Opwaaiende zomerjurken door Oek de Jong

Beoordeling 8.1
Foto van een scholier
Boekcover Opwaaiende zomerjurken
Shadow
  • Boekverslag door een scholier
  • 6e klas vwo | 2039 woorden
  • 16 maart 2014
  • 4 keer beoordeeld
Cijfer 8.1
4 keer beoordeeld

Boekcover Opwaaiende zomerjurken
Shadow
In Opwaaiende zomerjurken wordt in drie episoden de groei naar volwassenheid van Edo Mesch beschreven. Het kind met zijn moeder, in de eeuwigdurende zomer op het platteland van de jaren vijftig. De puber, op een van de Zeeuwse eilanden, in een wurgende driehoek met een tante en een oom, zich vastklampend aan het beeld van een filosofisch systeem dat de werel…
In Opwaaiende zomerjurken wordt in drie episoden de groei naar volwassenheid van Edo Mesch beschreven. Het kind met zijn moeder, in de eeuwigdurende zomer op het plattela…
In Opwaaiende zomerjurken wordt in drie episoden de groei naar volwassenheid van Edo Mesch beschreven. Het kind met zijn moeder, in de eeuwigdurende zomer op het platteland van de jaren vijftig. De puber, op een van de Zeeuwse eilanden, in een wurgende driehoek met een tante en een oom, zich vastklampend aan het beeld van een filosofisch systeem dat de wereld doorgrondelijke met maken. De adolescent in een web van erotische verhoudingen, in Rome en Amsterdam en op het water van de Friese meren. 
Opwaaiende zomerjurken door Oek de Jong
Shadow
ADVERTENTIE
Overweeg jij om Politicologie te gaan studeren? Meld je nu aan vóór 1 mei!

Misschien is de studie Politicologie wel wat voor jou! Tijdens deze bachelor ga je aan de slag met grote en kleine vraagstukken en bestudeer je politieke machtsverhoudingen. Wil jij erachter komen of deze studie bij je past? Stel al je vragen aan student Wouter. 

Meer informatie

Bibliografische gegevens

Oek de Jong
Opwaaiende zomerjurken, uitgeverij: Meulenhoff, 34e druk, 2002, 271 p.

Thema
Moeder-zoonrelatie, de kindertijd en kinderleed.

