoveel van één en dezelfde groep allochtonen in Assen woont, of dat die groep in de andere gemeente ook een belangrijk deel van de bevolking vormt. Herkomst van de allochtonen in Nederland* Aantal personen** Procentuele deel van de allochtone bevolking van Nederland Procentuele deel van de totale bevolking van Nederland
EU-landen 748.925 25.3 % 4,7 % Turkije 330.710 11.2 % 2,1 % Marokko 284.125 9.6 % 1,8 % Suriname 315.180 10.6 % 2,0 % Nederlandse Antillen & Aruba 124.870 4.2 % 0,8 % Indonesië 402.665 13.6 % 2,5 % Somalië 28.980 1,0 % 0,2 % Voormalig Joegoslavië 74.640 2.5 % 0,5 % Irak 41.325 1.4 % 0,3 % Iran 26.790 0.9 % 0,2 % Overige Landen 586.745 19.8 % 3,7 % Totaal aantal allochtonen 2.964.955 18,8% Totaal aantal autochtone Nederlanders 12.927.282 Totale bevolking 15.892.237 * Deze getallen zijn afkomstig uit een onderzoek van het CBS in 2002 ** De cijfers zijn afgerond op vijftallen

Figuur 6: Cijfermatige weergave van de etniciteit van de allochtone bevolking in Nederland. Figuur 7: Grafische weergave van de etniciteit van de allochtone bevolking in Nederland. Als we de gegevens van Nederland vergelijken met de gegevens van Assen valt op dat in Nederland allochtonen uit andere EU-landen de grootste groepering binnen de allochtone samenleving vormen met 25,3%. In Assen vormen Indonesiërs met 29,8% echter de grootste groepering binnen de allochtone samenleving. Verder valt op dat zowel in Assen als in Nederland allochtonen uit overige landen een groot deel van de allochtone samenleving vormen met 26,2% respectievelijk 19,8%. Per etniciteit bestaan deze groepen allochtonen vaak maar uit weinig mensen, maar doordat er zoveel veel verschillende etniciteiten zijn, vormen zij samen toch nog een behoorlijk grote groep. Dit geeft er in zowel Assen als in Nederland een multiculturele samenleving is. Hoofdstuk 5: Waar komen allochtonen uit andere grote steden in Drenthe voornamelijk vandaan? In dit hoofdstuk gaan we de gegevens over allochtonen in Assen vergelijken met de gegevens van allochtonen in een aantal andere gemeenten in Drenthe. Bij deze vergelijking gaan we uit van dezelfde verdeling in etniciteit, als van die we gebruikt hebben bij Assen. We vergelijken Assen met andere vergelijkbare gemeenten in Drenthe om een beeld te krijgen van de situatie in Assen betreffende allochtonen. Met alleen de gegevens over Assen weten we namelijk niet of Assen nou bijvoorbeeld een hoog percentage allochtonen heeft, en of het opvallend is dat er zoveel van één en dezelfde groep allochtonen in Assen woont, of dat die groep in de andere gemeente ook een belangrijk deel van de bevolking vormt. We hebben voor deze gemeenten gekozen omdat ze qua bevolkingsomvang vergelijkbaar zijn met Assen. Paragraaf 5.1: Coevorden Herkomst van de allochtonen in Coevorden* Aantal personen** Procentuele deel van de allochtone bevolking van Coevorden Procentuele deel van de totale bevolking van Coevorden
EU-landen 1.115 38.4 % 3.1 % Turkije 100 3.4 % 0.3 % Marokko 5 0.2 % 0.0 % Suriname 50 1.7 % 0.1 % Nederlandse Antillen & Aruba 25 0.9% 0.1 % Indonesië 280 9.6 % 0.8 % Somalië 60 2.1 % 0.2 % Voormalig Joegoslavië 290 9.9 % 0.8 % Irak 60 2.1 % 0.2 % Iran 50 1.7 % 0.1 % Overige Landen 870 29.9 % 2.4 % Totaal aantal allochtonen 2.905 8.1 % Totaal aantal autochtone Nederlanders 33.095 Totale bevolking 36.000 * Deze getallen zijn afkomstig uit een onderzoek van het CBS in 2002 ** De cijfers zijn afgerond op vijftallen
Figuur 9: Cijfermatige weergave van de samenstelling van de bevolking in Coevorden (2002). Uit deze tabel over allochtonen in Coevorden blijkt dat het grootste deel van de allochtonen in Coevorden afkomstig is uit de andere EU-landen, namelijk 38.4% van alle allochtonen. In Assen maken ze slechts voor 18.9% deel uit van de allochtone bevolking. De Indonesiërs komen in Coevorden pas op de 4e plaats met een aantal van 280 (9.6% van de allochtone bevolking). In Assen zijn de Indonesische allochtonen (en dan dus met name de Molukkers) de grootste groep met 29.8% en komen de allochtonen uit de andere EU-landen pas op de 3e plaats. Verder is er een groot verschil in het aandeel dat allochtonen binnen de gehele bevolking hebben. In Coevorden bestaat de bevolking namelijk voor 8.1% uit allochtonen, terwijl dat in Assen ongeveer 14% is. Figuur 10: Grafische weergave van de samenstelling van de allochtone bevolking van Coevorden (2002). Paragraaf 5.2: Emmen Herkomst van de allochtonen in Emmen* Aantal personen** Procentuele deel van de allochtone bevolking van Emmen Procentuele deel van de totale bevolking van Emmen
EU-landen 4.480 39.9 % 4.1 % Turkije 735 6.6 % 0.7 % Marokko 310 2.8 % 0.3 % Suriname 415 3.7 % 0.4 % Nederlandse Antillen & Aruba 285 2.5 % 0.3 % Indonesië 920 8.2 % 0.8 % Somalië 200 1.8 % 0.2 % Voormalig Joegoslavië 1.120 9.9 % 1.0 % Irak 125 1.1 % 0.1 % Iran 155 1.4 % 0.1 % Overige Landen 2.465 21.9 % 2.3 % Totaal aantal allochtonen 11.210 10.3 % Totaal aantal autochtone Nederlanders 91.170 Totale bevolking 108.380 * Deze getallen zijn afkomstig uit een onderzoek van het CBS in 2002 ** De cijfers zijn afgerond op vijftallen
Figuur 11: Cijfermatige weergave van de samenstelling van de bevolking in Emmen (2002). Uit deze tabel over allochtonen in Emmen blijkt dat ook hier allochtonen uit andere EU-landen de grootste groep allochtonen vormen. Samen maken ze namelijk voor 39.9% deel uit van de totale allochtone bevolking in Emmen. Tevens komen, net als in Coevorden, het aantal Indonesiërs met een aantal van 920 op de vierde plaats. Opvallend is echter dat allochtonen in Emmen, net als in Assen, een belangrijk deel van de samenleving vormen. De totale bevolking van Emmen bestaat namelijk voor 10.3% uit allochtonen. Dit verschilt relatief gezien weinig van Assen, waarin de allochtone bevolking ongeveer 14% van de gehele bevolking vormt. Figuur 12: Grafische weergave van de samenstelling van de allochtone bevolking van Emmen (2002).
