Auteur: Multatuli (met inleidend woord en van noten voorzien door Marijke Stappert-Eggen)
Max Havelaar, L.J. Veen, Amsterdam, 2007, 315 blz. (oorspronkelijke druk 1860, herzien 1861)
Persoonlijke gegevens
-Ik heb dit boek gelezen omdat het een verplicht boek was
-Na de eerste paar bladzijden vond ik het boek vrij langdradig en vond ik dat er niet echt een verhaallijn in zat. De auteur springt van de hak op de tak.
Inhoud
Het verhaal van het boek speelt zich op twee verschillende plaatsen af en er zijn dus twee verhaallijnen. Hoofdstuk 1-4, 9-10 en 16 gaan over Droogstoppel in Nederland, hoofdstuk 5-8, 11-16 en 17-19 gaan over Max Havelaar in Indië. Hoofdstuk 20 is een protest van Multatuli tegen de gang van zaken in Indië.
In de eerste vier hoofdstukken stelt Batavus Droogstoppel zich voor en vertelt hij wat zijn idealen zijn. Hij vertelt dat hij een boek over koffie wil schrijven, hij is namelijk koffiemakelaar. Droogstoppel komt zijn vroegere en aan lager wal geraakte klasgenoot Sjaalman tegen. Die heeft een pak met papieren over allerlei verschillende onderwerpen, en hij vraagt Droogstoppel om het uit te geven. In het pak zitten ook papieren over Indië en koffie. Droogstoppel laat Stern uit Duitsland komen om het boek over koffie te schrijven, daarvoor gebruikt hij de manuscripten uit het pak van Sjaalman.
In hoofdstuk vijf begint het verhaal van Stern over Indië. Max Havelaar wordt benoemd tot assisent-resident in Lebak. Havelaar houdt een toespraak voor alle hoofden van Lebak, waarin hij vertelt dat hij onrecht en misbruik van Indiërs tegen wil gaan. Hij weet dat resident Slijmering namelijk niets tegen onrecht doet. Havelaars voorganger Slotering heeft zaken van onrecht opgeschreven, dus zo weet Havelaar ervan af. Regent Negara maakt op grote schaal misbruik van de Indiërs.
In hoofdstuk negen en tien onderbreek Droogstoppel het verhaal en laat hij weten dat het verhaal van Havelaar zoals Stern het vertelt niet boeiend is. De armoede van de Javanen komt door henzelf. Droogstoppel noemt wat passages uit de preek van dominee Wawelaar om zijn standpunt te onderbouwen. Droogstoppel vind het zonde dat in Lebak geen koffie wordt geplant. Hij vraagt Stern zich meer op koffie te richten in plaats van op het verhaal met Havelaar wat Stern nu schrijft.
In hoofdstuk elf wordt het verhaal in Indië weer vervolgd. De controleur Verbrugge en de militaire commandant Duclari komen eten bij Max Havelaar en zijn vrouw Tine. Max vertelt het verhaal van de Japanse steenhouwer, die ontevreden is met zijn werk en de mogelijkheid krijgt om te kiezen wat hij wil. Na veel verandering wordt de steenhouwer weer steenhouwer en is hij eindelijk tevreden.
Havelaar vertelt ook over zijn geschiedenis op Sumatra, waar hij werkte onder generaal Vandamme. Hij was op Sumatra ontslagen wegens tekorten in de kas. Havelaar vindt dat hij ten onrechte geschorst was, omdat hij het voorkomen van onrecht en opstanden belangrijker vindt dan slordige administratie.
Havelaar stoort zich eraan dat de regering niets doet tegen de uitbuiting van de bevolking, terwijl hij dat juist tegen wil gaan. Slachtoffers van misdrijven komen bij Havelaar klagen en hij probeert de zaken op de lossen.
Halverwege hoofdstuk zestien breekt Droogstoppel in. Hij is woedend over wat Stern schrijft, maar Stern luistert niet. Droogstoppel zegt dat het gelovigen (dus Nederland) goed gaat, zoals dominee Wawelaar zegt, en dat het door het heidendom van de Javanen komt dat het slecht met hen gaat.
In hoofdstuk zeventien wordt het verhaal van Saïdjah vertelt, dat goed weergeeft hoe de bevolking lijdt onder het machtsmisbruik van de regering. De buffels van de vader van Saïdjah worden steeds afgepakt door de regering, daarom moet hij telkens nieuwe kopen om de landrente te betalen. Een van de buffels redt Saïdjahs vaders leven, maar die wordt ook afgepakt. De moeder sterft van verdriet. Saïdjahs vader vlucht omdat hij geen geld meer heeft, wordt opgepakt, en sterft. Saïdjah wil later trouwen met Adinda, maar gaat eerst drie jaar weg om geld te verdienen. Maar naar drie jaar blijkt Adinda niet op de afgesproken plek te zijn als Saïdjah terug komt. Hij vindt Adinda en ziet dat ze verminkt is door kolonisten en dood ook zichzelf.
Max Havelaar hoort dat Slotering vergiftigd is omdat hij wat wilde doen tegen de regent. Havelaar besluit de regent aan te klagen. De reactie van Slijmering op het voorstel is dat Havelaar getuigen op moet roepen of zijn aanklacht in moet trekken. Maar omdat de regent nog in het gebied is, weet Havelaar dat niemand tegen hem durft te getuigen. Slijmering wil de regent dus niet aanpakken en stuurt Havelaars aanklacht door naar de regering, waar Havelaar tevreden mee is.
In hoofdstuk twintig wijst de gouverneur-generaal de aanklacht van Havelaar af en plaatst hem over. Havelaar is het daar niet mee eens en neemt ontslag.
Ten slotte neemt ontneemt Multatuli Stern en Droogstoppel het woord en richt zich tot de koning. Hij vertelt dat zijn doel is iedereen te laten weten hoe de Javaan wordt afgeperst en uitgebuit.
Verhaaltechniek
Plaats: het verhaal speelt zich op twee plekken af: met Droogstoppel in Nederland (Amsterdam) en met Havelaar in Indië.
Tijd: het verhaal van Havelaar in Lebak speelt zich af rond 1856. Het verhaal in Nederland speelt zich af rond 1860. De twee door elkaar lopende verhaallijnen verlopen afzonderlijk gezien in chronologische volgorde. Er zijn wel flashbacks, bijvoorbeeld als Havelaar vertelt over zijn leven in Sumatra.
Vertelwijze: Droogstoppel is de ik-figuur in het verhaal in Nederland, je ziet de hele situatie door zijn ogen en ziet zijn mening, die duidelijk anders is dan die van Max Havelaar. Hij is in het verhaal in Indië de ik-figuur. In het laatste hoofdstuk is Multatuli de ik-figuur en vertelt zo persoonlijk wat het doel van zijn boek is.
Verhaalfiguren: Batavus Droogstoppel: hij is een onbeschofte en egoïstische handelaar. Hij is een type die het toonbeeld is van de corruptie en het fout handelen van de regering waar Multatuli zo tegen is. Hij weerspiegelt de mentaliteit van het 19e eeuwse Nederland. Hij is materialistisch ingesteld en moet niets hebben van zweverige dingen als poëzie.
Het boekverslag gaat verder na deze boodschap.
Verder lezen
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden
D.
D.
Thanks man
6 jaar geleden
Antwoorden