Korte samenvatting

Deel I Oskar Vanille 
Het eerste deel is een beschrijving van zijn jeugd. Hij blijft samen met zijn moeder achter na het vertrek van zijn vader in verband met herhalingsoefeningen. Zijn broertje Marnix en zusje Linde gaan logeren bij een oom en tante, het gezin Waaijman. De bijnaam Oskar Vanille werd hem door zijn vader gegeven. Als hij Oskar Vanille is, lijkt de wereld hem plotseling niet meer vijandig en voelt hij zich veilig en gelukkig. Oskar is zijn definitie van "het ideale". Hij houdt zich vooral bezig met het gedetailleerd bestuderen van zijn omgeving. Hij raakt geobsedeerd door de buren, mevrouw Koelman en haar zoon Teunis, een geestelijk gestoorde jongen. Zij geeft Edo een labyrint cadeau, wat een belangrijke rol in zijn jeugd gaat spelen. Hij verbeeldt zich regelmatig dat hij zelf in het labyrint rond dwaalt, om zich te verbergen voor de buitenwereld en op zoek naar de essentie van zijn bestaan, van de mensheid in het algemeen. Op een keer gaat Edo met zijn moeder en de buren picknicken. Hij zit bij zijn moeder achterop de fiets en op een bepaald moment laten zij en de buurvrouw in hun uitgelaten stemming de wind onder hun jurken blazen. Edo ervaart deze opwaaiende zomerjurken als het hoogtepunt van geluk en vrijheid. Voor het eerst sinds lange tijd vindt hij weer even rust en harmonie terug in zijn lichaam en geest. Op het einde van dit eerste deel wordt Teunis naar een instelling, gebracht wat een serieuze opdoffer betekent voor Edo.
Deel II Het Systeem
In het tweede deel is Edo zeventien jaar. Hij gaat logeren bij zijn oom en tante Waaijman. Edo kan het echter slecht vinden met oom Herman. De relatie tussen zijn oom en tante is eveneens gespannen. Edo bewondert zijn tante Simone en wordt op haar verliefd. Later in dit hoofdstuk wordt het een obsessie,die kan worden vergeleken met die voor mevrouw Koelman, steeds heviger; alleen heeft hij voor zijn tante Simone ook seksuele gevoelens. Edo denkt dat zijn tante de ware is en hij is ervan overtuigd dat deze gevoelens wederzijds zijn, maar plots worden al deze gedachten sterk verstoord wanneer hij Simone in het bijzijn van haar minnaar Eddy ziet. Hij besluit beiden een lesje te leren en vertelt op een morgen zijn oom uitgebreid over de relatie tussen Simone en Eddy. Hierdoor komt het tot een vechtpartij tussen Edo en Herman. Verder in deel II wordt nog aangehaald dat Edo een systeem probeert te ontwikkelen om orde en rust te scheppen in de chaos van zijn gedachten.
Deel III Scherm der reflectie.
In het derde en laatste deel verlopen de gebeurtenissen grotendeels niet meer in chronologische volgorde. Er is regelmatig sprake van flashbacks en gedachtestromen. De werkelijke vorm waarin bepaalde situaties zich voordoen worden niet duidelijk, slechts Edo's gedachten erover worden vermeld. Aan het begin bevindt de nu 24-jarige Edo zich op een cruiseschip, samen met zijn vriendin Nina. Op een dansavond op het schip ontmoet hij Marta, een oudere vrouw met twee kinderen. Hij voelt zich ogenblikkelijk tot haar aangetrokken en stelt zich voor als Oskar Vanille. Zij herkent de naam uit een boek dat ze heeft gelezen, geschreven door Edo Mesch. Hieruit kun je dus opmaken dat Edo schrijver is geworden. De avond eindigt in de hut van Marta. Als de cruise afgelopen is en ze in Italië zijn teruggekeerd, besluit hij Nina te verlaten. Zij reist alleen terug naar Nederland terwijl hij naar Rome vertrekt. Na enkele maanden keert hij terug naar Nederland. Hij trekt in bij Marta en haar kinderen, maar wanneer de verhouding te serieus dreigt te worden, wordt hij bang en verlaat haar. Hij bezoekt zijn moeder,met wie hij over het verleden en zijn psychische problemen praat. Uiteindelijk ziet hij geen andere uitweg dan de dood. Hij besluit overboord te springen van zijn zeilschip. Als hij echter in het koude water belandt beseft hij dat hij verkeerd bezig is en ziet de zin van het leven opnieuw in. Hij heeft angsten en onzekerheden overwonnen.

Personagebeschrijving

Edo
Edo heeft in het begin een pleister op zijn luie oog waar hij zich heel erg voor schaamt, later krijgt hij een bril. Hij is erg onzeker en heeft last van bindingsangst. Hij denkt dat de hele wereld tegen hem is. Hij is bang en vlucht daarom naar zijn labyrint in zijn fantasie, waar hij Oskar Vanille kan zijn. Hij is verder heel erg slim en een goede, diepgaande denker. Wanneer hij wat ouder wordt komt zijn bindingsangst ook weer terug in zijn relatie met Nina, welke uiteindelijk wordt verbroken door Edo’s onverschilligheid.

Oskar Vanille
Edo’s schuilnaam in zijn fantasieën over het labyrint. Voor Edo is het een opluchting om Oskar Vanille te kunnen zijn, omdat hij dan veel zelfverzekerder en stoerder is.

Edo’s moeder
Ze rookt veel en heeft altijd hoofdpijn. Ze staat altijd klaar voor Edo maar plaagt hem ook graag. Zij is de enige wie Edo volledig vertrouwt en zij is ook de enige wie zijn onzekerheid kan wegnemen.

Simone
Simone is de tante van Edo. Edo wordt verliefd op zijn tante wanneer hij in een zomer bij haar en zijn oom logeert. Uiteindelijk houdt Simone er drie mannen op na, waar tussen ze moeilijk kan kiezen.

Nina
Nina is acht jaar lang Edo’s vriendin. Edo gedraagt zich heel onverschillig tegenover haar en ze heeft heel erg lang geduld met hem, maar wanneer hij haat blijkt te bedriegen verbreekt ze de relatie.

Marta
Marta is een oudere vrouw met twee kinderen. Edo en zij ontmoeten elkaar op het cruiseschip. Ze worden verliefd en uiteindelijk trekt Edo bij haar in. Edo’s bindingsangst komt weer terug wanneer de relatie serieus begint te worden en daarom verlaat hij haar.