Paragraaf 5.3: Hoogeveen Herkomst van de allochtonen in Hoogeveen* Aantal personen** Procentuele deel van de allochtone bevolking van Hoogeveen Procentuele deel van de totale bevolking van Hoogeveen
EU-landen 1.005 21.6 % 1.9 % Turkije 250 5.4 % 0.5 % Marokko 50 1.1 % 0.1 % Suriname 185 3.9 % 0.3 % Nederlandse Antillen & Aruba 110 2.4 % 0.2 % Indonesië 1.470 31.6 % 2.8 % Somalië 75 1.6 % 0.1 % Voormalig Joegoslavië 195 4.2 % 0.4 % Irak 295 6.3 % 0.6 % Iran 25 0.5 % 0.0 % Overige Landen 990 21.3 % 1.9 % Totaal aantal allochtonen 4.650 8.8 % Totaal aantal autochtone Nederlanders 48.540 Totale bevolking 53.190 * Deze getallen zijn afkomstig uit een onderzoek van het CBS in 2002 ** De cijfers zijn afgerond op vijftallen
Figuur 13: Cijfermatige weergave van de samenstelling van de bevolking in Hoogeveen (2002). In tegenstelling tot Coevorden en Emmen valt op dat, net als in Assen, Indonesiërs de grootste groep allochtonen in Hoogeveen vormen. Samen vormen zij namelijk 31.6% van de totale allochtone bevolking in Hoogeveen. Dit is ongeveer vergelijkbaar met de situatie in Assen, waarin Indonesiërs 29.8% van de totale allochtone bevolking vormen. Op de tweede plaats komen allochtonen uit andere EU-landen. Het percentuele deel van de bevolking dat allochtonen in Hoogeveen innemen, is echter kleiner dan het procentuele deel in Assen. De bevolking van Hoogeveen bestaat namelijk voor 8.8% uit allochtonen, ten opzichte van ongeveer 14% in Assen. Figuur 14: Grafische weergave van de samenstelling van de allochtone bevolking van Hoogeveen (2002). Paragraaf 5.4: Meppel Herkomst van de allochtonen in Meppel* Aantal personen** Procentuele deel van de allochtone bevolking van Meppel Procentuele deel van de totale bevolking van Meppel
EU-landen 700 23.9 % 2.7 % Turkije 20 0.7 % 0.1 % Marokko 510 17.4 % 2.0 % Suriname 200 6.8 % 0.8 % Nederlandse Antillen & Aruba 55 1.9 % 0.2 % Indonesië 520 17.7 % 2.0 % Somalië 55 1.9 % 0.2 % Voormalig Joegoslavië 105 3.6 % 0.4 % Irak 45 1.5 % 0.2 % Iran 80 2.7 % 0.3 % Overige Landen 635 21.7 % 2.4 % Totaal aantal allochtonen 2.925 11.3 % Totaal aantal autochtone Nederlanders 23.115 Totale bevolking 26.040 * Deze getallen zijn afkomstig uit een onderzoek van het CBS in 2002 ** De cijfers zijn afgerond op vijftallen
Figuur 15: Cijfermatige weergave van de samenstelling van de bevolking in Meppel (2002). De samenstelling van de allochtone bevolking in Meppel is echter weer beter vergelijkbaar met de samenstelling van de allochtone bevolking in Emmen en Coevorden. In tegenstelling tot Assen, vormen allochtonen uit andere EU-landen namelijk de grootste allochtone groepering in Meppel. De totale allochtone bevolking in Meppel bestaat namelijk voor 23.9% uit allochtonen uit andere EU-landen. De allochtonen uit Indonesië komen met 17.7% op de derde plaats in Meppel, terwijl zij in Assen juist de grootste groepering zijn. Het percentage dat de totale allochtone bevolking in Meppel inneemt, is echter wel weer vergelijkbaar met het percentage in Assen. In Meppel bestaat de bevolking namelijk voor 11.3% uit allochtonen, ten opzichte van ongeveer 14% in Assen. Figuur 16: Grafische weergave van de samenstelling van de allochtone bevolking van Meppel (2002). Paragraaf 5.5: Tynaarlo Herkomst van de allochtonen in Tynaarlo* Aantal personen** Procentuele deel van de allochtone bevolking van Tynaarlo Procentuele deel van de totale bevolking van Tynaarlo

EU-landen 785 39.2 % 2.5 % Turkije 20 1.0 % 0.1 % Marokko 5 0.2 % 0.0 % Suriname 80 4.0 % 0.3 % Nederlandse Antillen & Aruba 55 2.7 % 0.2 % Indonesië 435 21.7 % 1.4 % Somalië 20 1.0 % 0.1 % Voormalig Joegoslavië 55 2.7 % 0.2 % Irak 10 0.5 % 0.0 % Iran 20 1.0 % 0.1 % Overige Landen 520 25.9 % 1.6 % Totaal aantal allochtonen 2.005 6.3 % Totaal aantal autochtone Nederlanders 29.995 Totale bevolking 32.000 * Deze getallen zijn afkomstig uit een onderzoek van het CBS in 2002 ** De cijfers zijn afgerond op vijftallen
Figuur 17: Cijfermatige weergave van de samenstelling van de bevolking in Tynaarlo (2002). Ook in Tynaarlo vormen allochtonen uit de andere EU-landen de grootste groepering, namelijk 39.2%. En ook in Tynaarlo vormen Indonesiërs een kleiner deel van de totale allochtone bevolking dan in Assen. Een ander groot verschil met Assen is het deel dat alle allochtonen samen uitmaken van de totale bevolking. In Assen vormen allochtonen met ongeveer 14% namelijk een veel groter deel van de totale bevolking dan in Tynaarlo, waar ze voor 6.3% deel uitmaken van de bevolking. Figuur 18: Grafische weergave van de samenstelling van de allochtone bevolking van Tynaarlo (2002). Paragraaf 5.6: Conclusie Het valt dus niet alleen op dat de samenstelling van de allochtonen op het gebied
van afkomst in andere Gemeenten over het algemeen sterk verschilt van de
samenstelling van allochtonen in Assen, maar de gemeenten verschillen ook sterk in
het aantal allochtonen dat de gemeente huisvest. Hierbij is er dus tevens een groot
verschil in de rol van allochtone groeperingen binnen de verschillende gemeenten. In
Tynaarlo, waar de bevolking voor 6.3% uit allochtonen bestaat, zullen allochtonen
bijvoorbeeld een veel kleinere rol in de samenleving innemen als in een gemeente
als Assen, waar de totale bevolking voor 14% uit allochtonen bestaat. In bijvoorbeeld
Meppel zullen allochtonen echter een ongeveer gelijke rol in de samenleving
vervullen als in Assen. In Meppel bestaat de totale bevolking namelijk voor 11.3% uit

allochtonen. Hoofdstuk 6: Hoe is het huidige minderhedenbeleid in de gemeente Assen en wat zijn de verschillen en overeenkomsten met het landelijke beleid? Paragraaf 6.1: het landelijke beleid Het landelijke minderhedenbeleid bestaat uit twee belangrijke delen, het asielbeleid en het integratiebeleid. Eerst behandelen we het asielbeleid. 6.1.1: Het asielbeleid
