Vandaag werken in Utrecht, morgen in Rotterdam. Het is de realiteit voor docenten die mondelinge examens afnemen bij leerlingen in bijzondere situaties. Een van die docenten is docent Rosanne Salimi: "Het is gewoon heel leuk en gezellig."
Maatschappijleerdocent Rosanne Salimi zit niet graag stil. Naast lesgeven op het vmbo en meeschrijven aan een nieuwe lesmethode, werkt ze ook bij het het CvTE (College voor Toetsen en Examens) om mondelingen bij leerlingen in bijzondere situaties af te nemen.
Onder bijzondere situaties verstaan we scholen die geen schoolexamens mogen afnemen bij hun leerlingen. "De meerderheid bestaat uit leerlingen van het speciaal voortgezet onderwijs. Leerlingen die prima in staat zijn om een examen af te leggen, maar die niet op een reguliere middelbare school zitten", vertelt Rosanne.
"Ze zitten hier in kleine klassen en hebben niet voor elk vak een andere docent. Vaak zijn dit leerlingen met ernstige psychische problemen of gedragsproblematiek, maar ook leerlingen die blind of doof zijn. Ook leerlingen van volwassenenonderwijs, in ziekenhuizen en jeugdgevangenissen moeten mondelinge examens doen om een diploma te behalen. Kortom, iedereen die om de één of andere reden ergens onderwijs volgt, bijvoorbeeld in het ziekenhuis, waar geen examens mogen worden afgenomen."
Mondelingen
"Het kwam op mijn pad door een vriendin van mij die dit al eerder had gedaan", vertelt Rosanne. "Ze had leuke verhalen over de leerlingen, waardoor ik nieuwsgierig raakte. Omdat de examens worden afgenomen in juni en juli, besloot ik het ook een kans te geven. Mijn examenleerlingen geef ik dan al geen les meer en dan heb ik heb dus meer tijd over."
"Het is op deze manier goed te combineren. Soms ben je wat verder weg en werk je twee dagen op dezelfde locatie. Dan kan je daar ook overnachten. Daarnaast krijg je er ook voor betaald. Niet super veel, gewoon een normaal docentensalaris. Een leuk extraatje."
De planning
Het afnemen van een examen doe je altijd met z’n tweeën, legt Rosanne uit. De één focust meer op het gesprek met de leerling, de ander maakt meer aantekeningen. "Tijdens een mondeling behandel je vier onderwerpen uit de lesstof van dat jaar, een afwisseling van toepassings- en reproductievragen. Naderhand bepaal je samen het cijfer. Je hebt dan vier à vijf leerlingen achter elkaar, pauze om even je broodje te eten en dan krijg je weer een groepje."
"Het mondeling is net zoals op een reguliere school een officieel examen. Leerlingen hebben daarom van tevoren al de lesstof voorbereid. Alles moet goed genotuleerd worden om een eerlijk cijfer te kunnen geven. Het is belangrijk dat je goed naar een kind luistert en goed probeert in te schatten hoe je een kind gerust kan stellen."
Extra speciaal
Naast mondelingen worden er op deze manier ook profielwerkstukken beoordeeld die te maken hebben met het vak van de docent. "Eerst lees je het profielwerkstuk goed door en daarna komt een leerling presenteren", aldus Rosanne. "Een profielwerkstuk dat mij is bijgebleven is dat van een jongen die het over de brandweer deed. Hij kwam binnen in een compleet brandweerpak, dat vond ik zo cool! Hij was zelf vrijwilliger bij de jongerenbrandweer en wist precies wat voor functie hij later bij de brandweer wilde. Hij wist er echt alles van, heel mooi om te zien."
"Ook heb ik een keer examens afgenomen in de jeugdgevangenis, wat ik heel spannend vond", vertelt Rosanne. "Normaal krijg je een routebeschrijving en een tijd waarop je er moet zijn, maar deze keer kreeg ik een enorme mail met allemaal veiligheidsvoorschriften. Tijdens het gesprek met de leerling werd de deur op slot gedaan en ging de begeleider van het kind weg. Dat vond ik ook wel een dingetje. Je zit niet zomaar zo lang in een jeugddetentie, dat je daar je toetsen moet doen."
"Maar tot mijn verbazing waren het echt de vriendelijkste leerlingen. Ze hadden heel goed door dat je beleefd moest zijn, een handje moest geven en bedankt moest zeggen, dus ik vond het eigenlijk heel leuk om te doen."
Voor herhaling vatbaar
Afgelopen jaar was het eerste jaar dat Rosanne deze mondelinge examens afnam. Ze heeft er zelf ook veel van geleerd. "Ik had echt een vooroordeel over het type leerlingen in een jeugddetentie. Verder vind ik het een goede afwisseling met voor de klas staan. Normaal werk je met een groot aantal leerlingen tegelijkertijd, wat een hele andere beleving is dan een gesprek voeren met individuele leerlingen. Je hebt toch op een andere manier contact."
"In het begin vond ik het best wel spannend, maar eigenlijk is het gewoon echt niet spannend", concludeert Rosanne. "Het is heel belangrijk dat je goed naar een kind luistert en goed probeert in te schatten hoe je een kind gerust kan stellen. En het is vooral heel leuk en gezellig!"
.jpg.jpg-large.jpg)
