Gegevens

Titel:                            Der Vorleser

Schrijver:          Bernhard Schlink

Datum verslag: november 2012

Genre:                          roman

Samenvatting

Der Vorleser is het verhaal over Michael Berg. Het boek bestaat uit 3 delen. In het eerste deel is hij is 15 jaar oud. Door een ongelukje ontmoet hij de 36-jarige vrouw Hanna Schmitz. Michael en Hanna krijgen een geheime relatie, die voornamelijk bestaat uit seks. Ze hebben een vast ‘ritueel’: eerst leest Michael Hanna voor uit verschillende boeken, gaan dan in bad en daarna hebben ze seks. Dit gaat een tijd lang zo door, hij gaat bijna elke dag bij haar langs. Ze gaan zelfs samen op vakantie. Als hij op een dag weer naar Hanna toegaat, is ze opeens verdwenen.

In het tweede deel studeert Michael rechten. Hij probeert Hanna uit zijn hoofd te zetten. Voor zijn studie moet hij een proces bijwonen waar ex-SS bewaaksters berecht worden. Tot zijn schrik ziet hij Hanna hier als hoofdverdachte zitten. Er wordt verteld dat ze gevangen haar voor liet lezen. Als ze de schuld op zich krijgt van een brief waarin staat dat zij verantwoordelijk is voor de moord op 300 joodse vrouwen en kinderen waarvan iedereen eigenlijk weet dat zij die niet heeft geschreven, wordt hem langzaam duidelijk dat Hanna analfabeet is. Hanna krijgt levenslang.

In het derde deel trouwt Michael met Getrud. Ze krijgen een dochter genaamd Julia. Na een poosje scheiden ze omdat Michael aan blijft Hanna denken. Hij stuurt haar cassettebandjes met daarop de boeken die hij voorleest naar de gevangenis. Zo leert Hanna lezen en schrijven. Ze stuurt Michael brieven vanuit de gevangenis, waar Michael nooit op antwoordt. Als Hanna vervroegd vrij mag komen en Michael een baan en een huis voor haar heeft geregeld, hangt ze zich de dag van de vrijlating op.

Personen

Michael Berg: Michael is de hoofdpersoon in dit verhaal. In het begin van het boek is hij 15 jaar oud en heeft hij geelzucht. Hij raakt smoorverliefd op de toen 36-jarige Hanna. Ze krijgen een affaire. Deze geheime relatie draait voornamelijk om seks. Hij kan aan niks anders meer denken. Het is  haar lichaam waar hij naar verlangt. Hij kan bijna niet meer zonder haar. Omdat Hanna dat wil leest Michael haar altijd voor uit literatuur uit de hele wereld. Als hun relatie op een gegeven moment ophoudt, probeert hij haar te vergeten. Hij gaat rechten studeren. Als hij met zijn studentengroepje een rechtszaak gaat bijwonen ziet hij tot zijn grote schrik Hanna zitten. Hij is totaal in de war. Hanna blijft in zijn hoofd zitten. Ongeveer 10 jaar later trouwt hij met Gertrud en krijgen ze samen een dochter, Julia. Maar ook deze keer blijft Hanna de dominante gedachte in zijn hoofd en scheiden Michael en Gertrud. Ook als Hanna in de gevangenis zit en zichzelf uiteindelijk ophangt, is en blijft Hanna de liefde van zijn leven.

Hanna Schmitz: Hanna Schmitz is in het begin van het boek een 36-jarige vrouw. Ze heeft een geheim waar ze zich heel erg voor schaamt: ze is analfabeet. Ze begint een relatie met de 15-jarige Michael Berg. Ze laat zich altijd voorlezen. Ze werkt als conductrice. Als ze promotie krijgt, verhuist ze van de een op de andere dag. Ze gaat als bewaakster voor de SS-kampen werken, omdat ze door de mand valt als ze promoveert. Na de oorlog wordt ze berecht, en beschuldigd van moord op 300 vrouwen die zijn omgekomen in een brandende kerk. Er is een brief geschreven waarin staat dat Hanna verantwoordelijk is. Terwijl dat de gezamenlijke schuld is van haar en de andere bewaaksters, geeft ze toe omdat ze anders ook hier door de mand valt. Hanna is hulpeloos en krijgt levenslang gevangenisstraf. Aan het eind van het boek hangt ze zichzelf op in haar cel, omdat ze niet meer wil en kan verder leven.

Gertrud: De vrouw waar Michael een dochter mee krijgt en mee trouwt. Na 5 jaar scheiden ze.

Plaats

Het speelt zich af in Hanna’s huis waar ze seks hebben, op de rechtsschool, in de rechtbank en het laatste gedeelte voornamelijk in de gevangenis waar Hanna zit.

Tijd

Het speelt zich allemaal net na de Tweede Wereld Oorlog af. Het begint rond 1950 en eindigt in 1982. Er is dus ongeveer 32 jaar verstreken. Zelf heb ik het boek in ongeveer 6 middagjes uitgelezen. Het boek is in chronologische volgorde geschreven.

Begin

Het boek begint gewoon vooraan het verhaal. Michael wordt ziek en moet overgeven op een pleintje vlak bij zijn huis. Een onbekende vrouw schiet hem te hulp: ze wast zijn gezicht en brengt hem naar huis. Nadat de dokter geelzucht heeft geconstateerd bij Michael en hij een paar maanden ziek is geweest, vindt zijn moeder dat hij een boeket bloemen bij de vrouw langs moet brengen. Dan begint hun relatie.

Probleem

Michael en Hanna hebben een ongewone relatie: Hanna is meer dan 20 jaar ouder dan Michael. Het gaat in het begin goed, maar als Hanna later verdwijnt en dus bij de SS blijft te zitten krijgt Michael haar nooit meer uit zijn hoofd. In alle tijd die verstrijkt (zijn studeertijd, huwelijk en de tijd dat Hanna in de gevangenis zit) blijft Hanna degene waar hij naar smacht.

Afloop

Als Michael Hanna na 18 jaar celstraf op gaat halen om haar te helpen met de rest van haar toekomst, hangt Hanna zichzelf op in haar cel. Het enige wat ze hem achterlaat is geld waarvan ze wil dat Michael het aan de enige overlevende van de ramp in de kerk geeft. Maar Michael legt in het laatste hoofdstuk uit dat hij over Hanna heen is en het heeft geaccepteerd. Het boek eindigt op het stuk waarop Michael naar Hanna’s graf gaat. De eerste en enige keer, zegt hij. Ik vind het een combinatie van een mooi open, maar toch ook gesloten eind.