In Nederland is er sinds 2001 een vreemdelingenwet die er voor moet zorgen dat de procedures van nieuwe asielzoekers korter en eenvoudiger verlopen. Zo probeert men situaties te voorkomen die zich op dit moment voordoen, dat mensen die al tien jaar in ons land leven en volledig geïntegreerd zijn, nu alsnog terugmoeten naar het land van afkomst. Volgens de nieuwe wet krijgt iedere asielzoeker die in aanmerking komt voor verblijf een vergunning voor bepaalde tijd. Bij deze asielstatus hoort, in tegenstelling tot de oude regeling nog maar één voorzieningenpakket dat voor iedereen hetzelfde is. Houders van deze vergunning mogen werken en komen in aanmerking voor studiefinanciering en huisvesting. Als een asielzoeker wordt afgewezen, kan deze persoon in beroep gaan bij de Vreemdelingenkamer en daarna indien nodig en gewenst in hoger beroep bij de Raad van State. Het beroep mag de vreemdeling afwachten in Nederland, het hoger beroep niet. Hij moet Nederland verlaten en kan geen aanspraak meer doen op opvang of andere voorzieningen. Volgens de oude wet kon een afgewezen asielzoeker nog apart procedures aanspannen bij de rechter. Dit is nu niet meer mogelijk, zodat het procederen niet meer eindeloos kan doorgaan en vreemdelingen eerder zekerheid hebben over hun mogelijkheid tot verblijf. 6.1.2: Het integratiebeleid
Niet alleen in bovenstaande strip wordt er gepraat over het integratiebeleid in Nederland, in het hele land wordt er op dit moment namelijk hevig over gediscussieerd. Onlangs is hierover het rapport van de commissie Blok verschenen dat stelde dat ondanks het zwakke beleid van de overheid het integratieproces van de meeste immigranten toch redelijk is geslaagd. Veel politieke partijen, zoals het CDA, de VVD, de SP en de PvdA, zijn het hier niet mee eens en vinden dat het huidige beleid moet worden aangepast. Tot niet lang geleden was het uitgangspunt van de regering dat allochtonen het beste zouden integreren als ze in groepen bij elkaar woonden omdat ze zich dan samen sterk voelden. De overheid gaf dan ook subsidies aan zogenaamde ‘zwarte scholen’ en er zijn in Nederland wijken waar meer dan de helft van de inwoners allochtoon is. Zo is in de Rotterdamse achterstandswijk Transvaal 63% van de mensen niet van Nederlandse afkomst. Wel is een inburgeringcursus al verplicht maar in de werkelijkheid komt hier vaak niet veel van terecht. De huidige regering is dan ook van plan om het integratiebeleid volledig om te gooien. Zo wil men de spreiding van asielzoekers stimuleren en ook probeert men ervoor te zorgen dat er meer gemengde scholen komen. Dit laatste wil de regering realiseren door geen subsidies meer te geven voor allochtone kinderen op een school, zoals nu gebeurt. Ook willen de huidige regeringspartijen mensen stimuleren om de inburgeringcursus af te ronden door straffen op te leggen als dit niet gebeurt. Maar over wat er precies moet veranderen in het huidige integratiebeleid wordt nog gediscussieerd, dus zekerheid over de aanpassingen is er nog niet. Paragraaf 6.2: Het beleid in Assen Ook gemeente Assen heeft met zowel het asielbeleid als het integratiebeleid te maken. Ook nu behandelen wij deze twee punten weer apart. 6.2.1: Het asielbeleid
In Assen staan geen asielzoekercentrums en de gemeente heeft geen eigen asielbeleid. Toch heeft de gemeente wel met het beleid van de overheid te maken. Zo heeft zij in 2001 besloten geen AZC te openen omdat de gemeente en het COA, dat vastzit aan de regels en wetten van de overheid, het niet eens konden worden. En dit is niet het enige punt. Met de nieuwe vreemdelingenwet zal dit waarschijnlijk minder worden, maar nu heeft Assen wel te maken met uitgeprocedeerde asielzoekers die eigenlijk niets kunnen. Velen van hen kunnen niet meer terug naar het eigen land, hoewel de landelijke overheid hen dit wel verplicht. Maar zij hebben dus ook geen recht op een huisvesting en als de gemeente Assen hen niet opvangt, zwerven zij gewoon op straat. Daarom heeft de gemeente Assen besloten om deze asielzoekers opvang te bieden. Ook met de huidige regeling van minister Verdonk zal de gemeente weer opgescheept worden met asielzoekers. Vandaar dat de gemeente Assen, evenals vele andere gemeenten in Nederland, een motie heeft ingediend om het uitzettingsbeleid van minister Verdonk af te wijzen. De overheid heeft beslist dat de afgewezen asielzoekers snel het land uit moeten, maar houdt geen rekening met de gemeenten, die last hebben van de asielzoekers die niet terug kunnen of willen. Het indienen van de motie was echter tevergeefs, het uitzettingsplan van minister Verdonk zal doorgaan en dus zal Assen ook de komende jaren opvang blijven bieden aan uitgeprocedeerde asielzoekers. 6.2.2: Het integratiebeleid
Het integratiebeleid in Assen staat, evenals het landelijke beleid, op het punt om te veranderen. De plannen voor het beleid zijn hier echter al wel wat concreter en zijn onlangs goedgekeurd door de gemeenteraad Assen. Eind deze maand zal naar verwachting ook de commissie sociale infrastructuur haar toestemming geven. Deze commissie houdt zich onder andere bezig met sociale zaken en cultuur. De prioriteiten van de gemeente Assen zijn het verbeteren van de opvoeding van allochtone kinderen, het stimuleren van deelname aan sport en cultuur door allochtone jongeren, het vergroten van het aantal allochtonen dat werkt, en het isolement waarin veel migranten van de eerste generatie leven, aanpakken. Deze migranten hebben namelijk weinig contact met de rest van de samenleving. Met name het laatste is een doel waar ook de landelijke overheid naar streeft. Om deze doelen te bereiken wil de gemeente Assen vooral volwassenen betrekken bij de maatschappij, omdat kinderen al gemakkelijker contact maken via school en verenigingen, maar hun ouders vaak in een isolement blijven hangen. Er komen cursussen over bijvoorbeeld de Nederlandse taal, het gebruik van computers, en vergaderen. Ook komen er werk-leersituaties waarin allochtonen samenwerken met autochtonen om zo werkervaring op te doen en Nederlands te leren. Dit zijn vooral projecten om de allochtonen bij de samenleving te betrekken. Er zijn echter ook plannen om wijken met veel allochtonen, zoals Pittelo, te behoeden voor verloedering. Deze plannen zijn echter nog niet concreet. De gemeente Assen besteedt vooral veel aandacht aan de Molukkers, omdat dit de grootste groep allochtonen in Assen is en zij tot nu toe erg veel rechten hebben gehad. In hen wordt dan ook het meeste geld geïnvesteerd, hoewel de gemeente van plan is om dit bedrag stapsgewijs af te bouwen.
