Gerard Walschap

Gerard Walschap werd geboren te Londerzeel-St. Jozef op 9 juli 1898. Hij volgde middelbaar onderwijs in het Klein Seminarie te Hoogstraten, later te Asse. In die periode wakkerde de priester-dichter Jan Hammenecker zijn Vlaams bewustzijn aan. Hij vatte in Leuven de studies voor priester aan bij de missionarissen van het Heilig Hart, maar gaf deze studies op. In 1923 werd hij redactiesecretaris van het Antwerps weekblad "Het Vlaamsche land". Hij debuteerde met romantische verzen en enkele katholiek getinte toneelstukken. In 1925 huwde hij te Maaseik met Marie-Antoinette Theunissen. Het jaar daarop wordt zijn zoon Hugo geboren. Alice Nahon treedt hierbij op als verpleegster en schrijft het gedicht "Aan Hugo's fijne stemmeke". In 1927 volgt dan de geboorte van zijn tweede zoon Guido. Zijn eerste roman "Waldo" verscheen in 1928. In 1930 zal dan nog zijn derde zoon Lieven geboren worden en in 1932 zijn dochter Caroline (Clara). Een vermeldenswaardig feit is nog dat hij in 1935 op het nippertje aan de dood ontsnapte nadat hij in de badkamer door gasuitwasemingen bevangen was. Hij werd gered door zijn echtgenote. Met de roman "Adelaide", verschenen in 1929 werd hij bekend. Het was het eerste werk van een reeks romans over "De familie Roothooft" die, alhoewel zo niet door hem bedoeld, bij de clerus wrevel tegenover de schrijver deed ontstaan. Dit kwetste Gerard Walschap en na een lange tijd van twijfel en innerlijke strijd werd hij vrijzinnig. In een deel van zijn werken beschouwt de schrijver de maatschappij als een moeilijk te dragen last. Een treffend voorbeeld hiervan is "De bejegening van Christus" uit 1940. Maatschapplijke uitersten worden door hem als het ware verheerlijkt, zowel het primitieve leven in "Volk" en "De dood in het dorp" (1930), als de bijna agressieve vrijheid in "Het kind" (1939) en "De consul" (1943) en de kommerloze vrijheid in misschien wel zijn beste werk "Houtekiet" (1939). "Zwart en wit" uit 1948 gaat dan weer over het repressieprobleem. "Zuster Vergilia" (wat ik heb gelezen en ook zal besprekeb) uit 1951 behandelt de eeuwige strijd tussen geloof en ongeloof en in "Oproer in Kongo" uit 1953 komt het kolonialisme aan de beurt. In 1951 maakte hij trouwens een lange reis doorheen de toenmalige Belgische kolonie. In "Het gastmaal" uit 196 en "Het avondmaal" uit 1968 gebruikt de schrijver een modernistisch vertelprocédé om zijn eigen innerlijke te onthullen. De veelzijdigheid en verbeeldingskracht van deze schrijver komt ook nog tot uiting in zijn toneel- en poppenspelteksten en kinderboeken. Walschap schreef een immens repertoire bijeen. Hier volgt dan ook een volledige en indrukwekkende bibliografie : Volledige Bibliografie : * Liederen van leed (1923, poëzie) * Flirt (1924, toneel) * Levens' vier seizoenen (1924, toneel) * De looze streken van Slimke Gazelle (1924, kinderverhaal) * Dies irae (1924, toneel) * Lente (1924, toneel) * De loutering (1925, poëzie) * De vuurproef (1925, toneel, samen met Frans Delbeke) * Franciscus en de jongeren (1926, artikel) * Maskaroen (1927, toneel) * Slimke. Een boekje voor kinderen (1927) * Waldo (1928, roman) * Adalaïde (1929, roman) * Volk (1930, verhalen) (omvattend : Leven de grafmaker - Teugels' Gust - De goddeloosheid van Soo Kommer Petrus) * De dood in het dorp (1930, verhalen) (omvattend : De neutrale pastoor - Leven van Soo Moereman - Het ver- langen van Stieneke - J. De Soete, barbier, estaminet - De meester - Huybrechs-Bergé - Soo De Kommer - De Mops - Het onnozel leven van Gielen - Het droevig leven van Rozeke - Leven van Zjeppen - Die van Cuypers) * Uitingen in de moderne wereldletterkunde (1930, essay) * Eric (1931, roman) * Nooit meer oorlog (1931, pamflet) * Jan Frans Cantré (1932, monografie) * Carla (1933, roman) * Trouwen (1933, roman) * Celibaat (1934, roman) * De vierde koning (1935, verhaal) * Een mens van goede wil (1936, roman) * De kermis te Pontosie (1937, toneel) * De Spaansche gebroeders (1937, toneel) * Sybille (1938, roman) * Het kind (1939, roman) * De familie Roothooft (Adelaïde, Eric, Carla) (1939, roman) * Houtekiet (1939, roman) * Vaarwel dan ! (1940, brochure) * Bejegening van Christus (1940, roman) * De wereld van Soo Moereman (1941, verhaal) * Zotje Petotje (1941, kinderverhaal) * Gansje Kwak (1942, kinderverhaal) * Denise (1942, roman) * Genezing door aspirine (1942, verhaal) * Voorpostgevechten (1943, essay) * De consul (1943, roman) * Tor (1944, roman) * Wing en Wong (1945, jeugdverhaal) * De goede smokkelaar (1945, verhaal) * Ons geluk (1946, roman) * De pacificatiepartij (1946, essay) * Beeld van de humanist (1947, brochure) * Zwart en wit (1948, roman) * Voor geestelijke vrijheid (1948, brochure) * Moeder (1950, roman) * Zuster Virgilia (1951, roman) * Hulde aan Dr. J. Lindemans (1952, essay) * Hulde aan Stijn Streuvels (1952, essay) * De toekomst van de letterkunde (1952, essay) * Lof der academie (1952, essay) * Janneman en de heks (1953; poppenspel) * Oproer in Kongo (1953, roman) * De graaf (1953, verhaal) * Het kleine meisje en ik (1953, verhalen) (Omvattend : Moord op het konijntje - Corruptie bij een schildpad - * *Manneke Maan (1954, roman) * Salut en merci (1955, pamflet) * Janneke en Mieke in de oorlog (1955, kinderverhaal) * Zotje Petotje thuis weg (1956, kinderverhaal) * Paul komt thuis (1956, toneel) * De Française (1957, roman) * De verloren zoon (1958, roman) * August Van Cauwelaert (1959, essay) * De ongelooflijke avonturen van Tilman Armenaas (1960, roman) * Nieuw Deps (1961, roman) * Genezing door aspirine en andere verhalen (1963,verhalen) (Omvattend : Genezing door aspirine - De graaf * Ordeal (1963, = Celibaat) * Muziek voor twee stemmen (1963, essay) * Alter ego (1964, roman) * Julien Kuypers (1966, essay) * De kaartridder van Herpeneert (1966, verhaal) * De culturele repressie (1966, essay) * Het gastmaal (1966, roman) * Dossier Walschap (1966, bloemlezing) (Omvattend: Vaarwel dan - Voorpostgevechten - Salut en merci - Weten en geloven in Vlaanderen = hoofdstuk 8 van "Muziek voor twee stemmen") * Twee broers en hun kat (1966, kinderverhaal, in "Rippedepik") * De deugniet en de arme vrouw (1966, kinderverhaal, in "Rippedepik") * Een ezel als getuige (1966, kinderverhaal, in "Rippedepik") * De arme rickshawloper (1966, kinderverhaal, in "Rippedepik") * De oneerlijke stovenmaker (1966, kinderverhaal, in "Rippedepik") * Het beursje met de gouden dollars (1966, kinderverhaal, in "Rippedepik") * De slimme rechter (1966, kinderverhaal, in "Rippedepik") * De kunsternaar en zijn volk (1967, essay) * Het avondmaal (1968, roman) * Omnibus (1971) (Omvattend : Houtekiet - Zuster Virgilia - Celibaat) * Van een olifant die struikrover werd (1973, kinderverhaal) * Vijf van Walschap (1974, bloemlezing) (Omvattend : Het voske - De consul - De kaartridder van Herpeneert - Genezing door aspirine - De graaf) * Het Oramproject (1975, roman) * Omnibus (1977) (Omvattend : Trouwens - Het kind - Moeder) * Sprookjes (1978, = Verjaardagsomnibus) (Omvattend : Vertelsels van de 8 broers - De olifant die struikrover werd - Wing en Wong in Amerika - De slimme rechter) * De helige Jan Mus (1979, roman) * Rustoord (1979, roman) * Tweede Walschapomnibus (?, kinderverhalen) (Omvattend : Zotje ¨Petotje weer thuis - Slimke Gazelle en de ga- zelleneter- Gansje Kwak zoekt Carry) * Verzameld Werk. Deel 1 (1988) (Omvattend : Waldo - Adelaïde - Eric - Carla - Volk - De dood in het dorp - Nooit meer oorlog - Trouwen - Celibaat) * Verzameld Werk. Deel 2 (1989) (Omvattend : De vierde koning - Een mens van goede wil - Sybille - Het kind * Houtekiet - Bejegening van Christus - Vaarwel dan - De wereld van Soo Moereman) * Autobiografie van mijn vader (1989) * Verzameld Werk. Deel 3 (1990) (Omvattend : Denise - Voorpostgevechten - De consul - Tor - Genezing door aspirine - De goede smokkelaar - Ons geluk - De pacificatiepartij - Beeld van de humanist - Voor geestelijke vrijheid - Zwart en wit) * Verzameld Werk. Deel 4 (1991) (Omvattend : Moeder - Zuster Virgilia - Oproer in Kongo - Het kleine meisje en ik - De graaf - Manneke Maan - Salut en merci - De Française) * Verzameld Werk. Deel 5 (1992) * Verzameld Werk. Deel 6 (1993) (Omvattend: Alter ego - De kaartridder van Heppeneert - Het gastmaal - Het avondmaal - Ernest Claes of De kunstenaar en zijn volk - De culturele repressie - Het Oramproject - De heilige Jan Mus - Autobiografie van mijn vader) * Het heilig uilke (1996, verhaal) * Brieven I, 1921-1950 (1998) * Losgetrokken en in de wereld geworpen (1998, bloemlezing) (Omvattend : Trouwen - De graaf - Vier verhalen uit "De dood in het dorp" - Voorpostgevechten) Walschaps leven werd gedomineerd door een innerlijke tweestrijd vooral op het gebied van het geloof. Dit belette hem niet een gezegende leeftijd van 91 jaar te bereiken. Boven de vele Vlaamse en Belgische onderscheidingen ontving hij in 1968 de "Prijs der Nederlandse Letteren". In mei 1975 werd hem de eretitel "baron" verleend. Gerard Walschap stierf te Antwerpen op 25 oktober 1989 en werd er begraven op het erepark van de beraafplaats Schoonselhof.