Het boekverslag gaat verder na deze boodschap.

Verder lezen
Gids Leraar worden

Alles wat je moet weten over leraar worden

Mario Arnolfini
Edo ontmoet Mario bij een toneelvoorstelling waarin Mario de hoofdrol speelt. Edo raakt gefascineerd door zijn handen en samen besluiten ze een boek te schrijven,

Situering

  • Subgenre: psychologische roman
  • Tijd en tijdsverloop:
    De verteltijd is 271 blz. En de vertelde tijd is 16 jaar. Niet alle jaren worden beschreven, in de drie delen waarin het verhaal is opgedeeld wordt steeds een jaar beschreven. In deel een is hij namelijk 8, in deel twee 17 en in deel drie 24 jaar. Het verhaal begint in de jaren vijftig en eindigt op de helft van de jaren zeventig. Verder wordt het verhaal in chronologische volgorde verteld met af en toe een flashback.
  • Plaats van handeling:
    In deel een speelt het verhaal zich af in het Zeeuwse landschap. Waar Edo vooral in huis is omdat hij bang is om naar buiten te gaan door de pleister op zijn luie oog. In zijn fantasie dwaalt hij in een labyrint. Het tweede deel speelt zich af op een van de Nederlandse eilanden. En deel drie speelt zich af op een cruiseschip ergens op de Middellandse Zee. Na de cruise gaat Edo naar Rome en vervolgens trekt hij bij Marta in Amsterdam in.
  • Vertelperspectief:
    Het verhaal wordt vanuit twee vertelperspectieven verteld. Wanneer Edo alleen is of zelf iets beschrijft wordt het verhaal vanuit de ik-persoon verteld. Bij gebeurtenissen wordt het verhaal beschreven vanuit het hij-perspectief, de personale vertelwijze. Hierbij weet de verteller evenveel als wij als lezer.

Bijzonderheden

  • Structuur van de tekst:
    Het boek is verdeeld in drie delen, waarin Edo steeds een andere leeftijd is en ergens anders is.
  • Motieven:
    Algemene motieven:
    angst, moeder-zoonrelatie, systemen
    Verhaal motieven:
    Angsten

    Edo is, vooral in het begin, ongeveer voor alles bang. Hij denkt steeds dat de hele wereld tegen hem is en maakt van alles een groot drama. Hij vlucht vaak naar zijn denkbeeldige leven in het labyrint waar hij Oskar Vanille kan zijn. Verder kan Edo ook niet zonder zijn moeder, voor wie hij een soort verliefdheid voelt. Hij ziet haar als de enige die zijn angsten kan wegnemen en hij leeft voortdurend in de angst dat ze hem zal verlaten. Daarom moet ze hem elke keer als ze even weggaat beloven dat ze weer terug zal komen.
    Systemen
    Edo denkt dat hij alleen zijn emoties onder controle kan houden door de wereld in een systeem te zetten. Hij probeert een allesomvattend symmetrisch systeem te ontwikkelen, wat alles zou moeten verklaren. Hij doet bijvoorbeeld elke ochtend precies hetzelfde, omdat hij op deze manier zekerheid over zijn eigen bestaan en dat van de wereld lijkt te krijgen.
    Vluchten
    Edo is dus voor ongeveer alles bang, waardoor hij ook steeds voor alles probeert te vluchten. In het eerste deel vlucht hij voor zijn vrienden, uit schaamte voor zijn pleister op zijn luie oog en voor het feit dat hij een klas over mag slaan. In zijn verdere leven vlucht hij ook wanneer een relatie te serieus wordt. Uiteindelijk probeert hij voor altijd uit het leven weg te vluchten, door middel van verdrinking. Maar wanneer hij in het water ligt vindt hij eindelijk de wil om te leven.
  • Symboliek:
    De liefde van Edo voor zijn moeder staat symbool voor de liefde van een zoon voor zijn moeder, ofwel de moeder-zoonrelatie.
  • Vergelijkbare werken:
    Ik vind het deel over het feit dat Edo met zichzelf en zijn eigen identiteit in de war zit gedeeltelijk verwijzen naar het boek ‘De dochter’ van Jessica Durlacher. Edo is wel de extreme vorm van Max, maar beiden zitten nogal met hun eigen gevoelens in de knoop en zijn allebei slecht in het behouden van een relatie.
  • Titelverklaring:
    Edo gaat op een mooie zonnige dag met zijn moeder en de buren picknicken. Hij zit bij zijn moeder achterop en Teunis bij de buurvrouw. De vrouwen zijn in een opgewekte stemming en laten de wind onder hun zomerjurken waaien. Deze opwaaiende zomerjurken beschrijft Edo als het toppunt van geluk en vrijheid.