Hoofdstuk 7: Wat zijn de standpunten van de verschillende politieke partijen betreffende allochtonen in Assen? In dit hoofdstuk behandelen wij de standpunten van de politieke partijen in Assen met de meeste zetels, omdat zij het meeste invloed kunnen uitoefenen op het minderhedenbeleid in Assen. De Asser gemeenteraad wordt door de volgende politieke partijen gevormd: 1. De PvdA met 8 zetels
2. De PLOP met 6 zetels
3. Het CDA met 5 zetels
4. De VVD met 4 zetels
5. De Christen Unie met 4 zetels
6. Groen Links met 1 zetel De PLOP De Politiek Logisch Oprechte Partij is voor een multiculturele samenleving. Dit wil echter niet zeggen dat zij van mening zijn dat iedereen die hier komt welkom is. Zij vinden dat economische vluchtelingen weer terug moeten naar hun eigen land, op uitzonderingen na. Bijvoorbeeld als iemand er al in is geslaagd om een baan te vinden, dan is de PLOP van mening dat de Nederlandse regering een eventuele verblijfsvergunning zal kunnen overwegen. Een andere mening heeft de PLOP ten aanzien van politieke vluchtelingen. Zij mogen, mits geïntegreerd, blijven. De partij sluit zich dan ook zeker niet aan bij de regering, die soms mensen die hier al meer dan tien jaar wonen naar huis stuurt. Zij noemt dit sociaal en maatschappelijk onaanvaardbaar. Zij vindt dan ook dat de gemeente Assen hier niet aan mee moet werken en verder opvang moet bieden aan mensen die door het overheidsbeleid nergens heen kunnen, zoals in Assen overigens al gebeurt. Tevens is de partij van mening dat men uitgeprocedeerde asielzoekers niet zomaar op straat kan zetten. De PLOP was dan ook voor het vestigen van een asielzoekerscentrum in Assen, een plan dat in 2001 op tafel lag, maar uiteindelijk niet doorging. Het CDA Het landelijke CDA is voor een streng asielbeleid. Haar uitgangspunt is het respecteren en naleven van internationale verdragen die Nederland heeft getekend. Ook vindt de partij dat ongedocumenteerden niet moeten worden toegelaten, omdat naar haar mening een echte vluchteling niets te verbergen heeft. Het landelijke CDA wil uitgeprocedeerde asielzoekers ook direct het land zien verlaten. Het CDA Assen sluit zich bij de landelijke partij aan, maar wil hier wel aan toevoegen dat mensen onder geen enkel beding op straat mogen komen te staan en is dus van mening dat de gemeente Assen opvang moet bieden aan mensen voor wie dit onontkoombaar is, omdat zij niet terugkunnen naar het eigen land.
Groenlinks Groen Links in Assen is voor een ruimhartig en humaan asielbeleid, waarin rechtszekerheid, zorgvuldigheid en menselijke behandeling van de asielzoekers centraal staan. De partij is van mening dat asielzoekers gedurende de asielprocedure mogen werken en leren. Dit om de onderwijs achterstand aan te pakken en de participatie op de arbeidsmarkt te bevorderen. Ook vindt de partij dat zij over basisvoorzieningen mogen beschikken, zoals bijvoorbeeld gezondheidszorg en onderwijs. Zodra er een vergunning aan de asielzoekers wordt verleend, vind Groen Links dat hun rechtspositie nauw moet aansluiten bij die van de Nederlanders. Om integratie te bevorderen is er volgens de partij een korte opvang noodzakelijk in een permanente voorziening. Groen Links in Assen is van mening dat de politiek een belangrijke rol moet spelen bij de erkenning en acceptatie van culturele verschillen. Op papier heeft Nederland volgens de partij een duidelijk omschreven integratiebeleid, met name via scholing moeten allochtonen participeren. Ook wordt er in woonwijken gestreefd naar zoveel mogelijk menging van autochtone Nederlanders en allochtonen. In de praktijk werkt het, volgens Groen Links Assen echter vaak anders. Er wordt volgens haar vaak gewoon verwacht dat de integratie vanzelf wel gaat, wat geen reële gedachte is. Andere programmapunten van de partij, betreffende het asielbeleid, zijn het opnemen van zoveel mogelijk mogelijkheden om zich te ontwikkelen voor ama’s, humane opvang leveren voor uitgeprocedeerden en zorgen voor een structurele voorziening voor vluchtelingen uit andere landen die om onderdrukking, discriminatie of andere vormen van vrijheidsbeknotting asiel zoeken in Assen. De PvdA De landelijke PvdA pleit voor afspraken op Europees niveau wat asielbeleid aangaat. Zij wil dat de overheid organisaties steunt die zich inzetten om conflicten op te lossen en om vluchtelingen in de regio op te vangen. Ook vindt zij het erg belangrijk om ervoor te zorgen dat asielzoekers die in opvangcentra op de afhandeling van hun aanvraag wachten, de kans krijgen om te werken. Het komt namelijk volgens de partij vaak voor dat mensen die maanden of zelfs jaren op de uitslag wachten, psychische problemen krijgen, omdat zij niets te doen hebben. Ook de PvdA Assen vindt onderwijs voor allochtonen belangrijk. Omdat er in Assen geen opvang is voor asielzoekers, heeft de partij hier eigenlijk geen standpunt over, maar zodra zij toestemming hebben gekregen om te blijven moeten allochtonen een inburgeringscursus volgen volgens de WIN (Wet Inburgering Nieuwkomers). De PvdA is van mening dat het goed zou zijn als er een vervolgcursus Nederlands komt voor de nieuwkomers in het kader van Volwasseneducatie of een arbeidsmarkttraject. De partij probeert een goede aansluiting tussen de verschillende cursussen te realiseren, omdat dit een beter resultaat zou geven. Voor kinderen heeft de partij twee oplossingen bedacht. Een voor basisschoolkinderen; een neveninstroomgroep van een jaar, waarna de kinderen naar een gewone basisschool gaan. En een voor jongeren die in het voortgezet onderwijs terecht komen, een Internationale Schakelklas, volgens het zelfde principe als de instroomgroep bij het basisonderwijs. Voor kinderen die nog niet naar school gaan zijn op een aantal peuterspeelzalen speciale programma’s opgezet. In de afgelopen jaren is echter gebleken dat het resultaat hiervan niet erg groot is, maar dat geduld belangrijk is. In de afgelopen jaren heeft gemeente Assen, ondanks het feit dat er geen asielzoekerscentrum aanwezig is toch te maken gekregen met asielzoekers. Zoals in 2001, toen er over werd