De aanslag, de belangrijkste gebeurtenis in het verhaal, wordt gepleegd in Haarlem, aan de kade waar Anton woonde. Deze kade wordt uitvoerig beschreven in de proloog. Er wordt uitgebreid over de vier huizen en de omgeving verteld. In 1952 gaat Anton voor het eerst na de aanslag terug naar Haarlem. Anton wil nooit meer terug naar Haarlem, maar jaren later gaat hij er nog een keer naartoe om Sandra de plek van de aanslag te laten zien.

Na de aanslag woonde Anton bij zijn oom en tante op de Apollolaan in Amsterdam. Apollo is de god van het licht. Dit staat in tegenstelling tot de duistere gebeurtenis in Haarlem.

De donkere cel waar Anton na de aanslag verbleef was erg belangrijk voor hem. Het symboliseerde de duisternis en het isolement waarin Anton na de aanslag verkeerde. De enige lichtpunten in die cel waren de vingertoppen van Truus Coster over zijn gezicht. 

7. Karakterbeschrijving en –ontwikkeling

De hoofdpersoon van het boek is Anton Steenwijk. In het begin van het boek is hij 12 jaar, aan het einde 48 of 49 jaar. Hij was een lange, slanke man met sluik, donker haar, donkere wenkbrauwen. In tegenstelling tot Anton en zijn vader, hadden moeder en broer Peter blond en hadden blauwe ogen. Er valt niet veel over hen te zeggen; evenmin over de oom en tante die Anton in huis namen.

Antons eerste vrouw heette Saskia, en van haar kreeg anton een dochter; Sandra. Zijn tweede vrouw heette Liesbeth, en van haar kreeg hij een zoon, Peter.

 De meeste personen krijgen weinig diepgang in het boek. Dit is niet het geval met Cor Takes, de man die samen met Truus Coster de aanslag op Ploeg had gepleegd. Takes had sombere donkerbruine ogen, waarvan het linker anders was dan het rechter. Daardoor bezat hij een doordringende blik waartegen Anton geen verweer had. Toch vond Anton Takes sympathiek, hij had zich nog nooit zo met een ander verbonden gevoeld. Voor Takes was het nog steeds oorlog, hij kon er niet los van komen. Takes sprak met Anton over de oorlog, niet om zijn daad goed te praten (hij zou nu weer een fascist kunnen doden), maar omdat hij aan niks anders meer kon denken.

Fake Ploeg was de zoon van de NSB'er Ploeg. In 1956 blijkt hij een felle anticommunist te zijn. Hij verdedigt zijn vader hartstochtelijk.

Meneer Korteweg was zeeman geweest. Hij had veel reptielen, die voor hem heel belangrijk waren. Daarom had hij het lichaam van Ploeg verlegd. Later trapte hij ze dood, omdat Antons ouders en broer vermoord waren. Uit angst dat Anton wraak zou nemen, emigreerde hij naar Nieuw-Zeeland. Daar pleegde hij in 1948 zelfmoord. 

Karin, de dochter van meneer Korteweg, was verpleegster. Zij is nooit getrouwd. Anton kwam haar tegen op de vredesdemonstratie.

Anton Steenwijk is duidelijk een round-character Hij maakt duidelijk een ontwikkeling door. In het begin is hij verlegen en onzeker. Langzamerhand wordt hij steeds zelfverzekerder. Door de jaren heen verandert zijn uiterlijk niet veel, wat blijkt uit het feit dat iedereen hem steeds herkent.
Bijfiguren zijn het gezin van Anton (vader, moeder en Peter), Saskia, Truus Coster, Cor Takes, Liesbeth en Sandra. Alle bijfiguren zijn flat-characters. Ze maken geen ontwikkeling door in de loop van het verhaal.

8. Onderlinge relaties

[zie relatieschema]

De familie Steenwijk; ze wonen tot voor de aanslag samen in Haarlem.

9. Vertelperspectief

Het verhaal wordt verteld vanuit het oogpunt van de alwetende verteller. Mulisch schrijft zijn roman in de verleden tijd.

10. Thematiek

Mulisch maakt veel gebruik van verwijzingen en motieven, als:

Anesthesie: Specialisatie in het vergeten, het vergeten van afschuwelijke gebeurtenissen.
Herinnering: Anton wordt iedere keer herinnerd aan de aanslag doordat hij keer op keer puzzelstukjes tegenkomt voor de grote puzzel. Als hij die dingen van het verleden niet was tegengekomen, dan was de aanslag niet opgelost geweest.

Zoektocht: Anton heeft een lange zoektocht gemaakt om de aanslag te kunnen verwerken. Bij die zoektocht hebben vele personen Anton geholpen.

Dobbelstenen: Het lot. Bijvoorbeeld het toeval dat Fake Ploeg in de straat waar Anton woont vermoord is. Het lot van Anton dat hij als enige uit het gezin de aanslag overleeft. Het toeval dat hij in de cel juist bij de pleegster van de aanslag in de cel zit. Andere situaties die dit motief ondersteunen zijn onder andere dat hij toevallig Cor Takes hoort spreken over de aanslag en dat hij tijdens een demonstratie Karin Korteweg, zijn vroegere buurmeisje, tegen het lijf liep. 

Stenen: stenen komen veel voor in dit verhaal, Anton Steenwijk. De dobbelsteen, Hij ontmoette zijn vrouw bij de tentoonstelling Stone of scone, Fake junior goot een steen door zijn spiegel, en ook de volgende zin:" Hij moest nu alles weten en het dan vergoed begraven, een steen erover wentelen en er nooit meer over denken."

11. Taalgebruik.
Het taalgebruik in het boek is niet moeilijk omdat er korte zinnen in staan en de woorden gangbare woorden zijn. De verhouding tussen dialoog en beschrijvingen was goed want je kreeg genoeg achtergrondinformatie om de dialogen te begrijpen. De tekst leverde geen problemen op qua beeldspraak, symbolische verwijzingen of moeilijke woorden.

1. Eigen mening over het boek

Toen ik het boek gelezen had, vond ik het erg teleurstellend, maar doordat ik begon aan deze analyse, meer ging nadenken over het boek en zo kwam ik veel meer dingen te weten over het verhaal. Het boek is niet zo een twee drie in elkaar gezet, maar hier is lang over nagedacht. Over elk klein detail in dit boek is nagedacht. Ik heb nog niet zo heel erg veel ervaring met het ontdekken van samenhangende gedeeltes en daardoor lees ik over belangrijkere dingen heen. Als je het motto niet goed had bekeken dan had je bepaalde stukken niet gesnapt. Ze beginnen namelijk een keertje in het boek over as. Als je niet weet dat dat alles te maken heeft met het motto, dan heb je al een stuk misgeslagen. Het leuke is bij dit boek dat als je over het boek gaat nadenken dat je dan ineens verbanden ziet. As staat bijvoorbeeld voor Anton Steenwijk wat ik pas ontdekte achteraf. Dat vind ik persoonlijk het aangrijpende en het mooie van dit boek.