Eigen mening

Ik vond het een ingewikkelde boek. De ene keer gebruikte de Jong lange, ingewikkelde zinnen met moeilijke Nederlandse woorden en de andere keer zijn het weer korte, beknopte zinnen. Het verhaal spreekt me niet erg aan en raakt me niet. Toch is het mooi beschreven hoe een jonge jongen zo erg met zichzelf in de knoop zit en dat zo’n jongen zulke ingewikkelde gedachten kan hebben. Maar omdat het zulke ingewikkelde gedachten zijn voor zo’n jonge jongen is het niet meer heel erg realistisch. Door de slimheid van de jonge Edo voel ik me te kort komen en bijna dom. Wel is Oek de Jong een goede schrijver, maar ik moest mijn gedachten er wel voor de volle 100% bijhouden om het vervolgens niet nog drie keer over te hoeven lezen.

Leven en werk van de auteur

Oebele Klaas Anne de Jong, aka Oek de Jong, is geboren in Breda op 4 oktober 1952.
Hij is de zoon van voormalige staatssecretaris Klaas de Jong Ozn. Hij groeide op in onder andere Dokkum en Goes. Deze verhuizingen zorgden voor een gevoel van vervreemding. Na zijn middelbare school ging de Jong kunstgeschiedenis studeren in Amsterdam.
Zijn debuut kwam in 1975, toen “De onbeweeglijke” in het Hollandse Maandblad werd gepubliceerd. Rond 1977 zat hij in de redactie van De Revisor, een stroming waar hij lang deel van uit heeft gemaakt. In 1979 brak De Jong echt door met “Opwaaiende zomerjurken”, deze werd dan ook bekroond met de Ferdinand Bordewijk Prijs. 6 jaar lang publiceerde De Jong geen boeken, tot hij in 1985 “Cirkel in het Gras” uitbracht. De tijd tussen 1985 en 1995 wordt door De Jong zelf een donkere periode genoemd.

Oebele Klaas Anne de Jong, aka Oek de Jong, is geboren in Breda op 4 oktober 1952.
Hij is de zoon van voormalige staatssecretaris Klaas de Jong Ozn. Hij groeide op in onder andere Dokkum en Goes. Deze verhuizingen zorgden voor een gevoel van vervreemding. Na zijn middelbare school ging de Jong kunstgeschiedenis studeren in Amsterdam.
Zijn debuut kwam in 1975, toen “De onbeweeglijke” in het Hollandse Maandblad werd gepubliceerd. Rond 1977 zat hij in de redactie van De Revisor, een stroming waar hij lang deel van uit heeft gemaakt. In 1979 brak De Jong echt door met “Opwaaiende zomerjurken”, deze werd dan ook bekroond met de Ferdinand Bordewijk Prijs. 6 jaar lang publiceerde De Jong geen boeken, tot hij in 1985 “Cirkel in het Gras” uitbracht. De tijd tussen 1985 en 1995 wordt door De Jong zelf een donkere periode genoemd.

Bibliografie

  • Het examen (kort verhaal)
  • De hemelvaart van Massimo (verhalen) (1977)
  • Lui oog (verhaal) (1979)
  • Opwaaiende zomerjurken (roman) (1979)
  • Cirkel in het gras (roman) (1985)
  • De inktvis (novellen) (1993)
  • Een man die in de toekomst springt (essays) (1997)
  • Zijn muze was een harpij (Frans Kellendonklezing en essay over W.F. Hermans) (1998)
  • Hokwerda's kind (roman) (2002)
  • De wonderen van de heilbot (dagboek 1997-2002) (2006)
  • Mevrouw Len (verhaal, 2009)
  • Proloog 1952 (relatiegeschenk VBK uitgeversgroep, 2010)
  • Brief aan een jonge Atlas (essays, 2012)
  • Pier en oceaan (roman, 2013)
  • Wat alleen de roman kan zeggen (essay, 2013)

Prijzen

 

 

 

 

 

REACTIES

Log in om een reactie te plaatsen of maak een profiel aan.

Andere verslagen van "Opwaaiende zomerjurken door Oek de Jong"