gediscussieerd ofdat er wel of geen nood- AZC in Assen moest komen. In principe steunde de PvdA dit plan, maar het ging niet door omdat de COA geen ruimte wilde reserveren voor dakloze asielzoekers en de onderwijsfinanciering niet deugde. Ook in het begin van 2003 kreeg de gemeente met het asielbeleid te maken. Toen werden in hoog tempo drie AVO’s gesloten. De PvdA was het, net als de meerderheid van de gemeenteraad, hier niet mee eens, maar het is een rijksbeslissing. Dus heeft de gemeente de bewoners van de AVO’s geld gegeven voor levensonderhoud, omdat voor hen niet direct andere opvang beschikbaar was en zij anders in Assen op straat zouden moeten leven. Eigenlijk steunt de PvdA alle beslissingen van de gemeente, volgens de partij is er grote eensgezindheid betreffende het asielbeleid, de meeste partijen vinden het belangrijk dat het beleid humaan is. VVD Het VVD Assen sluit zich wat betreft het asielbeleid aan bij de landelijke partij en dus ook bij het uitzettingsbeleid van minister Verdonk. Zij vindt het echter wel belangrijk dat mensen die worden uitgezet van opvang worden voorzien tot aan het vertrek. Betreffende het integratiebeleid is het VVD Assen is van mening dat de gemeente Assen niet direct genoeg werkt. Zij wil geen groepen oprichten voor allochtonen, maar vindt dat het beschikbare geld direct in de allochtonen moet worden gestoken. Zij is voor een basissubsidie voor allochtone organisaties die de integratie bevorderen. Volgens de partij zal er te veel bureaucratie komen als de plannen van gemeente Assen doorgaan, wat volgens haar belemmerend werkt. Enkele kleine politieke partijen hebben geen antwoord gegeven op onze vraag om informatie, daarom hebben wij hen uit dit hoofdstuk weggelaten. Hoofdstuk 7: Wat zijn de reacties van de bevolking op het integratiebeleid? Er is door de gemeente Assen bij het opstellen van de nieuwe beleidsnota betreffende minderheden een enquête gehouden onder burgers in Assen over multiculturaliteit en integratie in Assen. De respondenten bleken goed verspreid over de bevolking, 12% was allochtoon, dit verschilt niet veel van het werkelijke percentage in de gemeente Assen (namelijk 14%). Uit deze enquête zijn geen duidelijke probleemsituaties of –gebieden gebleken. Wat wel opvalt is dat 43% van de ondervraagden Assen als multiculturele stad negatief beoordeelt en slechts 28% het positief beoordeelt. Het percentage dat Assen als multiculturele stad negatief beoordeelt, heeft met name klachten als “ze zijn zo luidruchtig” of “ze zijn onbeleefd”. Er zijn echter ook mensen die samenscholingen van allochtone jongeren als bedreigend ervaren. Over het verlopen van situaties waarin allochtonen en autochtonen elkaar ontmoeten zijn allochtonen positiever dan autochtonen. Met name over ontmoetingen in eigen wijk zijn autochtonen vaak negatief, ook allochtonen zijn hier minder positief over. De respondenten zijn het er redelijk over eens dat de gemeente een belangrijke rol heeft op het gebied van educatie. 73% vindt ondersteuning bij taallessen en onderwijs belangrijk. Daarentegen is minder dan de helft van hen (45%) van mening dat de gemeente moet helpen bij het vinden van werken. En slechts 35% vindt dat de overheid een rol speelt in opvoedingsondersteuning. Vooral zaken als ondersteuning bij huisvesting en toegang tot de gezondheidszorg vindt men niet nodig. Uit onze eigen, minder uitgebreide enquête onder jongeren uit Assen van 16-18 jaar, kwamen op sommige punten ook enkele opvallende resultaten. Veel jongeren blijken niet zoveel af te weten de situatie betreffende allochtonen. Zo waren er jongeren die dachten dat 30% van onze bevolking allochtoon is. Wel wisten de meesten dat Molukkers het grootste deel van de allochtone bevolking in Assen bezetten. Wat erg opvallend is, is dat in tegenstelling tot de respondenten van het onderzoek van de gemeente, bij de door ons ondervraagden slechts een zeer klein percentage Assen als multiculturele stad negatief beoordeelt. Ook valt op dat slechts een enkeling vindt dat Assen het beleid van mevrouw Verdonk zomaar moet steunen. Het grootste deel van de ondervraagden heeft hier geen mening over, maar de meest voorkomende uitspraak is: ‘Assen moet elk geval zelf nog bekijken, een eigen mening vormen en deze volgen’. Over de vraag of er een asielzoekerscentrum moet komen in Assen zijn de meningen verdeeld. Het meest voorkomende bezwaar is de angst voor overlast, terwijl anderen juist het idee hebben dat ze er geen last van zullen hebben. Betreffende het integratiebeleid in Assen hebben veel ondervraagden geen mening. Het grootste punt van kritiek is volgens de enkele persoon die ontevreden is, dat er te weinig begeleiding is, maar er zijn ongeveer evenveel ondervraagden die wel tevreden zijn met het beleid. Onze enquête en de uitwerking ervan vindt u vanaf bladzijde 38. Allochtonen
De meeste allochtone groeperingen hebben niet veel commentaar geleverd op de nieuwe beleidsnota betreffende allochtonen die de gemeente heeft ingediend. Een van die groeperingen zijn de Marokkanen. De gemeente vermoedt dat zij niet altijd tevreden zijn, maar deze groepering laat niet van zich horen, en dus kan er ook geen rekening worden gehouden met hun wensen. Wel van zich laten horen doen de Islamitische Turken. Zij hebben een protestbrief gestuurd naar de gemeente over de nieuwe nota. Zij zijn vooral van mening dat er te weinig geld naar Turkse organisaties gaat. Maar het meest protesteren Molukkers. Hun belangrijkste punt van kritiek is dat de nota geen rekening houdt met de speciale positie die Molukkers tot nu toe innamen in onze samenleven. Het college vindt echter integratie belangrijker. Bovendien beweert de gemeente dat Molukkers het op den duur alleen maar beter zullen krijgen, omdat het geld beter wordt besteed. Ook zijn Molukkers van mening dat de nota te weinig aandacht heeft voor specifieke problemen onder Molukkers, zoals achterstanden op het gebied van onderwijs en werkgelegenheid en vallen er naar hun mening teveel subsidies die bedoeld zijn voor integratie weg. Ook hier sluit het college zich niet bij aan. Volgens haar moeten Molukse organisaties zelf aangeven wanneer er problemen zijn, zodat deze kunnen worden aangepakt. Vragenlijst

