Vertwijfeling overheerst na het vwo-examen Nederlands. De 42.602 kandidaten keren met gemengde emoties terug uit de examenzalen. "Geradbraakt", zo omschrijft Martijn van Bruggen (19) zijn gevoel na afloop van het examen. Sanne Veltman (17) is "opgelucht, maar ook confused over een aantal vragen."
Docent Susanne Oudejans begrijpt die twijfels wel. "Je moest bij dit examen telkens puzzelen, doordenken en met jezelf in overleg wat er nu eigenlijk van je gevraagd werd." Ze heeft het examen zelf gemaakt en is erg benieuwd naar de antwoorden. "Dan pas kan ik zien wat de examenmakers nu eigenlijk van je wilden. Ik vond het nog niet zo heel makkelijk: de vragen en antwoorden waren niet zo voor de hand liggend", vertelt ze.
Toch zijn Oudejans' leerlingen en ook de kandidaten die we spraken niet negatief over het examen. "Ik vond het examen wel te doen", vertelt Jan-Willem van Ooijen (18). Ook Bibi Doesburg (18) laat met lichte aarzeling in de stem weten dat het volgens haar 'wel goed' ging: "Ik vond het aan de makkelijke kant, maar ik twijfel ook nog wel of ik de vragen goed heb begrepen."
Dezelfde vraag?
Die verwarring waar de docent en kandidaten het over hebben, trad bijvoorbeeld op bij vraag 6 en 7. Michelle van der Eem (17): "Veel klasgenoten begrepen het verschil niet tussen vraag 6 en 7. Het leek erop alsof je bij vraag 7 iets moest uitleggen wat je bij vraag 6 al had beantwoord." Michelle en haar klasgenoten waren niet de enige die vraagtekens zetten bij deze vraag, ook Oudejans vond 'm bijzonder. "Ook ik weet niet precies hoe je deze vraag moest beantwoorden. Ik ben opnieuw erg nieuwsgierig naar het correctiemodel."
Dat correctiemodel verschijnt overigens niet vandaag, maar pas maandag. Oudejans licht toe: "Dat doen ze om ellenlange discussies tussen correctoren te voorkomen. Er wordt eerst gekeken of er alternatieve antwoorden zijn, die niet in het model staan, maar ook goed gerekend kunnen worden. Deze worden toegevoegd aan het antwoordmodel, dat daarom pas later online verschijnt. Bij dit examen lijkt me dit trouwens een goed idee, want ik verwacht dat er veel discussie kan ontstaan."
Wil je jouw antwoorden toch alvast vergelijken met die van iemand anders? Check hier de antwoorden van Neerlandicus Marc van Oostendorp, die tegelijk met jullie het examen maakte.
Centraal eindexamen Nederlands voor vwo 2019: mijn antwoorden https://t.co/FPWhGfEuD8
— Neerlandistiek (@Neerlandistiek) 10 mei 2019
Geen argumentatieschema's
Naast dat de vraagstelling pittig was, misten de kandidaten ook een aantal opgaven die normaal gesproken vaste prik zijn in het examen Nederlands. Bibi merkte bijvoorbeeld op dat er geen argumentatieschema's in het examen zaten. "Het waren veel open vragen, vragen waar je je niet per se op kon voorbereiden, maar waarvoor je vooral goed moest lezen."
Volgens Mirthe Westrik (18) ontbraken ook vragen over functies. "Vragen over de functie van een alinea, bijvoorbeeld nuancering of bewering, zitten er altijd in, behalve nu." Oudejans herkent dat. "Ik vond het niet zo'n evenwichtig examen. De argumentatieschema's misten, vragen over functies misten. Elke keer werd je eigenlijk dezelfde vraag gesteld: 'lees de tekst en haal daar iets uit'".
Lengte en klachten
Over de lengte van het examen Nederlands is vaak veel te doen, maar dat leek nu wel goed te zitten. Olav Koning (18) was ruim een half uur voor tijd klaar. "Het was minder lang dan gedacht, er waren ook maar 3 in plaats van 4 teksten."
Over het examen Nederlands zijn inmiddels zo'n 800 klachten binnengekomen bij het LAKS. "Dit aantal stijgt wel snel. We krijgen overigens veel klachten over vraag 6 en 7, die hetzelfde leken te zijn", geeft klachtencoördinator Bibi Reiniers aan.