Voor ons profielwerkstuk, dat gaat over allochtonen in Assen, proberen we een indicatie te krijgen over het idee dat jongeren in Assen hebben over het onderwerp allochtonen. Daarom willen we aan jullie vragen om deze vragenlijst in te vullen. Leeftijd :________
Geslacht :________
Woonwijk :________
1. Welk deel van de totale bevolking in Assen bestaat volgens jou uit allochtonen? _______________% 2. Wat is de grootste allochtone groepering in Assen? ___________________________________________________
3. Hoe vaak kom je in contact met allochtonen in je omgeving? R Nooit
R Regelmatig
R Praktisch altijd
Indien je bij vraag 3 hebt ingevuld regelmatig of praktisch altijd: ga door naar vraag 4. Indien je bij vraag 3 hebt ingevuld nooit: ga door naar vraag 5. 4. Op welke plekken/tijdens wlke gelegenheden kom je in contact met allochtonen in je omgeving? R In mijn vriendengroep
R Bij mij in de klas op school
R Tijdens het sporten
R Op mijn werk
R Anders, namelijk ___________________
R Anders, namelijk ___________________
5. Ben jij van mening dat er in Assen weer een asielzoekerscentrum moet komen? Ja/ Nee, omdat

________________________________________________________
6. Ben jij van mening dat allochtonen in Assen voldoende steun van de gemeente Assen krijgen op het gebied van integratie? R Ja
R Nee
R Heb ik geen mening over
Indien je bij vraag 6 hebt ingevuld Nee: ga door naar vraag 7. Indien je bij vraag 6 hebt ingevuld Ja of Heb ik geen mening over: ga door naar vraag 8
7. Wat zou je graag zien veranderen in dit beleid van de gemeente Assen? -___________________________________________________ -___________________________________________________ -___________________________________________________
8. Beoordeel je het feit dat Assen een multiculturele stad is positief of negatief? ____________________________________________________
9. Heb je het idee dat allochtone groepen in Assen meer overlast veroorzaken dan autochtone groepen in Assen? R Nee
R Ja, dat concludeer ik uit: _______________________________________________________
10. Hoe moet Assen volgens jou omgaan met het uitzettingsbeleid van minister Verdonk? R De gemeente Assen moet het landelijke beleid van Verdonk gewoon overnemen en accepteren
R De gemeente Assen moet een eigen beleid voeren, door bijvoorbeeld ‘illegaal’ woonruimte te verlenen aan uitgeprocedeerde asielzoekers
R Daar heb ik geen mening over

R Anders, namelijk: ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
L 17 17 18 18 18 17 17 17 17 17 17 18 16 16 17
G V V V V V V V V V V V V V V V
W Ma Ma Kl Pe Ma Ma Ao Sl Ma Ma Pe No Ao Ma Pe
1 20 15 8 18 6 5 5 10 10 20 15 10 5 30 8
2 Tu Ma Mo Mo Mo Mo Mo/Ma Mo Mo Mo Ma Mo Mo Mo Mo
3 N R R R N R R R R R N/R N/R R N R
4 - V KWA A - KA K VKW VKWS VK KW K K KWS
5 J N N N N J J J J J/N J J N J 6n8j1? 6 G G G J G N G G G G G G G G J
7 - - - - - - 8 P P P P - P P P P P P P P P P 14p1? 9 N N J J N N J J J N J N N J N 8n7j
10 G G A O A A G G G G O E E A E
Uitwerkingen antwoorden op enquête: 1 2 3 4 5 6 7 8 9
L 18 17 18 18 18 17 17 18 18
G M M M M M M M M M
W Ma Ma Ce Ma ZP Ma Ce Pe Pe
1 17 20 20 10 10 15 21 29 13
2 Mo Mo Ir Tu Ma Mo Mo Ma Mo

3 R A A N R R R R R
4 KW VS WS W S KS VAS K
5 N J J N N N N N N 2j 7n
6 G N G J G N G J G
7 8 P P P N P P N P N 3n 6p
9 N J N J J N J N N 4j 5n
10 E O G O O E E E E
Betekenis afkortingen: L = Leeftijd
G = Geslacht
W = Woonwijk: Ma = Marsdijk Kl = Kloosterveen Pe = Peelo ZP = Zuiderpark Ao = Assen-oost Sl = Sluisdennen No = Noorderpark Ce = Centrum
V = Vrouw
M = Man
1 t/m 10 zijn de vragen
1. Getallen zijn percentages
2. etiniciteit
Mo = Molukkers
Ma = Marokkanen
Tu = Turken
Ir = Irakezen
3. N = Nooit
R = Regelmatig
A = Praktisch altijd
4. V = in mijn vriendengroep
K = bij mij in de klas op school

W = op mijn werk
A = Anders
S = tijdens het sporten
5. J = Ja
N = Nee
6. J = Ja
N = Nee
G = Heb ik geen mening over
7. Is een open vraag
8. N = Negatief
P = Positief
9. N = Nee
J = Ja
10. O = de gemeente Assen moet het landelijke beleid van Verdonk gewoon overnemen en accepteren
E = de gemeente Assen moet een eigen beleid voeren, door bijvoorbeeld ´illegaal´ woonruimte te verlenen aan uitgeprocedeerde asielzoekers
G = daar heb ik geen mening over
A = anders Conclusie Assen een multiculturele stad
Hoe is de ontwikkeling van de positie van allochtonen in Assen en hoe gaan de betrokken partijen daarmee om? In 2002 woonden er 60.230 mensen in Assen waarvan er 8.350 allochtoon waren. Dit betekent dat in 2002 14% van de Asser bevolking allochtoon was. Dit percentage is in vergelijking met de percentages in andere grote gemeenten in Drenthe, relatief hoog. Het gemiddelde van de andere grote gemeenten waarmee we Assen vergeleken hebben, is namelijk 8.96%. Waarvan Meppel relatief de meeste allochtonen heeft van deze gemeenten, namelijk 11.3% en Tynaarlo de minste met 6.3%. Dit betekent dat allochtonen in Assen een belangrijke groepering vormen. Assen is dan ook niet voor niets een multiculturele gemeente. Toch is het percentage allochtonen in Assen lager dan dat van Nederland. Van de Nederlandse bevolking is 18,8% van de bevolking allochtoon. Ook de samenstelling van het allochtone deel van de bevolking in Nederland is anders dan in Assen. In Assen nemen Indonesiërs het grootste deel van de allochtone bevolking in, terwijl in heel Nederland de meeste allochtonen uit andere EU-landen komen. Opvallend is het grote aantal Molukkers woonachtig in Assen. Deze groep allochtonen neemt dan ook een speciale positie in bij de beleidsvorming betreffende allochtonen en de uitvoering van dit beleid in Assen. Dit gebeurt niet alleen omdat ze de grootste allochtone groep in Assen zijn, maar ook hun reden van verblijf in Nederland speelt hierin een belangrijke rol. De bedoeling van de Nederlandse regering was namelijk dat ze tijdelijk in Nederland zouden blijven, totdat de onafhankelijke staat van de Molukken was uitgeroepen. Dit is echter nooit gebeurd. Jarenlang kreeg deze groepering bijvoorbeeld extra subsidie in vergelijking met andere allochtone groeperingen in Assen. Evenals de subsidies voor andere allochtone groeperingen in Assen, wil de gemeente de bedragen stapsgewijs afbouwen. De gemeente is namelijk van mening dat deze groepsvorming van allochtonen de integratie belemmert. Voorheen ging de gemeente er echter vanuit dat allochtone groeperingen zich juist samen sterk voelden als één groep binnen de rest van de samenleving. En op deze manier beter integreerden. Tevens is de gemeente er lange tijd vanuit gegaan dat allochtonen binnen korte tijd weer terug zouden keren naar het eigen land. Dit bleek achteraf echter niet het geval. Deze visies komen overeen met de ideeën van de landelijke regering die jarenlang een basis zijn geweest voor het minderhedenbeleid, van zowel Assen als het land. Ook de regering heeft zijn opvattingen echter bijgesteld aan de hand van de huidige situatie en ervaringen uit het verleden. Hieruit blijkt dus dat Assen aardig op één lijn loopt met zijn beleid betreffende allochtonen, met het landelijke beleid. Er zijn echter ook verschillen. Een goed voorbeeld hiervan is het asielbeleid. Assen heeft namelijk andere opvattingen over het Generaal Pardon dan minister Verdonk. In tegenstelling tot het beleid van de minister wil Assen het Generaal Pardon namelijk voor meer mensen laten gelden. Tevens verleent Assen momenteel in een aantal situaties opvang aan uitgeprocedeerde asielzoekers. De landelijke overheid wil echter geen rekening houden met dergelijke gevallen. De VVD in Assen sluit zich wat dit betreft bij de overheid aan. De overige politieke partijen in Assen zijn het er echter over eens, dat de gemeente voor deze mensen moet zorgen. Ook betreffende het integratiebeleid in Assen zijn de partijen het redelijk eens. Hoewel ook betreffende dit onderwerp de VVD een afwijkende mening heeft. De partij sluit zich niet volledig aan bij de beleidsnota die onlangs is ingediend, de partij vindt dat de subsidies voor allochtonen anders moeten worden besteed. De nota is echter uiteindelijk wel goedgekeurd. De VVD staat niet alleen in zijn kritiek op de nota. Ook de Turken en Molukkers zijn het er niet mee eens. Voornamelijk de Molukkers zijn het niet eens met de verdeling van de subsidies. Over het algemeen laten Marokkanen in dit soort kwesties hun stem nauwelijks horen, en dus gaat de gemeente ervan uit dat zij het eens zijn met het gevoerde beleid. Ook de bevolking in Assen is over het algemeen wel tevreden over het beleid in Assen. Wat wel opvalt, is dat 43% van de bevolking het feit dat Assen een multiculturele stad is, negatief beoordeelt. Dit beeld komt niet overeen met ons onderzoek onder jongeren. Zij beoordeelden dit grotendeels positief. Zo zijn wij tot de conclusie gekomen dat allochtonen al een lange tijd een belangrijke rol in Assen hebben gespeeld en dit vermoedelijk ook lang zullen blijven doen. Het lijkt voor de gemeente niet mogelijk om voor dit deel van de bevolking van Assen een eenduidig en goed beleid te handhaven, waar elke betrokken partij het mee eens is. Toch is de gemeente er tot dusver redelijk in geslaagd, want op enkele onenigheden na, doen er zich geen echte problemen voor in Assen betreffende de aanwezigheid van allochtonen in Assen.
Bronnenlijst * Gemeente Assen: - Bevolkingsstatistieken 2002 - Kleurrijk Assen: Hierin staan de beleidsplannen van de gemeente Assen voor de periode 2004-2007. Het gaat met name over de verdeling van de subsidies. - Gesprek met meneer Broos. Meneer Broos is het hoofd van de afdeling Welzijn& Educatie. Tijdens dit gesprek hebben we informatie gekregen over: o Allochtonen in Assen en dan met name veel over de Molukse groepring in Assen
o Het huidige minderhedenbeleid van de gemeente
o De reacties van allochtone groepringen op het beleid van de gemeente * Internet: - www.vandale.nl : betekenis van begrippen - www.assen.nl: reacties allochtone groepen op beleid - www.justitie.nl: landelijke beleid - www.cijfers.drenthe.nl: bevolkingscijfers - www.meppel.nl: inwonersaantal Meppel - www.tynaarlo.nl: inwonersaantal Tynaarlo - www.hoogeveen.nl: inwonersaantal Hoogeveen - www.coevorden.nl: inwonersaantal Coevorden - www.emmen.nl: inwonersaantal Emmen - www.sp-assen.nl: standpunten SP Assen - www.pvda-assen.nl: standpunten PvdA Assen - www.cda-drenthe.nl/assen: standpunten CDA Assen -
www.plop-assen.nl: standpunten PLOP Assen - www.vvdassen.nl: standpunten VVD Assen - www.groenlinksassen.nl: standpunten Groenlinks Assen - www.intraval.nl: informatie over allochtonen in Assen * Krant: - Minkes, D, ‘Assem gaat anders om met minderheden’, in: Dagblad van het Noorden, 25 september 2003. - Hulst, R, ‘Lokale politiek laatste hoop asielzoekers’, in: Dagblad van het Noorden, 28 januari 2004 - Bontsema, B, ‘Toekomst van Pattimura in Assen onzeker’, in: Dagblad van het Noorden, 19 januari 2004 - Hulst, R, ‘Kamerlid roept schooljeugd Annen op tot actie’, in: Dagblad van het Noorden, 17 februari 2004 * Enquêteonderzoek op Dr. Nassaucollege Assen: beeld jongeren over allochtonen in Assen * Handboek Vaardigheden: geografische benadering * Mail met politieke partijen: aanvulling op standpunten Logboek van Saskia Datum Actie/ afspraken resultaat Bestede tijd Paraaf docent

26-08-‘03 PWS-informatie gekregen op school 50 minuten
29-08-‘03 Gezocht naar onderwerpen op internet Veel mogelijke onderwerpen, nog niet gekozen 60 minuten
10-09-‘03 Voorlopig onderwerp vastgesteld Tevreden met onderwerp, moet nog gespecificeerd worden 20 minuten
11-09-‘03 Eerste contactmoment Onderwerp goedgekeurd, suggesties gekregen over hoe we het kunnen specificeren 15 minuten
17-09-‘03 Onderwerp gespecificeerd en verzamelde krantenartikelen doorgenomen en naar informatie op internet gezocht Niet erg veel bruikbare informatie gevonden, dus op andere manieren proberen informatie te verkrijgen 120 minuten
09-10-‘03 Deelonderwerpen opgesteld en plan van aanpak gemaakt Opstellen deelonderwerpen ging vrij vlot 30 minuten
10-10-‘03 Tweede contactmoment Deelonderwerpen en plan van aanpak laten zien Moet nog wat worden geschoven in de deelonderwerpen, maar opzet was goed 20 minuten
11-11-‘03 Brief gemeente opgesteld Ging op zich wel goed, maar we vragen ons af wat zij kunnen bieden 40 minuten
02-12-‘03 Naar de bieb en informatie gezocht over beleid Assen, geschiedenis van de komst van allochtonen naar Assen, integratie Niets gevonden, behalve één boekje, waar eventueel iets over integratie in staat 60 minuten
04-12-‘03 Inleiding geschreven Ging wel goed 45 minuten
08-01-‘04 Informatie over landelijke beleid en standpunten politieke partijen doorgenomen, gemeente gebeld Informatie doornemen ging goed, stond veel in, gemeente bellen ging moeizaam, uiteindelijk moeten we maandag terugbellen voor een afspraak 150 minuten
12-01-‘04 Deel hoofdstuk standpunten politieke partijen gemaakt Ging wel goed, alleen niet van alle partijen voldoende informatie beschikbaar 150 minuten

13-01-‘04 Gemeente teruggebeld Ging niet zo goed, hij verwachtte nml dat we niet genoeg info over dit onderwerp konden verzamelen voor een heel werkstuk, maar we hebben toch een afspraak gemaakt voor donderdag 29-01. En ik zou hem de vragen toe mailen 15 minuten
18-01-‘04 Onderwerp, deelvragen, hoofdvraag en inleiding aangepast Goed, hier kunnen we waarschijnlijk meer over schrijven 20 minuten
21-01-‘04 Informatie gezocht voor het hoofdstuk over de toestroom van allochtonen Mail naar de gemeente opgesteld met de vragen Goed, veel informatie kunnen vinden 60 minuten10 minuten
22-01-‘04 Geografische benadering vastgesteld Hoofdstuk over toestroom van allochtonen geschreven Geografische benadering opstellen was wel moeilijk, maar naar aanleiding van onze opzet van het werkstuk leek deze benadering ons het meest geschikt Hoofdstuk schrijven ging goed doordat we er veel informatie over hadden 20 minuten160 minuten
23-01-‘04 Verder gegaan met hoofdstuk over de standpunten van de politieke partijen We hebben het tot nu toe gemaakte werk ingeleverd om het te laten doorlezen Goed maar we missen nog steeds wat informatie van een aantal politieke partijen Goed, a.s. gaan we het werk bespreken 40 minuten10 minuten
26-01-‘04 Derde contactmoment Het nagekeken werk doorgenomen met meneer van den Hooff Goed, de basis is goed, maar er moet nog wel een en ander verandert/bijgevoegd worden aan de tot nu toe gemaakte tekst.Dit gaan we binnenkort dan ook bijwerken en we gaan verder met de nieuwe hoofdstukken. 35 minuten
28-01-‘04 Inleiding en hoofdstuk 2 aangepast Ging goed, de aanwijzingen van meneer van de Hooff er opnieuw in verwerkt 110 minuten
29-01-‘04 Gesprek met de gemeente gehad Goed, we hebben al enige informatie op papier gekregen, hij heeft ons een en ander verteld en hij stuurt ons nog wat extra informatie op. Naar aanleiding van het telefoon gesprek van 13-01-’04 had hij namelijk het idee dat hij niet zoveel informatie voor ons had, maar dat viel heel erg mee.Nu gaan we de informatie grondig doorlezen en kijken welke delen nuttig zijn voor ons. 50 minuten
30-01-‘04 Begin gemaakt met het doorlezen van de informatie van de gemeente. Tabel ingevoegd in Hoofdstuk 2 en nog een aantal aanpassingen gemaakt in hoofdstuk 2 Er staat heel wat nuttige informatie in en tevens staan de resultaten van een bevolkingsonderzoek met betrekking tot allochtonen in Assen vermeld. Deze gegevens/vragen zouden we zelf ook eventueel gedeeltelijk kunnen gebruiken bij ons eigen onderzoek.Goed, het exacte inwonersaantal in Assen hadden we bijvoorbeeld gisteren van de gemeente gekregen, dus dat kon ik zo veranderen. 70 minuten40 minuten

31-01-‘04 Rest van de informatie van de gemeente gekregen en gelezen Er zit weer aardig wat nuttige informatie tussen, met name over de verspreiding van allochtonen in Assen 45 minuten
01-02-‘04 Aan hoofdstuk 1 gewerkt Aan hoofdstuk 3 gewerkt Goed, we hebben op internet een aantal definities gevonden van bijvoorbeeld het CBS. We hebben nog niet alle juiste definities, maar die gaan we nog wel opzoeken.Ging heel goed, in de informatie van de gemeente stond een heleboel voor dit hoofdstuk. Het hoofdstuk is nog niet helemaal af. 40 minuten185 minuten
03-02-‘04 Rest van de informatie ‘Kleurrijk Assen’ doorgelezen Er staat inderdaad een heleboel nuttige informatie voor ons in en vooral ook veel verschillende dingen. 145 minuten
07-02-‘04 Hoofdstuk 5 geschreven Ging wel goed, was voldoende informatie beschikbaar van onder meer Kleurrijk Assen van de gemeente 215 minuten
08-02-‘04 Hoofdstuk 4 gemaakt Ging goed, we konden goed informatie over de andere gemeenten van internet halen, 210 minuten
10-02-’04 Vragenlijst opgesteld Goed, we wisten vrij vlot naar ons idee wel geschikte vragen op te stellen. Een aantal van deze vragen hebben we opgesteld aan de hand van het onderzoek van de gemeente 55 minuten
11-02-‘04 Enquêtes uitgedeeld Iedereen wilde meewerken, en we zijn benieuwd naar wat er uit komt 80 minuten
12-02-‘04 Enquête verwerkt We waren wel verrast over met name het feit dat iedereen zo positief was over het feit dat Assen een multiculturele stad is 210 minuten
14-02-‘04 Deel hoofdstuk 7 geschreven Het is wel moeilijk om daar een uitgebreid hoofdstuk over te schrijven maar doormiddel van onze enquête, het gesprek met de gemeente en de enquête van de gemeente hebben we er toch een aardig beeld over gekregen. 110 minuten
18-02-‘04 Conclusie geschreven en inhoudsopgave en bronnenlijst opgesteld Conclusie was lastig om te kiezen welke informatie erin moest, inhoudsopgave en bronnenlijst gingen goed. 270 minuten

19-02-‘04 Hele verslag in elkaar gezet 20-02-’04 gaan we de proefversie inleveren We zijn heel tevreden over het eindresultaat 45 minuten
26-02-‘04 Vierde contactmoment: proefversie besproken Was voldoende, nog wel wat aantekeningen 50 minuten
5-03-‘04 Netversie gemaakt:Extra hoofdstuk over vergelijking met Nederland en dingen die aangetekend waren veranderd Was erg veel werk, hoofdstuk ging wel goed, was veel informatie over, sommige aantekeningen waren niet uitvoerbaar, verder ging dat wel goed 325 minuten
Totaal is 3385 minuten = 56 uur